Маск‰немдік пен алкоголизмге ќарсы к‰рес – к‰н талабы
жүктеу/скачать 60,5 Kb.
|
5555-1
Айбол, Жұмалиев Қ. Абай шығармаларындағы шындық және әлеуметтік теңсіздік мәселелері, 1 РК20-21
| дәрігер: Шылым шегу - өте зиян әдет. Оның зияндылығы темекі құрамында болатын никотиннің орталық жүйке жүйесін қоздыратындығында. Алғаш рет шылым шеккеннің өзінде-ақ жүрек айну, бас айналу, құсу жүректің шалыс еуы, тамақтың және өңештің, асқазанның түйілуі секілді жағымсыз құбылыстар байқалады. Спирттік ішімдік, әсіресе адамдар үшін өте қауіпті, өйткені өсіп келе жатқан ағзада зат алмасу үрдісі қарқынды жүреді де улы әрекетті дереу сезінеді. Сондықтан ересектерге қарағанда жастар арасында маскүнемдік ауруы жиі байқалады.
«Маскүнемдіктен емделуге бола ма?» деген сұраққа нарколог жауап берді. - Емдеуге болады. Ол адамның өзіне байланысты. Қояншықпен ауыратын 100 баланың 60-ның ақыл-есі кем, 40-ның әке-шешесі маскүнем. Сауалнама таратып, ішудің себебін сұрағанда, маскүнемдердің 16 пайызы достарымен кездескенде, 10 пайызы мерекеде, 3 пайызы жалғандықтан, 0,7 пайызы отбасы жағдайына байланысты деген. Бірде-бірі материалдық жағдай қиын, жұмыс қиын демеген. Сондықтан 38 пайызы себебін айта алмаған. «Салауатты өмір сүру» дегенді жай ұран жай айтыла салған сөз деп емес, күнделікті орындайтын өмірлік қағида деп қарайтын мезгіл жетті. Химик: Темекі түтінінде никотин, иіс газы, күкірт қышқылы, аммиак, бензипирен сияқты көптеген зиянды заттар бар. Шылымшылар шылым шекпейтіндерге қарағанда өкпе рагымен 10 есе, көмекей рагымен 6-10 есе, өңеш рагымен 2-6 есе жиі ауырады. Оларда өкпе туберкулезі, тыныс демікпесі аурулары да көп кездеседі. Ағза никотинге үйренген жағдайда оның қорғану қасиеті әлсіреп, адам темекінің жағымды қоздыру әсеріне ғана түйсінеді. Бірақ бұл адамшы түйсін, өйткені темекі түтініндегі заттар денсаулық үшін өте қауіпті. Шылым шегу қыздардың ажарын кетіреді, ал әйел адамды аяғы ауыр кезінде әр түрлі ауруға душар етіп, іштегі нәрестенің денсаулығын бұзады. Халықаралық статистиканың мәліметіне қарағанда, шылымшы әйелдерден туған балалардың арасындағы өлім шылым шекпейтін әйелдерге қарағанда 40 пайызы жоғары болады екен. Шылым шегу әсіресе, мектеп оқушыларынң денсаулығын бұзады. Никотин орталық жүйке жүйесіне әсер ететіндіктен адамның жаттау, есептеу, есте сақтау қабілетін нашарлатады. Басы ауырады, ашуланшақ болып, оқу үлгерімі төмендейді. Соның салдарынан оқушы келесі сабаққа қалжыраған күйде келеді. Сондықтан жастар тіршілігінен спирт атаулының барлық түрлерін толық жою қажет. «кейбір әкелер арақ ішеді, осы дұрыс па? Әке беделін осылай сақтап қалуға бола ма?» деген сұраққа химия пәнінің мұғалімі жауап берді. Бұл дұрыс емес. Жалқау, ерке, өзімшіл, спирттік ішімдікке үйір әке балаға үлгі бола алмайды. Қорқыныш, ұят, жек көру – балаға да тән қасиеттер. Кейбір ата-аналар үстел басында балалардың көзінше ішеді. Ал атақты, дарынды педагогтар «тәрбиенің ең тамаша мектебі – отбасы» деген. Жас өспірімнің 60 пайызы ішімдікпен өз отбасында ауызданады. Тәрбие дастарқаннан басталады. Бір дастарқанда өзімен бірге отырғызып, балаға «тәтті» сусын ішкізу өте қауіпті. Үлкендердің ойын үшін балаға шарап ұсынатын кездері де болады. Бірақ бұл қауіпті ойын. Шарап ішу – баланың сабақ үлгерімі мен тәрбиенің бұзылуына басты себеп. Спиртті мұнайдан алады деген рас па? Өндірісте оны қалай өндіреді? жүктеу/скачать 60,5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|