Өзекті мәселелерге біртұтастық тұрғыдан қарауды қалыптастыру, әр адамда әмбебаптық және жаһандық көлемде ойлау үрдістерін қалыптастыру, студенттің шығармашылық ойлау қабілетін қалыптастыру. Адамның іс-әрекетінің, дүниетанымының, өмірлік мақсат, тілектерінің философиялық негіздерін анықтау. Философияның тарихы мен теориясын оқыту барысында тыңдаушы әлем мен адам, оның өзара қатынасы туралы білімдерді тереңдетіп, негізгі ұғымдармен, ілімдермен танысады.
Мазмұны
Дәрістер: Философия мәдениет феномені хақысында. Философияның мәнін түсіндірмелеудің негізгі типтері. Дүниетаным және философия. Философиялық ой кешу типтері. Көне үнділік мәдениетіндегі философия. Даостық философия және Конфуцийдің ілімі. Антикалық мәдениеттегі философия. Сократ, Платон, Аристотель философиясы. Орта ғасырлық мәдениеттегі философия феномені. Исламдық ортағасырлық мәдениет контекстіндегі арабтық-мұсылмандық философия. Әл-Фарабидің парасат, қоғам, ғылым, кемел адам туралы ілімдері. Қожа Ахмет Яссауидің сопылық ілімі. Жаңа Уақыт мәдениетіндегі батысеуропалық философия. Қазақ мәдениетіндегі философия феномені. XX ғ. – XXI ғ. қарсаңы мәдениеті контекстіндегі батыстық философия. Болмыс философиясы. Философиялық антропология. Эпистемология. Әлеуметтік философия. Мәдениет философиясы. Дін философиясы. Тарих философиясы. Білім философиясы. Оқу-білімнің аксиологиялық аспектілері. Оқу-білімдегі классикалық реализм. Глобалдық мәселелер философиясы.
Практикалық сабақтар: Мәдени-тарихи контекстегі философия. Философия қатаң рационалдықтың идеалы ретінде. Көне үнділік мәдениетіндегі діннің мәртебесі және оның философия қалыптасуы мен дамуына әсері. Көне Қытай мәдениетіндегі философия. «И цзин» шығармаларының негізгі мазмұны. Ренессанс пен Реформация мәдениетіндегі философия. Философия мен теология интеллектуалдық қызметтің негізгі түрлері ретінде. Білімдегі модельдеу. Өмірге бейімделу үшін оқу-білім.
Оқу процесінің нәтижелері / Қорытынды бақылау нәтижелері
Дүниеге дұрыс көзқарас қалыптастыру, шығармашылық ойлау қалыптастыру, өзіндік сананы дамыту, өмірдің мәнін түсіну, биік рухани құндылықтарға баулу.
4 семестр
Пәннің аталуы
Саясаттану
Қысқартылған атауы
ӘжС
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары(егер бар болса)
Дәрістер, практикалық, ОБСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
4 семестр
Оқытушының Т.А.Ә.
Абенов К.К.
Доцент / оқытушы:
Аға оқытушы
Жұмыс тілі
Қазақша, орыса
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәрістер–30, практикалық –30, ОБСӨЖ–60, СӨЖ–60
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 90 сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Мәдениеттану, философия, құқық негіздері, логика,
Әлеуметтану курсының мақсаттары мен міндеттері Қазақстан Рспубликасындағы жоғарғы кәсіби білім берудің мемлекеттік стандартымен анықталған, және студентке болашақ маман ретінде айналасындағы әлеуметтік әлемді ғылыми тұрғыдан тануға жол ашатын әлеуметтанулық ғылымның әдістемелері мен әдістерін, қажетті әлеуметтанулық білім көлемін алуды меңзейді. Әлеуметтану, әлеуметтік өзара әрекеттесетікпен даму заңдылықтарын қызмет ету ерекшеліктері, әлеуметтік институттардың қызмет етуі мен дамуы, әлеуметтік құрлымы мен әлеуметтік қатынас ерекшеліктері жайлы, адамның әлеуметтік нақтылықпен өз ара байланысқа түсуі және қауымдастықтың даму тенденциялары туралы түсінік береді.
Мазмұны
Дәрістер: Әлеуметтану пәніне кіріспе, әлеуметтанулық теориялар мен концепциялар, нақыты әлеуметтік зерттеулердің методологиясы мен методикасы, қоғамның қалыптасу, даму аспектілері, қоғамның әлеуметтік құрылымы, стратификациясы, мобильділігі, әлеуметтік институттар, тұлға әлеуметтануы, девиациялық мінез құлық әлеуметтануы, мәдениет әлемуеттануы, экономикалық мәдениет, мінез құлық әлеуметтанулық зерттеу аспектісі ретінде, саяси қатынастар және билік әлеуметтануы, бұқаралық коммуникация әлеуеттануы.
Семинарлық сабақтар: Әлеуметтік білімдер құрылымы, қазақ ағартушыларының әлеуметтік ойлары, әлеуметтік зерттеулерді нарықтық қатынастарды зерттеуде қолдану, қоғам әлеуметтік жүйе ретінде, қоғамның әлеуметтік стартификациясы, тұлға типтері, отбасы әлеуметтануы, экономикалық, саяси, мәдениет, бұқаралық коммуникация әлеуметтануы.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Студенттер қоғамдық өмірдің даму заңдылықтарына назар аудару негізінде олардың дұрыс дүниетанымын қалыптасады, қоғамдық үрдістердің белгілі бір мемлекеттер көлемінде немесе ғаламдық тұрғыда қалыптасуы мен іске асу ерекшеліктерін ашып көрсетеді, нақты қоғамдық ортада іс-әрекет жасау қабілетіне дағдыланады, қандай болмасын қоғамдық құбылыстар жағдайына баға беру қажетті ғылыми ұстанымдары қалыптасады, өзінің кәсіби проблемаларын әлеуметтік тұжырымдар мен әдістерді қолдану арқылы шешуге қажетті білімдермен қаруланады; болашақта Қазақстанның қоғамдық - саяси сферасында белсенді болуға тырысады.
4 семестрлер
Пәннің аталуы
Шет тілі 2 бөлім
Қасқартылған атауы
ШТ
Оқу іс-шаралары оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 4
Оқытушының Т.А.Ә.
Курбанбаева С.Н.,Ашимова Т.С
Доцент / оқытушы:
Аға оқытушы, оқытушы
Жұмыс тілі
Ағылшын тілі,орыс тілі
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Жалпы білім беретін пән, міндетті компонент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Практ.- 60сағ., ОСӨЖ-60сағ., СӨЖ –60сағ.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 180 сағ
Кредиттер /сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиты: қазақ тілі, орыс тілі
Білім беру мақсаттары /құзіреттлігі
«Шетел тілі» пәнін оқытудың мақсаты қарым –қатынас жасаудың 4 түрін қолдана отырып,студенттердің коммуникативті аясында шет тілін қолданумен анықталады, шет ел тілінде қарым-қатынас жасау.
Мазмұны
Практикалық сабақтар бастауыш оқу топтарына қарастырылған: онда төмендегі сұрақтар қарастырылады, шетел тілінің бүкіл әлемде және Қазақстанда қызмет етуі; ағылшын /неміс тілдерінің грамматикалық жүйесін меңгеруі. Мәтін байланыс жасаудың бірлігі.Монологиялық тілдің түрлері. Реферат.
Оқу жұмысының нәтижелері/қорытынды бақылау түрлері
Күнделікті кең тараған жағдаяттарда қарым-қатынас жасау үшін қажет лексико-грамматикалық материалдарды меңгеру,тілдің және сөйлеу іс-әрекеттерінің әр түрін дамыту. Студенттердің білім деңгейі ағымдық ,межелік және қорытынды бақылау түрінде – емтихан тест түрінде қабылданады.
4 семестр
Пәннің аталуы
Еңбек қорғау
Қысқартылған атауы
ЕҚ
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары(егер бар болса)
Дәрістер, зертқаналық, ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
Семестр 4
Оқытушының Т.А.Ә.
Серкебаев Мурат
Доцент / оқытушы:
Т.ғ.к., доцент
Жұмыс тілі
қазақ
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәрістер–15, зертқаналық–15,ОСӨЖ–15,СӨЖ–15.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 60 сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
1 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Еңбек қорғау, өмір тіршілік қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау, адамды жеке қорғану құралдары, биологиялық және химиялық қауіпсіздік, құтқару ісінің негіздері, өрт қауіпсіздігі
Білім беру мақсаттары / құзіреттілігі
Пәнің мақсаты – дайындалатын мамандарды теориялық біліммен қаруландыру және практикалық іскерлігін арттыру.
Еңбек қорғау, өмір тіршіліктеріндегі қаупсіздікті және зыянсыздықтың шарттарындағы жағдайды жасау;
шарушылық техникалық жүйеде кәзіргі заманның талабына сай жаңа техника және технолгиялық процестерді қаупсіздік түрғыда жобалау.
Мазмұны
Дәрістер: «Еңбек қорғау» пәні қолданбалы техникалық ғылым болып табылады, олар өндірістік қауіпсіздіктер мен кәсіби зияндылықтарды және оларды болдыртпау әдістері немесе жұмысшылардың кәсіби аурулары мен өндірістік жарақаттарды жою мақсатымен, апаттар мен өрттерді қысқарту әдістерін дайындауға үйретеді .«Еңбек қорғау» пәні екі ғылымның түйіскен жерінде туындайды. Мемлекеттік қадағалау органдары, еңбек қорғау бойынша ведомостволық өне қоғамдық бақылау. Бақылау қызметін ұйымдастыру мен кәсіпорындардағы еңбек қорғау жағдайларын бақылау. Қауіпсіз еңбек шартын қамтамасыз ету бойынша кәсіпорындардағы әкімшілік – техникалық персоналдардың міндеттері.
