11. Санау жүйесі, позициялық санау жүйесі, бір санау жүйесінен екінші санау жүйесіне ауыстыру.
Cандарды цифр деп аталатын арнайы символдардың көмегімен бейнелеу қабылданған. Санадарды атау және жазу ережелері мен әдістерінің жиынтығы – санау жүйесі деп аталады. Санау жүйелері екі топқа бөлінеді: позициялық және позициялық емес.
Позициялық емес санау жүйесінде санның әрбір цифрының мәні оның алатын орнына байланысты емес. Мұндай санау жүйесінің мысалы ретінде римдік жүйені алуға болады. Бұл жүйеде жазылған ХХХ санында Х цифры кез келген позицияда 10-ды білдіреді. П. Емес санау жүйесінде арифметикалық амалдарды орындау едәуір күрделі болғандықтан, бүкіл дж біртіндеп позициялық санау жүйесіне ауысты.
П с ж-де цифрдың мәні оның орнына (позициясына) тәуелді. Мысалы, 737,7 манындағы бірінші тұрған 7 – жүздікті, екіншісі – 7 бірлікті, ал үшіншісі – 7 ондық үлесін білдіреді. Кез келген п с ж өзінің негізімен сипатталады. С ж – нің негізідеп онда қолданылатын цифрлар санын айтады. Жүйенің негізі ретінде екі, үш, төрт, т.с.с – кез келген натурал санды айтуға болады. Демек, п ж–нің сансыз көп болуы мүмкін: екілік, үштік, төрттік, т.с.с. П-қ мән санау жүйесінің негізінде дәрежесі арқылы анық-ды. П с ж-ң негізгі деп қолданылатын цифрлары санын айтады.
Санау ж-де төртке бөлдінеді: 1) ондык; 2) екілік; 3) сегізідік; 4) он алтылық с ж.
