Құрастырушы: аға оқытушы Оралтаев Е. Р

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

Құрастырушы: аға оқытушы Оралтаев Е.Р.

Дене шынықтыру және спорт кафедрасы
5В010801 Дене шынықтыру және спорт мамандығының
сырттай оқу нысанының студенттеріне арналған
Жеңіл атлетика
Пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus)
Бағдарлама «___» _________20__ж. бекітілген жұмыс оқу бағдарламасының негізінде әзірленген.
Кафедра отырысында ұсынылды 201_ж. «___»____________№_____ хаттама
Кафедра меңгерушісі ___________ Ю.А. Мастобаев 201_ж. «____» ________

Химиялық технологиялар және жаратылыстану факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды 201_ ж. «_____»________№____хаттама

Кафедра меңгерушісі ___________ Ю.А. Мастобаев 201_ж. «____» ________

Аты-жөні Оралтаев Ерлан Рамазанович

Ғылыми дәрежесі, атағы, қызметі аға оқытушысы.

Дене шынықтыру және спорт кафедрасы БОК спорт залында орналасқан. Байланысу телефоны № 67-36-68, ішкі 148

Аталуы: «Жеңіл атлетика» бойынша пәннің сағат саны: 2 кредит, 90 сағат : 3 семестрде лекция 6 сағат, 4 семестрде 6 тәжірибелік сабақ, СӨЖ 78 сағат , емтихан 4 семестрде.

- жеңіл атлетика бойынша оқу сабақтарын өткізу туралы;

- спорт дайындық деңгейін бақылау жөнінде түсініктері болуы;

- «жеңіл атлетика» ұғымының анықтамасын, жеңілатлетикалық жаттығулардың жіктемесін, жеңіл атлетиканың даму тарихын, жеңілатлетикалық спорттың пайда болуын білу;

- жеңілатлетикалық жаттығулардың техника негіздерін, «спорт техника» ұғымының анықтамасын, спорт нәтижелерін жоғарлату үшін техниканың мағынасын білу;

- жеңіл атлетика түрлерін оқыту теориясын және анықтамасын, оқыту және жаттықтыру негіздерін, оқыту әдістерін, жеңіл атлетика сабақтарында көрсетуді пайдалану және түсіндіру ерекшеліктерін білу, сапқа жүру командаларын беру икемдігін, жеңілатлетикалық түрлер техникасын дұрыс түсіндіру және көрсету, жеңіл атлетика бойынша сабақтар орнын дайындауда дағдыларға ие болу;

- үйренушiлермен сабақтарда және жаттықтыру сабақтарында жеңіл атлетика түрлерінің үйлесімділігінен, шарттарынан тәуелді шұғылданатындармен сабақтар мен жаттықтыру сабақтарының құрылымын және алуан түрлілігін білу;

- жеңіл атлетика бойынша оқу жұмысын жосапарлауды ұйымдастыра және есепке алуды білу, жеңілатлеттердің жалпы және арнайы жаттығуларды, жеңілатлетикалық түрлерінің техникасын меңгеру;

- жеңіл атлетикамен айналасу үшін спорт құрылғыларын, олардың жабдықтарын және пайдалануын білу;

- жарыстардың ұйымдастырылуын және өткізу ережелерін білу, жеңіл атлетиканың әртүрлі түрлері бойынша жарыстар ережелерін білуі.

- жеңіл атлетика бойынша сабақтарды және жаттығуларды өткізу;

- теориялық материалды сауатты баяндау икемді болуы;

- жеңіл атлетика бойынша сабақтарды өткізген кезде;

- жеңіл атлетика бойынша төрешілікте;

- әртүрлі спорт білікті спортшылар үшін жаттықтыру үрдісін қалауды оқыту әдістемесін игеру;

- спорт дайындық деңгейін бақылау бойынша, спорт жаттығуларын басқару және ғылыми-зерттеу жұмыстары бойынша дағдыларға ие болу практикалық машықтарды иемденуі қажет.

8. 
   Тақырыптық жоспар
   

Жеңіл атлетиканың даму тарихы, негізгі ұғымдары, жоспарлау түрлері. Жеңіл атлетикадағы техникалық дайындық. Жүгіру түрлерінің техникасы. Секіру түрлерінің техникасы. Жүру техникасы. Жеңіл атлетика бойынша оқу-жаттықтыру үрдісін жоспарлау және ұйымдастыру. Жарыстар ережелері, төрешілік

Тақырып 1 Жеңіл атлетиканың даму тарихы

Жеңіл атлетиканың даму тарихы.

