Күні: 23. 02. 2016 ж. Тақырыбы: Жыр алыбы-Жамбыл Сабақтың мақсаты

Тақырыбы: Жыр алыбы-Жамбыл

тірек-сызбалар, плакат, сөзжұмбақ,компьютер, интерактив тақта.

Психологиялық дайындық.

Көзді жұмып жақсы нәрселер ойлаңыздар.Өздеріңізге және бір-бірлеріңізге сәттілік және жақсы көңіл-күй тілеңіздер. Көздеріңізді ашып, бір-бірлеріңізге күле қараңыздар.

Мұғалім сөзі: Балалар, елімізде қуанышты бейбіт күніміздің тағы бір таңы атты. Еліміздің болашағы мектеп қабырғасындағы ұрпақ. Сондықтан Қазақстан бәсекеге қабілетті елу елдің қатарына ену үшін білім керек. Ендеше, білім алатын тағы бір сабағымызды бастайық.

Бүгін сіздермен бірге біз «жас зерттеушілер» ретінде жұмыс жасаймыз. Мына құралған әрбір топ кішігірім ғылыми зертхана болады, сіздер өз араларыңыздан осы зертхананың ғылыми жетекшісін сайлап алыңыздар. Яғни сіздердің бүгінгі зерттеу жұмыстарыңызға жауап беретін осы жетекші болады. Алдарыңызда сонымен қатар, бағалау парағы берілген. Яғн әрбір берілген тапсырмалар орындалып болғаннан соң, әр оқушыға баға қойылып отырады. Сондықтан сабаққа жақсы қатысыңыздар.Ендеше балалар, бүгінгі сабағымызды бастайық.

Балалар, үйге қандай тапсырма берілді.

Олай болса үй тапсырмасын сұрақ қоя отырып қорытындыласақ.

Білген сайын келеді біле бергім

Біле беру емес пе тілегі елдің.

Белден ассаң, алдыңда бел көрінсе,

Қызыққаннан келмей ме жүре бергің.

Сондықтан да келеді біле бергім, -деп А.Тоқмағанбетов ақын жырлағандай, сендер де ақынның ойымен келіседі деген үміттемін. Сондықтан да бүгінгі сабақта білім алып, тағы да бір сатыға жоғарылайық.

1. Жамбылдың әкесі. (Жабай)

2. Жамбыл айтысқан ақынның бірі. (Бақтыбай)

3. Жамбылдың шәкірті Кенен...(Әзірбаев )

4. Жамбылдың баласы. (Алғадай)

5. Жамбылдың өлеңі. (Шалтабайға)

6. Жамбылдың алғаш жазған өлеңі. (Шағым)

7. Жамбылдың сүйген қызы. (Бұрым)

8. Жамбылдың туған жері. (Жамбыл)

VI Хронологиялық кесте

Жылдар

Оқиғалар

1846 жылы 1881 жылы 1913 жылы 1937 жылы 1941 жылы 1943 жылы 1945 жылы 1946 жылы

Қазіргі Жамбыл облысы, Мойынқұм ауданында дүниеге келді. Құлмамбетті жеңіп, «Жетісудың атақты ақыны» аталды. «Өстепкеде» деген өлеңін шығарды. 1917 Қазан төнкерісінің куәгері болды 1919жылыЖамбылЖетісуақындарының слётынақатысты.  Жамбылдың шығармашылық қызметінің жетпіс бес жылдығын аталып өтілді. Мемлекеттік сыйлық берілді Ақынның ұлы Алғадай қаза тапты Өмірден өтті. Қазақстан жұртшылығы даңқты ақынның жүз жылдығын салтанатпен атап өтті.

V "Өлең құрастыр" ойыны.

Оқушылар ақынның қандай өлеңдері, жырлары, поэмалары бар. Есімізге түсірейікші?

Дұрыс айтасыздар. Олай болса мен сіздерге ақын өлеңінің әрбір сөзін қиып беремін. Ал, сіздер одан өлең құрастырасыздар.

Менің пірім - Сүйінбай,

Сөз сөйлемен сиынбай.

Сырлы сұлу сөздері

Маған тартқан сыйындай.
Ақынның қай өлеңінен алынған?

Қайтіп жаның ашымас,

Неткен заман қатыбас.

Еткен еңбек, төккен тер

Қалай түкке татымас,-

Батаңды маған бер, әке,

Тіліме менің ер, әке.

"Жапаның ұлы ақын боп,

Жақсы істепті"дер, әке.
VII Оқулықпен жұмыс

(Аян) 1913 жылы Романовтар әулетінің үш жүз жылдық мерейтойына арнап айтқан «Өстепкеде» өлеңінен үзінді оқып, мағынасын ашып, бір сөйлемге синтаксистік талдау жаса.

Үйсін,Найман саңлағы, Желді күнгі қамыстай

Өстепкеде жиылдың. Жапырылып иілдің.

Елде жүрген егейлер, Келтіріңдер намысты,

Ұлық көрсең ұйлығып. Бек қорланып күйіндім.

Бай болыстардың,жағымпаздың мінезін сынау мақсатында айтылған.

• 
  Тақырып –Отанға деген сүйспеншілік.
  
• 
  Жанр түрі – поэзия (өлең).
  
• 
  Идеясы – автор тақырып арқылы өзінің сезімін, көзқарасын бейнелейді. Жауға – соққы беру, ленинградтық тұрғындарының ерлігін жырлау.
  

48-шумақ

Буын саны-7,8 буын

• 
  1 бунақ.
  
• 
  Әдеби теориялық ұғымдар:эпитеттер – көк, сүйкімді, заманымның өрнегі.
  
• 
  Теңеу – бұлағымдай, өркеш-өркеш жарасқан, шоқылардай, судай.
  
• 
  Өлеңнің тәрбиелік мәні: бәр халықтар достасып, бірге жауға қарсы шығып, Отанымызды сүйіп, мақтаныш етіп, Елімізді құрметтеп, бірлік пен ынтымаққа ұмтылу.
  

А)1945 ж. С)1947ж.

В)1948ж. D)1944ж. Е)1946ж.

2. «Жамбыл» журналы қай жылы жарық көрді?

А) 2000 ж. С) 2004ж.

В) 1946ж. D) 1948ж.

Е) 1847ж.

А)1945ж. С) 1941ж.

В)1942ж. D)1943 ж Е)1947ж.

4. Жамбыл Құлмамбет ақынмен қай жылы айтысып, жеңіске жеткен?

А)1884ж. С) 1885ж.

А) Табиғат, жер С) Кедейлердің аянышты халі

В) Адамгершілік қасиет D) Достық Е) Білім, өнер

6. Ж.Жабаев «Өтеген батыр» мен «Сүраншы батыр» дастандарының негізгі желісін кімнен алған?

А) Шашубай С) М.Өтемісұлы

В) Қалқа ақын D) С.Аронұлы Е) Құлмамбет

7. 1941 жылы Жамбылға қай шығармалар» үшін мемлекеттік сыйлық берілді?

A) «Алынбас қамал» C) «Айтыстары үшін»

B) «Өтеген батыр», «Сұраншы батыр» D) «Ворошилов туралы поэма»

E) «Өлеңдері үшін»

B) «Жетісу суреттері» D) «Көрұғлы» E) «Мырқымбай»

9. Ж.Жабаевтың шәкірті кім?

А) С.Аронұлы С) Д.Бабатайұлы Е) М.Жұмабаев

В) К.Әзірбаев Д) Ш.Құдайбердіұлы

10. «Жеңіс жыры» атты өлеңі қай жылы жазылды?

А) 1847 жылы С) 1945 жылы Е) 1946 жылы

В) 1941 жылы Д) 1846 жылы

 (4-5 мин)

Тау мүжіледі, темір тозады, бірақ, халық мұңын мұңдаған, халық қуанышын жырлаған шынайы, көркем жыр мүжілмек те, тозбақ та емес. Жамбыл жыры – осындай жыр. Ол төкпе жырдың дүлділі, халық бағының бұлбұлы.