Сабақтың тақырыбы Махамбет Өтемісұлы. Ақынның өмір сүрген дәуірі. Сабақтың мақсаты: білімділік



Дата23.08.2017
өлшемі44,41 Kb.
#24915
түріСабақ
Күні:1.11.2013жыл Пәні: қазақ әдебиеті Сыныбы: 8 «А».



Сабақтың тақырыбы Махамбет Өтемісұлы. Ақынның өмір сүрген дәуірі.

Сабақтың мақсаты: білімділік – Махамбеттің өмір сүрген дәуірі туралы мәлімет беріп, Исатай-Махамбет бастаған көтерілістің мақсатын, соғыс сипатын, көтеріліс басшыларының ерлік, батырлық тұлғаларын түсіндіру.

Тәрбиелік мәніоқушыларды елін, жерін, Отанын сүйетін патриот етіп тәрбиелеу, ерлік пен елдікті, батырлықты дәріптеу, олардың бойында қызығушылық, ізденушілік қабілеттерін арттыру.

Сабақтың көрнекілігі: ақын портреті, слайдтар, электронды оқулық.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдісі: баяндау, диалог, талдау, түсіндіру, қорытынды.

Пәнаралық байланыс: тарих, география, қазақ тілі.

1. Кріспе.

а) Ұйымдастыру кезеңі.

ә) Үй тапсырмасын сұрау

1-cлайд

1.Сәйф Сараидің туып өскен жері.

2. «Түрікше -Гүлстан» кітабының мазмұны қандай?

3. Шын өмірде осындай жағдайлар бола ма?

2-слайд (Махамбеттің суреті)

3. Жаңа сабақ өту.

Оқушылардың назарын батырдың киімдері мен қару-жарақтарына аударту арқылы Махамбеттің портретін көрсетіп, бұл киімдерді тек батырлар киетініне түсінік беру.

Оқушылардың төменгі сыныптарда «Махамбеттің тапқырлығы» атты мәтінмен, ал 3-сыныпта Қ.Жұмалиевтің «Махамбет пен Жақия» әңгімесімен танысқандарын естеріне түсіріп, Махамбеттің бойындағы өжеттік, тапқырлық, батырлық, ержүректік қасиеттерімен таныс екендіктерін айтып, енді Махамбетті ақындық, күйшілік, сазгерлік, домбырашылық қырынан таныту.

- Бүгін балалар, біз Махамбетті басқа қырынан танимыз, ақынның өлеңдерімен танысамыз. Демек, Махамбет әрі батыр, әрі ақын екен. Оған оның көптеген өлеңдері дәлел бола алады.

Махамбеттің 80-ге жуық өлеңі бар, мұрасының көбі бізге жетпеген. Оның өлеңдерін шәкірті Қуан жырау жатқа білген екен. Одан Мұрат Мөңкеұлы үйренген. Одан Ығылман Шөреков жаттаған. Бір қатар өлеңдерін жинаған ақын – Шәңгерей Бөкеев.

Ең алғаш Махамбет өлеңдері 1908 жылы Қазан қаласында «Мұрат ақынның Ғымарқызы уғылына айтқаны» дейтін жинақта жарық көрген.

Сонымен қатар күйші-сазгер, домбырашы. Олай дейтініміз – Махамбеттің «Жорық», «Жайық асуы», «Қайран,Нарын», «Исатайдың Ақтабаны-ай», «Кішкентай», «Ақтабан», «Жұмыр қылыш», «Өттің дүние», «Өкініш», «Қиыл қуғыны» т.б. күйлері бар.

3-слайд (суреті, тақырып )

Электронды оқулық

(Махамбеттің шыққан тегі, өскен ортасы, өмірінен мәліметтер беріледі)

4-слайд

Көтерілістің шығу себебі: шаруалардың шұрайлы қонысынан, жер-суынан, еркінен айрылуы, хан-сұлтандар мен патша үкіметінің езгісіне, қыспағына түсіп күйзелуі болды. 1836 жылы 2-қараша күнгі көтерілісте Исатай мен Махамбет бастаған 3 мыңдай адам хан ордасына шабуыл жасайды. 1837 жылдың шілдесінде Гекке бастаған орыс армиясымен соғысады.

5-слайд

Көтерілістің жеңілу себебі: 1) барлық көтерілісшілер жаппай, біртұтас біріге алмады; 2) өздерінен жақсы қаруланған, арнайы әскери дайындықтан өткен патша жазалаушы күштерімен арпалысу қиын еді.