Дүниежүзілік жеңіл атлетиканың даму тарихы. Отандық жеңіл атлетиканың даму тарихы. Жеңіл атлетиканың қазіргі тарихы

Тақырып 3 Жеңіл атлетика түрлерінің жіктемесі

Пәннің негізгі ұғымдары. Жеңілатлетикалық жаттығулар түрлері: жүріс, жүгіру, секіру, лақтыру, көп сайыс

Тақырып 5 Жеңіл атлетика бойынша оқу-жаттықтыру үрдісін жоспарлау және ұйымдастыру

Жоспарлау түрлері. Ағымды және перспективті жоспарлау. Дайындау және жарыстық кезеңдер. Оқу сабақтарын, жаттықтырулардың мазмұны, ұйымдастыру, құрылымы және өткізу.

Тақырып 6 Жеңіл атлетиканың жарыс түрлері және спорт жүрісі бойынша оқыту әдістемесі

Қысқа, орташа және ұзақ дистанцияларға жүгіру техникасы, оқыту әдістемесі. Жоғары және төмен старт (келтіруші, арнайы жаттығулар, жүктеме көлемі және мөлшерлеу, сабақ құрылымы). Жүгіру түрлеріне оқыту тізбектілігі.

Тақырып 7 Жеңіл атлетиканың секіру түрлерін оқыту әдістемесі

«Аяқтары иылып» тәсілімен екпіннен ұзындыққа секiруге үйрену әдiстеме, техникасы; «аттап басуы» тәсілімен биіктікке секірулер (келтіруші, арнайы жаттығулар, жүктеме көлемі және мөлшерлеу, сабақ құрылымы). Оқыту тізбектілігі.

Тақырып 8 Найза (балға, диск) лақтыруға және ядро лақтыруға үйрену әдiстемесі.

Оқыту тізбектілігі. Келтіруші, арнайы жаттығулар, жүктеме көлемі және мөлшерлеу, сабақ құрылымы.

Тақырып 9 Жеңіл атлетикадағы техникалық дайындық

Жүгіру түрлерінің техникасы. Секіру түрлерінің техникасы. Жүру техникасы.

Тақырып 11 Жарыстар ережелері, төрешілік.

Олимпида ойындар бағдарламасына енетін, жеңіл атлетика түрлерінің жарыс ережелері. Жарыстар қағидалары.

Тақырып 2 Құрылыстар, жабдықтар, мүлік

Стадиондар (жабық, ашық). Белгі таңбалар. Старт негізі. Бөгеулер.

Тақырып 3 Жеңіл атлетика түрлерінің жіктемесі

Жүру. Жүгіру. Кедергілермен жүгіру. Эстафеталық жүгіріс. Табиғи жағдайларда жүгіру (кросс). Секірулер.

Тақырып 4 Жалпы және арнайы денешынықтыру дайындық

Ж.Д.Д.: спорт ойындары, жалпы дамыту жаттығулары, ауырлатуымен, секіру сипатты жаттығулар, кросс. А.Д.Д.: арнайы жүгіру жаттығулары, арнайы шынықтыру сапаларын дамытуға жаттығулар: күш, жылдамдық, төзімділік, жылдамдық-күш сапалары.

Тақырып 5 Жеңіл атлетика бойынша оқу-жаттықтыру үрдісін жоспарлау және ұйымдастыру

Жоспарлау түрлері. Ағымды және перспективті жоспарлау. Дайындау және жарыстық кезеңдер. Оқу сабақтарын, жаттықтырулардың мазмұны, ұйымдастыру, құрылымы және өткізу.

Тақырып 6 Жеңіл атлетиканың жарыс түрлері және спорт жүрісі бойынша оқыту әдістемесі

Жүгіру ерекшеліктерімен танысу, негізгі жеке кемшіліктерді және оларды жою жолдарын анықтау. Арнайы дайындау жаттығуларын орындау. Жоғары төменгі стартқа үйрету. Дистанция бойынша жүгіру техникасына үйрету. Негізгі физикалық сапаларды дамыту.

Тақырып 7 Жеңіл атлетиканың секіру түрлерін оқыту әдістемесі

Тақырып 8 Найза (балға, диск) лақтыруға және ядро лақтыруға үйрену әдiстемесі. Найза (балға, диск) лақтыруға және ядро лақтыруға үйрену техникасы.

Тақырып 10 Жеңіл атлетикадағы тактикалық дайындық.

