Сабақтың тақырыбы : «МҰнай және газ өнеркәсібі»



Дата25.01.2017
өлшемі19,78 Kb.
#7920
түріСабақ

Алдыңғы сабақтың басты мәліметі

Сабақтың тақырыбы : «МҰНАЙ және ГАЗ өнеркәсібі»

  • 9 сынып

Сабақтың мақсаты:

  • Оқушыларға мұнай және газ өнеркәсібі туралы толық мағлұмат беру;
  • Тақырып бойынша жаңа географиялық нысандармен таныстыру;
  • Практикалық тапсырма барысында Қазақстанның мұнай – газ кен орындарымен таныса отырып, маңыздылығын анықтау.

Сабақтың міндеті:

  • 1.Білімдік: Тақырып бойынша оқушыларға нақты толық білім беру. Мұнай – газ өнеркәсіп кешенінің құрамымен таныстыру.
  • 2.Тәрбиелік: Жаңа сабақты меңгертуде пәнаралық байланысты қолдана отырып ізденуге, шығармашылықпен жұмыс жасауға дағды қалыптастыру. Мұнай – газ өнеркәсібіндегі экологиялық проблемаларды шешуге тәрбиелеу. Оқушыларды Отан сүйгіштікке, табиғатты аялауға, сақтауға үйрету.
  • 3.Дамытушылық: Балалардың өзіндік ойлана білуіне, сабаққа деген қызығушылықтарын арттыруға, өздерінше іздене білулеріне, т.б. үйрету. Оқушыларды оқулық пен тақырыптық карталарды, статистикалық материалдарды талдау, диаграмма, кесте, карта-сызбанұсқа құру және ақпарат құралдарымен жұмыс істей алу біліктіліктерін қалыптастыру.
  • Мұнай
  • өнеркәсібінің
  • құрылымы

Мұнай дегеніміз не және қалай пайда болады?

  • Мұнайдың құрылымы
  • Органикалық массасы
  • 98 %
  • Углерод
  • 83%
  • Сутек
  • 13%
  • Оттек
  • 0,2- 0,3%
  • Күкірт
  • 0,1-0,7%
  • Ванадий, никель…
  • 0,03%
  • Мұнайдың пайда болу теориясы
  • Органикалық: тірі ағзалардың
  • шөгінді жыныстарға айналуы
  • Мұнай - жердің тұнбалық қабатында орналасқан, көмірсутектер қоспасы болып табылатын, жанатын майлы сұйықтық; қызыл-қоңыр, кейде қара түске жақын, немесе әлсіз жасыл-сары, тіпті түссіз түрі де кездесетін, өзіндік иісі барпайдалы қазба

Табиғи газ дегеніміз не және қалай пайда болады?

  • Табиғи газ — Жер қойнауларында органикалық заттардың анаэробты бөлінуі кезінде пайда болған газдар қоспасы.
  • Химиялық құрамы мен физикалық қасиеттері тұрғысынан сан түрлі болып келетін, әртүрлі геологиялық және геохимиялық жағдайларда ұшырасатын газ жатындарының жалпылама атауы. Олар бірнеше түрлерге жіктеледі:
  • табиғатта кездесу жағдайына орай: "атмосфера газдары", "литосфера газдары", "гидросфера газдары" және "органикалық әлем газдары" болады;
  • көрініс беру пішіндеріне орай: "газогендік газдар", "газтүзілім газдары", "айналым (ауа) газдары" және "аралас газдар" болады;
  • химиялық құрамына орай: "көмірсутекті газдар", "көмірқышқыл газдары" және "азот газдары" болады;
  • жаралу табиғатына (тегіне) орай: "биохимиялық газдар", "литохимиялық газдар", "радиоактивтілік газдары", "ауа газдары" және "ғарыш газдары" болады
  • Табиғи газдың негізгі бөлігін метан (CH4) құрайды — 92-ден 98 %-ке дейін. Табиғи газдың құрамына ауырырақ көмірсутектер - метанның гомологтары кіре алады.:
  • этан (C2H6),
  • пропан (C3H8),
  • бутан (C4H10).

