«Балалар әдебиеті» пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар 2013 жылғы №3 басылым 5 в 050117 «Қазақ тілі мен әдебиеті»


СӨЖ тапсырмалары және СӨЖ бойынша әдістемелік нұсқаулар



бет12/13
Дата23.10.2016
өлшемі2,54 Mb.
#70
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13



СӨЖ тапсырмалары және СӨЖ бойынша әдістемелік нұсқаулар

СӨЖ бойынша әдістемелік нұсқаулар

«Балалар әдебиеті» курсының негізгі мақсаты – студенттерді балалр әдеьиеті қазақ әдебиетінің басау, қайнар көздері даму тарихына қатысты іліммен қаруландыру арқылы олардың алған ғылыми білімдерін мектеп грамматикасы негізінде жүйелі түрде оқушыларға тиімді жеткізудің жолдары мен тәсілдерін таныту үрдісіне негіз болу. Мектеп мұғалімінің шығармашылық тұрғыда жұмыс істеуіне бағыт-бағдар беру, сабақ бере білудің тиімді әдістерін салыстырмалы түрде меңгерту сияқты әдістемелік жұмыстардың тарихи сырымен таныстыру.


СӨЖ орындау барысында:

  • Балалар әдебиетінің тарихи қалыптасу және даму жолдары туралы мағлұмат алу;

  • Балалар әдебиетін негізін қалаған ғалымдар еңбектерінің маңызын түсіну;

  • қазіргі кезеңдегі баелалар әдебиеті туралы еңбектерге шолу, оқу бағдарламалары мен оқулықтарды, әдістемені заман талабына сай жаңарту сияқты мәселелер қамтылуы тиіс.

Бақылау түрлері

Тест тапсырмалары

$$$1A


Балалар әдебиеті деген ұғым қашаннан бастап қазақта кеңінен тарады?

А.XIX ғасырдың екінші жартысы

В. XIX ғасырдың бірінші жартысы

С.XX ғасырдың бірінші жартысы

D. XX ғасырдың екінші жартысы

Е.XVIII ғасырдың екінші жартысы

$$$ 2 D

Қазақ балалар әдебиетінің түп атасы:



А. Ахмет Байтұрсынұлы

В. Абай Құнанбаев

С.Спандияр Көбеев

D. Ыбырай Алтынсарин.

Е.Сәкен Сейфуллин

$$$ 3 C


Балалар әдебиетінің негізгі мақсаты:

А.Оқушылардың ой-өрісін кеңейту

В. Балалар қиялын дамыту

С. мектеп жасына дейінгі үш жасар баладан бастап, он алты жасқа дейінгі оқушыларға көркем әдеби тілде жазылған жоғарғы идеялық қызықты шығармаларды беру

D. Жасөспірімді дұрыс бағытқа сілтейді

Е.Өмірге деген көзқарасын өзгертеді

$$$ 4 Е

Балалар әдебиетінің жіктелуі, салаланып дамуы, сараланып сөз бола бастауы қай кезеңде басталды.



А. XXғасырдың 60 жылдарында

В. XIX ғасырдың бірінші жартысы

С. XVIII ғасырдың екінші жартысы

D. XIX ғасырдың бірінші жартысы

Е. ХХ ғасырдың 30-шы жылдарында

$$$ 5 В


«Қазақ балалар әдебиетінің очерктері» кітабының авторы кім?

А. Ахмет Байтұрсынұлы

В. Ш.Ахметов

С. Ыбрай Алтынсарин

D. Абай Құнанбаев

Е. Сәкен Сейфуллин

$$$ 6 A

«Фольклор» терминінің баламасы :



А.Халық ауыз әдебиеті

В. Аңыз-әңгімелер

С. Эпос

D. Мақал-мәтелдер



Е.Жаңылтпаштар

$$$ 7 D


Белгілі бір халықтың, тайпаның өзіне тән ерекшелігі бар дүниетанымдық, тәрбиелік, мәдени мұрасы.

А.Психология

В. Тарих

С. Балалар әдебиеті

D. Этнопедагогика

Е.Педагогика

$$$ 8 В

Этнопедагогика ғылымы қандай екі саладан тұрады:



А.мақал-мәтелдер мен жаңылтпаш

В. халықтың ауыз әдебиеті мен салт-дәстүрлерінен

С. Аңыздар мен эпостар

D. Халық ауыз әдебиеті мен фольклор

Е. салт-дәстүрлері мен аңыздар

$$$ 9 C


Ы.Алтынсариннің «Қазақ хрестоматиясы» нешінші жылы жарық көрді?

