1. Лейкоцит. Эритроцит. Тромбацит
жүктеу/скачать 31 Mb.
|
Гистология 96b preparat
14-сабақ Бос уақыт және хобби, ТЖБ 2, Сырға салу (әзірлеме), Т 2 Русский язык и литература Вариант 1
| 2.Цитология
Цитология: Общая морфология клетки. Печень аксолотля.
Боялған кесіндіде: жасушалар ядролары гематоксилин яғни көк түске боялған, ал жасуша цитоплазмасы эозинмен яғни қызғылт түске боялған. Сонымен қатар Құрылысы:жасушаның көпбұрышты пішіні- безді эпителийдің жасушалары болып табылады Қызметі: құрылысы күрделі болатын бұл құрамдастар бірін-6ipi толыктырып, жасушаның өз муддесіне лайық және тұтас организмнің тіршілігін камтамасыз ететін кызметтерді аткарады Орналасуы: тірі организмде 2.Кровь лягушки.
Боялған кесіндіде: жасушалар ядролары гематоксилин яғни көк түске боялған, ал жасуша цитоплазмасы эозинмен яғни қызғылт түске боялған. Құрылысы: Эритроцит – қанның қызыл түйіршіктері, Лимфоцит- цитоплазмасында түйіршіктер болмайды, ядросы сегментелген, Моноцит- цитоплазмасында әлсіз базофилді түйіршікті лизосомалары бар, Гранулоцит- түйіршікті лейкоциттер, цитоплазмасында сегменттелген ядросы болады, сүйектің қызыл кемігінде дамиды, Тромбоцит-көбінесе пішінсіз және де түссіз келген, ядросыз фрагменттер болып табылады Қызметі: қанның қызметі : тыныс алуға қатысып, өкпеден бүкіл мүшелерге ал көмірқышқыл газын мүшелерден өкпеге тасымалдайды 3. Аппарат Гольджи в нервных клетках спинального ганглия котенка
Бояуы: күміс туздарымен импрегнацняланған Құрылысы: коңыр тусті тор, кейде қабыршақтар, таяқшалар немесе түйіршіктердің.Ядро – жасушаларда бір ядролы болады, көп ядролы яғни жасушалардын зат алмасу деңгейін көтеріп, аткаратын кызметтерін арттырады жене ядросыз жасушалар яғни бөліну қабілетінен айырылып ұзак өмір суре алмайды осындай турлеріде кездеседі. Пішіні: шар mәpiзді, овалды (сопакша), бұршақ,, таяқша пішінді, сегменттелген Ядрошық – ядро саны біреу немесе бірнешеу болып келеді Пішіні: дөңгөлек пішінді денешік, ерекшелігі негізгі бояуларме жақсы боялатын қасиетке ие Қызметі: пiciп жетілген өнімдерді ipiктeп, буып-туйып, секрециялык гранулалар мен вакуолъдерді, лизосомаларды калыптастыру жэне оларды бөліп отыру жінеде калыптасып жаткан вакуольдерда, гранулдарды, лизосомалар мен плазмалемманы мембраналык үзінділермен камтамасыз ету Орналасуы:ядроның жанында орналасқан 4.Хондриосомы в клетках канальцев почки. –
Боялуына келер болсақ, гематаксилин және фуксинбояуы бойынша боялады. гематоксилин-пикрофуксинмен бояу гистологиялық тәжірибеде шолу препараттарын алу үшін де, арнайы мақсаттар үшін де кеңінен қолданылады. Бұл әдіс гематоксилин-эозинді бояумен салыстырғанда бірнеше артықшылыққа ие, өйткені ол әр түрлі тіндерді әр түрлі бояйды. Сонымен, пикрофуксинмен боялғаннан кейін дәнекер тіннің ашық қызыл түсі бар, ал қалған барлық ұлпалар қоңыр-сары немесе сары-жасыл болады. Сары түске боялады эластикалық талшықтар,коллогенді ташықтарды қызыл түске ,ал ядроларды қар күлгін түске боялады Құрылысы: митохондриялар өлшемі 0,2-2 мкм х 2-10 мкм, пішіндері жіпше түйіршік және эллипс немесе шар тәрізді құрылымдар болып келеді. Ядро – жасушаларда бір ядролы болады, көп ядролы яғни жасушалардын зат алмасу деңгейін көтеріп, аткаратын кызметтерін арттырады жене ядросыз жасушалар яғни бөліну қабілетінен айырылып ұзак өмір суре алмайды осындай турлеріде кездеседі. Пішіні: шар mәpiзді, овалды (сопакша), бұршақ,, таяқша пішінді, сегменттелген Ядрошық – ядро саны біреу немесе бірнешеу болып келеді Пішіні: дөңгөлек пішінді денешік, ерекшелігі негізгі бояуларме жақсы боялатын қасиетке ие Хондриосомалар- жіпше және түйіршік тәрізді органоид. Ол организмдердің цитоплазмасында кездеседі.көлемі тұрақты емес, сондықтан да олардың сыртқы пішіні әркез өзгермелі келеді. Көп жасушаларда олардың калыңдығы тұрақты (0,5 мкм), ал ұзындығы тұрақсыз (жіпше тәрізді митохондриялар) 7—10 мкм-ге дейін жете Қызметі: органикалык затгарды тотықтыру жене АДФ-ты фосфорландыру нетижесінде АТФ молекуласын синтездеу. 5. Нейрофибриллы в нервных клетках спинного мозга собаки.