ҚР заңдылықтар негізі. ҚР «Еңбек туралы» кодексі 15.05.2007ж.
Қоғамдық және салалық нормалар мен стандарттары
Еңбек қорғаудағы инструктаждар түрі, оларды өткізу уақыты мерзімі.
Еңбек қауіпсіздігі мен адам ағзасына метеорология лық факторлардың әсері. Нормативті метеороло-гиялық еңбек шартын құру тәсілдері, өндірістік мекемелерді желдету. Уланулар. Улы заттардың шектік конценртациясы. Химиялық заттардың токсикологиясы, олардың қасиеттері. Өндірістік микрокли-мат жағдайлары. Температура, қысым, ылғалдық, жылулық сәулелену және ауаның қозғалу жылдамдығы.
Адам организмінің термореттеу ұғымы, оның бұзылу салдары. Желдету (Вентеляция) түрлері. Өндіріс бөлмелерін жарықтандыру. Жарықтың физикалық табиғаты. Жарықтандырудың саны және сапасы.
Электр қауіпсіздігі. Электр тогының адам организміне әсері.
1996ж. 22 қарашада жарияланған ҚР “Өрт қауіпсіздігі” заңы. Жану түрлері, пайда болу шарттары. Жану механизмі.
ҚР «Радиациялық қауіпсіздік туралы заңы»
Жану түрлері, пайда болу шарттары. Жану механизмі. Өртке қарсы іс-шаралар
Зертқаналық сабақтар: Микроклимат параметрлерін зерттеу
Ауа ағымының жылдамдығын анықтайтын құрылғылар.
УГ-2 газоанализатор жұмысымен танысу. Ауаның шаңдылықтарын анықтау. Табиғи жарықты өлшейтін құрылдар сапасын анықтау. Жасанды жарықты нормалау және есептеу тәсілдері. Жаңғыш және тез от алатын сұйықтардың өрт қауіпін бағалау. Табиғи жарық коэффициентін есептеу Жасанды жарықты есептеу. Светохимиялық есептеу Құрылыс материалдары мен конструкциясының отқа төзімділігін анықтау.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
өндірістік бақытсыз жағдайды болдырмау іс-шаралары
бейбітшілік және соғыс уақытында жаттыққан тәсілдерді игере білуі;
табиғи және техногендік сыйпаттағы бірінші медициналық көмек көрсете білу;
жауапты жетекші өндірісте шара қолданғанда арнаулы білімді көрсету.
Тестік емтихан.
4 семестр
Пәннің аталуы
Егіншілік
Қасқартылған атауы
Оқу іс-шаралары оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Дәрістер, зертханалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
4 семестр
Оқытушының Т.А.Ә.
Тастанбекова Г.Р.
Доцент / оқытушы:
а.ш.ғ.к.аға оқытушы
Жұмыс тілі
Қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
міндетті компанент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Дәрістер – 15, зерт- 15сағ.,ОСӨЖ-30сағ., СӨЖ-30
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90 сағ
Кредиттер /сынақ бірліктері
2 кредит
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиты: Топырақ эрозиясы түрлерін және олардан келетін зияндар
Білім беру мақсаттары /құзіреттлігі
Мәдени өсімдіктерді өсіруге және жоғары өнім алуға қажетті топырақтың оңтайлы параметрі жоғарғы құнарлылығын жасау және жерді экономикалық, экологиялық, технологиялық тұрғыдан тиімді пайдалану.
Мазмұны
Дәрістер: сабақ теориясы және т.б.
Оқу жұмысының нәтижелері/қорытынды бақылау түрлері
Емтихан
4 семестр
Пәннің аталуы
Мақта өсіру технологиясы
Қасқартылған атауы
М.Ө.Т.
Оқу іс-шаралары оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Пререквизиты: Мақтоа өсіру технологиясы, генетика және селекция
Білім беру мақсаттары /құзіреттлігі
Мақта өнімділігін технологиясына жаңа тәдістемелер қолдану және жаңа сорттар шығару жолын үйрену.
Мазмұны
Сабақ теориясы және т.б. Практикалық сабақтар.
Оқу жұмысының нәтижелері/қорытынды бақылау түрлері
Мақта өсіруде техникалық және селекциялық әдістемелерден толық пайдалана білу.
3 – курс
5, 6 – семестрлер
5 семестр
Пәннің атауы
Өсімдік шаруашылығы
Қысқартылған атауы
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер,лабораториялық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 5
Оқытушының Т.А.Ә
Карабалаева А.Д.
Доцент /оқытушы:
А.ш.ғ.к., аға оқытушы
Жұмыс тілі
казақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-15, лаборатория–15, ОСӨЖ–15, СӨЖ–15.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 30 сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
1
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Физика, химия, ботаника, өсімдік физиологиясы, геология, топырақтану, метеорология, егіншілік, агрохимия, ауыл шаруашылық өндірісін жоспарлау, ұйымдастыру және экономика ғылымдарына сүйенеді.
Өсімдік шаруашылығы, әсіресе егіншілік, агрохимия, өсімдік қорғау және екпе дақылдары селекциясымен тығыз байланысты.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Студенттерге ауылшаруашылық дақылдарын ғылыми негізде өсіру технологиясын қолдану арқылы жоғары өнім алу жолдарын үйрету және дайындалатын мамандарды теориялық біліммен қаруландыру және практикалық іскерлігін арттыру.
«Өсімдік шаруашылығы» курсын оқу студенттерге теориялық білім берумен қатар, егістік дақылдардан жоғары өнім алу тәжірибесіне дағдыланған, ауыл шаруашылығы өндірісінің іссаналық мәселелерін теориялық жолмен шешуге жағдай жасайды.
Өсімдік шаруашылық мамандардың агрономиялық ойларын қалыптастырып олардың тәжірибесіндегі ғылыми негізделген шаралар жиынтығын өндірісте білгірлікпен қолдануға жағдайлар жасап, аймақтық және егін шаруашылығын басқа да жүйелері негіздерін жасауға жол ашады.
Мазмұны
Дәрістер:
Кіріспе. Өсімдік шаруашылығы - ауыл шаруашылық өндірісі негізгі салаларының бірі.
Егістік дақылдарды өсіру, баптау және жинау технологиясы. Аймақтық өсіру технологиясы (афотехникасы).
Дәнді дақылдар. Астық дақылдарының жалпы сипаттамасы. Жаздық астық дақылдары
Жаздық астық дақылдарының дәндік және мал азығын өндірудегі алатын орны.
Тамақтық, мал азықтық дақылдар, оларға қойылатын талаптар. Тамақтық, мал азықтық дақылдар егістерін күтіп - баптау және егінді жинау ерекшеліктері.
Жармалық дақылдарды өндіру, өсіріп-баптау технологиясы. Күздік астық дақылдары
Күздік дақылдардың күзде және көктемде даму ерекшеліктері.
Дәңді бұршақ дақылдары. Дәнді бұршақ дақылдарының жалпы сипаттамасы.
Дәнді бұршақ дақылдарының агротехникалық және ұйымдастырушылық-шаруашылық маңызы.
Тамыржемістер.
Түйнекжемістер
Лабораториялық сабақтар:
Ауылшаруашылық дақылдардың тұқымдары мен жемістері
Астық дақылдарының құрылысы. Дәнді дақылдарды дәніне және гүл
шоғырына қарап ажырату.
3 Астық дақылдарының бірінші және екінші топтарының морфологиялық және биологиялық ажырату белгілері.
4 Бидай түрлерін анықтау. Қатты және жұмсақ бидайларды масағына
және дәніне қарап ажырату.
5 Арпа түршелерін және түр тармақтарын, топтарын ажырату.
Сұлы түрлері мен түршелерін анықтау.
Жүгері өсімдігінің құрылыс ерекшеліктері. Жүгері дәнінің құрылысы.
Түр тармақтарын анықтау.
8 Күріш өсімдігінің құрылыс ерекшеліктері. Күріш түрлері және түршелерін аныктау.
9 Тары. Құрылыс ерекшеліктері және сыныптау.
Қонақ жүгері өсімдігінің құрылыс ерекшеліктері. Түрлері мен
топтарын анықтау
Ас бұршақ өсімдігінің құрылыс ерекшеліктері. Ас бұршақты
сыныптау.
Май бұршақ, ноқат есімдіктерінің құрылыс ерекшеліктері. Түр тармақтарын анықтау.
13. Бадана және жасымық. Өсімдіктердің құрылыс ерекшеліктері.
Түрлері мен түршелерін анықтау.
14. Бөрі бұршақ. Түрлері мен түршелерін анықтау.
15Тамыржемістілер. Түрлері және құрылыс ерекшеліктері.
Картоп. Морфологиялық құрылысы. Түйнек түзу ерекшеліктері
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
Өсімдік шаруашылығы пәнін оқу нәтижесінде студент төмендегі мағлұматтарды білуге тиіс: ауыл шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік шешімдерін, егістік дақылдарының маңызын, морфологиялық құрылысын, биология ерекшеліктерін, дақылдарды өсіруге қолданылатын алдыңғы қатарлы технологияларды, егістіктерде жүргізілетін өндірістік жұмыстарды ұйымдастыруды, ауыл шаруашылығы өнімдері сапасын жоғарылатудың жолдары және әдістерін, өнім шығынын және өсіруге жұмсалатын еңбек, құрал-жабдықтар шығындарын азайтады.
