«Қазақстан халқы Ассамблеясы қоғамдағы тұрақтылық пен келісімнің сенімді, берік іргетасына айналды». Сіз бұл тұжырыммен қаншалықты келісесіз? Жауабыңызды қолдау үшін бірнеше дәлел келтіріңіз
Қазақ халқының этногенезінің негізгі кезеңдерін сипаттаңыз
жүктеу/скачать 4,34 Mb.
|
жауап 11 қазақша
бухучёт 5
| Қазақ халқының этногенезінің негізгі кезеңдерін сипаттаңыз.
Түркі дәуіріндегі Қазақстан территориясындағы этногенез және этникалық процестер. Қазақтар этногенезінің түркілік кезеңінде (VI-XII ғғ.) Қазақстан аумағына толқын-толқынмен еніп, байырғы халықты ассимиляциялау арқылы түркі тайпалары Қазақ даласының этникалық бейнесін толығымен өзгертті. Түркі дәуірі түркі тілдес халықтардың Еуразия даласында үстемдік құрған VI-XIII ғасырлар аралығы деп есептеледі. Алғашында түріктермен байланысты этникалық процестер Ұлы даланың шығыс бөлігінде орын алды. Түріктер алғашында Ашина және Ашиде деген екі рудан тұратын шағын тайпа болған. Денеге 30 тайпа кірді. • 552 г. Түрік қағанатының құрылуы • теле тайпасының қосылуы • Қағанаттың Батыс және Шығыс қағандықтарға ыдырауында VI • ұйғырлар мен Шығыс Теле —> Ұйғыр қағанатының саяси одағы • 603 Батыс Түрік қағанаты Шығыс Түркістан, Жетісу мен Қазақстанның бүкіл далалық аймағын Сырдария мен Арал теңізіне дейін (Дулу мен Нушиби) + Ашина, Үйсін, Қаңлы, Түргеш, Ұйғыр, Қырғыз, Қарлұқ, Оғыз, Қимақтар нушибилер Іле алқабында , дулу Чуй алқабында. • Түрік қағанаты: Шу және Іле алқабындағы сарлар мен Қара түрғыштар. • Қарлұқтар: Бұлақ, Жікіл, Ташлық. Үш бұтақ жікіл, үш бұтақ бескіл, бұлақ, коркекин, тухси. Сонымен қатар 2 отандық қазандық пен фаракия. • Қарахандар: жікіл, яғма, қарлұқ, оғыз, қаңлы, үйсін. • Дулу мен нушиби арасындағы азаматтық қақтығыстар салдарынан Батыс Түрік қағанатының ыдырауы. • 682 жылы Білге-қаған басқарған 2-Шығыс Түрік қағанаты құрылды. Даланың орталық бөлігінің түркіленуі. Шығыстан көшпелілердің жаңа толқындары келген сайын даланың иран тілді халқы түріктеніп, түркі мемлекеттерінің құрамына кірді. Түріктер жергілікті әйелдерді өздеріне алды, нәтижесінде моңғолоидтық антропологиялық келбеті бар аралас ұрпақтар пайда болды. Экономика мен мәдениет саласында да өзгерістер болды: көшпелі тұрмыс түрік этникалық келбетке ие болды, түркі дүниетанымы рухани салаға еніп кетті. Бірте-бірте Даладағы автохтонды халықты түріктер толық ассимиляциялау жүзеге асырылды. Өркениеттік негіз – көшпелі мал шаруашылығы мен көшпелі мәдениет – сол күйінде қалды, этникалық жағынан Даладағы көшпелілер дүниесі мүлде басқаша болды: түркі. Монғол дәуіріндегі Қазақстан территориясындағы этногенез және этникалық процестер. Моңғол жаулап алулары түркі тайпаларын Моңғол империясына қосылуға мәжбүр етті және азиялық тайпалардың көшпелі орталығын батысқа ығыстырды. Еуразия даласында түркі элементі күшейе түсті. Қыпшақ даласына келгеннен кейін қазақтардың этногенезі (рулар мен тайпалардың араласуы, жаңа этникалық қауымдастықтың қалыптасуы) орын алды. Даланың орталық бөлігінің этникалық құрамы. Шығыстан көшпелілердің жаңа толқындары келген сайын даланың иран тілді халқы түріктеніп, түркі мемлекеттерінің құрамына кірді. Түріктер жергілікті әйелдерді өздеріне алды, нәтижесінде моңғолоидтық антропологиялық келбеті бар аралас ұрпақтар пайда болды. Экономика мен мәдениет саласында да өзгерістер болды: көшпелі тұрмыс түрік этникалық келбетке ие болды, түркі дүниетанымы рухани салаға еніп кетті. Бірте-бірте Даладағы автохтонды халықты түріктер толық ассимиляциялау жүзеге асырылды. Өркениеттік негіз – көшпелі мал шаруашылығы мен көшпелі мәдениет – сол күйінде қалды, этникалық жағынан Даладағы көшпелілер дүниесі мүлде басқаша болды: түркі. 80 сұрақ
жүктеу/скачать 4,34 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|