Мазмұны Кіріспе I. Заманауи технологиялардың білім беруде алатын орны 1

Ройс Сэдлер: «Сапа тұжырымдамасын мұғалім қалай түсінсе, оқушының да солай түсінуі, жұмыс нəтижелерінің сапасын үздіксіз бақылау мүмкіндігі жəне кез келген сəтте пайдалануға болатын баламалы адымдар мен стратегияларға қол жеткізу оқытуды жақсартудың міндетті шарттары болып табылады».

Біздің еліміз ғылыми - техникалық прогрестің негізгі белгісі  қоғамды ақпараттандыру болатын жаңа кезеңіне келіп отыр. Қазіргі кезде қоғамымыз дамудың жаңа кезеңіне көшіп келеді, бұл кезең ақпараттық кезең, яғни компьютерлік техника мен оған байланысты барлық ақпараттық - коммуникативтік технологиялар педагогтер қызметінің барлық салаларына кірігіп, оның табиғи ортасына айналып отыр. Келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие және білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс – әрекетінің ғылыми педагогикалық негіздерін меңгеруі –маңызды мәселе. Бала жанының бағбаны, жас ұрпаққа білім мен тәрбие беретін мұғалім ары таза, әдепті, ой – өрісі кең, жан-жақты білімді, ұстамды, өз ойын шәкіртіне анық, дәл жеткізетін болуы тиіс. Ол үнемі ізденіп, білімін толықтырып отырса, оның өмірлік ұстанымы тұрақты, күш қуаты, көңілі әрдайым жоғары, сабақ беру сапасы арта түсіп, еңбегі еленеді. Білім беру жүйесі қоғам мен оның дамуына ықпал жасайды. Ол қоғамдық дамуды тездетуі немесе тежеуі мүмкін. Демек, білім берудегі бетбұрыс қоғамның болашақ дамуының тек салдары болып қалмай, қажетті шарттары болып табылады. Оқу үрдісін басқару тек қана техникалық оқу құралдарын сабақ үстінде дамыту немесе компьютерлендіру емес, жоғары нәтижелерге бағытталған біртұтас өзара байланысты әдістер, тәсілдер, мазмұнның жиынтығы деп қарастыруға болады. Мұғалім оқытудың әдіс- тәсілдерін үнемі жетілдеріп отыру, жаңа технологияларды меңгеруі тиіс. Бұл міндетті орындамайынша сауатты, жан-жақты білгір маман болу мүмкін емес.

I. Заманауи технологиялардың білім беруде алатын орны

1.1 Ақпараттық технологияларды қолдану арқылы білім сапасын арттыру жолдары

Мектептегі білім мен тәрбие беру жүйесінің міндеті оқушылардың жан-жақты танымдылық белсенділігін көтеруге мүмкіндік жасай алатын әр оқушыны жеке тұлға ретінде дамыту керек. Биыл біздің мектебіміз білім көтеру мәселесін қолға алып, білім беру үрдісін басқару мәселесін жүзеге асыруда. Сол себебі түгел білім беру процесін өзгерту мақсатымен жұмыс істеуде. Білім беру үрдісін басқару жүйесінің құрылымы жекетұлғаның қайталанбас даралығының дамуына, шығармашылық бастама алуына бағыт беріп, жағымды орта қалыптастырудан тұрады.Осы бағдарлама бойынша мұғалім өзі-өзіне баға бере білуі және жұмыстың барлық түрін коррекциялық жағдайда ұйымдастыруы дәрежесін анықтай отырып жеке тұлғаға адамдық,азаматтық түрткі жасай білуі қажет. Сол үшін мұғалім мына қағидаларды назарда ұстауы тиіс:

-Білім беру үрдісін басқару ісіндегі белсенділік;

-Сыныптың әр оқушымен ізгі қарым-қатынас орната білу;

-Мұғалінің жұмысты ұйымдастырудағы жаңашылдығы;

- Мұғалімнің белсенді әрекетке кәсіби және психологиялық даярлығы.

Мектебіміз соңғы үлгідегі информатика, мультимедиа кабинеттерімен жабдықталғандықтан, мұғалімдер компьютер, қашықтықтан оқыту, электрондық оқулықтар арқылы сабақ жүргізуіне мүмкіндік алды.

-оқыту үрдісін жоспарлай білуі;

-оны мақсатты түрде ұйымдастыра алуы;

-жүйелі түрде бақылау мен бағалау үрдісін жүргізіп отыруы;

- оқушыларға берілетін білімдердің мақсаты мен қажетін түсіндіру мен оларды әрекетке бағыттайтын мотивтерді қалыптастыруы;

- оқушылардың жаңа оқу материалын қабылдауына мүмкіншілік жасаумен қатар басшылық етуі; 

- оқушылардың берілген білімді толық қабылдауы мен ғылыми ұғымдарды санасына қалыптастыруды басшылыққа алуы;

- берілген білімді тәжірибеде қолдануға және бекітуге басшылық жасауы; 

-кез келген нысан және үрдістің әр түрлілігін кескіндеу және хабарлау.

-Бірінші кезеңде оқушы өзінің алдағы орындайтын жұмыс нысанымен танысады, мөлшерлейді. Ол үшін жалпы тапсырманы оқулық бойынша жеделдете қарап шығады. Көлемі мен міндетін анықтайды, жоспар жасайды. Қандай логикалық жүйеде орындалу керегін сезінеді. Осы тапсырманы орындауда қажетті заңдылықтар мен ұғымдарды, ережелер мен сыбаларды есіне түсіреді. Бұл даярлық кезең деп аталады.

-Екінші кезеңде жасалған жоспары бойынша түсіну, тақырыпты игеріп оқу, тану мақсатындағы белсенді дербес танымдық әрекетке жұмылады. Грамматикалық ұғымдар мен түсініктерді игереді. Танымдық түсіну, қабылдау үрдісі жүреді: талдау, түсіну, салыстыру, қорыту жасай отырып дербес игеру міндетін атқарады. Тақырыпты материалдық, мазмұндық тұрғыдан өздігінен игереді.

-Үшінші кезеңде оқушы ұғынған оқу материалдарын ішінен айтып шығады. Болмаса жазбаша орындауға болады. Басқару осы кезеңі де аса маңыздысаналады. Қабылдағанын ойша айтып, не жазып отырғанда бұрын мән бермеген, қалып қойған жағдайлар мен ұғымдар анықталады. Барлық білгені талдаудан өтеді. 

-Төртінші кезеңде оқушының білім мен дағдысын сырттай бақылау жүзеге асады. Оқушы өзін ойын, түсінігін білдіріп, тақырыптағы негізгі мәселе төңірегінде пікір айтады, талдауға қатысады. Ал екінші жолы- жазбаша жауап қайтару. Ол шығарма, эссе, т. б. Үлгіде болуы мүмкін.
Оқушылардың білім алуын басқау- бүгінгі таңда мектептің алдындағы басты міндеті. Сондықтан жаңа білімді игеру жолдарын, игеру жүйесін білім алушылардың бойында қалыптастыру мұғалімнің жетекші парызы деп санаймын.

Оқу үрдісін басқару сабақ үстінде мұғалім мен оқушы, оқушы мен оқушы арасында өзара белсенді қарым-қатынастың жоғары деңгейде қалыптасуын талап етеді. Сондықтан оқу үрдісін басқаруына М.М. Жанпейісованың модулдік оқыту әдістемесі көп нәтиже беретінін айқындадым. Ол мынадай артықшылықтарымен ерекшеленеді:

Сонымен бірге модулдік технология оқушының білімін тексеріп бағалауға зор мүмкіндік береді.

Елбасымыз өз халқына жолдауында «Білім беру реформасы- Қазақстанның бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін аса маңызды құралдарының бірі. Бізге экономикалық және қоғамдық қажеттіліктеріне сай келетін осы заманғы білім беру жүйесі қажет» деп атап көрсетті. Келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие және білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс – әрекетінің ғылыми педагогикалық негіздерін меңгеруі –маңызды мәселе. Бала жанының бағбаны, жас ұрпаққа білім мен тәрбие беретін мұғалім ары таза, әдепті, ой – өрісі кең, жан-жақты білімді, ұстамды, өз ойын шәкіртіне анық, дәл жеткізетін болуы тиіс. Ол үнемі ізденіп,білімін толықтырып отырса, оның өмірлік ұстанымы тұрақты, күш құаты, көңілі әрдайым жоғары, сабақ беру сапасы арта түсіп, еңбегі еленеді. Білім беру жүйесі қоғам мен оның дамуына ықпал жасайды. Ол қоғамдық дамуды тездетуі немесе тежеуі мүмкін. Демек,білім берудегі бетбұрыс қоғамның болашақ дамуының тек салдары болып қалмай, қажетті шарттары болып табылады.

Сонымен, оқу үрдісін басқаруы тек қана техникалық оқу құралдарын сабақ үстінде дамыту немесе компьютерлендіру емес, жоғары нәтижелерге бағытталған біртұтас өзара байланысты әдістер, тәсілдер, мазмұнның жиынтығы деп қарастыруға болады. Мұғалім оқытудың әдіс-тәсілдерін үнемі жетілдеріп отыру, жаңа технологияларды меңгеру тиіс. Бұл міндетті орындамайынша сауатты, жан-жақты білгір маман болу мүмкін емес.

Интерактивті тақта – барлық аудиторияны оқыту үшін таптырмайтын құрал. Бұл визуалды ресурс оқытушының жаңа материалдарды студенттерге өте тартымды және тез жеткізуіне көмектеседі. Бұл тақта ақпараттарды әр түрлі мультимедиялық ресурстардың көмегімен жеткізуге мүмкіндік береді: Оқытушылар мен студенттер материалдарды түсіне және жете толық игере алады. Қиын мәселелерді жеңіл түсіндіріп, схемаларды беруде өте ыңғайлы.

Интерактивті тақтаның оқытушы сабақ барысында қолдана алатын анықталған құралдар жиынағы бар. Олар студенттерге жұмысқа деген шығармашылық подходта барынша көп әрекет етуін қамтамасыз етеді.

Оқытушыларге экранда қажетті ақпараттарды белгілеуге және зейіндерін аударуға, барлық идеяларды байланыстырып немесе олардың айырмашылықтарын ойластырып талқылауда, әр түрлі түстер интерактивті тақтаға қолайлы. Мысалға, географиялық картамен жұмыс істеуде немесе адам ағзасындағы асқорыту жүйесінің схемасын көрсетуде.

1. Проекторды қосу үшін компьютерді желіге қосып, пульті алып

проекторға дəлдеңіз, содан соң сол жақ жоғарғы бұрыштағы батырманы екі рет басыңыз. F4. батырмасын басыңыз. Пайдаланушының атын 7 теріңіз, мысалы: “BOARD” жəне пароль мысалы 111111.

2. Қаламмен екі рет интерактивтік тақтаның жұмыс панелінде

орналасқан AV - белгісін басыңыз. Экранда екі хабарлама шығуы

мүмкін ОК басыңыз. Жұмыс үстелінде Флипчартты құру (таза бетті білдіреді)

1. Басты аспаптар панелінде орналасқан AV - белгісін қаламмен 1