5 семестр
Пәннің аталуы
Мақта өсіру технологиясы
Қасқартылған атауы
М.Ө.Т.
Оқу іс-шаралары оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Пререквизиты: Мақтоа өсіру технологиясы, генетика және селекция
Білім беру мақсаттары /құзіреттлігі
Мақта өнімділігін технологиясына жаңа тәдістемелер қолдану және жаңа сорттар шығару жолын үйрену.
Мазмұны
Сабақ теориясы және т.б. Практикалық сабақтар.
Оқу жұмысының нәтижелері/қорытынды бақылау түрлері
Мақта өсіруде техникалық және селекциялық әдістемелерден толық пайдалана білу.
5 семестр
Пәннің атауы
Ауылшарушылық Фитопатология негіздері
Қысқартылған атауы
ФПМ
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер,лабораториялық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 5
Оқытушының Т.А.Ә
Басымбекова. З.Ш
Доцент /оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
казақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Таңдаулы компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-30, лаборатория–30, ОСӨЖ–45, СӨЖ–45
Еңбек сыйымдылығы
Барлығ -135
Кредиттер / сынақ бірліктері
3
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер Өсімдік физиологиясы . Ботаника Энтомология
Генетика . Өсімдікті қорғау
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Фитопотологияда биологиялық және техникалық ғылым табыстарын қолданып, аурулардың емдеу шараларын дамыту.
Ауылшаруашылық дақылдарының аурулары мен қоздырғыштарының жаратылысын, пайда болу себептерін зерттеу – ауылшаруашылық фитопотология негізі болып саналады.
Мазмұны
Дәрістер: Кіріспе Ауыл шаруашылық фитопотологиясы негіздері.Пәннің маңызы. Фитопотология туралы түсінік.Ауыл шаруашылық дақылдарының ауруларының түрлері. Фитопотогенді саңырауқұлақтар, бактериялар, вирустар,микоплазмалар,актиномицеттер және т.б. ауру қоздырғыштарға сипаттама. Ауыл шаруашылық дақылдарды аурулардан қорғау.Дәнді дақылдардың аурулары және қорғау шараларының жүйесі.Бидай,қара бидай,арпа,сұлы және тарының қара күйелері.Қара күйе ауруларынан қорғау шараларының жүйесі. Бидай, қара бидай, арпа,сұлының тат аурулары.Дәнді дақылдарды тат аурулары-нан қорғау шаралары.Дәнді дақылдардың өзге аурулары.Ақ ұнтақ,Қастауыш. Гельминтоспориоз.Фузариоздар.Тамыр шіріктері.Склеротиниоз.Септариозы. Күрішті аурулардан қорғау шаралары. Фузариоздар. Гельминтоспориоз. Нигроспороз.Бактериялы және вирусты аурулар. Сұлының қуыршақтануы.Астық дақылдарының вирусты және микоплазмалы аурулары.Бактериоздар.Астық дақылдарын аурулардан қорғау шараларының жүйесі.Күріш аурулары. Пирикуляриоз. Фузариоз. Гельминтоспориоз. Бактериялы және вирусты аурулар. Жүгері аурулары. Көпіршікті және тозаңды қара күйелер.Тат. Гельминтоспориоз.Собық пен дәннің аурулары.Диплодиоз. Нигроспориоз.Вирусты және бактериялы аурулар.Жүгері ауруларынан қарсы күресу шараларының жүйесі. Бұршақ дақылдарының аурулары және олардан қорғау шараларының жүйесі.Дәнді дақыл және азықтық бұршақтың саңырауқұ-лақ аурулары.Фузариоз.Тамыр шіріктері. Тат.Аскохитоз.Антракноз.Ақ ұнтақ.Жалған ақ ұнтақ.Ақ және сұр шіріктер.Тұқым зеңі.Бактериялы аурулар.Вирусты аурулар. Ас бұршақ аурулары.Тамыр шірігі. Аскохитоз.Антракноз.Ақ ұнтақ.Жалған ақ ұнтақ. Бактериоздар.Сары мозайка.Аурулармен күресу шаралары. Техникалық дақылдардың аурулары және қорғау шаралары жүйесінің ерекшеліктері. Мақта аурулары.Гоммоз.Тамыр шірігі. Вертициллезді және фузариозды солу. Макроспориоз.Жапырақтың ширатылуы. Қауашақ және талшық аурулары. Мақтаны аурулардан жүйелі қорғау шаралары. Темекі аурулары. Тамыр шірігі.Ақ ұнтақ. Өскіндерінің қара шірік ауруы.Вирус аурулары.Аурулармен күресу шаралары. Күнбағыс аурулары.Жалған ақ ұнтақ.Тат Вертициллез.Ботритиоз(сұр шірік). Склеротиниоз(ақ шірік).Күлді шірік. Күнбағысты аурулардан қорғау шаралары. Темекі аурулары.Тамыр шірігі.Ақ ұнтақ. Өскіндерінің қара шірік ауруы.Вирус аурулары.Аурулармен күресу шаралары. Күнбағыс аурулары.Жалған ақ ұнтақ.Тат. Вертициллез. Ботритиоз(сұр шірік). Склеротиниоз(ақ шірік).Күлді шірік. Күнбағысты аурулардан қорғау шаралары. Қызылша аурулары(қанттық,тағамдық және азықтық).Тамыр жегі.Церкоспороз. Пероспороз. Ақ ұнтақ.Тат.Фомоз.Тамыр шіріктері.Бактериялы дақ.Рак.Туберкулез. Ризомания.Мозайка.Сары ауру.Қағат шірігі.Қызылшаны аурулардан жүйелі қорғау шаралары. Картоп аурулары.Фитофтороз. Макроспориоз. Рак.Ризоктиниоз.Фомоз.Таз түрлері. Вертициллезді және фузариозды солу.Қара мойнақ.Сақиналы шірік.Мозайка түрлері. Көкөніс, бақша дақылдарының аурулары және алдын алу шараларынң рөлі. Қырыққабат аурулары. Қара мойнақ. Кила. Фомоз.Пероноспороз.Физариоз.Альтернариоз.Түтікті және шырышты бактериоздар. Қызанақ аурулары.Мозайка.Стрик. Столбур. Қола түсті вирус ауруы.Бактериялы рак. Қара бактериялы дақ.Клядоспориоз. Септориоз.Макроспориоз.Фитофтороздар.Төбе шірігі.Қызанақты аурулардан жүйелі қорғау шаралары. Жалған ақ ұнтақ.Сүр шірік.Альтернариоз. Бактериоз.Мозайка түрлері.Ашық алаң және жабық жайларда қиярды аурулардан қорғауды санитарлық және алдын алу шараларының жүйесі.
Жүзім,жидек дақылдарның аурулары және олардан қорғау шараларының ерекшеліктері. Қарлыған аурулары.Ақ ұнтақ.Антракноз. Септариоз. Тат. Қарақат аурулары.Бокалды және бағаналы таттар. Көпжылдық шөптесін бұршақ тұқымдас дақылдардың аурулары.Беде. Фузариоз.Тат. Антракноз.Аскохитоз.Ақ ұнтақ.Рак.Қара дақ.Бактериялы және вирусты аурулар.Сары шырмауық.Аурулармен күресу шаралары. Сүйекті мәуе ағаштарының аурулары. Коккомикоз.Минилиоз.Клястроспориоз. Полистигмоз.Ақ ұнтақ.Бактериялы рак. Вирус аурулары. Өсімдіктердің ауруларға төзімділігі. Иммундық қасиетінің жоғарлауына әсер ететін факторлар.
Лабораториялық сабақтар: Препаратты әзірлеу техникасы Дәнді дақылдар аурулары. Астықтын қоңыр даты, астықтың гельмин тоспориозы Дәнді дақылдар аурулары. Астықтың сызықшасы даты, бидай сабағының қара күйесі Дәнді дақылдар аурулары. Арпаның тозаңды қара күйесі, жүгерінің көпіршік қара күйесі Дәнді бұршақ тұқымдастар аурулары. Үрме бұршақтың антракнозы, бұршақтың аскохитозы Көпжылдық бұршақ шөптерінің аурулары. Мақта аурулары Қызылшаның аурулары Асқабақ тұқымдас аурулары Картоп аурулары Орамжапырақ аурулары Пиязбен сарымсақ аурулары Алма-алмұрт аурулары Сүйекті-жеміс аурулары Жидек аурулары
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
Ауылшаруашылық өсімдік ауруларының негізгі қоздырғыштары – саңырауқұлақтар, бактериялар, актиномицеттер, микоплазмалар, вирустар морфологиясын, биологиялық, экологиялық ерекшеліктерін потогендердің өсімдік жүйесін, орны мен жіктелуін іздестіру/емтихан.
Курстық бағдарлама студенттер алдына мынадай талаптар қояды: агрономия негіздерімен таныстыру, осы ретге малазығын өндіруде жерді дұрыс пайдалану, малазықтық өсімдіктерін тиімді орналастыру және гылыми негізде өсіру, топырақгың күнарлылығын арттыру және осыған сәйкес жемшөп қорын молайту. Осы бағдарламалар үш бөлімнен түратын курста жүргізіледі: "Мал азықтық егін шаруашылығы", "Шалғыңдық мал азығы шаруашылығы", "Жайылымды мал азыгы шаруашылығы". Мал азыгын өндіру пөні студентгерді мәдени және жабайы өсетін жемшоптік өсімдікгермен, оның биологиялық жөне жемдік кдсиеттерімен, өсірудің озық технологиясымен, тиімді пайдалану жолдарымсн, дайындаудың және сақгаудың бүгінгі кунге сай технологиясымсн және де оның сапасын анықгау жолдарымен таныстырады.
