Сабақтың тақырыбы: 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары



Дата28.07.2017
өлшемі206,68 Kb.
#22251
түріСабақ
Ақмола облысы

Целиноград ауданы

№1 Қосшы орта мектеп

Ильясова Сұлуай Қуанышқызы


Сабақтың тақырыбы: 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары
Білімділігі: Тәуелсіздіктің бастау бұлағы болған, ата – бабаларымыздың аңсап күткен еркіндігі, ғасырлар бойы күресінің нәтижесі, 1986 жылғы желтоқсан оқиғасы екенін түсіндіру, оның тарихи маңызын ашып, оқушыларға жеткізу.

Желтоқсан оқиғасының бүгінімізге, келешек күндерімізге сабақ болатын тағылымдарын тиянақтап, оқушылар санасына жеткізу



Дамытушылығы: Ақпараттарды игеру барысында оқушының қосымша құжаттармен жұмыс істей білу дағдысын дамыта отырып, өздігінен ізденіп, білімдерін толықтыра білуге мүмкіншілік туғызу

Тәрбиелілігі : Жауынгерлерден, жасақшылардан қайтпаған, қаймықпаған желтоқсаншы жастарымыздың ерлігін үйрете отырып, жас ұрпақты ерлікке, отан сүйгіштікке тәрбиелеу

Сабақтың әдіс-тәсілі: «Сын тұрғысынан ойлау» жобасы бойынша

Сабақтың көрнекілігі: Интерактивті тақта, тірек сызбалар, слайд, суреттер т.б.


Сабақтың жоспары:

1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары қазақ жастарының сана-сезімінің қаншалықты өскендігін көрсетті.”



Н.Ә.Назарбаев

І.Ұйымдастыру кезеңі: Оқушыларды топқа бөлу.

Сабақтың жоспарымен таныстыру,

ІІ. Үй тапсырмасын сұрау:1. Тапсырма кесте толтыру. (топтпстыру)

2. Тапсырма (ауызша)

3. Тапсырма (қосымша деректер)

ІІІ. Жаңа сабақ: Қызығушылықты ояту кезеңі:

1.Тапсырма: Желтоқсан оқиғасы туралы не білесіңдер?

2.Кесте толтыру.

3. Бағалау парағын толтыру

ІV. Мағынаны тану кезеңі:

1.Жаңа сабақты мұғалімнің түсіндіруі

2.Тірек сызбалар және слайд арқылы жоспарға сипаттама беру, түсіндіру

3. Қосымша деректер «Желтоқсан боздақтары»

V. Ой-толғау. 1)Проблемалық – ситуациялық сұрақтар.

2)Қорытынды: Бейне фильм «Желтоқсан желі»

VІ Бағалау: Бағалау парағын жинап алу.

VІІ Үйге тапсырма: пр.30 оқуға. Кестенің «үйрендім» бөлімін толтырып келу.

Топтастыру кестесін құру. Эссе жазу.
Сабақтың барысы:
І .Ұйымдастыру: Әнұран.Оқушыларды топқа бөлу,

. Сабақтың жоспарымен таныстыру,бағалау парағын тарату.


ІІ. Үй тапсырмасн сұрау: кесте толтыру. Бағалау парағын толтыру.

1. Тапсырма.
І топ ІІ топ ІІІ топ

1940-1960 ж Қазақстан

Ортақ қасиеттері

1960-1980 ж Қазақстан


Соғыс жылдары, зардаптар,

Өктемдік күшейді,

Қуғын-сүргіннің жаңа қарқы. Сталиннің жеке басына табыну жойылды,

мемлекет қайраткерлері

ақталды,

Хрушев жылымығы,

тың игерілді, қалалар п.б

басқа ұлт өкілдер.

ҒА құрылды1946ж Қ.И Сатпаев.М.Ә. «Абай жолы» эпопеясы.1958 ж Теміртау оқиғасы1947ж атом зерт, сынағ ашылды.1949ж1947ж атом зерт, сын ашылды.1949ж


Дара билік орнады,

әміршіл -әкімшіл жүйе

социалистік құрылыс.