Көтеріліс жеңіліс тауып, оның басшылары жазаланса да, бұл еліміздің болашағы үшін жасалған маңызды қадам болды. Ұлт-азаттық қозғалысының көсемдері батыр Исатай мен ақын Махамбет халықтың ыстық ықыласына бөленді. Олар халық жүрегінде мәңгі сақталар тұлға болып қала бермек.

Кітаппен жұмыс

«Ереуіл атқа ер салмай» өлеңін талдау

6-слайд

Сөздікпен жұмыс, дәптерге жазу

Қу толағай жастанбай-тақыр бас, жалаңаш бас

7-слайд

Махамбеттің өміріндегі жылдар үн қатады тізбегін шешу.

1804ж.- Махамбеттің туған жылы.

1836ж.-1838ж. Шаруалар көтерілісі.

1842ж.-Махамбет Жәңгір ханның баласымен Орынборға барды.

1846ж.- қайтыс болған.

1837ж.- подполковник Гекке отрядымен шайқас.

8-слайд

Бүгін мен не білдім?

Не білгім келеді?








Сабақтың қорытындысы

-Қорыта келгенде, Махамбет жырларының асыл арқауы-туған жердің туын көтеру, оны талауға түсірмеу, туған жер үшін бас тігіп, найзалы күреске шығу, келешек ұрпақты осыған шақыру.

Махамбет поэзиясы-қаһарлы да айбарлы, өзіне тән бедері, айшығы, өр рухы бар жауынгер поэзия. Оның өлеңдерінің бүгінгі ұрпаққа да, келер ұрпаққа да берер тағлымы мол, ерлік пен елдіктің үлгісі.

-Балалар, көрнекті ақынымыз, мемлекеттік сыйлықтың иегері Ф. Оңғарсынова жырлағандай:

«Бостандықты аңсаған,

Тәуелсіздікке жол салған,

Батыр ақын Махамбет,

Ұмытпас сені ұрпағыңІ»-деп аяқтағым келеді

- Сонымен, балалар, Исатай мен Махамбеттің арманы орындалды ма?

-Бүгінгі Исатай мен Махамбет арманы мүлтіксіз орындалып келеді, өйткені «Еліміз егеменді, тәуелсіз ел болды»-деп жауап қайтарсақ орынды.

Бағалау : Сабаққа қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады

Үйге тапсырма : Махамбет өлеңдерін жаттап келу. «Махамбет өлеңдеріндегі Исатай бейнесі» тақырыбында шағын шығарма жазып келу.

267 орта мектеп



Ашық сабақ
Тақырыбы: Махамбет Өтемісұлы. Ақынның өмір сүрген дәуірі.
Өткізген:Қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі: Ташимова. Г.Н.
Каталог: uploads -> doc -> 0b6d
doc -> Ғарыш әлеміне саяхат
doc -> Сабақ тақырыбы: Шерхан Мұртаза «Ай мен Айша» романы Сабақ мақсаты: ҚР «Білім туралы»
doc -> Сабақтың тақырыбы Бала Мәншүк ( Мәриям Хакімжанова) Сілтеме
doc -> Ана тілі №2. Тақырыбы: Кел, балалар, оқылық Мақсаты
doc -> Сабақ жоспары «Сәулет және дизайн» кафедрасының арнаулы пән оқытушысы, ҚР «Еуразиялық Дизайнерлер Одағының» мүшесі: Досжанова Галия Есенгелдиевна Пәні: Сурет және сұңғат өнері
doc -> Сабақ Сабақтың тақырыбы : Кіріспе Сабақтың мақсаты : «Алаштану» курсының мектеп бағдарламасында алатын орны, Алаш қозғалысы мен Алашорда үкіметі тарихының тарихнамасы мен дерекнамасына қысқаша шолу
doc -> Тәрбие сағаттың тақырыбы: Желтоқсан жаңғырығы
doc -> Сабақтың тақырыбы : Әбунасыр Әл- фараби Сабақтың мақсаты
doc -> Сабақ жоспары Тақырыбы: Үкілі Ыбырай Мектеп:№21ом мерзімі
0b6d -> Оқыту мен оқу үдерісінде өзгеріс енгізу туралы рефлексиялық есеп (1000) сөз


Достарыңызбен бөлісу:




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет