Сабақтың тақырыбы: Апамның астауы. (Оралхан Бөкей) Сабақтың мақсаты: а) Оқушыларға Оралхан Бөкей туралы, өмір жолдары, шығармалары жайында айта келе, «Апамның астауы»

а) Оқушыларға Оралхан Бөкей туралы, өмір жолдары, шығармалары жайында айта келе, «Апамның астауы» әңгімесін оқыту, түсіндіру.

ә) Оралхан Бөкейдің апасының мінезін, ерекше қасиеттерін сипаттай келе, адам өміріндегі маңызын түсіндіру, оқушының шығармашылық ізденісін дамыту, жазба тілдерін жетілдіру.

б) Адамгершілікке, еңбексүйгіштікке, шындыққа, туған елге, жерге деген сүйіспеншілігін арттыру. Табиғатты қорғауға, салт- дәстүр, қолөнерге, ізгі қасиеттерге тәрбиелеу.

Көрмеде: кітаптары, реферат, оқушылар салған суреттер, т.б оқушы шығармашылықтары.

1. 
   Ұйымдастыру
   
2. 
   Жаңа сабаққа дайындалу, мақсатымен таныстыру.
   

1. 
   Көрінуші ең көнелердің көзіндей,
   

Асқақ едің, атақты едің,

Нар едің –

Туған өлкең – өр Алтайдың өзіндей!

2. 
   Шыңға біткен шынары- өр Алтайдың
   

Шыңғыстайдың мұзбалақ қыранының

Өмірінен мынау біз сыр толғаймыз.

IV. Жаңа сабаққа дайындық:

1. Сөзжұмбақ шешу арқылы жаңа тақырыпты ашу, хабарлау.

«Апамның астауы» О. Бөкей.

1. Оралхан Бөкей кім? Жазушы

2. Оралханның туған ауылы. Шыңғыстай

3. Оралхан Бөкей жазушы... драматург

4. Оралхан Бөкей жазған шығармасы. (1970ж) Қамшыгер

5. Оралхан Бөкей кітабы. (1975 ж) Мұзтау

V. Жаңа сабақ:

1. Кіріспе сөз

2. Әңгімені қысқаша баяндау, түсіндіру.

3. Сөздік жұмысын түсіндіру.

Міне балалар, Оралхан Бөкей ағамыз- Катон-Қарағай ауданы, Шыңғыстай ауылында туып өскен жазушы. (картадан көрсету)

Шығыстың жұлдыздарының бірі- Оралхан Бөкей өзінің туған елін, жерін, асқар Алтайын шексіз сүйіп, жырлап өткен жазушы. Оралхан Бөкей- суреткер, сөз шебері. Бүгінгі біздің оқитын әңгімеміз, әжесі туралы- «Апамның астауы».

VI. Сөздік жұмыс: а) Дәптерге күннің атын жазғызу.

ә) Тақырыпты, түсініксіз сөздерді жазу.

« Астау»- деген не? (ағаш аяқ)

Астау ертеден келе жатқан көне сөз. Астау- ыдыс. (ағаштан ойып жасалған). Астауды көбінесе біздің әжелеріміз пайдаланған. Астауға нан илеген, құрт езген, пісірілген етті түсіріп қоюға арналған. Қазіргі кезде осы ыдысты біз пайдаланамыз ба?- Жоқ. Ол мұражайларда ғана сақталады т.с.с.

VII.Мәтінмен жұмыс. 1. Мәтінді абзац бойынша, тұтас оқимыз.

2. Мәтінді оқи отырып, қарындашпен түсініксіз сөздеріңді сызып қоюға болады.

3. Қандай мағынасы, мазмұны түсініксіз сөздер бар. Астау, келі- келсап.

«Келі»- деген не? Келі- тары, бидай т.б дәнді дақылдарды түйетін, ұнтақтайтын ағаштан жасалған құрал. Қазақ жерінде 2 түрлі келі болған. 1-іншісі тақта келі; 2-ншісі шұңғыл келі. Ерекшеліктері түбінің жайпақ, тегіс немесе шұңғыл болуында.

Шұңғыл келі- дәнді қаралау, ақтауға пайдаланса,

тақта келі- дәнді жармалап, ұнтақтайды. Ағаш келі, келсапты қайың, қарағаш сияқты ағаштан жасайды.

VIII. Алғашқы білім байқау: Сұрақ- жауап әдісі.

1. 
   Әңгіме кімнің атынан баяндалған?
   
2. 
   Жазушының ілтипатпен, ыстық сезіммен еске алып отырғаны кім?
   
3. 
   Автордың балалық шағындағы ойнаған ойындары қандай? Ол ойындарға байланысты Апасын қалай еске алады?
   
4. 
   Жазушы қонаққа барған кезінде, отынға барған сәтіне т.б байланысты Апасын қалай еске алады?
   
5. 
   Әңгіменің «Апамның астауы» деп аталуына не себеп, қандай негіз бар?
   
6. 
   Әңгімедегі әженің өнерлі екенін неден аңғардың?
   
7. 
   Әңгімеді «Апам» сөзі неге бас әріппен жазылған?
   

IX. Шығармашылық тапсырма орындау: Ой толғау

Сый қоржын (ойын)

Мысалы: дарынды, нашар оқушылармен жұмысты жаңдандыру.

№1. Әңгімеден әженің портреттік суреттемелерін тауып оқы, жаз:

«Ол кісі әңгімеге сараң- көп сөйлемейтін, тек өз ісімен ғана жүретін, қақ-соғы жоқ, инабатты, жуас адам еді»

№2 Мәтіннен жазушының Апасын сағынған, аңсаған сезімдері айтылған жолды тауып оқы.

Ертеректе; Дүние жүзінде...

№3. Жазушының Апасының суреті берілетін жолдары тауып оқы, сол адамды көз алдыңа елестетіп көр.

Бүгінде көз алдымда: арық ашаң кемпір...

№4. а) Әңгімеден қөлөнер түрлерін санамалап, айта бер

Мысалы: тері илену, жүн түту т.б

ә) өз әжең туралы айтып бер.

№1. 1. Оралхан Бөкей кім?

2. Оралхан Бөкейдің туған жері туралы не білесің, жаз?

№2. 1. «Апамның астауы»әңгімесін кім жазды?

2. Оралхан Бөкейдің туған жері, шығармаларының атын жаз.

№3. 1. Сен оқитын мектеп кімнің атында?

2. Оралхан Бөкей туралы не білесін?

№4. 1. Оралхан Бөкейдің өзің білетін әңгімелер атын жаз.

2. Оралхан Бөкей қай елде, қай қалада қайтыс болды?

X. Сабақты бекіту: Сонымен, біз бүгін қандай әңгімемен таныстық? Әңгіме авторы кім?

Үнтаспадан көрініс: Басты кейіпкер кім? Бұл әңгіме бізді неге үйретті? Сендердің де әжелерің, аналарын бар, соларды сыйлау керек. Жазушы туралы айту, оқуға шақыру.

а) Мәтінді түсініп оқып, мазмұндау.

ә) Әже, аналарың туралы мақал- мәтел, нақыл сөздер жазу.

б) «Асыл әжем» атты шығарма жазу.