Қ-н өнеркәсібі

Шикізат өндіру бағыт.

білім, мәдениет, ғылым зертт.

өндеуші өнеркәсіп орындары аз. демографиялық ахуал

мал шаруашылығы

саяси оқиғалар.

Экологиялық саясат



Д.А.Қонаев (1964-1986)

Тоқырау жылдар,

Шовинистік бағыт,

Міндетті 8 жылдық мектеп,1970ж мінд. жлпы орта білім.

1977ж КСРО Конститу.

1978 ҚазКСР Конститу.

1979 Целиноград оқиға.

Полигон сынақтары

80 ж аяғында

«Невада-Семей» қозғалысы 1989ж




ІVтоп.


Кезеңдер

Кеңес елінің басшылары:


Кезеңдері

Қазақстан ОК хатшылары

1924-1953жж

И.В Сталин

1919-1920жж

С.С Пестовский

1953-1955жж

Маленьков

1920-1925жж

С.М. Меңдешов

1955-1964жж

Н.С.Хрушев

1925-1933жж

Ф.И Голощекин

1964-1982жж

Л.И Брежнев

1933-1938жж

Л.И. Мирзоян

1982-1984жж

Ю.В Андропов

1938-1945жж

Н.А. Скворцов

1984-1985жж

К.У.Черненко

1945-1946жж

Г.А Борков

1985-1991жж

М.С. Гарбачев

1946—1954жж

Ж.Ш. Шаяхметов







1954-1955жж

П.К Пономаренко







1955-1956жж

Л.И.Брежнев







1956-1957жж

И.Д.Яковлев







1957-1960жж

Н.И. Беляев







1960-1962

Д.А.Қонаев







1962-1964жж

И.А. Юсупов







1964-1986жж

Д.А.Қонаев







1986-1989жж

Г.В.Колбин







1989 -1991жж

Н.А.Назарбаев


2 тапсырма : Ауызша «Тәуелсіздік жолындағы ұлт-азаттық

қозғалыстар мен көтерілістер»




3 тапсырма: Д.А.Қонаев туралы деректер.
Жаңа сабақ:
ІІІ. Қызығушылықты ояту кезеңі:

1.Тапсырма: Желтоқсан оқиғасы туралы не білесіңдер?

2.Кесте толтыру.

Білемін

Білгім келеді

Үйрендім







3.Бағалау парағына балл қойып отыру.
ІV. Мағынаны тану кезеңі:

Жаңа сабақты мұғалімнің түсіндіруі: (Тақырып 5 жоспардан тұрады, дәптерге жазып алу)
Жоспар:

  1. Бетбұрыс алдында қалыптасқан жағдайлар.

  2. Демократияшыл жастар қозғалысының себептері мен басталуы.

  3. Желтоқсан оқиғаларының сипаты.

  4. Жаппай жазалау салдары

  5. Желтоқсан оқиғаларының тарихи маңызы.


2.1.Тірек сызбалар және слайд арқылы жоспарға сипаттама беру, түсіндіру


Жеделдету – экономиканы дамыту қарқынын тездетуді көздеді.

Жариялық дегеніміз– жоғарғы басшыларды сынаудан басталды. Тарихи санаға еркіндік әперді. Сөз бостандығын өмірге алып келді (КП пікірімен келіспеушілікке жол)

Қайта құру- демоқратия үрдісіне қадам, сталиндік әрекеттерді (қылмыстық) ашық айту, тарих тағылымдары туралы сөз. (көптеген жолсыздықтар, заңсыздықтар, догмалық шеңбер)
Дағдарыс себептері

Саяси сала

Экономикалық сала

Әлеуметтік сала

1.Басшылықтың қабілетсіздігі, дәрменсіздігі

2. Қоғамдақ өмірдің бір орталықтан басқарылуы.

3. Заңсыздықтың бұзылуы

4.Жариялықтың болмауы.



1.Шаруашылықтағы шығын.

2.ҒТП –ің арта қалуы

3.Инфляция

4Тауар зәрулігі.



1.Тұрмыс деңгейінің нашарлауы

2.Әлеуметтік әділеттіліктің жиі бұзылуы.

3.Күнделікті тіршіліктің бұрмалануы

4.Ұлтаралық қатынастардың шиеленістері



5Маскүнемдік,Нашақорлық,ұрлық,парақорлық, жезөкшелік.


2.2Тірек сызбалар және слайд арқылы жоспарға сипаттама беру, түсіндіру


2.3 Тірек сызбалар және слайд арқылы жоспарға сипаттама беру, түсіндіру

2.4. « Желтоқсан боздақтары» туралы хабарлама жасау:
2.5.Тірек сызбалар және слайд арқылы жоспарға сипаттама беру, түсіндіру

2-6. Ақталу.
V. Ой-толғау. 1)Проблемалық – ситуациялық сұрақтар.

  1. 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасына сенің көзқарасың қандай?

  2. Осы көтеріліске сен қатысар ма едің?

  3. Болашақ Қазақстанды қалай елестетесің?

  4. Тәуелсіз еліміздің бәсекеге қабілетті 50 елдің қатарына косылуына сенің қосар үлесің қандай?

2)Қорытынды: Бейне фильм «Желтоқсан желі»
VІ Бағалау: Бағалау парағын жинап алу
VІІ Үйге тапсырма: пр.30 оқуға. Кестенің «үйрендім» бөлімін толтырып келу.

Жоспар бойынша топтастыру. Эссе жазу.


Ақмола облысы

Целиноград ауданы

№1 Қосшы орта мектеп

Ильясова Сұлуай Қуанышқызы

Сабақтың тақырыбы: Қазақстанның Ресейге қосылуы қарсаңындағы саяси жағдайы
Мақсаты: 1. 18ғ. Бірінші жартысындағы Қазақ хандығының ішкі, сыртқы саяси жағдайымен және қалмақ, орыс. Жоңғар қарым-қатынасымен таныстыру, қазақ жастарының ерлік күресін, жеңісін түсіндіру.

2. Оқушылардың жүйелі ойлау қабілетін. Өздігінен зерттеу, өздігінен жумыс істеу дағдысына бағыт бере отырып дамыту.

3. Елін сүйе білуге, жерін қорғай білуге, ауыз біршілікке, ұйымшылдыққа тәрбиелеу.
Сабақ корнекілігі: Сызба, кестелер, суреттер, карта т.б.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру бөлімі:

Оқушыларды түгендеп, топқа бөлу.

Үй тапсырмасын тексеру: Әр қатар буклет жасап келу, (о.ғ. қаз. халқының өнері, салт-дәстүрі, ұлы жібек жолы) қорғау, бағалау.

Жаңа сабақ:

Негізгі бөлім:

I. Қызығушылығын ояту кезеңі: ( Жаңа сабақтың тақырыбымен таныстырып, тапсырма беру, кестені толтыру)

1. Тапсырма: 18ғ. 1-ші жартысындағы Қазақстанның Ресейге қосылуы қарсаңындағы саяси жағдайы қандай болды?)

2. Кесте толтыру: (сұтақ бойынша әркім өз ойын білемін бағанасын толтырады, білгім келеді бағанасына әркім өз сұрағын жазады, үйрендім бағанасын сабақтың барысында толтырып отырады)


Білемін

Білгім келеді

үйрендім










3. Бағалау парағына балл қойып отыру керек.
II Мағынаны тану кезеңі:

1. Жаңа сабақты мұғалімнің түсіндіруі: Тақырып 4 жоспардан тұрады (дәптерлеріне жазып отыруларын талап ету)

1.Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайы.

2.Қазақ хандығының сыртқы саяси жағдайы.

3.Қазақ – орыс қарым-қатынастары.

4.Қазақ халқының жоңғарларға қарсы соғысы.
2.Тірек сызба арқылы жоспарға сипаттама беру, картадан көрсете түсіндіру.

