Электронның ашылуы. 1869 жылы неміс физигі В. Гитторф (1824 -1914) сиретілген газ толтырған шыны түтік арқылы ток жібергенде, катодтан бұрын белгісіз сәулелердің шығатынын байқады. Олар орасан зор жылдамдықпен қозғалып, түтіктің қарсы қабырғасында ашық жасыл сәуле шығарады. Жолындағы жеңіл нәрселерді қозғалтады, қатты денелерге сіңіп жылытады, электр және магнит өрісінде бағытын өзгертеді. 1876 жылы Е. Гольдштейн шығатын сәулелер қасиеттерінің катодтың табғатына тәуелді еместігін анықтап, катод сәулелері деп аталады. Бұл сәлелерді 1879 жылы ағылшын ғалымы Вильям Крукс (1832-1919) өзі жасаған түтік арқылы толығырақ зерттеп, теріс зарядының барын анықтады. 1891 жылы Д.Стоуни бұл бөлшекті электрон деп атады. Электьронның анық барын 1897 жылы ағылшын ғалымы Джон Томсон және неміс ғаламы Эмиль Вихерт (1861-1928) айқындады. Олар электронның зарядын және массасын, дәлірек айтқанда зарядының массасына қатынасын (е/m) тапты. Электронның заряды 1,591х10-19Кл, массасысутегі атомы массасының 1/1840 бөлігіне тең болатыны анықталды (1917 ж. Р.Миляикен). Электронның граммен алынған массасы – 0,91х10-27 г. Электронның ашылуы атомнанкіші бөлшек болатыны жөнінде көзқарас тудырды.