Мазмұны
Дәрістер:Мал азыгын ондірудің агрономиялық негізі, ғылымның бір саласы ретінде мал азық тық дақылдардың жогары жоне сапалы онім беруі нің теориялық және практикалық маңызы.Мал азықгық жерлерді жіктеу, олардың колемі және сипаттамасы. Жайылым мен шабындықгы тиімді пайдаланудың басты теориялық негіздері. Мал шаруашылығын да жайылым мен шабындыктың маңызы.Шалғындық және жайылым өсімдіктерінің биологиялық және экологиялық ерекшеліктері. Табиғи жайылымдар мен шабындықтар дың негізгі малазықтық дақылдары. Біржылдық мала зықтық дақылдар. Көпжылдық малазықтық дақылдар.Табиғи шабындық пен жайылымды жаксарту әдістері.Мал азықтық егін шаруашылығы — жемшоп қорын жасап, мал шаруашылыгын тікслей өркендстетін, ауыл иіаруашылық ондіріснің нсгізгі бір болігі. Ерте егілетін жаздық дақылдар және екпе шөптер.. Арпа, сүлы т.б. х/ш маңызы. Биологиялық касиеттері, таралуы, онімі,сорттары. Интенсивтік өсіру технологиясы. Күздік дақылдар, аралас шөптер. Қара бидай,күздік арпа,тритикале,х/ш маңызы. Биологиялық касиеттері, таралуы,. өнімі және сорттары. Интенсивтік осіру технологиясы. Мал азығына пайдалану ерекшеліктері. Бүршақ түкымдас дақылдар және екпе шөптер. Агротехникасы, өсірудің онеркәсіптік технологиясының негіздері.Ауыл шаруашылық малдарын азықгандыруда шырынды мал азығының маңызы. Мал азықгық тамыр жсмістілер.Мал азықгық бақша дақыддары. Жемшөп қорын жасауда сүрлемдік дақылдардың алатын орны. Сүрлем салудың маңызы.Пішеннің бос, үсақгалған, тайлап жинау түрлерінің технология сы. Шөпті дүрыс кептірудің маңызы Шоп кептіру кезінде жүретін физиологиялық-биохимиялық езгерістер.Копжылдық шөптердің түқым шаруашылыгы.
Лабораториялық сабақтар:Қазақстан республикасының табиғи мал азықгық жерлсрі ҚР жайылым өсімдік герінің биологиялық және морфологиялық ерекшеліктері. Қоңырбас түқымдас шөптердің шаруашы лық жөне малазықтық қундылығын багалау. Жаылымдық өсімдік терінің биологиялық өнімділігін анықтау. Бұршақ түқымдас шептердің туқымдарын анықгау. Негізгі қоңырбас тұқымдасшөптерінің тұкымдарын анықгау
Шабындық айналымы және оларды пайдалану.Мал азықгық ауыспалы егістіктсрді жобалау және игеру. Мал азықтық шөптер дің құндылығын бағалау., Астық (дәнді) дақылдары дәні бойынша ажырату,1-ші және 2-ші тобы. Дәнді дақылдардың тіршілік циклі.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
Теориялық білімен қаруланып және практикалық іскерілген арттыра білуі. Малшаруашылығын малазығымен қамтамасыз ету технологиясын игеру./емтихан.
5,6 семестр
Пәннің атауы
Агрохимия
Қысқартылған атауы
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер,зертханалық сабақ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 5,6
Оқытушының Т.А.Ә
Раисов Б.О.
Доцент /оқытушы:
а.ш.ғ.д., профессор
Жұмыс тілі
казақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіптендіру пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-30, зертханалық сабақ–30, СӨЖ–30.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 90сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: өсімдіктің химиялық құрамын және қоректену ерекшеліктерін,әртүрлі топырақ типтерінің агрохимиялық қасиеттерін және құрамын, топырақтарды химиялық мелиорациялау әдістері, тыңайтқыштардың химиялық құрамымен қасиеттерін, әртүрлі ауылшаруашылық дақылдарына қолданудың тиімді жағдайларын білу керек
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Cтуденттерге тынайтқыш көмегімен өсімдік қоректенуіне жақсы жағдай жасау, тәсілдерін, олардың топырақпен әрекеттеу ерекшеліктерін үйрету.
Курстың міндеті студентке егіншілікті химияландырудың негіздерін игеру.өсімдіктің қоректенуін теориялық мәселеріі мен оларды реттеу тәсілдерін зерттеу, органикалық және минералдық тынайткыштардың негізгі қасиеттерін зерттеу, Қазақстанның негізгі топырақ типтерінің агрохимиялық қасиеттерін зерттеу, топырақ климат жағдайлары мен дақылдарының биологиялық ерекшеліктерін ескере отырып тынайтқыштарды дұрыс қолдану жолдарын үйрету. Агрохимиялық талдаулар жургізудің практикалық үрдісін қалыптастыру
Мазмұны
Дәрістер: Кіріспе. Агрохимия. Агрохимия пәні, оның міндеті мен әдісі. Агрохимия ғылымының даму тарихы.Ауыл шаруашылық дақылдарын түсімін жоғарылату және өнім сапасын жақсарту мен топырақ құнарлығын арттыру. Тыңайтқыш әсерінің топырақ климат жағдайларын, қолданатын агротехникалық шараларды өнім сапасын арттыру жағдайын білу. Тыңайтқыштардың химиялық құрамымен қасиеттерін білу.Өсімдіктің химиялық құрамы. Өсімдіктің химиялық құрамын,әртүрлі топқа жататын дақылдар құрамындағы су мен құрғақ зат мөлшері мен құрамын, өсімдіктің қоректенуі, олардың түрлері өсімдіктің қоректену кезеңдері туралы түсінік алады.Өсімдіктің қоректік заттардың пайдалануына сыртқы орта жағдайларының әсері. Өсімдіктің химиялық құрамы, әртүрлі топқа жататын дақылдар құрамындағы су мен құрғақ зат мөлшері мен құрамын, өсімдіктің қоректенуі, олардың түрлері өсімдіктің қоректену кезеңдері туралы түсінік алады.Өсімдіктің қоректенуінің диагностикасы. Өсімдіктің қоректенуінің диагностикасы.Өсімдік қоректенудің негізгі тәсілдері өсімдік қоректенуде жеке элементтердің жетіспеушілігінің белгілері туралы түсінік алулары керек.Топырақ диагностикасының маңызы.Комплексті диагностика.Топырақты диагностикасының маңызы, ауылшаруашылығы дақылдарының вегетациялық дәуірінде қоректі заттармен қамтамасыз етілуіне бақылау үшін өсімдік диагностикасын пайдалану туралы түсінік алады.Комплексті диагностика. Комплексті диагностикасының маңызы, ауыл шаруашылығы дақылдарының вегетациялық дәуірінде қоректі заттармен қамтамасыз етілуіне бақылау үшін өсімдік диагностикасын пайдалану туралы түсінік алады.Топырақ құрамы. Топырақ құрамы, топырақ ауасы мен ерітіндісінің және қатты фазасының құрамы, олардың өсімдік қоректенуі үшін маңызы
туралы түсінік алады.Топырақтың қатты фазасының минералды құрамы. Топырақтың қатты фазасының құрамы, олардың өсімдік қоректенуі үшін маңызы туралы түсінік алады.Әртүрлі топырақ құрамындағы органикалық заттардың мөлшері және оны молайту жолдары. Әртүрлі топырақ құрамындағы органикалық заттардың мөлшері және оны молайту жолдары, шірінді, оның құрамы және топырақ құнарлығын арттырудағы ролі туралы түсінік алады.Шірінді, оның құрамы және топырақ құнарлығын арттырудағы рөлі. Топырақ құрамындағы шірінді мөлшерін анықтау және олардың нәтижелі құнарлығына қарай топтастыру туралы түсінік алады.Топырақтың минералдық бөлігі. Топырақтың минералдық бөлігі,өсімдік қоректенуі мен тынайтқыш қолдануда топырақтың биологиялық, физикалық-химиялық сіңіру қабілеттерінің маңызы әртүрлі топырақтың сіңіру сиымдылығын оқып үйренеді.Әртүрлі топырақтың сіңіру сиымдылығы. Топырақтың сіңіру сиымдылығының түрлері және қасиеттері туралы түсінік алады.Қазақстан Республикасының негізгі топырақ типтері. Қазақстан Республикасының негізгі топырақ типтерінің агрохимиялық көрсеткіштері туралы түсінік. Республика топырақтарында азот, фосфор және калийдің түрлерімен қамтамасыз етілуі. Республика топырақтарында азот, фосфор және калийдің түрлерімен қамтамасыз етілуі дәрежесін оқып үйренеді.