(Үйрендім бағанасына сандарды, керекті сөз тіркестерін жазып отыруларын талап ету)


3. Қазақ билері, батырлары туралы суретті пайдалана отырып түсіндіру.
4. Проблемалық сұрақ немесе Қазақстанның Ресейге қосылуына ықпал етуші факторлар.

-Ресейдің әскери-отарлық саясаты, шығыс шекарасын кеңейту, дипломатиялық қарым-қатынастардың кеңеюі, әскери-бақылау бекінісін салу, қамалдар салу, Қазақстанның табиғи қорларына қызығу.



-Тәуке ханның қайтыс болғаннан кейінгі қазақ жүздерінің бір-бірлерінен оқшаулануы. Билікке талас-тартыс, алауыздық, бытыраңқылық, сатқындық.

Қорытынды бөлім:

III Ой толғуа кезеңі: (топтастыру)

1. Тапсырма

I топ тапсырмасы: Қазақ хандығының ішкі саяси жағдайы қандай болды?

II топ тапсырмасы: Қазақ хандығының сыртқы жағдайы қандай болды?

III топ тапсырмасы: Қазақ-орыс қарым-қатынастары қандай болды?

IV топ тапсырмасы: Қазақ-жоңғар қарым-қатынастары қандай болды?

Бағалау парағына балл қойып отыру керек.

2. тапсырма

Жылдар сөйлейді кестесін толтыру.


ЖЫЛДАР

БОЛҒАН ОҚИҒАЛАР

1710ж

Бірінші құрылтай жиналысы шақырылды

1712-1714жж

Қазақ жасақтары казак-орыс керуеніне шабуыл жасады.

1715ж

Әбілқайыр хан башқұрттарға шабуыл жасап, келіссөз жүргізді

1716ж

Сауда қарым-қатынасын жандандыру үшін, шекаралық жанжалды тоқтату үшін Қайып хан елші жіберді.

1717ж

Аягөз шайқасында қазақ хандығы жеңіліс тапты.

1718ж

Жоңғарлар Жетісу арқылы оңтүс.кірді, Арыс, Шаян, Бөген өзен бойлап Түркістанға жақындады.

1722ж

Қытай императоры Канси қаза болды, жоңғарлар шығыстан қауіптенбейтін болды.

1723ж

Жоңғарлар бар күшін Қазақ хандығына жұмылдырады «Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама» Жұт жылы

1724ж

Әбілқайыр хан Түркістан түбінде жеңіске жетеді

1725ж

Қазақ жасақтары 4 бөлікке бөлініп, бірлесіп, жеңіске жете бастайды.

1726 ж күзі

2-ші Құрылдай шақырылады «Ордабасы» жерінде

1726ж

Бұланты өзенінің бойында жоңғарларды талқандады

1728ж

Қарасиыр жерінде тағы да жеңіске жетіп, Жоңғарларды ойсыр жеңді

1730ж

Балқаш көлінің маңында «Аңырақай жерінде» жеңіске жетіп жоңғарларға күйрете соққы берді.


Бағалау парағына балл қойып отыру керек.
3. Қазақстанның Ресейге қосылуына ықпал етуші факторларды атау.

4. Бес жолды өлең:

Қазақстан

Әдемі тәуелсіз

Дамиды Өркендейді Гүлденеді

Қазақстанның болашағы жарқын болмақ!

Мемлекет

Бағалау: Бағалау парағындағы баллды есептеп, қорытындылау.

Үйге тапсырма: 31 парагрф оқу, Буклет жасау 4 топ жоспар бойынша


Ақмола облысы

Целиноград ауданы

№1 Қосшы орта мектеп

Ильясова Сұлуай Қуанышқызы



Сабақтың тақырыбы: Құғын-сүргін және халықтар депортациясы
Мақсаты: 1) Өткен тақырыптарды қайталау барысында оқушылардың білім деңгейін және қаншалықты меңгергенін байқау, білім сапасын дамыту.

2) Жаңа тақырыпты оқушыларға түсіндіре отырып ой қозғау, қызығушылығын ояту, мағынаны тану арқылы меңгерту.