А.1878


В. 1877

С. 1879


D. 1872

Е.1873


$$$ 10 Е

М.Дулатовтың қай оқу құралында(1911) фольклорлық үлгілер аса мол қамтылған?

А. «Әдебиет таңытқыш»

В. «Қазақ хрестоматиясы»

С. «Әдебиет»

D «Хрестоматия»

Е. «Қирағат»

$$$ 11 C


А.Байтұрсыновтың еңбегі:

А. «Қазақ хрестоматиясы»

В. «Хрестоматия»

С. «Әдебиет танытқыш»

D. «Қирағат»

Е. «Әдебиет»

$$$ 12 C

А.Байтұрсыновтың өтірік өлең, жұмбақ, жаңылтпаш, тақпақ, жарапазан, бесік жыры сияқты терминдер алғаш ғылыми айналысқа түсіп, мағыналық жағынан тиянақталған еңбегі?

А. «Қирағат»

В. «Қазақ хрестоматиясы»

С. «Әдебиет танытқыш»

D. «Хрестоматия»

Е. «Әдебиет»

$$$ 13 B


«Балалар фольклоры» терминін өз еңбегінде алғаш қолданып, түсініктеме берген?

А. Ахмет Байтұрсынұлы

В. Ш.Ахметов

С. Ыбрай Алтынсарин

Д. Абай Құнанбаев

Е. Сәкен Сейфуллин

$$$ 14 Д

Әлпештеу поэзиясына жататындар:

А.мақал-мәтелдер

В. жаңылтпаштар

С. Тәжікелесу, жаңылтпаш, жұмбақ, балалар айтысы,ойынға байланысты жырлар: ойынға шақыру, қаламақ, санамақ, драмалық ойындар)

D. (бесік жыры, сәбилік ғұрып жырлары, мәпелеу жырлары, уату-алдарқату жырлары)

Е.ойындар

$$$ 15 A


Тәжікелесу, жаңылтпаш, жұмбақ, балалар айтысы,ойынға байланысты жырлар: ойынға шақыру, қаламақ, санамақ, драмалық ойындар қандай фольклорға жатады?

А.Ойындық фольклор

В. Әлпештеу поэзиясы

С. Мадақтау

D. Ойын-сауық

Е.Балалар поэзиясы

$$$ 16C

Мақал-мәтел дегеніміз не?



А. балалардың тез де, жаңылыссыз сөйлеуіне, дыбыстарды анық айтуына дағдыландыратын өлең-ойын.

В. Ой түйіні

С. халықтың еңбек және әлеуметтік өмір тәжірбиесінен алынған білімнің жиынтығы.

D. Афоризмдер

Е.Халық дана сөздер

$$$ 17 D


Қазақ мақал-мәтелдері қай кезден бастап баспа жүзінде жарық көре бастаған.

А. XX ғасырдың екінші жартысы

В. ХІХ ғасырдың 50 жылдарынан

С. XX ғасырдың бірінші жартысы

D. ХІХ ғасырдың 70 жылдарынан

Е. . ХІХ ғасырдың 60 жылдарынан


$$$ 18 B

Нақыл, өсиет түрінде айтылатын философиялық ой түйіндері, сөз мәйегі не?

А.Ертегілер

В. Мақалдар

С. Мәтелдер

D. Жаңылтпаштар

Е.Өтірік өлеңдер

$$$ 19 E


Балалардың тез де, жаңылыссыз сөйлеуіне, дыбыстарды анық айтуына дағдыландыратын өлең-ойын.

А. Мақалдар

В. Ертегілер

С. Мәтелдер

D. Өтірік өлеңдер

Е.Жаңылтпаш

$$$ 20 D

«Ел өтірігі - үлкендерден гөрі балалардікі, балалар әдебиетіне жатады»-деп кім айтты?