Мұнай не үшін қолданылады?

  • 300 ден астам мұнай өнімдері
  • Отын түрінде: бензин, керосин, дизель майы және мұнайды өңдегеннен кейінгі қалдық- мазут
  • Мұнайдың қатты қалдығы: гудрон, битум
  • Газ күйіндегі қалдықтар: синтетикалық талшық, каучук, спирт, полиэтилен, пластмасса шикізаты ретінде
  • Шикі таза түрінде
  • мұнайды қолданбайды?
  • Себебі неде?
  • Қызықты мәлімет
  • 1 грамм мұнайды пайдалану барысында 1 шелек суды 1 градусқа дейін жылытуға болады, ал сол мөлшердегі самауырынды жылыту үшін 100 грамм мұнай қажет

Мұнай саласының тарихы

  • Мұнай өнеркәсібі 1899 жылы басталды
  • Жем өзенінің алабындағы Қарашүңгіл деген жерінде алғашқы мұнай атқылады.
  • 1911 жылы Доссор кен орны жұмыс істей бастады
  • 1915 жылы Мақат кен орны жұмыс істей бастады
  • Доссор басында
  • Доссор қазір

Мұнайды өңдіру әдістері

  • Фонтан әдісі
  • Насос әдісі
  • Қайсысы арзан болып келеді?

Мұнайды өңдеу

  • Дайындық кезеңі
  • Мұнайды айдау
  • Крекинг
  • Пиролиз

Мұнайды өңдеу орны - МӨЗ

  • Мұнайды өңдеу зауыттары орналасқан қалалар
  • ШЫМКЕНТ
  • АТЫРАУ
  • ПАВЛОДАР

Мұнай құбырлары

  • Строительство трубопроводов в 3-5 раз быстрее и дешевле, чем железных дорог. По трубопроводам транспортируется почти вся нефть (97%), природный газ, многие продукты нефтепереработки (20%).
  • 154 км 1917 ж Доссор – Ракуша – Каспий
  • 1934 ж. Каспий – Орск мұнай құбыры 830 км
  • 1966 ж Өзен – Жетібай – Ақтау 141,5 км
  • 1970 ж Өзен –Атырау - Самара 1500 км.
  • “Достық” құбыры Самара - Шығыс Еуропа 5116 км
  • 2001 ж Теңіз – Астрахан – Новороссийск 1850 км

Ірі мұнай өңдеу компаниялары

  • датская Maersk Oil
  • итальянская Eni
  • (Карашыганак, Кашаган),
  • французская Total
  • (Кашаган),
  • немецкая Royal Dutch Shell
  • (Кашаган),
  • английская British Gas
  • (Карашыганак),
  • испанская Repsol YPF
  • (Южный Жамбай)
  • румынская Petrom
  • Тасбулат, Актас, Туркменой
  • Японская
  • Қашаған

Газ саласының тарихы

  • Газ өндіру (1920 жылында) жекелеген сала ретінде Маңғыстау алабын игерген кезде пайда болды. Оның серпіліп, кең көлемде өндірілуі Қарашығанақ кен орнын игеруімен байланысты болды
  • Қазіргі кезде республикамызда 100-ге жуық газ қоры барланды. Бірақ оның 2/5 бөлігі Қарашығанақ кен орнының үлесінде. Келесі ірі кен орындарына - Қашаған, Теңіз, Жаңажол жатады. Газдың негізгі қоры көбінесе мұнай-газ кен орындарында мүнаймен бірге кездеседі. Оңтүстігімізде Шу - Сарысу газ алабы біртіндеп колға алынып, игеріле бастады.
  • Қарашығанақ басында
  • Қарашығанақ қазір
  • Республикада табиғи газ 1960 жылы «Өзен» (Маңғыстау облысы) кен орнында өндірілді. Қазақстанның газ өнеркәсібі мұнай өңдеу өнеркәсібімен тығыз байланысты.
  • «Маңғышлақмұнай», «Қазақгаз» кәсіпорындарын өнеркәсіптік мақсатқа пайдалану 1966 жылдан басталды.
  • 1973 жылы табиғи және ілеспе газ өңдеумен, газ конденсатын сұйылтатын және құрғақ газ, газ бензинін алумен айналысатын Қазақ газ өңдеу зауыты (Жаңаөзен қ.) іске қосылды.
  • Қазір Қазақстанда 4 газ өңдеу зауыты істейді Олар:
  • Қазақ газ өңдеу зауыты
  • Теңіз газ өңдеу зауыты
  • Жаңажол газ өңдеу зауыты
  • Қарашығанақ өңдеу кешені.
  • Қазақстан газ өнеркәсібіне республика аумағы арқылы өтетін Бұхара – Орал – Орта Азия – Мәскеу, Бұхара – Шымкент – Тараз – Бішкек – Алматы магистральды газ құбырлары, сонымен бірге газ пайдалану бірлестігін реттеп отыратын Бозой, Полторацкий және Ақыртөбе жер асты газ сақтау қоймасы кіреді.
  • Газ құбырлары
  •  «Қазақгазөнеркәсіп» 
  • «Қазтрансойл»
  • «Қазресгаз»
  • Ірі мұнай өңдеу компаниялары
  • «Қазтрансгаз»
  • Критерийлер
  • Кен орындарының сараптамасы
  • Географиялық орны
  • Өңдіру терендігі
  • Жалпы өңдірудегі үлесі
  • Мұнайдың сапасы
  • Өңдіру терендігі
  • Тасымалдау бағыты
  • Экологиялық және экономикалық жағдайы

Экологиялық жағдай:

Мұнай және газ өнеркәсібі – зардап па әлде байлық па?

  • Сабақтың қорытындысы

Үй жұмысы

  • Кескін картаға негізгі кен орындарын еңгізу
  • Мини – шығарма жазу «Мұнай қоры жойылса Қазақстанның болашағы қандай болады?»

Кластер «Мұнай өнеркәсібі»

Кластер «Газ өнеркәсібі»

  • Газ өнеркәсібі

Каталог: uploads -> doc -> 0207
doc -> Ғарыш әлеміне саяхат
doc -> Сабақ тақырыбы: Шерхан Мұртаза «Ай мен Айша» романы Сабақ мақсаты: ҚР «Білім туралы»
doc -> Сабақтың тақырыбы Бала Мәншүк ( Мәриям Хакімжанова) Сілтеме
doc -> Ана тілі №2. Тақырыбы: Кел, балалар, оқылық Мақсаты
doc -> Сабақ жоспары «Сәулет және дизайн» кафедрасының арнаулы пән оқытушысы, ҚР «Еуразиялық Дизайнерлер Одағының» мүшесі: Досжанова Галия Есенгелдиевна Пәні: Сурет және сұңғат өнері
doc -> Сабақ Сабақтың тақырыбы : Кіріспе Сабақтың мақсаты : «Алаштану» курсының мектеп бағдарламасында алатын орны, Алаш қозғалысы мен Алашорда үкіметі тарихының тарихнамасы мен дерекнамасына қысқаша шолу
doc -> Тәрбие сағаттың тақырыбы: Желтоқсан жаңғырығы
doc -> Сабақтың тақырыбы : Әбунасыр Әл- фараби Сабақтың мақсаты
doc -> Сабақ жоспары Тақырыбы: Үкілі Ыбырай Мектеп:№21ом мерзімі
0207 -> Сабақ Қош келдіңіздер! Информатика пән мұғалімі: Ибрагимова У. И. Сабақтың ұраны: "Білімді, сауатты адамдар бұл адамзат дамуының негізгі күші"


Достарыңызбен бөлісу:




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет