Әл – Фараби мен қатар шыққан қандай ғалымдарды білесіңдер?
Неліктен біз Әл – Фарабиді екінші ұстаз деп атаймыз?
Әл – Фараби қай жылдары дүниге келген?
Әл – Фарабидің бір шумақ өлеңін айтып бер.
Әл – Фарабидің әкесі кім болған?
Тест жұмысының жауабы.
А
А
Б
Ә
5. Б
6. Ә
7. Б
Қазақстанның ортағасырлық қалалары.
ІІІ Жаңа сабақты баяндау
Алғашқы қалалар – Оңтүстікте, Жетісу өңірінде және Орталық Қазақстанда пайда болды. Әр қаланың өз билеушілері болды. Қалада – су құбыры, мешіт – медреселер, ел билеушілеріне арналған үйлер тұрғызылған.
Оңтүстік Қазақстан облысының жерінде орналасқан. Кезінде – Фараб, Тарбанд деп те атаған. Қаланың тез өсуіне қолайлы жағдай жасаған Ұлы Жібек жолы болды. VI – VII ғасырларда Отырар Сырдария өзенінің орта ағысындағы саяси орталық болды.
Шыңғыс хан
Сауран
Түркістан қаласынан 30 шақырым жерде орналасқан. Араб тарихшысы Макдиси: “Сауран – үлкен қала, бірінен соң бірі жеті қабырғамен қоршалған” деп суреттейді. XVII ғ аяғы мен XVIII ғ басында әлсіреп, XIX ғ басында біржолата күйреді. Қазіргі кезде Сауран қабырғалары мен мұнараларының қалдықтары бар.
Йасы
Бұл қала алғашында – Шауғар деп аталған. Қаланың негізі б.з.б. 1 –мыңжылдықтың орта кезінде қаланған. Йасы қаласы қамал, шахристан, рабаттан тұрған. Йасы қаласында Қожа Ахмет Йасауидің ескерткіші орналасқан. Есім хан тұсында Йасы қазақ хандығының астанасына айналды. Сол уақыттан, яғни XIY ғ. Бастап – Түркістан деп аталады.
Сығанақ
Сырдария өзені бойында орналасқан. Қыпшақ мемлекетінің сауда және саяси орталығы болды.
1219 -1220 жж – моңғол әскері қоршауға алды. Ақ Орда мемлекетінің ханы Ерден (1320-1344) сығанақ қаласының қалпына келтіріліп, өзінің астанасына айналдырды. XYIII ғасырға дейін өмір сүрді.
С
А
У
Р
А
Н
Қай қала қыпшақтардың басты саяси және мәдени орталығы болды?
Патша сарайы мен әкімшілік басқару орталық бөлігін қалай атаған?
Йассы қаласының алғашқы аты?
Түркістан қаласынан 30 шақырым жерде орналасқан қала?
Еңбекші халық мекен ететін қаланың сыртқы бөлігін қалай атайды?
VI – XIIғғ. Қазақстан жеріндегі қалалардың бірі?
"Кім жылдам" ойыны.
о
т
а
ы
т
с
н
у
т
р
с
і
а
н
қ
с
ғ
н
Отырар
Түркістан
Сығанақ
Сауран
Үйге тапсырма беру: Орта ғасырлық Қазақстан қалалары