А.Ы.Алтынсарин

В. А.Байтұрсынұлы

С. С.Сейфуллин

D. І.Жансүгіров

Е.С.Көбеев

$$$ 21 A


Халқымыздың тарихын, тұрмыс-салтын, әдет-ғұрпын, нанымын, дүниетанушылық көзқарастарын білдіретін халық ауыз әдебиетінің түрі:

А.Ертегілер

В. Мақал-мәтелдер

С. Жаңылтпаштар

D.Өтірік өлеңдер

Е.Әңгімелер

$$$ 22 D

Ертегілердің ішіндегі баланың қиялын шарықтатып, балалық шақтың болашағын елестетіп, келешекке сеніммен қарауға тәрбиелейтін ең әсерлі ертегілер?

А.Әдеби ертегілер

В. Тарихи ертегілер

С. Хайуанаттар жайлы

D. қиял-ғажайып ертегілері

Е.Шыншыл ертегілер

$$$ 23D


Қоғамдық әлеуметтік қатынастар мен теңсіздікті, тұрмыс-тіршілікті сатира мен юмор арқылы беретін ертегілер түрі (Тазша туралы, Қожанасыр жайлы т.б.) :

А. қиял-ғажайып ертегілері

В. Хайуанаттар жайлы

С. Шыншыл ертегілер

D. Сатиралық ертегілер

Е. Тарихи ертегілер

$$$ 24 В

Бір мекеннің, жергілікті жердің, я болмаса бір елдің, тайпаның, рудың ауызекі шежіресі бір аймақта болған оқиғаның әңгімесін не деп айтамыз?

А.Ертегілер

В. Аңыз әңгімелер

С. Эпостар

D. Тарихи әңгімелер

Е.Жырлар

$$$ 25 C


Лиро-эпостық жырлардың негізгі тақырыбы:

А.ерлік,батырлық жайлы

В. адамгершілікті дәріптейді

С. махаббат, сүйіспеншілік мәселесін дәріптеуге құрылады

D. Отан сүйгіштік қасиетті

Е.Үлкендерді құрметтеуге

$$$ 26 D

«Тарланым», «Мінкен ер», «Қызғыш құс», «Тайманның ұлы Исатай», «Исатай деген ағам бар, «Исатай сөзі», «Арғымақтың баласы», «Біз неткен ер», «Ұл туса», «Туған ұлдан не пайда», «Еңселігі екі елі» т.б.деп жырлаған ақын:

А.Абай

В. Ыбрай


С. Ахмет

D. Махамбет

Е.Мұхтар Әуезов

$$$ 27 C


Шын мәніндегі тұңғыш ағартушы ұстаз, тамаша тарихшы, фольклоршы - этнограф ғалым, тіл білімпазы, осы күнгі әліпбиімізде жазылған ең алғашқы оқулықтың туындыгері, халық ағарту ісінің шебер ұйымдастырушысы:

А.А.Байтұрсынов

В. Абай Құнанбаев

С. Ы. Алтынсарин

D. С.Көбеев

Е.М.Дұлатов

$$$ 28 C

«Қазақ хрестоматиясы» еңбегінің авторы?

А. А.Байтұрсынов

В. Абай Құнанбаев

С. Ы. Алтынсарин

Д. М.Дұлатов

Е. С.Көбеев

$$$ 29 D


Ұлт-азатшыл бағыт өкілдері

А. М.Дулатов, Ж.Аймауытов

В. С.Дөнентаев,с.Көбеев

С. Байтұрсынов,М.Дұлатұлы

D. Ш.Құдайбердіұлы, С.Торайғыров, С.Дөнентаев, С.Көбеев

Е. А.Байтұрсынов, М.Жұмабаев, М.Дулатов, Ж.Аймауытов

$$$ 30 D

Қай жазушының «Маузер», «Бандыны қуған Хамит», «Балалар», «Келіншектің бесік жыры», «Ананың хаты», «Анаға жауап», «Пионерлер», «Біз комсомол», «Совпарттағы қарындасыма» шығармалары кеңес кезеңінде балалар оқуына ұсынылды?

А.М.Мағауин

В. М.Дұлатов

С. С.Көбеев

D. С.Сейфуллин

Е.С.Торайғыров

$$$ 31 С


«Азамат Азаматович» пен «Майдан», «Шұғаның белгісі» мен Дайрабайдың көк сиыры», «Кедейге»т.б. шығармаларының авторы?

