Сабақ тақырыбы: «Айналу денелері. Конус, цилиндр, шар»

2 - сурет – Жазықтық конустың осі арқылы өтсе, онда қимада пайда болған үшбұрыш конустың осьтік қимасы деп аталады. Қима - үшбұрыш

3 - сурет – Конусыты оның осіне перендикуляр жазықтықпен қиюға болады. Бұл жағдайда қиюшы жазықтық табан жазықтығына параллель, ал конустың қимасы – дөңгелек

Негізгі формулалар

Анықтама: Жарты дөңгелекті оның диаметрінен айналдырғанда шыққан геометриялық дене шар деп аталады.

Негізгі формулалар

ІV. Жаңа сабақты бекіту

Есептер шығарту
№1 есеп

Конустың жасаушысы 12 дм және табан жазықтығына 30⁰ бұрышпен көлбеген. Конустың биіктігін табыңыз.

Sin30⁰=H/L, 1/2= H/12 , H=6 , Жауабы: 6 (дм)
№2 есеп

Конустың биіктігі 20 см, табанының радиусы 15 см. Бүйір бетінің ауданын табыңыз.

S_к.б.б. =ПRL

L²= H² + R² = 400 + 225 = 625, L= 25см

S_к.б.б. =П* 15* 25 = 375 П см², Жауабы: 375 П см²
№3 есеп

Конустың жасаушысы 5 см, табанының радиусы 4 см. Толық бетінің ауданын табыңыз.

S_{к.тол.беті} =ПRL + ПR²

S_к.б.б. =П * 4 *5 = 20 П,

S_таб =П * 4²= 16П

S_{к.тол.беті} = 20П + 16П = 36П Жауабы: 36П (см²)

D=12 см Шешуі: S_т.б= 2ПRH + 2П R²

H= 3,5 см R = D/2 = 12/2 = 6см

т/к: S_т.б=? S_ц.бб= 2ПRH=2П*6*3,5=42П (см²)

S_т=2П R²= 2П*6²= 72П (см²)

S_т.б= 2ПRH + 2П R²= 42П + 72П = 114П см²

Жауабы: 114П см²
V. Бос ұяшықты толтыр

Фигура	R	Sтаб	L	h	Sб.б	Sт.б.
Конус	12			5
Цилиндр		225п	---	20
Шар(сфера)	5	----	---	----	----

Фигура	R	Sтаб	L	h	Sб.б	Sт.б.
Конус	12	144 п	13	5	60 п	204 п
Цилиндр	15	225 п	---	20	600 п	825 п
Шар(сфера)	5	-----	----	----	----	100п

VІ. Жаңа сабақты қорытындылау

Конус жыры

Тіп – тік болып тұра аласың тас түйін

Бір катеттен айналғанда үшбұрыш

Конус болып қаланады басты үйің

1. §18 Айналу денелері: конус, шар, цилиндр

2. Оқулық бойынша №281, №282 114 бет

VІІІ. Бағалау.