Бала отбасында өз уақытын, тәртібін бағалай алмайды.
Ата-ананың махабаты тым шеттен шыққан.
Индифференттік стиль
Тәрбиедегі мәселелер бірінші орында емес.
Балаға ешқандай шекара жоқ.
Балаға көңіл мүлдем аудармайды.
Бала өз проблемаларымен жеке қалады.
Тәртібінде ауытқушылақтар пайда болады.
Ата-анасы балам «бандит» деп өз ренішін білдіреді, бірақ оған не істерін білмейді. Және ешкімнің айтқан кеңесін тыңдамайды да жұртқа ол баласының тәрбиесімен айналысқанын көрсетеді, бірақ шындығында «баласының қылығын» мақтанышпен қабылдап, оған жиі қанағаттанады.
Ата-анасы «баласы туралы бәрін білгісі келуге» тырысады, баланың өзі шешуге тиісті істеріне ретсіз араласып, оның жеке басына сенімсіздік білдіреді.
Ата-ана балаға қарағанда өмірді жақсы білемін, тәжірибем мол деп есептейді. Сондықтан барлық қиыншылықты өз мойынына алып, барлық проблеманы шешуді алдын ала қамтамасыз етеді. Бала өз құқығын пайдалана алмай қалады.
Оның не туралы ойлап тұрғанын, не істегісі келіп тұранын білемін деп, ата-ана баласына ұрсады. Сенің бойыңда жаман қылықтар (жалқаулық, азарт, селқостық және т.б.) болмау керек деп сөгеді.
Отбасының барлық мүшелері баланы себеп болса, себеп болмаса да ұдайы мақтаныш тұтады. Баланың кейде істеген кемшіліктері, олқылықтары ескеріле бермейді. Баланың талабына әрқашан көңіл бөлініп, ол міндетті түрде қанағатандырылады.
Балның өзімен -өзі өсуі де мүмкін екенін ата-ана түсінеді. Радио, теледидар, балалар мекемелері бар. Баланың бойына біткен қасиет бар, ол өзін әлі көрсетеді. Сондықтан оны тәрбиелеп әуре болу қажет емес және оның тағдырына жауапкершілікті алу артық деп ойлайды.
Тәрбиенің аспектілері. Бала не талап етеді?
Күтім
(тамақ, жылулық, киім т.б.)
Қамқоршылық
Жан жылулығы
Мақтау
Жетекшілік әрі шекара
Жүйелік
Әке мен ананың ролін анық міндеттері
Ата-анаға сауалнама
Сіз қандай ата-анасыз? Тест
Нұсқаулық: Сіз балалрмен араласқанда жиі қолданатын сөз тіркестерін белгілеңіз (жақша ішінде баллдардың саны көрсетілген).
5 – 7 балл: Сіз балаңызбен жақсы тұрасыз. Ол шын көңілден сізді сүйеді, құрметтейді, сіздердің қатынастарыңыз оның жеке тұлға болуына мүмкіндік береді.
8 – 10 балл: Сіздің балаңызбен қарым-қатынасыңызда пробеманы түсінбеушілік, оның бойындағы кемшілікті оның өзіне жабу сияқты күрделі жағдайлар бар.
11 және одан жоғары: Сіздің балаңызбен қатынасыңыз жүйелі емес. Оның дамуына кездейсоқ жағдайлар жиірек әсер етеді.
Ақиқат:
Балалар өмірден үйренеді, егер:
1. Егер баланы жиі сынаса, ол жек көруді үйренеді.
2. Егер оны жиі кінәләса, ол өзін әрқашан кінәлі сезінеді.
3. Егер мазақтай берсе – тұйық болып өседі.
4. Сіздің әдепсіздігіңіз оны дөрекілікке баулыйды.
