ТӘжірибелік сабақҚа арналған әдістемелік өҢдеу №1 тақырып: «Төтенше жағдай кезінде пайда болатын зақымдану ошақтарының сипаттамасы. Ядролы (радиациялы) зақымдану ошағының сипаттамасы»

Ақпаратпен жұмыс

Елді – мекендердегі өрт жағдайы құрылыс ошағының сипаттамасымен, ғимараттар мен имараттардың отқа төзімділігімен, объектінің өрт қауіптілігі санатына сүйене отырып анықталады.

Ғимараттар мен имараттардың отқа төзімділік дәрежесі өрт кезіндегі жоғары температуралардың әсер етуі кезіндегі олардың негізгі конструкцияларының тұрақтылығына байланысты.

Ғимараттар үшін отқа төзімділіктің бес дәрежесі тіркелген:

Ι дәреже – 2 сағаттан кем емес құлайтын элементтердің отқа төзімділік шегі (ҚЭОТШ);

ΙΙ дәреже – 1,5 сағаттан кем емес ҚЭОТШ;

ΙΙΙ дәреже – 45 минуттан кем емес ҚЭОТШ;

ΙV дәреже – 15 минуттан кем емес ҚЭОТШ;

V дәреже – ҚЭОТШбақыланбайды.

Өрт кезінде газ және электр желілерінің, соққы толқынының ΔР_ф = (30…40) кПа артық қысым шебіндегі Ι және ΙΙΙ дәрежелі отқа төзімді ғимараттардың және ΔР_ф = (20…30) кПа – ΙV және V дәрежелі отқа төзімді ғимараттардың зақымдалуы кезінде жарылыс болуы мүмкін.

Объектінің құрылыс ошағының тығыздығы П, % келесі формула бойынша анықталады:

Құрылыс ошағының тығыздығы П, %, мен өрттің таралу мүмкіндігін Р, % байланыстыратын номограмма суретте көрсетілген.

Өрттердің жану ұзақтығы, сағ,

Шамамен ағаш құрылысты елді – мекендеріндегі өрттің таралу жылдамдығы желдің таралу жылдамдығы w_ж = (3…4) м/с болғанда V_өрт = 150…300 м/сағ, осы кезде өрт дамуының уақыты τ_өрт = 0,5 сағ. Тасты ғимаратты елді-мекендерде дәл сол жел жылдамдығы кезінде өрт жылдамдығы V_өрт = 60…120 м/сағ.

Елді-мекендегі өрттің таралу мүмкіндігін және оның болу ұзақтығын бағалау.

1. Елді-мекеннің құрылыс ошағының тығыздығын 1-формула бойынша анықтаймыз:

2. Суреттің номограммасы бойынша өрттің таралу мүмкіндігін табамыз:

3. V_жану = 0,015 кг/(м² · с) кезіндегі өрттің ұзақтығының ықтималдылығын 2-формула бойынша есептейміз:

1. 
   МЧС РК Республиканские курсы ЧС и ГО. Информационно – методический сборник материалов по ЧС и ГО. Выпуск №4 (44), 2010г.
   
2. 
   МЧС РК Республиканские курсы ЧС и ГО. Информационно – методический сборник материалов по ЧС и ГО. Выпуск №2 (46), 2011г.
   
3. 
   МЧС РК Республиканский учебно-методический центр Гражданской защиты. Информационно – методические материалы в области гражданской защиты. Выпуск №1 (49), 2012г.
   

Акушерия және гинекология курсымен АМСЖ кафедрасы

Оқытылатын курс пен семестр: II курс және IV семестр

Сағат саны: 2

2014ж.

Әдістемелік өңдеу акушерия және гинекология курсымен АМСЖ кафедра мәжілісінде талқыланды және бекітілді.

АМСЖ кафедра меңгерушісі

м.ғ.к., доцент ________________________ Югай Н.В.
Өңдеген: оқытушы Сырманова З.К.
1. Тақырыбы: Инженерлік жағдайды бағалау.

2. Мақсаты:

-қорғаныс ғимараттарының сенімді коэффициентін анықтауды үйрену;

-студенттерді АҚ ұйымдастыру және ТЖ шараларына қатысу кезіндегі азаматтық позиция мен ұмтылысқа тәрбиелеу.

3. Оқыту мақсаты:

-есептеу әдістемесімен таныстыру;

-панаханадағы радияцияның төмендету коэффициентіне қажетті кестелер мен формулаларды қолдана отырып табу;

-оқытудың интерактивті технологияларын енгізуді;

-топта және топтар арасында арақатынасын дамыту.

4. Тақырыптың негізгі сұрақтары:

-панахананың радиациялық зақымдалу кезіндегі радиацияның төмендету коэффициентін табу.

Қорғаныс ғимараттарының радиациясын төмендету коэффициентін анықтау үшін бастапқы мәліметтер қажет:

• 
  панахананың конструкцияларының (қабаттарының) қалыңдығы мен материал түрі:
  
• 
  әр қолданылған материалдың радиациясын жартылай төмендету қабаттарының мәні (1 кесте);
  
• 
  АҚ ҚҒ негізгі бөлмелерінің геометриялық өлшемдері, кіру конструкциясы;
  
• 
  есік ойықтарының өлшемдері, олардың бар болуы және кіре беріс есіктерінің көп болуы.
  

мұндағы К_бөг – бөгетпен радиацияны төмендету коэффициенті.

Мұндағы j формуладағы:

В_n – материалды жартылай төмендету қабатының қалыңдығы, см;

Х_n – бөгеттеуге арналған материал қабатының қалыңдығы, см;

n= 1, 2, 3 – бөгеттеу материал қабаттарының саны.

1 кесте

Әртүрлі материалдар үшін жартылай төмендету қабаттарының қалыңдығы

К_б кіре беріс галереясындағы бөгеттердің болуына байланысты:

-бөгетсіз К_б =1,0;

-бөгетпен К_б = 0,2.

К_те – бөлменің тереңдігі мен енін ескеретін коэффициент 2-кесте бойынша анықталады.

К_кк – кіру конструкциясын ескеретін коэффициент 3-кесте бойынша анықталады. Кіре берістер бірнеше болғанда олардың өсімі осындай барлық кіреберістер қосындысымен анықталады. Егер кіре берісте массасы 200 кг/см² есік орнатылса, онда есік материалын жартылай төмендетуді ескере отырып 2 формула бойынша есептелетін К_кк жалпы мәнін осы есікті төмендету коэффициентіне бөлу қажет.

1. 
   Экологическая безопасность/ А. С. Гринин, В. Н. Новиков, М., 2002.
   
2. 
   Безопасность жизнедеятельности/ С. В. Белов, В. А. Девисилов, А. Ф. Козьяков и д.р.; Под общ. ред. С. В. Белова.-М.: Высшая школа, НМЦ СПО, 2000.-343с.
   

Панахананың радиациялық зақымдану кезіндегі радиацияның төмендету коэффициентін табу.

1. 
   Нұсқаны таңдау.
   
2. 
   Есептеу әдістемесімен танысу.
   
3. 
   Қажетті кестелер мен формулаларды қолдана отырып панаханалардың радиациясын төмендету коэффициентін табу.