Ќазахстан республикасы білім жјне єылым министрлігі



бет8/21
Дата30.04.2020
өлшемі325 Kb.
#65197
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   21
Байланысты:
kur -aqparat-ugymynyn-qoldanyluy-45

«Кибернетикабайланыстар және ақпарат өндеулерің басқару туралы ғылым».

Кибернетиктер шығар жерінде (басында) көптеген ғалымдар тұрған, бірақ негізгі ролін Н.Винер ойнады, сонымен қатар ол мынадай анықтама берді:



Кибернетика – ғылым «машинаға басқару және тірі организмге байланыстар» [87, 267 бет].

Кибернетика нені оқытады соңы жақсы түсіну үшін, белгілі математик А.А.Ляпуновтың жұмыстарынан бір цитатаны келтіреміз (1911-1977):



«...Кибернетика – басқару процесстерінің ағымдары және жалпыларды басқарушы жүйелердің құрылым заңдылығы туралы ғылым. .. Ақпарат тапсыруы арқылы кез келген басқару жүзеге асырылады, сондықтан кибернетика сақтау процесстерін, тапсыруларын, №өндеулерін және ақпарат қабылдауының, оның кодтау тәсілдері әр түрлі тілдерде оқылады, өнделеді, сонымен қатар кибернетика өз әдісімен дәл ме дәл ғылымы болып келеді. Кибернетика өзара көптеген білімдермен бірлесіп нақты басқарушы жүйелерді оқытады».

Кибернетиктер негіздеушілерінен ешкім , өкінішке «ақпарат» терминіне айқын анықтама бере алмады, сондықтан бұл ұғымға көптеген анықтау әрекеттері пайда болды.

Кейбір авторлар Автоматтар теориясы – кибернетика деп санайды. Автоматтар теориясының негізін баяндаған ғалым Дж.фон Нейман.

Мәліметтерді жеткізу нақты өмірде, жалпы байланыс схема түрінде көрсетілген (1.сур.) басқару процессінің, тану және оқыту бөлігі болып табылады.

Ақпарат сөзі

Ақпарат алушы


||------------------------------------------||

таратқыш

қабылдағыш

Ақпарат алушы


| |------------------------------------------||

1.сурет. Жалпы байланыс схемасы.

Схема бойынша:



Ақпарат көзі – адам немесе құрылғы хабарды білдіру.

Таратқыш – құрылғы, аударымды жүзеге асыру (кодтау).

Қабылдағыш – құрылғы, қабылдағыштағы сигналды таратқышқа аудару.

Ақпарат алушы - адам немесе құрылғы, хабарды тағайындау.

Бұл схема К. Шеннонге байланыстар есебін шығару үшін қажет болған.

Осыған қарап жалпы байланыс схемасын қысқартып (2.сур.) түрінде көрсетеміз.

2

Хабарлау көзі



Мәліметтер жұйесін хабарлау

Хабарды алу


.сур. Қысқартылған байланыс схемасы.

Жалпы жағдайда мәліметтерді беру процессі тек бір бағытта ғана емес қарама қарсы болып келеді, сондықтан блоктардын атауын қалдырып тек кері бағытты көрсетіп қосып қойямыз. (3.сур.)


3.сур. Кері байланыс бойынша, байланыстар жүйесінің схемасы





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   21




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет