Эссе тақырыбы: Қант өндірісінің технологиясы Орындаған: Рахматулла а группа: Жт – 19 – 3тр Қабылдаған: Турабаева л кез келген үйдің дастархан басында наннан кейін қант тұратыны белгілі

М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті

Орындаған: Рахматулла А

Группа: Жт – 19 – 3тр

Қабылдаған: Турабаева Л

Кез келген үйдің дастархан басында наннан кейін қант тұратыны белгілі. Осы түсінікке біздің үйренгеніміз соншалықты, қантсыз дастархан бар дегенге сенгіміз келмейді. Шайға салғанды жақсы көреміз, ал тарихын білетініміз күмәнді. Қант — қант қызылшасы мен қант қамысынан алынатын тағамдық өнім. Ақ, сары немесе қоңыр түсті, тәтті дәмді кристалл. Қант және шақпақ қант (рафинад) түрінде шығарылады. 100 г қанттың энергетикалық құндылығы (калориялылығы) 1,68 МДж немесе 400 ккал құрайды. Құрамы жағынан қанттардың көпшілігі – көмірсутектің сумен қосылысы Сn(Н₂О)m болып табылады. Мысалы,  гексоза С₆Н₁₂О₆, сахароза С₁₂Н₂₂О₁₁, сондықтан оларды көмірсулар деп те атайды. Қант  кондитер, нан пісіру, консервілеу, шарап жасау және т.б. өндірістерде пайдаланылады.

Қанттың бірнеше түрі бары белгілі. Ол жан-жануарларда да, өсімдіктерде де кездеседі. Алайда, адамдардың қант туралы әңгімесі қант қызылшасы мен қант қамысының өнімі турасында ғана өрбиді және сол турасында түсініктері қалыптасқан. Бүгінгі таңда әлемдік экспорттың 62% қанты қамысы болса, 37,5% қант қызылшасы құрап отыр. Тәтті дәмі арқылы көпшілікті тартып тұратын өсімдік осыдан мың жылдай бұрын Жаңа Гвинеяда пайда болған. Сол уақытта осы өсімдік үшін қанша тайпалар өз-өздерімен соғысып, қорғап қалуға жандарын салысқан. Содан бері қаншама ғасырдың ширегінде, қоғамның дамып, өркениеттің жаһандануына байланысты қант зауыттары көптеп ашыла бастады. Қантты өндірудің өнеркәсіпте бірнеше түрлері шығып, дүниежүзілік экспортқа айналып кете барды. Ең бірінші сатушылар мен көпестер қантты Тынық мұхит бойына алып шықты. Кейінірек Азия мен Индонезия, Филиппин аралдарына жетіп, күнделікті тұтынатын өнімге айналдырып жіберді. Алайда, қанттың тарихы осымен бітпейді.Кейбір ғалымдардың ойынша, қант қамысы бұрынғы өткен замандарда Үнді елінде тараған. Алғаш қантты көріп, Еуропаға жайып жіберген Александр Македонский болатын. Бәріміз білетіндей, мүйізі бар адам б.з.д. 325 жылы Үнді еліне жорық жасаған. Олар алғаш қант қызылшасын көргенде, арасы жоқ бал есепті өсімдікке балаған.Содан Үнді елінен жол алып шыққан қант Персияға жеткен. Ал Персия елі 500 – 700 жылдар аралығында Сирия, Палестина, Египет, Жерорта теңізі бойын жаулап алып, қантты тұтынуды дағдыға немесе әдетке айналдырып жіберген сыңайлы.Қант қызылшасы ең бірінші рет Америка Құрама Штаттарына 1751 жылы жеткізілді. Бiрақ қант жасауды дәл 1747 жылдан басталғанын екінiң бiрi бiле бермейдi. Нақ сол жылы немiстiң А. С. Маргграф деген химигi не болар екен деген оймен қызылшадан ақ кристалл зат шығарып, дәмiн татып көргенде борық қантынан аумайтынын байқайды. Алайда жұрт бұған мүлдем ден қоймай, бұл әдiс елу жылдай елеусiз қала берген. Қант өндiрудiң өнеркәсiптiк технологиясын жасап 1802 жылы Кунер қаласында алғашқы қант зауытын салдырған. А. С. Маргграфтың дарынды да iскер шәкiртi Ф. К. Ахард болды. Қазiргi уақытта қант қызылшасы мен, қант қамысы жер шарында шамамен 7 миллион гектар алқапта өсiрiледi. Қант өнімі 1795 жылы тұрақты экспорт көзіне айналады.

• 
  Қызылшаны жуу;
  
• 
  Диффузиялық аппараттарда өңдеу;
  
• 
  Диффузиялық шырынды тазарту;
  
• 
  Тазартылған шырынды булау;
  
• 
  Қайнату;
  
• 
  Центрифугалау;
  
• 
  Ұнтақ кептіру;
  
• 
  Салқындату;
  

Қазақстандағы қант өнеркәсібі жақсы дамыған. Қазақстанда алғаш 1933 жылы Меркеде, 1934 жылы Талдықорғанда қант зауыттар іске қосылды. 1942 жылы Алматы қант зауыты пайдалануға берілді. Қазақстанда Ақсу, Шу қант зауыттары және Жамбыл, Қарабұлақ, Мерке қант комбинаттарының өнімдері жоғары сапалы болып есептеледі.