1) Жаңылтпашты жаңылмай айтуға жаттық.
Көктем жауын-шашынсыз болмас,
Жауын- шашынды болса,
Жасынсыз болмас.
2) Мәтінді түсініп оқы.
Найзағай
Жазғы демалыс кезі. Біз жүгерінің арамшөбін отап жүр едік. Күн күйіп тұрған. Түске таман аспанда қара бұлт пайда болды, ұлғая-ұлғая аспанды жайлап алды. Дала күнгірттеніп түнере түсті де, жаңбыр құйып кетті.
Қос едәуір жерде еді. Жұрт паналар жер таппаған соң, кетпен-күректерін төбелеріне тосты. Төңкерілген көп кетпен жыпырлап тұр. Найзағай жарқылдап, шатыр-шұтыр күн күркірегенде, металдың жай тартатыны есіме түсе кетті.
- Қашыңдар! –деп айқай салдым.
-Кетпенді тастап қашыңдар! –деп дауыстады.
Болатта менің ойымды түсінгендей.
Кенет шыққан ащы дауыстан шошып қалған жұрт кетпен –күректерін лақтырып,қосқа қарай қашты.Демде ұзап кеттік.
Көп кешікпей жаздың жылы жаңбыры басылды да,лезде аспан шайдай ашылып,бұлт арасынан жарқырап күн шығы келеді.
Қайтып орнымызға келсек,әлгі жерге жасын түсіпті.Кетпен-күректердің кейбіреуін жапырып ,кейбірін тесіп,жерге сіңіп кетіпті.
Бұл көріністен жаны түршіккен қарттар:
-Ойпырмай,осы жерде тұра берсек не болар еді?! Білгендеріңнен,оқығандарыннан айналайын! Өркендерің өссің!-деп, Болат екеумізге алғыс айтты.
Дәулет Қасенов
|
1) Әр қатардағы сөздер арасына байланыс тізбегін құр.Әңгімеле.
1.Гүл, ара,бал.
2. Бидай,тышқан,түлкі.
3. Жемістер,адам,денсаулық.
2) Мысалды рөлге бөліп, түсініп оқыңдар.
Терек пен қабығы.(Мысал)
Терек:
Қабағым-ау,қабағым,
Қатты қыстың денемді,
Айтшы өзің анығын,
Не үшін тұрсың сен енді?!
Қабығы:
Терегім-ау, терегім,
Қайтып алғың сөзіңді,
Жоқ болса егер керегім,
Жоғалтайын көзімді.
Терек:
Айтар болсам шынымды,
Қабықсың бар болғаны,
Менсіз тіпті күніңді,
Көре алмайсың сен-дағы!
Қабығы:
Қатты екен тым қарқының,
Жоқ болса егер керегім, Ашуланбай,
Ал тыным,
Кеттім, қош бол, терегім.
Кенет терек үстінен
Қапа болған сол қабық
Сапырылып түсті де,
Жатты жолға қамданып.
Болмай ауыз бірлігі,
Қабық кетті өкпелеп.
Осылайша, бір күні
Қурап қалды көк терек.
Сорасы аққан көзіңнің
Жасын көрсең бүгінгі.
Қателігін өзінің
Терек кештеу ұғынды.
Бейсенбай Кірісбайұлы
|
Жаңбыр жауғанда қара бұлт пайда болды