Шірінді қабатының қалындығы, қарашірінді мөлшері, жалпы азот, фосфор және калий мөлшерін анықтау. реакция ортасы, сіңіру сиымдылығы мен сіңірілген катиондардың құрамы жайлы түсінік алады. Шірінді қабатының қалындығы, қарашірінді мөлшері, жалпы азот, фосфор және калий мөлшері, реакция ортасы, сіңіру сиымдылығы мен сіңірілген катиондардың құрамы жайлы түсінік алады.Топырақ мелиорациясы. Химиялық жолмен мелиорациялау тәсілдері,қышқыл топыраққа әк қолданудың маңызы,гипсті топыраққа бергенде жүретін процестер жайлы түсінік алады. Қышқыл топыраққа әк қолданудың маңызы.Қышқыл топыраққа қолданудың маңызы,гипсті топыраққа бергенде жүретін процестер жайлы түсінік алады. Тыңайтқыштар, олардың қасиеттері. Тыңайтқыштар, олардың қасиеттері. Тыңайтқыш туралы түсінік, оларды жіктеу,туралы түсінік алады. Азот тыңайтқыштары. Азот тыңайтқыштары олардың түрлері, өсімдік үшін азоттың маңызы, топырақ құрамындағы азот қосылыстары және олардың өзгеруі, топырақтағы азот қосылыстары және олардың өзгерулері туралы түсінік алады. Топырақтағы азот қосылыстары және олардың өзгеруі. топырақтағы азот қосылыстары және олардың өзгеруі, топырақтағы азот қосылыстары және олардың өзгеруі туралы түсінік алады. Фосфор тыңайтқыштар. Фосфор тыңайтқыштар,өсімдік үшін фосфордың ролі, топырақ құрамындағы фосфор,ауылшаруашылығы дақылдарына фосфор тыңайтқыштарын қолдану.Топырақ құрамындағы фосфор. Топырақ құрамындағы фосфор. Ауыл шаруашылығы дақылдарына фосфор тыңайтқыштарын қолдану туралы түсінік алады. Ауыл шаруашылығы дақылдарына қолданылатын фосфор тыңайтқыштарының мөлшері. Ауыл шаруашылығы дақылдарына қолданылатын фосфор тыңайтқыштарының мөлшері. Фосфор тыңайтқыштарының тиімділігін арттыру жолдары туралы түсінік алады. Калий тыңайтқыштары. Калий тыңайтқыштары, калий тыңайтқыштарының тиімділігін арттыру жолдары туралы түсінік алады. Микротыңайтқыштар, олардың өсімдік үшін маңызы. Микротыңайтқыштар, олардың өсімдік үшін маңызы,топырақ құрамындағы микроэлементтер қосылыстары және олардың мөлшері жайлы түсінік алады. Органикалық тыңайтқыштар, олардың түрлері. Органикалық тыңайт қыштар, олардың түрлері, негізгі органикалық тыңайтқыштар туралы түсінік алады. Көң мен минералды тыңайтқыштар құрамындағы қоректік заттарды өсімдіктің пайдалану дәрежесін салыстыр малы түрде бағалау. Көң мен минералды тыңайтқыштар органикалық шикізаттан алынатын тыңайтқыштар туралы түсінік алады. Тыңайтқыштарды сақтау, дайындау және топыраққа енгізу технологиясы. Тыңайтқыштарды сақтау, дайындау және топыраққа енгізу технологиясы,тыңайтқыштармен жұмыс атқаруда қауіпсіздік техникасын сақтаудың негізгі ережелері,тыңайтқыш қолдану және қоршаған ортаны қорғау туралы түсінік алады.
Лабораториялық сабақтар: Өсімдіктің орташа үлгісін алу және оны талдауға дайындау.Өсімдік құрамындағы құрғақ затпен ылғал мөлшерін анықтау.Өсімдік құрамындағы «шикі» күл мөлшерін анықтау.Өсімдік құрамындағы жалпы N, Р,К,Са,Mg мөлшерін ан
Өсімдікті Гинзбург әдісімен күлдендіру.Өсімдік құрамындағы нитраттардың мөлшерін ионселективті әдіспен анықтау.
Дәнді дақылдардың тұқымы мен картоп түйнегінің құрамындағы крахмал мөлшерін анықтау.Майлы дақылдар құрамындағы май мөлшерін анықтау.Қант қызылшасы тамырының құрамындағы қант мөлшерін оптикалық әдіспен анықтау.Топырақ үлгісін талдауға дайындау.Топырақ құрамындағы азот пен фосфордың жалпы мөлшерін талдау.Топырақ құрамындағы жеңіл ыдырайтын азот мөлшерін анықтау. Топырақ құрамындағы нитратты азот мөлшерін анықтау.Топырақ құрамындағы аммонийлі азот мөлшерін анықтау.
Карбонатты топырақ құрамындағы жылжымалы фосфор мөлшерін анықтау.Топырақ құрамындағы алмаспалы калий мөлшерін анықтау.Топырақ құрамындағы қара шірікті анықтау.Топырақтың тыныс алу белсенділігін анықтау.Топырақтан бөлінген көмір қышқыл газының белсенділігін анықтау. (Галстян әдісі).Көмір қышқыл газын Карпачев әдісімен әдісімен анықтау.Минералдық тыңайтқыштарды сапалық реакциялар көмегімен ажырату.Азотты тыңайтқыш құрамындағы аммиакты азотты анықтау.Сілтілік немесе қышқылдық ортада күрделі тыңайтқыштар мен селитралар құрамындағы аммиакты және нитратты түрдегі азоттың жиынтығының мөлшерін анықтау.Мочевина құрамындағы азот мөлшерін анықтау.Фосфор тыңайтқыштарының құрамындағы фосфордың жалпы мөлшерін анықтау.И.Ромашкевич колориметрлік әдіс арқылы көң құрамындағы аммиакты азот мөлшерін анықтау
Органикалық тыңайтқыштарды талдау. Көң құрамындағы азоттың, жалпы мөлшерін анықтау. Көң құрамындағы фосфордың жалпы мөлшерін анықтау.Көң құрамындағы калийдің жалпы мөлшерін анықтау.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
талдауға қажетті өсімдік және топырақ үлгілерін алу.
топырақ өсімдік және тынайтқышқа химиялық талдаулар жүргізу.
өсімдікпен топырақтың химиялық құрамын анықтайтын қазіргі замаңғы құралдармен жұмыс істей білу.
топырақ және өсімдік диагностикасын жүргізуді іске асыра білу қажетілігін меңгеру.
Пререквизиттер: Топырақ географиясы жоғары оқу орнында оқылатын міндетті пән және оқу жоспарына кірістірілген мамандықтың негізгі пәні.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Курстың мақсаты: студенттерге топырақ түзуші факторлар туралы ілімін оқу нәтижесінде топырақтардың кеңістікте заңдылықпен таралуын, олардың жіктелуін, диагностикалық көрсеткіштерін және құнарлылығын жоғарылату принциптері мен жолдарын үйрету.
Курстың міндеті студентке континеттердің биоклиматтық белдеулері мен облыстарының және Қазақстан Республикасының табиғи аймақтарының топырақтарының жаралуын, жіктелуін және олардың негізгі типтерін, топырақтарды агроөндірістік топтастыру принциптерін, топырақ бонитировкасының принциптері мен тәсілдерін, Қазақстан Республикасының топырақтарының ақпаратты диагностикалық морфологиялық белгілерін, құрамын және қасиеттерін істей білуге міндетті.
Мазмұны
Дәрістер: .Кіріспе.Евразия топырағы.Оңтүстік Америка топырағы.
Австралия топырағы.Жер шарындағы ірі арал топырақтары. Табиғи топырақ құрылу. Жер мен жерді пайдалану. Қазақстан Республикасының топырақ құрылу ерекшеліктері (диагностикалық) көрсеткіштері. Орманды дала мен дала аймағының қара топырағы. Қуаң дала мен шөлді дала аймақтары топырағы. Шөлді аймақтар топырағы. Таулы облыстар топырағы. Өзендер жайылмасы мен сағасының топырағы. Қазақстан Республикасы жер қоры мен топырағының сапасын бағалау. Қазақстан Республикасының топырағын қорғау.
Лабораториялық сабақтар:
Әлемнің негізгі топырақ типтерінің сырт кескіні, тектік жиектерінің қасиеттері мен танысу.Әлемнің негізгі топырақ типтерінің морфологиялық қасиеттері мен танысу.Тундралық, күлгін шыңды күлгін топырақтар.Батпақты сұр және қоңыр орманды топырақтар. Қара, қара қоңыр топырақтар.Қоңыр сұр қоңыр боз топырақтар.Тақыр тұрпатты .Жайылмалық топырақтар.Сортаңдар мен кебір,кермекті топырақтар мен фералиттер.Күрең, қызыл,сары топырақтар мен фералиттер.Тау топырақтары. Қазақстан Республикасы-ның негізгі топырақ типтерінің қасиеттерімен танысу. Қазақстан Республикасы-ның негізгі топырақ типтерінің тектік жиектері, морфологиялық қасиеттерімен танысу. Қара қоңыр, сұр қоңыр гопырақтар және олардың шабындық түрлерін морфотектік казу. Боз гопырақтар және олардың шабындық түрлерін морфотектік казу.Тақыртұрпатты және жайылмалық топырақтар сортаңдар мен кейбір кермекті, күрең, тау топырақтары.Қазақстан Республикасының топырағын қорғау.Топырақтарды жіктеу. Әр климаттық белдеудегі топырақтарға шолу.Қазақстандағы топырақ зерттеушілерге шолу.Таулы облыстар топырағы.Топырақтардың тік белдеулік құрылымы.Жайылмалық топырақтарды жіктеу.Қазақстан Республикасы жер қоры мен топырағының сапасын бағалау. Топырақтарды занды және сапалы бағалау оларды агрономиялық сипаттау, агроөндірістік топтау.Топырақтарды бонитеттеу (бағалау) принциптері (негізі) фитерийлері (белгілері мен әдістері.Топырақ жамылғысын бұзылудан ластанудан болатын теріс езгерістері. Қазақстан Республикасының топырағын қорғау.Топырақ жамылғысын бұзылудан ластанудан болатын теріс езгерістері. Топырақ мониторингі (бақылауы).Табиғатты қорғау
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
континеттердің биоклиматтық белдеулері мен облыстарының және Қазақстан Республикасының табиғи аймақтарының топырақтарының жаралуын, жіктелуін және олардың негізгі типтерін білу, топырақтарды агроөндірістік топтастыру принциптерін білу, Қазақстан Республикасының топырақтарының ақпаратты диагностикалық морфологиялық белгілерін, құрамын және қасиеттерін білу,топырақ бонитировкасының принциптері мен тәсілдерін білу.
5,6 семестрлер
Пәннің аталуы
Шет тілі 3 бөлім
Қасқартылған атауы
ШТ
Оқу іс-шаралары оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Практикалық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 5,6
Оқытушының Т.А.Ә.
Курбанбаева С.Н.,Ашимова Т.С
Доцент / оқытушы:
Аға оқытушы, оқытушы
Жұмыс тілі
Ағылшын тілі,орыс тілі
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Жалпы білім беретін пән, міндетті компонент
Оқу түрі/академиялық сағаттардың саны
Практ.- 30сағ., ОСӨЖ-30сағ., СӨЖ –30сағ.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы 90 сағ
Кредиттер /сынақ бірліктері
1+1=2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиты: қазақ тілі, орыс тілі
Білім беру мақсаттары /құзіреттлігі
«Шетел тілі» пәнін оқытудың мақсаты қарым –қатынас жасаудың 4 түрін қолдана отырып,студенттердің коммуникативті аясында шет тілін қолданумен анықталады, шет ел тілінде қарым-қатынас жасау.
Мазмұны
Практикалық сабақтар бастауыш оқу топтарына қарастырылған: онда төмендегі сұрақтар қарастырылады, шетел тілінің бүкіл әлемде және Қазақстанда қызмет етуі; ағылшын /неміс тілдерінің грамматикалық жүйесін меңгеруі. Мәтін байланыс жасаудың бірлігі.Монологиялық тілдің түрлері. Реферат.
Оқу жұмысының нәтижелері/қорытынды бақылау түрлері
Күнделікті кең тараған жағдаяттарда қарым-қатынас жасау үшін қажет лексико-грамматикалық материалдарды меңгеру,тілдің және сөйлеу іс-әрекеттерінің әр түрін дамыту. Студенттердің білім деңгейі ағымдық ,межелік және қорытынды бақылау түрінде – емтихан тест түрінде қабылданады.
5.6 семестр
Пәннің атауы
Өсiмдiк шаруашылығы өнiмдерiн сақтау және өңдеу технологиясы.
Қысқартылған атауы
OShOSOT
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер,лабораториялық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 5,6
Оқытушының Т.А.Ә
Карабалаева А.Д.
Доцент /оқытушы:
А.ш.ғ.к., аға оқытушы
Жұмыс тілі
казақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-15, лаборатория–15, ОСӨЖ–30, СӨЖ–30.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 90 сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Физика, химия, ботаника, өсімдік физиологиясы, геология, топырақтану, метеорология, егіншілік, агрохимия, ауыл шаруашылық өндірісін жоспарлау, ұйымдастыру және экономика ғылымдарына сүйенеді.
Өсімдік шаруашылығы, әсіресе егіншілік, агрохимия, өсімдік қорғау және екпе дақылдары селекциясымен тығыз байланысты.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Студенттерге ауылшаруашылық дақылдарын ғылыми негізде өсіру технологиясын қолдану арқылы жоғары өнім алу жолдарын үйрету және дайындалатын мамандарды теориялық біліммен қаруландыру және практикалық іскерлігін арттыру.
«Өсімдік шаруашылығы» курсын оқу студенттерге теориялық білім берумен қатар, егістік дақылдардан жоғары өнім алу тәжірибесіне дағдыланған, ауыл шаруашылығы өндірісінің іссаналық мәселелерін теориялық жолмен шешуге жағдай жасайды.
Өсімдік шаруашылық мамандардың агрономиялық ойларын қалыптастырып олардың тәжірибесіндегі ғылыми негізделген шаралар жиынтығын өндірісте білгірлікпен қолдануға жағдайлар жасап, аймақтық және егін шаруашылығын басқа да жүйелері негіздерін жасауға жол ашады.
Мазмұны
Дәрістер:
Пәннiң мiндеттерi. Өсiмдiк шаруашылығы өнiмдерiн сақтау және өңдеудiң маңыздылығы. Өнiмдердiң биологиялық, энергетикалық және технологиялық құндылығы. Өнiм сапасына әсер етушi факторлар және оған қойылатын талаптар.Өсiмдiк шаруашылығы өнiмдерiн сақтау саласының мiндеттерi. Сақтау объектiлерiне абиотикалық және биотикалық фактор-лардың әсерi. Астық дақылдарын, майлы дақылдарды және жемiс-көкөнiс өнiмдерiн сақтаудың теориясы мен тәжiрибесi.Өнiмдi сақтау кезiнде оның саны мен сапасына жүргiзiлетiн есеп.Өсiмдiк шаруашылығы өнiмдерiн өңдеу негiздерi.
ұн, жарма және өсiмдiк майын өндiру. Картоп, жемiс және көкөнiс өнiмдерiн өңдеу.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
Өсімдік шаруашылығы пәнін оқу нәтижесінде студент төмендегі мағлұматтарды білуге тиіс: ауыл шаруашылығы жөніндегі мемлекеттік шешімдерін, егістік дақылдарының маңызын, морфологиялық құрылысын, биология ерекшеліктерін, дақылдарды өсіруге қолданылатын алдыңғы қатарлы технологияларды, егістіктерде жүргізілетін өндірістік жұмыстарды ұйымдастыруды, ауыл шаруашылығы өнімдері сапасын жоғарылатудың жолдары және әдістерін, өнім шығынын және өсіруге жұмсалатын еңбек, құрал-жабдықтар шығындарын азайтады.
6 семестр
Пәннің атауы
Ауылшаруашылық дақылдары зиянкестері мен аурулары
Қысқартылған атауы
А/ш ДЗА
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер,лабораториялық, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 6
Оқытушының Т.А.Ә
Басымбекова.З.Ш
Доцент /оқытушы:
аға оқытушы
Жұмыс тілі
казақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Базалық пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-15, лаборатория–15, ОСӨЖ–30, СӨЖ–30.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 90 сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: «Ботаника,», «Химия» « Микробиология», « Өсімдік шаруашылығы» «Өсімдік физиологиясы»пәндері
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Ауылшарушылық дақылдарының зиянкестері мен ауруларының тур құрамы және олардың биологиялық негізде зияндылығын азайту.» Ауылшаруашылық өндірісінде зиянкестер мен аурулар аса зиян келтіріп өнімдердің сапасы мен түсімін төмендетеді.Ауылшаруашылық дақылдарының негізгі зиянкестері, және оларға қарсы жүйелі күрес шараларымен таныстыру.
Мазмұны
Дәрістер: Қазіргі кезде өсімдік шаруашылығында жаңа технологияларды қолданып, өсімдікті зиянкестер мен аурулардан жүйелі қорғау шараларын ескермей ауылшаруашылық өндірісін дамытуды іске асыру мүмкін емес.
Соған байланысты «агрономия» мамандығында бойынша дайындалатын суреттерде «Ауылшаруашылық» дақылдарын зиянкестер мен аурулардан қорғау» пәні бойынша білім алу өте қажет.
Пәннің негізгі міндеті мен мақсаты студенттерді ауылшаруашылық дақылдары зиянкестері мен аурулардың түр сипаты мен таныстырып, олардың биологиялық ерекшеліктерін, зиянды организімді мен өзара байланысын, олардың жаппай көбеюі мен таралу себептерін, аурулармен зиянкестерін анықтау және есептеу әдістерін меңгеру сондай-ақ экологиямен қоршаған ортаға ескере отырып, қорғау шараларын жүйесін дұрыс жүргізуді жоспарлау болып табылады.
Бұл мақсаттарда іске асыру үшін пәнді оқыту барысында ауыл шаруашылық зиянды организмдерден қорғауда биологиялық, химиялық шараларды төзімді сорттарды енгізу сияқты қазіргі кездегі ғылыми жетістіктерді тиімді пайдалананып егістің фитосанитарлық жағдайын қалыпта ұстау жағына аса көңіл бөлу қажет.
Лабораториялық сабақтар: Бунақденелердің құрлысымен танысу. Зиянды бунақденелілерді бөлшектеу, қосалқылары, ауыз мүшелерінің түрлер: ауылшаруашылық өсімдіктерін кеміргіш және түйреп-сорғыш зиянкестертердің зақымдау белгісі.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
Ауылшаруашылық дақылдарының зиянкестері мен ауруларын жүйелі түрде бақылап , олармен күрес шараларын дұрыс жолға қою /емтихан.
6 семестр
Пәннің атауы
Агрохимиялық зерттеулер әдісмесі
Қысқартылған атауы
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер,зертханалық сабақ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 6
Оқытушының Т.А.Ә
Раисов Б.О.
Доцент /оқытушы:
а.ш.ғ.д., профессор
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіптендіру пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-15, зертханалық сабақ–15, СӨЖ–30.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 60сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
1
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: Өсімдіктің химиялық құрамын және қоректену ерекшеліктерін, әр түрлі топырақ типтерінің агрохимиялық қасиеттерін және құрамын, топырақтарды химиялық мелиорациалау әдістері , ауыл шаруашылық дақылдарына қолданудың тиімді жағдайларын білу керек.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Мақсаты: студенттерге тыңайтқыш көмегімен өсімдік қоректенуіне жақсы жағдай жасау, тәсілдерін, олардың топырақпен әрекеттесу ерекшеліктерін үйрету.
