Диплом жұмысы 5В011100 «Информатика»



Pdf көрінісі
бет3/28
Дата23.01.2022
өлшемі0,93 Mb.
#113534
түріДиплом
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28
Байланысты:
СКЖ 111-81 Нурбеков Рауан Жасанды интеллект көмегімен криптографиялық жүйелердің тұрақтылығын талдау
титул, Қазақша стандарт, Аятул курси суреси, essenzholova (pdf.io), essenzholova (pdf.io), Аятул курси суреси, аллельді емес гендердің әрекеттесуі, ескерту, КЕШЕН, А.Ж. глосарии, А.Ж.сөж, Жырау, Пернеханқызы Балнұр, 2
 

 

1.2 Сипаттау және криптовализ

 

Әдетте алмастыру шифрі әр әріп немесе әріптер тобы немесе сөз тобы белгілі 



бір  таңбамен  немесе  таңбалар  тобымен  алмастырылатын  шифрлау  әдісі  деп 

аталады.  Әрине,  шифрдың  күрделілігі  шифрлау  үшін қолданылатын  таңбалардың 

сипатына  байланысты  емес  -  ол  әріптер,  сандар,  суреттер  және  басқалары  болуы 

мүмкін. 


Жалпы,  X={x1,  x2,…  xn}  алфавит  болсын,  яғни  ашық  хабарлама 

таңбаларының  жиынтығы  болсын,  ал  B={y1,  y2,…  ym}  шифрланған  хабарлама 

таңбаларының  жиынтығы  болсын.  Содан  кейін  ауыстыру  коды  функциямен 

сипатталады 

X -> Y, f (xi) = yj, i = 1, n; j = 1, м. 



13 

 

 



Ауыстыру кодтары бар: 

а) симметриялы және асимметриялық; 

б) моно-алфавиттер (қарапайым ауыстыру) және мультипликативтер; 

в) ток және блок т.б. 

 

Ауыстырылатын  қарапайым  шифр:  f  бижективті,  яғни  X  және  B  белгілері 



бірдей  және  әр  xi  бірегей  yi-ге  сәйкес  келеді.  Содан  кейін  x1x2  ...  xp  ашық 

хабарламаның  әр  таңбасын  алмастырып,  біз  f  (x1)  f  (x2)  ...  f  (xp)  шифрланған 

хабарламаны аламыз. Шифрлау кері тәртіпте жасалады. 

Ауыстыру шифрінің қарапайым нұсқасы  - әр әріп алфавит бойынша бірнеше 

позицияға  «ауысқанда»  ауысым  шифры.  Ауысымның  мөлшері,  шын  мәнінде, 

негізгі  болып  табылады.  Мысалы,  кілт  13  (#  және),  содан  кейін  әріптер  келесі 

түрде ауыстырылады: 

Математикалық тұрғыдан алғанда, офсеттік код ретінде сипатталады

 

мен 


=  xi  +  k  (mod  n),  мұндағы  n  -  алфавиттің  әріптерінің  саны  (украин  үшін  - 

32, «бос орынмен» - 33); k - кілт, ығысудың шамасы, k = 3 кезінде біз «Цезарьдің 

шифры» деп аталатынды аламыз. 

Бұл  кодты  қолдану  қарапайым  және  қарапайым,  бірақ  ол  бірнеше  мүмкін 

нұсқаларды ашады, әсіресе егер сізде компьютер болса. 

Мысалы, бізде ауыстыру шифрімен шифрланған криптограмма бар: 

АӘБВГҒДЕЖЗИЙІКҚЛМНҢОӨПРСТУҮҰХШЩФЯЮ 

Алғашқы 10-15 таңбаны алайық, алфавиттік ауысудың барлық вариацияларын 

қарастырайық.  Бастапқы  мәтінді  шифрлау  кезінде  оның  орнына,  және,  оны 

қолдануға болатындығын және, e - бұл мәтіннің мазмұнына әсер етпейтінін, бірақ 

шифрлауды  жеңілдететінін  ескеріңіз.  Біз  олардың  жоқ  екенін  көреміз,  дегенмен, 

олар  бар  -  сондықтан,  біріншіден,  32  таңбадан  тұратын  толық  әліпби  мен  бос 

орынды қолданып көріңіз. Бағдарламаның нәтижесі: 

 



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   28




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет