Аты – жөні Туған жылы Еңбектері

• Сыныбы: 7 "А"
• Пәні: Қазақстан тарихы

Үй тапсырмасы

• Тақырыбы: Ғылым мен білімнің дамуы

• Семантикалық карта

• Семантикалық карта

• Сен білесің бе ?

• 2

• 1

• 3

• Махмуд Қашғаридың "Диуани лұғат ат-түрік"
• еңбегінде не айтылады?

• Жүсіп Баласағұнидің "Құт негізі - білік"
• еңбегінде не айтылады?

• Қожа Ахмет Йасауидің "Даналық кітабы"
• еңбектерінде адамдарды қандай болуға шақырады?

• Жүсіп Баласағұнидің "Құт негізі - білік"
• еңбегінде не айтылады?

• "Жұлдызды сәт"

• ойыны

• 1

• 6

• 2

• 3

• 4

• 5

• 870-950 жылы өмір сүрген ғалым?

• Әбу Насыр Әл-Фараби

• 5 ұпай

• Аристотельден кейінгі "Екінші ұстаз"
• атанған ғалым?

• Әбу Насыр Әл-Фараби

• 5 ұпай

• "Бұрынғы ұрпақтар ескерткіші", "Асыл тастар"
• еңбектерінің авторы?

• Әбу Райхан Әл-Бируни

• 10 ұпай

• Оның айтуы бойынша, бұл еңбекті
• жазудан бұрын ол бүкіл түріктердің елі мен
• жерін түгел аралап шыққан?

• Махмуд Қашғари

• 10 ұпай

• Жүсіп Баласағұни "Құт негізі-білік"
• атты еңбегін жазып аяқтаған соң кімге
• сыйға тартты?

• Сүлеймен Арыслан ханға

• 15 ұпай

• Қожа Ахмет Йасауидің ғұлама ақын,
• ел ішінде Хакім ата аталған шәкірті?

• Сүлеймен Бақырғани

• 15 ұпай

• Сабақтың тақырыбы:

• Монғолдардың Қазақстан жерін
• жаулап алуы.

• Мақсаты:

• ХІІІ - ғасыр басында Монғол империясының
• құрылуы, Шыңғыс ханның жаугершілік
• соғыстары, оның тигізген зардаптары
• жайлы айтып түсіндіру

• Жаңа сабақ

• Жоспар:

• 1.Монғол мемлекетінің құрылуы.

• 2.Монғол Империясының
• қоғамдық құрылысы.

• 3.Монғолдардың Қазақстанды жаулап алуы.

• 4.Жаулап алудың зардаптары.

• 5.Ұлыстардың құрылуы.

• Дамытушылық мақсаты:

• Оқушылардың сөйлеу, ойлау қабілетін
• арттыру, өз бетімен жұмыс жасауына жол ашу.

• Тәрбиелік мақсаты:

• Соғысты, шапқыншылықты жеке көруге,
• оның шаруашылықты, мәдиниетті
• дамытуға кері әсері тиетінін ұғындыру.
• Өз Отанын, елін сүюге тәрбиелеу.

• Орхон, Керулен өзендері бойын
• мекендеген көшпелі тайпалар.

• Керейт

• Найман

• Жалайыр

• Меркіт

• Қоңырат

• Татар

• Жалпы монғол

• Монғол мемлекетінің құрылуы

• Кендітау аймағы. Онон жағасы
• Болдоң жері

• Есугей батыр

• Темүжін 9 жасқа келгенде татарлар қолынан
• қаза табады

• 1155 ж Темүжіннің тууы

• 1206 ж Монғол мемлекетінің құрылуы, Темүжіннің “Шыңғыс хан” атануы

• Монғол мемлекетінің қоғамдық құрылымы

• Құқықтық негізі

• Құрылтай

• Яса-Жасақ (ұлы билік)

• Түмен – 10 мың әскер түменбасы

• Мыңдық – 1 мың әскер мың басы

• Жүздік – 100 әскер жүз басы

• Ондық – 10 әскер он басы

• 95 түмен әкімшілік

• Борунгар – оң қанат

• Жоңғар – сол қанат

• Кул – орталық қанат

• Монғол шапқыншылығы. Қазақстан жерін жаулап алуы.

• Шыңғыс ханның соғыс мақсаты мен тәсілдері:

• Билігін күшейту, ішкі тартысты болдырмау, ақсүйектердің талабын орындау, халқын жаңа жайылымды жерлермен қамтамасыз ету;

• Жорыққа шықпас бұрын сауда керуендерін жіберіп, ол ел туралы мәліметтер алуы;

• Дінге қысым көрсетпеді;

• Жаулап алған елдердің халқын, әкери күшін шапқыншылығына пайдалануы;

• 1227 ж.Шыңғысхан мен оның ұлы Жошының қаза табуы

• Шыңғыс ханның жорықтры.

• 1207-1208 ж.ж.Енесей қырғыздарын,Сібір орман тайпаларын

• 1207-1209 ж.ж.Таңғұттарды,Тұрфан кінәздіктерін,ұйғырларды бағындырды

• 1211-1215 ж.ж.Қытайға жорықтары

• 1217ж Күшлікке Қарсы Жебе ноянды аттандыруы

• 1218 ж Жетісу жеріне еніп,Баласағұнды алды.Отырарға сауда керуендерін аттандыруы.

• 1219 ж 150 мың әскер Ертіс,Сырдарияға аттанды. Отырарды қоршауы.

• 1220 ж Отырардың жау қолына көшуі.

• 1219-1220 ж.ж Сыр бойындағы қалардың толығымен монғолдарға бағынуы

• 1212-1224 ж.ж.Қазақстан мен Орта Азия Шыңғыс хан империясының құрамына қосылуы.

• 1223 ж.Калка өзені бойындағы шайқас.

• Жаулап алудың зардаптары

• -Жетісу аймағындағы қалалар мен қоныстар қаңырап бос қалды

• - 200 елді мекеннен ХІІІ – ХІV ғ.ғ.20-ға жуық қала мен қоныс-жайлар ғана қалған

• - Жуас қала атанған Баласағұнның өзі түгіл орны қайда екені белгісіз болып кеткен

• - Қалалық мәдениеттің дамуына үлкен кедергі болды.

• - Отырық шылық мәдениет тоқырады

• - Егін шаруашылығының жүйесі бұзылды.

• - Елдер арасындағы қарым-қатынас мүлде тоқтады.

• -Халықтардың этникалық құрамы мүлде бұзылып, қазақ халқы қалыптасуының аяқталуы ұзақ жылға кешеуілдеді.

• Ұлыстардың құрылуы

• Жошы ұлысы

• Шағатай ұлысы

• Үгедей ұлысы

• Шығыс Ертіс өзенінен
• батысы
• Еуропа жеріне дейінгі аумақ,
• қазақ жерінен Шығыс Дешті
• Қыпшақ, Арал,Сырдың
• төменгі ағысы,Жетісудің
• солтүстік-шығысы қарады.

• Оңтүстік және оңтүстік –
• шығыс Қазақстан (Жетісу
• аймағы) мен Орта Азия
• жерлері қарады

• Батыс Монғолия мен Алтай,
• Тарбағатай, Ертістің Жоғары
• ағысы бойындағы жерлер
• қарады

• 1.Монғол империясы
• құрамына күштеп
• енгізілген елдерді
• топтастыр

• 3.Шыңғыс хан
• империясының
• құрамына қандай
• жерлер енгізілгенін
• топтастыр

• 2.Жаулап алудың
• зардаптарын
• топтастыр

• Проблемалық сұрақтар: - Шыңғысханның жеңіске жетуінің сыры неде деп, ойлайсыңдар?

• 1962 ж Кендітау жерінде Гурван көлі жағасында үлкен мәрмәрден ескерткіш орнатылған, онда төмендегі Шыңғыс ханның өсиет сөзі жазылған.

• Сөзтізбек

• Үй тапсырмасы: Шынғыс хан туралы мінездеме жазып келу және контур картаға ұлыстарды түсіріп келу