Мазмұны
Дәрістер: Кіріспе.Агрохимиялық зерттеу әдістеме ілімі және оның тәсілдері. Агрохимиялық егістік тәжірибе туралы түсінік, оның маңызы және тәжірибенің түрлері. Егістік тәжірибені орналастыру.Тыңайтқыштармен жүргізілетін егістік тәжірибелердің сызбаларын құрастыру.вегетациялық тәжірибенің өсімдік қоректенуі мен топырақ және тыңайтқыштардың қасиеттерін зерттеудегі маңызы.Лизиметрлік әдістер. Олардың негізгі конструкциялары туралы түсінік алу. Тәжірибе мәліметтерін статистикалық өңдеу. Тә»жірибе мәліметтерін өңдеуді, көп факторы тәжірибе нәтижелерін дисперсиялық талдау. Агрохимиялық зерттеулерде таңбалы атомдарды қолдану әдістемесі.Агрохимиялық зерттеуде радиоактивті изотоптарды қолдану олардың маңызы. Өсімдікті талдау. ҚР Негізгі топырақ типтерінің агрохимиялық көрсеткіштері. Топырақты агрохимиялық талдау.Тыңайтқыштарды талдау.Топырақты агрохимиялық зерттеу жұмыстарын ұйымдастыру. Минералды тыңайтқыштардың дозасын анықтау. Тыңайтқыштардың қолайлы дозасын анықтау үшін математикалық әдістерді қолдану.
Лабораториялық сабақтар: Өсімдіктің орташа үлгісін алу және оны агрохимиялық талдауға дайындау. Өсімдік құрамындағы құрғақ зат пен ылғал мөлшерін анықтау. Өсімдік өнімінің сапасын анықтау. Өсімдік құрамындағы белокты заттарды анықтау. Дән құрамындағы ұлпаны анықтау. Картоп түйнегіндегі крахмал мөлшерін тығыздығы бойынша анықтау. Өсімдік құрамындағы клетчатканы анықтау. Дәнеді дақылдардың тұқымы мен картоп түйнегінің құрамындағы крахмал мөлшерін анықтау. Өсімдіктің қоректік элементтермен қамтамсыз етуілуін Церлинг әдісі бойынша анықтау. Топырақ үлгісін агрохимиялық талдауға дайындау. Топырақ құрамындағы азот, фосфор және каллийдің жалпы мөлшерін талдау. Тыңайтқышцты талдау. Минералды тыңайтқыштарды сапкалық реакциялар көмегімен ажырату. Органикалық тыңайтқыштарды талдау. Вегетациялық және лизиметрлік тәжірибелерді қою және оларды жүргізу.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
Өсімдік диагностикасын жүргізуді іске асыра білу қажеттілігін меңгеру
6 семестр
Пәннің аталуы
Өсімдік шаруашылығында энергия қор үнемдеуші технологиялар
Қысқартылған атауы
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары (егер бар болса)
Пререквизиттер: - ауыл шаруашылық өндірісі туралы мемлекеттік маңызды шешімдерді;
- қазіргі кезщде қалыптасқан технологиялар типтерін;
- ауылшаруашылық дақылдарын өсіруде шығындары мейлінше аз болатын технологиялық шаралар жүйесін;
- экономикалық тиімді, еңбек және құралдар мен жабдықтар шығыны аз, сапалы өнім алу жолдарын;
- дақылдардың биологиялық ботаникалық ерекшеліктерін ескере отырып аймаққа үйлестіілген қор үнемдеуші технологиялар шараларын ұйымдастыру.
Білім беру мақсаттары / құзіреттілігі
Пәнді оқытудың мақсаты: студенттерге ауылшаруашылық дақылдарын қор сақтаушы технология негізінде өсірудің алғы шарттарын студенттерге оқып үйрету және дайындалатын мамандары теориялық біліммен қаруландыру, практикалық іскерлігін арттыру.
Пәнді оқытудың міндеті.
Негізгі ауылшаруашылық дақылдарын алдыңғы қатарлы технология бойынша өсіруді оқып үйрету.
Аймақтың топырақ-климатық жағдайларын ескере отырып қор сақтаушы технологияны тиімді пайдалану жолдарынт көрсету.
Қор сақтаушы технологияның агроэкологиялық және экономикалық басымдылықтарын қарастыру.
Қор үнемдеушші технологияда ауылшаруашылық техникаларын тиімді пайдалану.
Мазмұны
Қор үнемдеуші технологиялар типтері. Топырақ өңдеу жұмыстарының барлығында энергетикалық және еңбек шығыны жұмсалады. Топырақ түріне және механикалық құрылымына байланысты жұмсалатын шығындар мөлшері әр түрлі. Қор үнемдеуші технологияда тұқымның пайда болу ерекшеліктері. Алғашқы даму кезеңіндегі өсімдіктің өсіп-дамуы.
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Студенттер алған білімдері арқылы теориялық дайындығын шыңдап, білік пен дағыдыларын іс жүзінде пайдалана білу қажет
Бақылау формасы: аралық бақылау, қорытынды (емтихан).
6 семестр
Пәннің атауы
Далалық тәжірибе жұмыстарын ұйымдастыру және картограммаларды жасау
Қысқартылған атауы
Оқу іс-шаралары /оқу пәндері-
нің курстары ( егер бар болса)
Дәрістер, зертханалық сабақ, ОСӨЖ, СӨЖ
Семестр:
Семестр 6
Оқытушының Т.А.Ә
Раисов Б.О.
Доцент /оқытушы:
а.ш.ғ.д., профессор
Жұмыс тілі
қазақша
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Кәсіптендіру пән, міндетті компонент
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәріс-15, зертханалық сабақ–15, ОСӨЖ–30, СӨЖ–30.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 90сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
2
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Пререквизиттер: агрохимиялық картограммаларды жасау принциптерін;дақылдарға тыңайтқыштардың қажеттілігін анықтайтын қазіргі заманғы әдістерін; далалық тәжірибелер салу және жүргізу әдістерін; өсімдік пен топырақты талдаудың химиялық инструменталдық әдістерін; эксперименттік мәліметтерді өңдеудің математика-статистикалық электрондық әдістері.
Білім беру мақсаттары/ құзіреттілігі
Пәнді оқытудың мақсаты: далалық тәжірибелер жүргізу мен ұйымдастыруда және агрохимиялық картограммалар жасауда теориялық білім мен практикалық біліктілікті қалыптастыру.
Пәнді оқытудың міндеті.
тыңайтқыштардың түрлері,формалары, мөлшерлері, мерзімдері және оларды қолдану тәсілдерімен жүргізілетін тәжірибе схемаларын, зерттеу жүргізу әдістемесі мен бағдарламаларын жасау;
агрохимияда далалық, өндірістік, вегетациялық, лизиметрлік және лабораториялық зерттеулерді салу және жүргізу әдістемесін; өсімдік, топырақ және тыңайтқышқа химиялық талдау жүргізу; тәжірибе нәтижелеріне вариациялық статистиканы пайдалана отырып талдау жүргізуді оқыту.
Мазмұны
Дәрістер: Кіріспе.Пәннің зерттеу объектілері мен әдістері.Пәннің мақсаттары мен міндеттері. Ұсынылатын әдебиеттер.Егістік тәжірибе-тыңайтқыш қолданудың тиімді тәсілін анықтау мақсатында оның әсерін зерттеудің негізгі әдісі. Егістік әдіс түрлері, тәжірибеге қойылатын негізгі талаптар.
Тәжірибе схемелары және оларды негіздеу.Ауыспалы егіс жағдайында тыңайтқыш әсерін зерттеу үшін егістік тәжірибе схемасын құрудың ерекшелігі.Жеке ауыл шаруашылығы дақылдарының биологиялық ерекшеліктеріне сәйкес олармен егістік тәжірибе жүргізу әдістері.Вегетациялық әдіс түрлері, тәжірибе схемасы. Әртүрлі дақылдармен вегетациялық тәжірибе орындаудың техникалық ерекшеліктері. Гидропоника.
Лизиметриялық зерттеу әдісінің міндеттері. Лизиметрдің негізгі конструкциялары. Лизиметриялық әдіс көмегімен топырақ пен тыңайтқыш құрамындағы қоректік элементтердің шайылуын зерттеу.Агрохимиялық зерттеуде радиоактивті изотоптарды қолдану.Ауылшаруашылығы дақылының қоректенуі мен оның өнім сапасын анықтауда және тыңайтқыш әсерін зерттеу үшін өсімдікті талдаудың маңызы, негізгі тәсілдері.Топырақты агрохимиялық талдаудың міндеттері.Агрохимиялық жұмыста тыңайтқышты талдаудың маңызы.Тыңайтқышты талдауға дайындау.Топырақты агрохимиялық тексерудің маңызы және ұсақ шаруа қожалықтарының агрохимиялық картограммасын жасау.Егістік зерттеулер. Лабораториялық агрохимиялық зерттеулер.Агрохимиялық қызмет көрсету, оның құрылымы мен міндеттері.Ауылшаруашылық дақылдарының өнімін сертификаттау және жеке шаруашылықтар мен Акционерлік қоғам жерлеріне агрохимиялық пасаорт беру.Эксперименттік мәліметтерді дисперсиялық талдау.
