Йодты VІІ А топ элементтері ретінде сипаттау, физикалық және химиялық қасиеттерімен, практикада қолданылуымен танысу.
Алдыңғы оқу
Галогендер ХЭПЖ орны
Оқу нәтижелері
Йодтың биохимиялық маңызы, оның қосылыстары, йод тапшылығынан туындайтын аурулар түрлерін біле алады жоғары ой кеңістігін дамыту.
Оқушылардың барлығы: йодтың периодтық жүйедегі орнына сай сипаттама бере алады.
Басым бөлігі:йодтың физикалық қасиетін және биологиялық маңызын сипаттай алады.
Кейбір оқушылар: Химиялық қасиеттерінің реакция теңдеулерін жаза алады. Есептер шығаруды біледі.
Ресурстар
Химия. Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық/ Н.Нұрахметов, Қ.Бекішев, Н.Заграничная, Г.Абрамова. Күнтізбелік жоспар. Нұрахметов Н.Н, Қ.Б.Бекішев, Н.А. Заграничная Химия оқыту әдістемесі, Нұрахметов Н, Қ.Б.Бекішев, Н.А. Заграничная Химия, дидактикалық материалдар, Алматы «Мектеп», 2010 ж
Әдіс-тәсілдер
Ұжымдық оқыту, жеке жұмыс, түсіндіру, әңгімелеу, баяндау, проблемалық сұрақтар, өзіндік жұмыс, оқулықпен жұмыс, СТО стратегиялары
Көрнекіліктер
Кеспе қағаздар, слайд, суреттер
Жоспар
Басталуы
Қызығушылықты ояту. Ой шақыру
Жағымды психологиялық ахуал туғызу:
- оқушылармен амандасып, бүгінгі сабақ бойынша "Сәттілік!" тілеймін;
-кезекшіден оқушылардың сабаққа қатысын және үй тапсырмасын сұраймын.
Оқушыларға алдыңғы тарауды қорытындылау мақсатында үлестірме тапсырмалар үлестіріледі, тапсырмадағы жауабы бойынша топтарға бөлінеді.
Әрбір топқа сұрақ қою арқылы топтың атын анықтаймын.
І. Сұрақтар:
Дүние жүзі соғысында химиялық қару ретінде қолданған газ /хлор/
Жүйкені тыныштандыратын дәрі құрамына кіреді /бром/
Қан тоқтатын сұйықтық /йод/
Галогендердің ішінде тотықсыздандырғыш қасиет айқын байқалады? /фтор/
І топ: хлор ІІ топ: бром ІІІ топ: йод IV топ: фтор
ІІ. Өткенді қайталау. Үй жұмысын қайталау
Тест тапсырмасын орындау
1. Галогендер үшін дұрыс тұжырым:
а.молекулалары қ.ж екіатомды
ә.барлық галоген атомдарының жоғары валенттігі VII ге тең
б. оттекпен қосылыстарында барлық галоген атомдарының тотығу дәрежесі оң
в.барлық галоген атомдарының сыртқы энергетикалық деңгейлерінде негізгі жағдайда 7 электрон болады.
Олай болса, бүгінгі тақырыбымыз: «Адам тіршілігіндегі йодтың биологиялық маңызы»
Ал, балалар, йод туралы не білесіздер?
«Кітап-досың, ақылшың» «ЖИГСО» әдісі қолданады. Оқулықтағы §7.14 берілген мәтінді оқушыларға бөліп беріледі.
І топ Хлор Ашылуы, табиғатта таралуы, физикалық қасиеттері «Мен туралы не білесің? әдісі
ІІ топ Бром Йодқа сапалық реакция, йодтың алынуы
ІІІ топ Йод «Фишбоун» әдісі
Проблемалық сұрақ? «Йод неліктен өмірлік маңызы бар элемент болап саналады?»
IV топ Фтор Йодты қайдан аламыз? Йод жетіспеушілік аурулары және оның алдын алу шаралары «Фотогалерея» әдісі
Сергіту сәті
“Тез қимылда” ойыны Оқушылар формулаларға қарап қатты зат болса – оң қолын, сұйық зат болса – сол қолын көтереді, газ болса мұрынын ұстайды. H2Sм, HIм, H2SO4с, КIo, I2о
Жаттығулар мен тапсырмалар:
Йодтың маңызды қосылыстарындағы:
І топ Хлорйодтау ангидридіІ2O5; ІІ топ Бромйодтау қышқылыHІO3; ІІІ топ Йодкалий йодатыKІO3; IV топ Фтор йодсутек HI йодтың массалық үлесін есептеңіздер. Төменде берілген реакция теңдеулерін электрондық балан әдісі арқылы теңестіріңіз:
І топ: Хлор I2 + HNO3 → HIO3 + NO + H2O
3I2 + 10HNO3 → 6HIO3 + 10NO + 2H2O
ІІ топ Бром KI + H2SO4 = K2SO4 + I2 + H2S + H2O
8 KI + 5 H2SO4 = 4 K2SO4 + 4 I2 + H2S + 4 H2O
ІІІ топ Йод CuI + H2SO4 = I2 + CuSO4 + H2O + SO2
2 CuI + 4 H2SO4 = I2 + 2 CuSO4 + 4 H2O + 2 SO2
IV топ Фтор KI + HNO2 + H2SO4 = NO + I2 + H2O + K2SO4
2 KI + 2 HNO2 + H2SO4 = 2 NO + I2 + 2 H2O + K2SO4
6,2г натрий йодиді мен 13,7г хлордың әрекеттесуі нәтижесінде алынған йодтың массасын есептеңіз.
Қосымша тапсырма: 1 Жараларды, операция орындарын зарасыздандыру үшін 5% йод ерітіндісі қолданылады. 5%-ды 200г йод ерітіндісін дайындау үшін қанша йод және су алу қажет?
2 Йодтың ауа, оттек, сутек бойынша тыңыздығын табыңыз.
Аяқталуы
Бекіту. Ой толғаныс
СИНКВЕЙН
1 жол – зат есім (синквейн тақырыбы)
2 жол – екі сын есім (синквейн тақырыбын ашатын)
жол – үш үстеу (қозғалысты сипаттайды)
жол – сөйлем н\е фраза (тақырыпқа байланысты айтылған)
5 жол – синоним (резюме-сөз)
Мысалы, 1 жол – йод
2 жол –қатты, қара түсті металдық жылтыры бар зат
жол – сутекпен әрекеттеседі, суда наша ериді, органикалық еріткіштерді ериді
