модуль. Ландшафттанудың теориялық негіздері дәріс. Тақырыбы: Ландшафттанудың негізгі ережелері Мақсаты


Ландшафт картасын жасау әдістемесі



бет21/21
Дата13.12.2021
өлшемі254,86 Kb.
#125379
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21
Байланысты:
Дәрістер жинағы
Габдуллина Нурсауле сабақ жоспары Сүйіспеншілік, Журнал жазғы мектеп, Матан УЖ
3. Ландшафт картасын жасау әдістемесі
Картографияның негізгі объектілерін бейнелеу үшін сапалы Фон әдісі қолданылады. Ландшафтық картаны ресімдеу үшін түстерді таңдау картографияланатын бірліктерді оқшаулаудың жетекші факторына сәйкес жүргізіледі. Дисплейдің негізгі объектісі ландшафт түрлері болған кезде, оларды бейнелеу үшін оқшаулаудың жетекші факторына сәйкес келетін геологиялық карталарда қолданылатын түс схемасы қолданылады. Бояулар түс ландшафттың белгілі бір түрі қалыптасатын субстраттың сипатымен байланысты болатындай етіп таңдалады. Мысалы, қызыл реңктер қышқыл Ландшафттардың түрлеріне сәйкес келеді

интрузивті топырақтарда, сұр – шөгінді карбонатта, күлгін және сары-жасыл интрузивті негізгі және ультранегізді, қоңыр - вулканогенді, жасыл – метаморфты, сары-шөгінді қоқыста және т.б. Ландшафттардың кіші түрлерін бейнелеу үшін негізгі реңктердің әртүрлі қарқындылығы қолданылады, ал гипсометриялық шкала принципі сақталады: қанықтылық пен түс қарқындылығы жоғарылайды.



  1. Түстердің реңктері картада бейнеленген ландшафт түрлерінің контурларының үйлесімі бойынша, шекаралардың тиісті тегістелуімен жоғары дәрежелі бірліктер "оқылатындай" таңдалады.

  2. Картадағы Ландшафттардың ішкі сыныптары бірдей қарқындылықтың әртүрлі түстерінің басымдылығымен оқылуы тиіс. Бір субклассқа кіретін Ландшафттардың түрлері үшін түстерді таңдау кезінде олардың биіктік жағдайы ескеріледі, оған байланысты тонның қарқындылығы мен бояуды қолдану әдісі өзгереді, сондықтан ойпатты ландшафттар қара түспен, жоғары – жеңіл реңктермен, тау – ең тығыздық пен Биіктіктің қара реңімен беріледі.

  3. Су объектілері (батпақтар, өзендер, тоғандар) үшін түс белгілерін таңдағанда натурализм принципіне сәйкес көк, көк және сирень түстерінің реңктері қолданылады. Жақын түстер мен тондар типологиялық бірліктердің ұқсастығын көрсетеді; түстердің контрасты, керісінше, олардың арасындағы айырмашылықтар.

  4. Картаның аңызын жасау әдістемесін зерттеу үшін оның анықтамасын көрсету керек. Аңыз-ландшафттарды немесе басқа деңгейдегі табиғи аумақтық кешендерді жіктеу моделі. Картаның аңызы геокомплекстердің пайда болуы туралы, сондай – ақ олардың тік және көлденең (құрамдас және морфологиялық-ландшафтық) құрылымы туралы түсінік беруі керек. Қиындық-таңдалған бөліктердің ең қысқа және толық кешенді сипаттамасын беру.

  5. Картаның аңызы кесте және мәтін түрінде жасалуы мүмкін.

  6. Аңыздың әр бөліндісі генезиспен және бедер пішіндерімен, генезиспен және шөгінділердің литологиялық құрамымен, сипатымен сипатталады

  7. өсімдіктер, топырақ, ылғал (кейде сипатталады). Ерекше міндеттерді шешу үшін ландшафтық карта жасалған жағдайда аңызға қосымша бағандар енгізіледі.

  8. Кестелік аңыз жіктеу категорияларын нақты көрсетеді және картаның түс дизайнын айқын көрсетеді. Кестелік аңыз типологиялық ландшафт бірліктерін оқшаулаудың жетекші факторларына сәйкес келетін екі қатардан тұратын көлденең және тік тор түрінде болады. Тік қатарлар бір мезгілде 1) кіші секторға, 2) тектогендік елге, 3) морфоструктураның генетикалық түріне жататындығын көрсетеді. Көлденең қатарлар аймақтық және субзональды бөлінуге сәйкес келеді. Көлденең және тік қатарлардың қиылысы факторлардың осы жиынтығымен ерекшеленетін жіктеу бөлімшелеріне сәйкес келетін жасушалар жүйесін құрайды.

  9. Геоақпараттық картографиялау әдістемесі

  10. Карта жобасындағы модельдің бірінші элементі-қабаттар тобы. Қабаттарды топтарға бөлу критерийлері маңыздылықты, мақсатты және тақырыпты қамтиды. Қабаттар негізгі (негізгі) және көмекші (кіші) болып бөлінеді. Топографиялық негіздің векторлық қабаттарының, векторлық тақырыптық қабаттардың және объектілерді растрлық (үздіксіз) сипаттайтын қабаттардың топтары негізгі қабаттарға жатады. Көмекші векторлық, көмекші растрлық қабаттар және мәтіндік элементтері бар көмекші қабаттар топтары - көмекші.

  11. ГАЖ-да жобаны құру кезінде белгілі бір иерархия бар. Графикалық жүйенің тәуелсіз объектісі-бұл қабаттардың біріктірілген топтарынан тұратын түр. Түрлер тобынан кейін электрондық жобалар жасалады

  12. Әр қабаттың графикалық примитивтері модельдің екінші элементі ретінде қызмет етеді. Бұл кезеңде графикалық объектінің түрін анықтау қажет. Локализацияның (HL) сипаты объектілер бірнеше түрге бөлінеді. Оларға нүктелер (дискретті ХЛ бар қарабайырлар), сызықтар (сызықтық ХЛ бар объектілер), алаңдық объектілер, полигондар (аудан ХЛ бар қарабайырлар), анықталмаған ХЛ бар объектілер жатады. Бұдан әрі графикалық объектілер олардың картадағы маңыздылық дәрежесіне байланысты жіктеледі (ГОСТ Р 50828-95). Нәтижесінде негізгі графикалық примитивтерге атаулар беріледі.

  13. Сапалы сандық модельді жасау үшін әр қабатты автоматты түрде тексеру және әр түрлі қабаттардың топологиялық қатынасын жүргізу қажет.

  14. Қарапайым нысандарды мазмұн принципі бойынша топтарға немесе құрама примитивтерге біріктіруге болады. Сызықтық Нысандар геометриялық желілердің ажырамас бөлігі болып табылады. Объектілер кластары арасындағы дұрыс топология бақыланады. Қарапайым және құрама примитивтердің дұрыс қарым-қатынасы болуы керек, сондықтан оларды тексеру ережелерін жазу керек, содан кейін дисплейдің дәлдігін, координаттар жүйесін, картографиялық бірліктерді таңдауға назар аударылады, Егер сізге үлкен жер аумақтарының, картографиялық проекцияның шолу карталарын, сонымен қатар экранның Фон түстерін және графикалық нысандардың кескін түстерін жасау қажет болса. Бұл процедураны жаңа жобаға аудару үшін бар картаны жүктеу арқылы бастауға болады.