Бояуы: Күміс тұзымен импрегнацияланған. Оны күміс тұзымен бояғанда қоңыр түсті жіпшелер нейрофибриллалар көрінеді Кұрылысы: Нейрон өсінділерінің ұзындығы әртүрлә, бірнеше микроннан 1-1,5 метрге дейін жетеді, мөлшері де әртүрлі ең майдасы 4-6 мкм, ал ең ірісі 120-130 мкм дей Бец жасушалары ми қыртысының сұр затында кездеседі. Пішіні де сан алуан болып келеді корзина тәрізді, пирамидальді, алмұрт пішінді, жұлдыз тәрізді т.б Өсінділердің санына байланысты түрі көп болып. Нейрондардың денесінде көптеген мультиполярлы өсінділері бар. Нейрондардың цитоплазмасында нейрофибриллалар қара түсті. Нейрондар тығыз тор тәрізді орналасса, ол дендрит пен аксон өсінділерінде параллель жатады. Нейрофибриллалар диаметрі – 6-10нм, нейрофиламенттер – 20-30нм Қызметі: қозуды өткізу Қызметі 6. Включения гликогена в клетках печени аксолотля.
Бояуы: карминмен Құрылысы: жасушаның көпбұрышты пішіні- безді эпителийдің жасушалары болып табылады. Ядро – жасушаларда бір ядролы болады, көп ядролы яғни жасушалардын зат алмасу деңгейін көтеріп, аткаратын кызметтерін арттырады жене ядросыз жасушалар яғни бөліну қабілетінен айырылып ұзак өмір суре алмайды осындай турлеріде кездеседі. Пішіні: шар mәpiзді, овалды (сопакша), бұршақ,, таяқша пішінді, сегменттелген Цитоплазма- гиалоплазма және органалеллар мен кіріспелер болады Және де сырты плазмолеммамен қапталған. Плазмолемма — Цитоплазманың ақуызды-билипидті қабықшасы, оның орт. қалыңд. 6 — 10 нм, құрамында ферменттер болады. Қызметі: құрылысы күрделі болатын бұл құрамдастар бірін-6ipi толыктырып, жасушаның өз муддесіне лайық және тұтас организмнің тіршілігін камтамасыз ететін кызметтерді аткарады Орналасуы: тірі организмде Құрылысы7. Пигментные включения в хроматофорах кожи головастика
1- Қосылыстар-бұл жасушаның тұрақты емес құрылымы, ол метаболизм процесінде пайда болады және жоғалады. 4. Пигментті қосылыстар жасушаның тіршілік өнімдерінен тұруы мүмкін: нейрондардағы липофусцинмен түйіршіктер, макрофагалардағы гемосидерин. Меланоциттердің қосылыстарының пигменті-меланин тирозин амин қышқылдарының туындысы болып табылады. Меланин денеде және жасушаның өсінділерінде орналасқан көптеген қосылыстарда жинақталады. Қосындылардың бір бөлігі көрші жасушалармен бөлінеді және басып алынады. 5. Бұл қоспалардың түрі жасушаларға бояу береді; қорғаныш функциясын қамтамасыз етеді, мысалы, терінің пигментті жасушаларындағы меланин түйіршіктері күн күюінен қорғайды. пигментті жасушалар көптеген мүшелерде кездеседі, жануарларға әртүрлі бояу береді. 8. Жировые включения в клетках печени аксолотля.
Препараттан бауыр жасушаларындағы май қосындысын көреміз,ядросы қызғылт түске боялған,цитоплазмасында май тамшыларын көреміз,май тамшылары қара түске боялған. Қызметі:қоректік. Орналасуы:Бауырда 8. Желточные включения в бластомерах амфибии.
Бояуы гематоксилин-пикрофуксин.Ван Гизон әдісі бойынша дәнекер және бұлшықет тіндерін гематоксилин-пикрофуксинмен бояу гистологиялық тәжірибеде шолу препараттарын алу үшін де, арнайы мақсаттар үшін де кеңінен қолданылады. Бұл әдіс гематоксилин-эозинді бояумен салыстырғанда бірнеше артықшылыққа ие, өйткені ол әр түрлі тіндерді әр түрлі бояйды. Сонымен, пикрофуксинмен боялғаннан кейін дәнекер тіннің ашық қызыл түсі бар, ал қалған барлық ұлпалар қоңыр-сары немесе сары-жасыл болады.Трофикалық ақуыз қосындысы, яғни қоректік заттардың қоры ретінде тек аналық жасушаларда ғана бар. Олар цитоплазмада сары түйіршіктер түрінде болады. Препаратта амфибияның ұрықтандырылған аналық жасушасы бластомерлерге ұсақтай бастайды. Олардың цитоплазмасында алтын-сары түсті ақуыз түйіршіктері бар. 9. Гранулы зимогена в клетках поджелудочной железы крысы.
Бояуы темірлі гематоксилин.Темір гематоксилинмен бояудың екі әдісі бар - регрессивті және прогрессивті. Біріншісі артық бояуға және кейіннен тиісті сұйықтықта жуу жолымен саралауға негізделген; бұл ретте темір тұздарын бояғыш ерітіндісіне енгізеді немесе бояу алдында оларды өңдейді. Саралау үшін қызмет ететін сұйықтық процедура аяқталғаннан кейін мұқият жуылуы тиіс. Егер ол жуылмаған болса, онда дифференциалаудың қажетті дәрежесіне жеткеннен кейін әрекет етуді жалғастырады және бояуды бұзуы мүмкін.Прогрессивті әдіспен қышқыл ерітінділерді немесе темір тұздарының артық мөлшерін қолданады, бұл қайта бояуды болдырмауға мүмкіндік береді. Темірлі гематоксилин мен боясақ бізде ядро қара түске боялады , ал цитоплазма көк түске. Ядро дегеніміз- жасушаның гентикалық ақпаратын сақтайтын негізгі құрылым Хроматин-негіздік бояулармен боялатын негізгі заты 10. Митоз растительной клетки. Корешок лука.
Қызметі: Митоз- соматикалық жасушалардың бөлініуі. Митоз жасуша көбиюінің бір түрі, ол ДНК аппаратын толықтай қатесіз көшіреді, жаңа жасуша тудырады. Митоз ағза өсу үшін,тіршілігін жойған жануарлардың орнын толтыру үшін қажет. Орналасуы: жасушада орналасады, жасушада болып жатқан процесс Құрылысы: митоздық цикл- бірінен соң бірі жүретін өзара байланысты процесс 1)интерфаза-G1,S,G2 2)профаза 3)анафаза 11. Митоз животной клетки. Краевая зона печени аксолотля
Құрысы: Ақсолотля бауырында бөлінетін жасушалар алдыңғы препаратта сияқты тығыз емес. Сондықтан бір препаратта митоздың барлық сатыларын анықтау қиын. Хромосома профазында жұлдызшалар бар. Профазда екі центросомалар пайда болады және олар оң жақтарға бөлінеді, бұл ретте веретено бөлінулер қалыптасады, алайда аталған препаратта ол көрінбейді. Метафазада метафазды пластинка қалыптасады, хромосомалар бір жазықтықта орналасқан. Бұл анафазе хромосоманың тарайды түрлі полюстеріне жасушалар. Бұл телофаза хромосомасына жетеді де полюстерін құрайды және тығыз жинақталады. Олардың айналасында ядролы қабық пайда болады. Экваторлық жазықтықта торды екі еншілес жасушаға тартатын борозд пайда болады. Хромосомалар деконденсацияланады, ядро және жаңа ядролық қабық қалыптасады Орналасуы курылысы: митоз секылды 12. Амитоз клеток эпителия мочевого пузыря.
Құрылысы: Амитоз-соматикалықжасушалардыңтікелейбөлінуі. Үштәсілменжүзегеасырылады: өтпелідеңгей, инвагинациянемесеядрофрагменттеу, бұлбағалыеместұқымқуалайтынақпаратыбаржасушалардыңтүзілуінеәкеледі (анэуплоидия). Цитотомияболмағанжағдайда, алыпжасушаларқалыптасады. Амитоздарқартаюға, өлімге, қатерліісіктергежәнеСәулеленгенұлпаларғатән. Қызметі: препараттабіз 2 жәнеодандакөпядроларыбаріріжасушалардыкөреміз. Оларүшінамитоз-жасушаныңтікелейбөлінуі - жасушалардыңгенетикалықматериалдыалдыналаекіеселеуменнемесеоныңекіеселеуінсізядроныңжайбөлінуіменбөлінуісияқтыбөлінутүрітән. Осылайша, жасушадағы ядро саны артады. жүктеу/скачать 31 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||