Лабораториялық сабақтар: Өсімдік құрамындағы жеке микроэлементтерді анықтау әдістері. Дәнді және бұршақ тұқымдас дақылдар құрамындағы белок мөлшерін анықтау әдістері. Малазықтық дақылдар құрамындағы клетчатка мөлшерін анықтау әдістер. Дәнді дақылдар құрамындағы шикі ұлпа мөлшерін анықтау. Топырақ құрамындағы минералдық фосфаттар түрінің мөлшерін анықтау әдістері. Топырақ құрамындағы микроэлементтердің жылжымалы түрінің мөлшерін анықтау әдістері. Органикалық және минералды тыңайтқыштарды талдау әдістері. Агрохимиялық зерттеулерде қолданылатын изотоп әдістері. Тыңайтқыштармен қойылатын танаптық тәжірибелерге участке таңдап алу. Учаскесі мөлдектерге бөлу және тыңайтқыш беру. Тәжірибе схемасы бойынша әр мөлдекке тыңайтқыш мөлшерін есептеп шығару. Тәжірибе дақылдарына жүргізілетін фенологиялық және биометриялық байқаулар.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
топырақтарға агрохимиялық тексерулер жүргізу, талдаулар үшін топырақ және өсімдік үлгілерін алу, топырақ, өсімдік және тыңайтқыштарға химиялық талдаулар жүргізу, топырақтың қоректік элементтермен қамтамасыз етілу картограммаларын жасау, өсімдік пен топырақтың химиялық құрамын анықтайтын қазіргі заманғы құралдармен жұмыс істей білу.
Мамандарды дайындауда пәнді оқытудың максаты мен міндеттерітопырақты тиімді пайдалану, құнарлылығын көтеру және онықорғау жолдары. Оларды топырақ карталары мен бонитировкасына және жерді экономикалық тұрғыдан бағалауға сүйене отырып шешуге болады. Тек жоғарыда көрсетілген шаралар арқылы шаруашылықтар жердің саны мен сапасы туралы мәліметтер ала алады. Сондықтан ауылшаруашылық аймақтарға топырақ карталарын жасау және оларды оқтын-оқтын жанартып отыру шаруашылықта жүргізілетін химиялық , мелиорациялық жұмыстар мен топырақ қорғауда әрдайым қажет.
Мазмұны
Дәрістер: Топырақты картаға тусіру, топырақ картасы және картографиялық негіз туралы жалпы тусінік.Топыракты зерттеу әдістері, топырақты далалық жағдайда картаға түсіру, топырақ картасын жасау кезендері және олардың мазмұны.Ірі масштабты топырак картасын жасаудағы дайындық кезең.Ірі масштабты топырақ картографиясының далалық кезеңі. Камералдық кезең
Ірі масштабты арнайы топырақ карталарын жасау. Қосымша картографиялық материалдарды (картограммаларды) жасау
Ертеректе жүргізілген ірі масштабты топырақ тексеру материалдарын түзету. Басқа масштабты топырақ карталарын жасау принциптері. Топырақ карталарын және басқа материалдарды ауыл шаруашылық өндірісінде қолдану.
Лабораториялық сабақтар: Ауыл шаруашылығының мұқтажына ірі масштабты топырақ карталарын пайдалану жолдары. Топырақтарды агроөндірістік топтарға бөлу. Егістік ауданын кеңейтуге қолайлы топырақтарды тауып бөлу. Ауыл шаруашылығына қолайлы жерлерді тиімді пайдалану үшін сапасына қарай бір топтан екінші топқа ауыстыру.Сортаңданған, кебірленген және эрозияға ұшыраған топырақтарды мелиорациялау жұмыстарының түрлері мен көлемін табу. Шаруашылық топырақтарын тиімді пайдалану және олардың құнарлығын көтеру шараларын аныктап кұрастыру. Жекелеген ауыл шаруашылық дақылдарына сай топырақ түрлерін анықтау. Әртүрлі масштабты топографиялық карталарда (1:10000, 1:25000, 1:50000) жұмыс маршруттарын жобалау, топырақ нұскаларын бөлу. Ірі масштабты топырақ картасын далалық кезең материалдарын қолдана отырып құрастыру және безендіру. Стереоскоппен жұмыс істеу, аэро- және космостық суреттерде, аймақтық дешифрлеу ерекшеліктерін табу.
Топырақ картасын жасаудың автоматтандырылған технологиясы.
Оқу жұмысының нәтижелері/ қорытынды бақылау түрлері
топырақ-картогртаграфиялық материалдарды өндірістің мұқтажына дұрыс қолдану.
4 – курс
7, 8 семестрлер
7 семестр
Пәннің аталуы
Тіршілік қауіпсіздігі негіздері
Қысқартылған атауы
ТҚН
Оқу іс-шаралары / оқу пәндерінің курстары(егер бар болса)
Дәрістер, ОСӨЖ,СӨЖ
Семестр:
7
Оқытушының Т.А.Ә.
Наукенова Айгуль Сагиндыковна
Доцент / оқытушы:
Т.ғ.к., аға оқытушы
Жұмыс тілі
Қазақ тілі
Оқу жоспарымен сәйкестігі
Оқу түрі / академиялық сағаттардың саны
Дәрістер–15, ОСӨЖ–15, СӨЖ–45.
Еңбек сыйымдылығы
Барлығы – 45 сағат
Кредиттер / сынақ бірліктері
1
Модуль аясында оқытуға қабылдау жағдайлары
Тiршiлiк қауiпсiздiгi негіздері» пәні техникалық және технологиялық ғылымдар қатарына жатады. Тiршiлiк қауiпсiздiгi негізгі мақсаты фундаментальді білімді қолдана отырып, көпшілік қауымның экономикалық жағдайын көтеру, саяси тұрақтылықты қалыптастыру, әлеуметтік жағдайын жақсарту, қоғамның қалыпты өркендеуін қамтамасыз ету және табиғи ортаны жақсарту болып табылады.
Оқу процесін жоғары білікті оқытушылар құрамы, сол сияқты жоғары тәжірибелі ғылыми мамандар, докторлар, ғылым кандидаттары, өндірістік тәжірибелі қызметкерлер жүргізеді. кәсіби қызмет ету саласы әскери-өнеркәсіптік кешенді, индустрияны ауыл және тұрмыс шаруашылықтары өндіріс және тұтыну салаларын қосқанда экономиканың барлық салалары, тіршілік қауіпсіздігі, қоршаған ортаны қорғау, төтенше жағдайларда қорғау саласындағы мемлекеттік орындар, құқықтық қызметтер, әртүрлі меншік түріндегі бюролар мен фирмалар болып табылады.
Білім беру мақсаттары / құзіреттілігі
Тіршілік қауіпсіздігі адамзат әрекетшілік саласының бірі болып табылады, сондай-ақ осы ұғымға бір қатар аспектілер кіреді: саяси, әскери, заңдық, әлеуметтік, медициналық, ақпараттық, қаржы, ғылыми, халықаралық және т.б. Мемлекеттің міндеті, оның функциясы ретінде қарағанда Тіршілік қауіпсіздігі халықты, қоршаған ортаны шаруашылық объектілерді (нысаналарды) төтенше жағдайлардан, олардан туындаған зардаптардан қорғау жөнінде мемлекет саясатын жүргізудің басым салалардың бірі болып саналады.Осы мәселелер туралы студенттерге керекті түсініктер беру, бейбітшілік және соғыс уақытында болуы мүмкін. АҚ-тың әскери емес құрамдарға басшылық, яғни жетекшілік етуге дайындау, төтенше жағдайлар кезінде дұрыс ақпарат беру.Төтенше жағдайлар туралы білім және хабарлау беру, рухани және психологиялық дайындығын тәрбиелеу, ептілік және практикалық тәжрибе, ТЖ-ларда адамдарды және шаруашылық объектілерді қорғау үшін керекті әрекет - қимыл жасауға қабілетін шынықтыру, студенттерді өздерінің келешек мамандықтарына тиісті бейбітшілік және соғыс кезеңінде АҚ-тың әскери емес құрамдарға басшылық, яғни жетекшілік етуге дайындау, төтенше жағдайлар кезінде дұрыс бағдар беру.
Мазмұны
Курстың мақсаты және маңызы. Тіршілік қаупсіздігінің негіздері. Ғылыми техникалық прогресс және адам өміріндегі туғызатың кауіптер мүмкіндігі.Осы уақыттағы АҚ рөлі және мақсаты.ҚР АҚ құру негізгі принциптері. Кәсіби қаупсіздіктің профилдері бойынша қамтамасыздандыру.Қаупті аппаратардағы туындайтын қауптер мүмкінділігі
Техногендік авариялар мен қыйрауларЯдролық қару. Ядролық жарылысты қыйрататын факторлар.Өткіш радиация.Радиоактивті залалдану.Химиялық және биологиялық қарулар
Өндіріс объектілеріндегі жұмыстың қалыптылығыТұрғындарды қорғауды инженерлі-техникалық тұрғысынан қорғау шара әдістері.АҚ қорғаныс құрлыстары және жеке қорғану құралдарыТерроризм себептері және салдары.Кәсіби қаупсіздік және денсаулықты жүйесін бағыттау ОНSАS 18001
Оқу жұмысының нәтижелері / қорытынды бақылау түрлері
Студенттерді өздерінің келешек мамандықтарына тиісті бейбітшілік және соғыс кезеңінде АҚ-тың әскери емес құрамдарға басшылық, яғни жетекшілік етуге дайындау, төтенше жағдайлар кезінде дұрыс ақпарат беру.