Жүгіру түрлеріндегі тактика. Жүрудегі тактика.

Тақырып 11 Жарыстар ережелері, төрешілік. Төрешілердің міндеттері. Түрлердегі төрешілер саны. Төрешіл алқаның шешімдер шығаруы.

Тақырып 12 Төрешіл тәжірибесі. Жүгіру, секіру түрлеріндегі, лақтырудағы тәжірибелік төрешілік. Жарыстар қағидаларын құрастыру, төрешілік бригаданы ұйымдастыру. Жарыстар нәтижелерін бағалау.

Тақырып 1 Жеңіл атлетиканың даму тарихы

Шетел жеңіл атлетиканың дамуы (Америка, Германия)

Тақырып 2 Құрылыстар, жабдықтар, мүлік.

Стандартты және стандартты емес стадиондар.

Тақырып 3 Жеңіл атлетика түрлерінің жіктемесі.

Марафон, орнынан секіру.

Тақырып 4 Жеңіл атлетика бойынша оқу-жаттықтыру үрдісін жоспарлау және ұйымдастыру.

Мезоциклдер, макроциклдер, микроциклдер.

Тақырып 6 Жеңіл атлетиканың жүгіру түрлеріне және спорт жүрісіне оқыту әдістемесі.

Бұрылыс бойынша жүгіру. Мәрелеу.

Тақырып 7 Жеңіл атлетиканың секіру түрлеріне оқыту әдістемесі.

Фостберифлоп, алмалы-салмалы (перекидной) тәсілмен биіктікке секіру.

Тақырып 8 Найза (балға, диск) лақтыруға және ядро лақтыруға үйрену әдiстемесі.

Допты лақтыру әдістемесі және техникасы

Тақырып 9 Жеңіл атлетикадағы техникалық дайындық

Лақтыру және итеру техникасы.

Тақырып 10 Жеңіл атлетикадағы техникалық дайындық

Секіру тактикасы.

Тақырып 11 Жарыстар ережелері, төрешілік.

Стандартты емес алаңдардағы жарыстарды төрешілік ету ережелері.

Тақырып 12 Төрешілік тәжірибесі.

Жүгіру және секіру түрлеріндегі төрешілік талдамасы
СӨЖ түрлерінің тізімі

№	СӨЖ түрлері	Есеп түрі	Бақылау түрлері	Сағаттағы көлем
1	Тақырып бойынша әдебиет қайнарларын конспектілеу	Конспект Қажетті кестелерді дайындау	Баяндама, қорғау	20
2	Семинар сабақтарын дайындау, үй тапсырмаларын орындау	Жұмыс дәптері, конспект	Сабақтарға қатысуы	18
3	Аудиториялық сабақтар мазмұнына енбеген, материалды зерттеу	Есеп	Баяндама	18
4	Шетел және отан әдебиеттерін талдау	Конспект	Коллоквиум	12
5	Бақылау шараларына дайындық		АБ 1,2 тестілеу	10
Барлығы:				78

4.4.2 Студенттің өздігінен оқуына бөлінген тақырыптардың тізімі

Тақырып 1. қазақстанда және Рессейде жеңіл атлетиканың даму тарихы

Тақырып 2 Жаңа дүниежүзілік жеңілатлетикалық құрылыстар. Олардың артықшылықтары мен кемшіліктері

Тақырып 3 Жаттықтыру үрдісін өңдеу және жоспарлау графиктері

Тақырып 4 Спринтте және ұзақ дистанцияларға жүгірудегі дүниежүзілік рекордтар

Тақырып 5 Ұзындыққа, биіктікке және үш қабатты секірудегі дүниежүзілік рекордтар

Тақырып 6 Ұзақ дистанцияларға жүгірушілерді тактикалық дайындау бойынша ұсыныстарды өңдеу

Тақырып 7 Жеңл атлетика түрлерінің төрешілік талдауы және тәжірибесі

Негізгі:

1. 
   Организация и судейство легкой атлетике. М., ФиС, 2000.
   
2. 
   И. Тер-Ованесян, Подготовка легкоатлетов, Терра-спорт, М., 2000.
   
3. 
   Озолин Н.Г.Настольная книга тренера (наука побеждать) АСТ Астрель, 2004
   
4. 
   Матвеев Л.П. Основы общей теории спорта и системы подготовки спортсменов. Киев, 2003г.,
   

5. Суслов Ф.Т., Гипненрейтер Е.В. Подготовка спортсменов в горных условиях Олимпия М, PRESS 2000.