А. С.Көбеев

В. М.Мағауин

С. Б.Майлин

D. М.Дұлатов

Е. С.Торайғыров

$$$ 32 E

Өзінің «Заман, жастар, біздікі», «Жауыздық пен махаббат», «Өмір мен өлім туралы», «Мен өмір сүргім келеді», «Шығыс ұлына хат» сияқты публицистикалық еңбектерінің авторы:

А.М.Дұлатов

В. С.Көбеев

С. М.Мағауин

D. С.Торайғыров

Е. Б.Бұлқышев

$$$ 33 С


Алтынсарин қай жылдан бастап халық ауыз әдебиеті нұсқаларын жинау, зерттеумен шұғылданады?

А.1863 ж


В.1864 ж

С.1862 ж


D.1865 ж

Е.1867 ж


$$$ 34 Е

Ыбырай өзі ашқан мектептерге арнап не жазуды қолға алады?

А.мақала

В.шығарма

С.газет

D.журнал


Е.оқулық

$$$ 35 А


Қазақ хрестоматиясын қай жылдар шамасында жазуға кірісті?

А.1876-77 ж

В.1879-80 ж

С.1875-76 ж

D.1874-75 ж

Е.1877-78 ж

$$$ 36 С

Ы.Алтынсарин 1879 жылдың бірінші қыркүйегінде қай облыстың мектеп инспекторы болып тағайындалады?

А.Ырғыз

В.Орынбор



С.Торғай

D.Орал


E.Жауап жоқ

$$$ 37 D


Торғай қаласында қолөнер мектебі қай жылы ашылды?

А.1884 ж


В.1885 ж

С.1882 ж


D.1883 ж

Е.1886 ж


$$$ 38 Е

Ы.Алтынсарин неше жастан асқан шағында қайтыс болады?

А.46

В.43


С.42

D.45


Е.47

$$$ 39 А


Халқымыздың тарихын, тұрмыс-салтын, әдет-ғұрпын, нанымын, дүниетанушылық көзқарастарын білдіретін халық ауыз әдебиетінің түрі:

А Ертегілер

В. Мақал-мәтелдер

С. Жаңылтпаштар

D.Өтірік өлеңдер

Е.Әңгімелер

$$$40 Е

Балалардың тілін дамыту үшін не айтылады ?



  1. Мақал

  2. ертегі

  3. жұмбақ

  4. аңыз

  5. жаңылтпаш

$$$ 41 А

«Қаңбақ шал» ертегілеріндегі басты кейіпкерлерді көрсет



  1. шал, кемпір, түлкі, дәу

  2. шал, кемпір, балық, түлкі

  3. шал, дәу, мысық, ешкі

  4. шал, дәу, қыз, түлкі

  5. кемпір, шал, дәу, қасқыр

$$$ 42 В

Ахмет Байтұрсыновтың «Егіннің бастары» мысалындағы жалғыз бидай неге тік тұр ?



  1. сұлу болғандықтан

  2. дәні көп болғандықтан

  3. дәнсіз болғандықтан

  4. бойына сүйсініп

  5. күнге ұмтылып

$$$ 43 А

«Қарлығаштың құйрығы неге айыр ?» ертегісіндегі басты кейіпкерлерді тап



  1. хан, жылан, қарлығаш, шағатын жәндіктер

  2. хан, жылан, қарға, шағатын жәндіктер

  3. хан, жылан, қарлығаш, ешкі

  4. бай, жылан, қарлығаш, шағатын жәндіктер

  5. хан, жылан, сауысқан, ешкі

$$$ 44 С

Ыбырай Алтынсаринның «Әке мен бала» әңгімесінде әкесі баласына нені көтер дейді ?



  1. алманы

  2. шелекті

  3. тағаны

  4. шегені

  5. таяқты

$$$ 45 Е

«Әке мен бала» әңгімесі балаларды неге үйретеді ?



  1. жалқаулыққа

  2. татулыққа

  3. бірлікке

  4. аңшылыққа

  5. еңбекке

$$$ 46 А

«Алтын сақа» ертегісіндегі бала неден көмек сұрады ?



  1. құстардан

  2. аңнан

  3. жәндіктен

  4. жануардан

  5. балықтан

$$$ 47 А

« Ешкі мен түлкі» ертегісіндегі түлкі қайда түсіп кетті ?