3) Азаматтық сезімдерін ояту, отанын қорғауға, елін мақтан тұтып сүйе білуге тәрбиелей отырып, тез ойланып, алған ақпаратын дұрыс жеткізе білуге дағдыландыру.

Сабақтың көрнекілігі: Оқулық, тақта, сызба кестелер, компьютер, т.б.

Сабақта қолданылған әдіс-тәсіл: Кесте толтыру, сұрақ жауап, СТО жобасының элеметтері

Сабақтың жоспары:

I. Ұйымдастыру кезеңі: (сабаққа дайындау, 3 топқа бөлу)



II. «Кім тапқыр» (шарты: тақтадағы кестені толтыру арқылы қайталау)

III. «Бәйге» (шарты: сұррақа жауап арқылы қайталау. Әр топқа 3 сұрақ)

IV. «Көкпар» (шарты:үй тапсырмасын топпен ақылдасып кестені толтыру)

V. Жаңа сабақ: «Қызығушылықты ояту» (ойлануға 3 топқа тапсырма)

VI. «Мағынаны тану» (тірек сызба, кесте, көрнекіліктер арқылы мұғ.түсіндіру)

VII. «й толғаныс» Қорытындылау: 1. «Депортация», «Демография», «Санақ» сөздеріне кластер құрастыру. 2. «Жылдар сөйлейді» (шарты: осы жылдардағы оқиғаны айту)

VIII. Бағалау:

IX. Үйге тапсырма:

Сабақтың барысы

I Ұйымдастыру кезеңі: (сабаққа дайындау, 3 топқа бөлу)

II «Кім тапқыр» (шарты: тақтадағы кестені толдыру арқылы қайталау)

Әр топтан 3 оқушы шығып кестені толтырады.



Қазақ халқының 17-20ғ.ғ.ұлт-азаттық және тәуелсіздік жолындағы күрестер




Көтерілістердің, қозғалыстардың болған жылдары

Қозғаушы күштер

Жеңілу себебі, нәтижелері














III «Бәйге» (шарты: сұраққа жауап арқылы қайталау. Әр топқа 3 сұрақ)

1 топқа сұрақтар.



1.Қазан төңкерісі қарсаңындағы Қазақстандағы саяси ұйымдарды атаңыз?

2. «Алаш» партиясы қашан құрылды және көсемдері кімдер?

3.ЖЭС нәтижесі қандай болды?

2-топқа сұрақтар



1. Ұжымдастыру қашан және қалай жүргізілді?

2. Ашаршылық қашан және неліктен болды?

3. Қазақстан индустриясы қалай дамыды?

3-топқа сұрақтар



1. 20-30 жылдары Қазақстан мәдениеті қалай дамыды, кімдер үлес қосты?

2. Этнография ғылымы нені зерттейді және зерттеуші ғалымдарды ата.

3. Мәдениетті нешеге бөлеміз және мысал келтір?

IV «Көкпар» (шарты: үй тапсырмасын топпен ақылдасып кестені толтыру)

1-кесте Қоныстандыру саясаты




Қоныстандыру жылдары

Қоныстандыру себебі

Ұлттар

Саны, пайызы

















2-кесте Қазақтың санының азаюы

3-кесте Қазақстан-лагерь өлкесі




Кезеңдер, жылдар

Азаю себебі

Санақ қорытындысы

Агерь өлкесінің атауы

Кімдер отырды. Саны


















-ҚР халықтар саны қанша?

-оның ішінде қазақтар саны қанша?

-басқа ұлттар саны қанша?


V Жаңа сабақ: «Қызығушылықты ояту» (ойлануға 3 топқа тапсырма)

1. Депортация дегенімз не?



2. Қуғын-сүргін саясатын қалай түсінесің?

3.Демография дегеніміз не?
VI «Мағынаны тану» (тірек сызба, кесте, көрнекіліктер арқылы мұғ.түсіндіруі)

  • Қоныстандыру саясатынан кейін, жер аудару саясаты басталды. Яғни Қазақстан жер аударылған халықтардың өлкесіне айналды. Сталин мен үкіметтің шешімімен жоспарланып. Қаражат бөлініп, «күштеп көшіру науқаны» құпиялы шаралар жүргізу арқылы жүзеге асты. 1936ж 28 сәуірде Қазақстанға жер аудару туралы ХКК қаулысы қабылданды. (ең алғаш Укр.шекар.поляк көшір)


Депортация- биліктің нұсқауымен, жеке адамдарды, халықтарды еріксіз, жаза ретінде туған жерінен басқа өлкеге күштеп жер аудару.
- 1937-38жж-ры белең алған науқан «Ата заңдағы азаматтардың ұлтына, жеке басына, үй-күйіне ешкімнің қол сұғуына болмайды» деген кепілдіктеріне де қарамай, заңды бұза отыра халықтарды еріксіз-ырықсыз сапыра бастады. Сен барасың ба? Бармайсың ба? Келісесің бе? Келіспейсің бе? Ешкім сенен сұрамайды. Тіпті өзіңе жала жауып, болмаса «халық» жауы деген айдар тағып үндемей алып кете береді.
- Ұлы Отан соғысы кезінде, 1943ж «Кавказдан жаппай жер аудару туралы» қаулы қабылдады. Сол. Кавказ бен Қырым аймағындағы аз ұлттарды жазалай бастады.

(кесте арқылы түсіндіру, оқушылардың өздеріне анықтама бергізу)



«Қуғын-сүргін науқаны немесе қуғын-сүргін саясаты»

Күштеп көшіру, жала жауып басқа өлкеге жер аудару аласапыраны



Жер аудару саясаты




Жер аудару жылдары

Жер аудару салдары, себебі

ұлттар

Саны

1

2

3



4

1937ж.

1941ж


1941-42жж.

1943ж


1944ж

«Шекаралық аймақтарды тазарту үшін»

«сенімсіздер» Күштеп жер аудару

«отанға опасыздық жасады», «жаумен ынтымақтастық құрды».

«коммунизге қарсы шықты»

«бандиттік-бүлікшіл топтар»


Күрттер, түріктер, гректер, поляктар, ассириялықтар, ирандықтар, корейлер

Немісте, латвия, литва, эстония, молдавия халықтары

Әзербайжан, армян, грузин, шешен, ингуш

балкарлар



95 903

361 мың



Қазақстан өлкесіне қоныстану 1954-64жж. Аралығында жалғасты. Себебі не?

Иә, тың және тыңайған жерлерді игеруге көптеген мамандар мен ауыл шаруашылығындағы жұмысшылар келе бастады. (102ұлт өкілдері-600мың адамдар)

1987ж. КСРО-да «көшу туралы» жаңа заң қабылданды. Сол себептен халықаралық «көші-қон» қозғалысы неміс ұлттарының көшіп кетуімен басталды. Қазақстанның ұлттық құрамына өзгеріс енді.


Тұрғындар, ұлт өкілдері

1989ж бүкілодақтық санақ

1999ж.халықтық санақ

Жалпы халық саны

16млн.199мың

15,5 млн

Басқа ұлт өкілдері

120жуық

130 жуық

Қазақтар

39,7%

57%

Орыстар

37,8%

27%

Немістер

5,8%

1,6%

Украиндар

5,4%

3,1%


Демография-халықтың санының құрылымының өсуін, кемуін зерттейтін сала.
-2009ж 25 ақпандағы, бүгінгі таңдағы санақтан не күтесіздер?
V «Ой толғаныс» Қорытындылау:

1. «Депортация», «Демография», «Санақ» сөздеріне кластер құрастыру



2. «жылдар сөйлейді» (шарты:осы жылдардағы оқиғаны айту)
1936ж, 1967-38жж, 1943ж, 1954-64жж, 1987ж, 1989ж, 2009ж

(уақыт қалса тест жазғызу)

Бағалау:

Үйге тапсырма: 23 параг. Оқып келу. «Депортация», «Демография», «Санақ» сөздеріне пікір жазу.


Достарыңызбен бөлісу:




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет