Андар: Франц Бопп, А. Шлейхер. Оларды
жүктеу/скачать 36,4 Kb.
|
Документ
БӨЖ 1 ЕРҒАЛИ АРУЖАН
|
Тілді биологиялық құбылыс деп карағандар: Франц Бопп, А. Шлейхер.Олардың пайымдауынша құдай жаратқан. Демек олар тілді туады, еседі, еледі деп санайды. Бұл дұрыс емес. Себебі тіл бір урпақтан екінші ұрпаққа ауысып отыратын, кейінгі ұрпақ алдының ұрпақтан уйреніп отыратын құбылыс.Сонымен қатар кейбір ғалымдар тілді психологиялық құбылыстарға жатқызады.Ол тіл құдай жараткан нәрсе емес, оны жеке адам жасайды, жеке адамның рухы туғызады., - деген түсінік туған.Алдынғы пікір сияқты бқл да дурыс емес. Егер тіл рухтың туындысы болса, әрбір адамның жеке тілі болған болар еді де, бір тұтас халыктың тілі болмас еді. Жеке адамның тілі қауымда ғана жасалады, қауымда ғана дамиды. Тіл қоғамдық құбылыс.Қоғамсыз тіл, тілсіз қоғам болуы мумкін емес. Тілдің қызметі: қарым-қатынас құралы болу – коммуникативті, ойды жарыққа шығару қызметі экспрессивті, адам сезімін білдіру –эмоционалды, танымдық құрал болу -когнитивтік, белгілі бір нәрсе дегеніміз не феноменальды аты бар – номинативті және т.б.Тіл мен ойлау өзара байланысты, дыбыстық тіл де, дерексіз ойлау да адам құбылысы. Ең алдымен тіл, ойлау – адамның ойлап табуы,оның жемісі; екіншіден, тіл де, ойлау да жергілікті құбылыс. Тіл мен ойлау бір уақытта туып, бірге дамиды. Тіл мен ойлаудың ұқсастығы мен айырмашылығы бар. Тіл мен ойлау біртұтас рецензенттер. (Ф.Шлейермахер,И.Гаман) Тіл мен ойлау ұқсас құбылыстар. (В. фон Гумбольдт, Л. Леви-Обрюл) Тіл мен ойлаудың үйлесімі«жоқ» деген пікір білдірушілер де болды. Олар ойлануға мән бермеді. (Ф.Бенеке, Дескриптивистер) Тіл мен ойлау диалектикалық бірлікте. Диалектикалық материалистер тіл мен ойлаудың диалектикалық бірлігін жақтады. жүктеу/скачать 36,4 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|