  1. апанға

  2. қақпанға

  3. ауға

  4. суға

  5. балшыққа

$$$48 С

Балалардың ойын дамыту үшін не айтылады ?



  1. жаңылтпаш

  2. мақал

  3. жұмбақ

  4. ертегі

  5. әңгіме

$$$49 А

Ертегілердің тобын анықта



  1. 3

  2. 5

  3. 4

  4. 6

  5. 7

$$$ 50 С

Мұхтар Әуезов ертегіні неше топқа жіктеді?

А. 4

В. 5


С.3

D. 8


Е.1

$$$ 51С


«Қотыр торғай»- қай жанрлық ертегіге жатады?

А. Новеллалық ертегіге

В. Батырлық ертегіге

С. Қиял-ғажайып ертегіге

D.Жануарлар туралы ертегіге

Е. Ешқайсысыны

$$$ 52А

Батырлық ертегіні көрсет?



А. «Ер -Төстік»

В. «Сиқырлы қыз»

С. «Кім күшті»

D. «Арыстанмен қоян»

Е. «Әкемен бала»
$$$ 53 В

Сейіт Қасқабасов ертегілерді нешеге бөлді?

А. 6

В. 3


С.1

D.8


Е.5

$$$ 54А


Жаңылтпаш мағынасын көрсет

А. Баланы тез де, жаңылыссыз сөйлеуіне тәрбиелейді

В. Ойын дамытуға ықпалын тигізеді

С. Шапшаң жүруге үйретеді

D. Ертегіні салыстыруға

Е. Барлығы дұрыс

$$$ 55 В

Кеспе , өссін ал, Өссе өсімтал, Өссе өссін тал, Кеспе , өссін тал – осы жаңылтпаш неге тәрбиелейді?

А. З-дыбысын дұрыс айтуға

В. Табиғатты қорғауға

С. Баланың тілін ширатуға

D. Тез сөйлеуге

Е. Жадында сақтауға

$$$ 56 D


Мініп алып құртқа,

Өрмеледім бұлтқа.

Алып келдім айды

Көрсеттім көп жұртқа- бұл не?

А. Жаңылтпаш

В. Мақал


С. Мәтел

D. Өтірік өлең

Е. Батырлар жыры

$$$ 57 С


«Ұр-Тоқпақ» ертегілердің қай түріне жатады?

А. Жануарлар туралы

В. Хайуанаттар туралы

С. Қиял-ғажайып

D. Батырлық туралы

Е. Сатиралық ертегілерге

$$$ 58D

Әлпештеу поэзиясына не жатады?



А. Балалар айтысы

В. Санамақ

С. Тақпақ

D. Бесік жыры

Е. Жұмбақ

$$$ 59 A


Ойындық фольклорды көрсет

А. Қаламақ

В. Арнау-тілек

С. Мазақтама

D. Өтірік өлең

Е. тақпақ

$$$ 60 D

Уату- алдарқату жыр қайсысы?

А. Ақ білек

В. Қаз балам

С. тәй-тәй балам

D. қуырмаш

Е. өс,өс балам

5. ӨЗГЕРІСТЕРДІ ТІРКЕУ ПАРАҒЫ



Өзгерістің рет нөмірі

Құжаттың тарауы, пункті

Өзгеріс түрі (ауыстыру, жою, қосу)

Хабарламаның нөмірі және күні

Өзгеріс енгізілді

Күні

Аты-жөні, қолы, қызметі


















Каталог: ebook -> umkd
umkd -> Мамандығына арналған Сұлтанмахмұттану ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені
umkd -> Қазақстан Республикасының
umkd -> Қазақстан Республикасының
umkd -> Студенттерге арналған оқу әдістемелік кешені
umkd -> ПӘннің ОҚУ Әдістемелік кешені 5В011700 «Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығына арналған «Ұлы отан соғысы және соғыстан кейінгі жылдардағы қазақ әдебиетінің тарихы (1941-1960)» пәнінен ОҚытушыға арналған пән бағдарламасы
umkd -> ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешенінің
umkd -> 5 в 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті
umkd -> 5 в 011700- Қазақ тілі мен әдебиеті
umkd -> «Филология: қазақ тілі» мамандығына арналған
umkd -> 5 в 011700 : -«Қазақ тілі мен әдебиеті» мамандығына арналған


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет