5.2 Нарықтың инфрақұрылымы: мәні және негізгі элементтері
5.3.Нарықтың элементтері: сауда және коммерция
5.4 Нарықтың типтері
БАРТЕР - бір тауардың екінші тауарға ақшасыз айырбасталуы (Т-Т) = ТАУАР - ТАУАР ТАУАР АЙНАЛЫМЫ - жанама түрде ақша мен тауар айырбасы (Т-А-Т) = ТАУАР – АҚША - ТАУАР
НАРЫҚ
- экономикалық ұйымдасқан қатынастар жүйесі
өндіру, бөлу, айырбастау,тұтыну,
сату- сатып-алу арқылы жүзеге асырылатын жүйе
Нарықтың қызметтері
1. Қоғамдық өндірісті реттейді,
"не, қалай, кім үшін өндіру керек?" мәселелерді шешіді
ЖАРНАМА (лат.- «айқайлаймын») - бұл сұранысты көбейту мақсатымен тауарлар туралы мәліметтерді тарату. АҚПАРАТ (лат.- «мәлімдеу») - бұл нарық жағдайын болжамдау және талдау жасауға қолданылатын мәліметтер. АУДИТ КОМПАНИЯЛАРЫ (ағылш.- «ревизор») - бұл фирманың қаржы - шаруашылық қызметінің кешенді ревизиясын жүзеге асыратын ұйымдар.
САУДА - бұл адамдардың тауар айырбасын және сату - сатып алу актін жүзеге асырумен байланысты қызметі.
Сауданы ұйымдастыру әдістері:
- нақты ақшаға сату
- тауарларды несиеге сату
- тауарларды сатып алушының мүлкін кепілге алу арқылы сату
- бартер
Сатудың көлеміне байланысты көтерме сауда бөлшек сауда
КОММЕРЦИЯ – бұл
сатушы үшін тиімді тауар сату есебінен табыс алуға бағытталған сауда әрекеті
САУДА дүкен аукцион жәрмеңке
ДҮКЕН (фран. - қойма, амбар) - бұл сатып алушылар арасындағы бәсеке жағдайында тауарларды сату.
АУКЦИОН (лат.- жұрт алдындағы сауда)- бұл сатып алушылар арасындағы бәсеке жағдайында тауарларды сату.
ЖӘРМЕҢКЕ (нем. - жыл сайынғы нарық) - бұл нақты жерде және белгіленген уақытта жүзеге асатын уақытылы, кезең сайын ұйымдастырылатын нарық