  15. Жұмыстың келесі кезеңі-болашақ картаның әр қабатындағы графикалық примитивтердің атрибуттарының тізімін жасау. Атрибуттарды орналастырудың екі орны бар: графикалық примитивтердің атрибуттық кестелері және сыртқы мәліметтер базасы. Графикалық примитивтердің атрибуттарының орналасуын көрсете отырып, әр қабаттың аңызының түрі мен түрін анықтау.Картографиялық жұмыс жобасының құрылымындағы файлдар белгілі бір тәртіпте болады. Логикалық дискінің түбірінде карта жобасының файлы бар. Файл құрылымының келесі қабаты картаның векторлық қабаттарының файлдарын, растрлық кескін файлдарын және мәтіндік жазба файлдарын сақтайтын жеке қалталардан тұрады.

  16. Кез-келген тақырыптағы деректерді енгізудің бірнеше жолы бар.

  17. Дигитайзердің қатты көшірмесінен деректерді енгізу-цифрландыру. Цифрландыру-қарабайырларды қағаз картадан векторлық форматқа ауыстыру операциясы. Процесс компьютерге қосылған digitizer көмегімен жүреді. Олар автоматтандырылған жүйелермен жазылады және кейіннен кеңістіктік деректер ретінде сақталады. Қағаз картаның тіркеу нүктелерінің географиялық координаттарын анықтау қажет. Олар қосымша белгіленген немесе арнайы белгіленген нүктелермен координаталық тордың түйіндері ретінде қызмет ете алады. Сандық Нысандар тіркеу нүктелерін қолдана отырып, қабаттың географиялық кеңістігіне қосылады. Кейбір жағдайларда қабаттың картографиялық проекциясының түрі мен параметрлерін орнату қажет болуы мүмкін. Белгілі географиялық координаттары бар тіркеу нүктелері оларды тіркеу үшін тиісті геоақпараттық жүйелер терезесінде компьютерге енгізіледі. Тиісті картографиялық проекцияны орнату нүктелерді олардың географиялық координаттары бойынша тіркегеннен кейін жүзеге асырылады. Бұл барлық сандық нысандарды белгіленген географиялық кеңістікке орналастыруды қамтамасыз етеді. Егер сандық картада картографиялық проекция белгілі болса, онда соңғы карта осы проекцияның қасиеттеріне ие болады. Картографиялық проекцияда айқындалған картографиялық кеңістікте дигитайзер координаттарында цифрланған қағаз карталарының қарабайырлары орналастырылмайды (дюйм, метр).

  18. Графиканың растрлық сипаттамасын векторға аудару (сканер суреттерінің графикалық примитивтерін векторлау). Қағаз картасында көрсетілген Графикалық ақпарат сканерленеді және белгілі бір түрдің растрлық бейнесінде жазылады. Векторизатордың бұл түрі мен тиісті параметрлері сәйкес келуі керек. Редакторлардың бірі нүктелік кескіндерді" тігуді " жасайды. Кейін ГАЖ блоктарының бірі немесе дербес бағдарламалық пакет (EasyTrace) ретінде кез келген түрдегі векторизаторды пайдалану бойынша операциялар орындалады. Трассалаудың (қадағалаудың) негізгі жұмыс құралы бұл тұтас және үзік сызықтардың, күрделі сынған сызықтардың (геологиялық, геофизикалық бейіннің, көлік бағыттарының және басқалардың сызықтары), ортогональды полилиниялардан тұратын полилинияның; нүктелі сызықтың; су басқан аймақтың (дақтардың); карталарда штрихтік сызықтардың (сортаңдар, батпақтар) жиынтығы ретінде көрсетілген объектілердің және басқа да объектілердің қолмен, жартылай автоматты немесе автоматты трассалаушысы. Сандық топобазаның қабаттарын (координаталық тор және белгілі координаттары бар нүктелер) қажетті картографиялық проекцияға объектілердің векторлық сипаттамасын орналастыру үшін векторизатор жобасына импорттау жүзеге асырылады. Растр картографиялық жүйеде растр элементтері мен векторлық сипаттама элементтерін біріктіргеннен кейін орналасқан. Графикалық пакеттің немесе Геоақпараттық жүйенің арнайы функциялары векторлық бөлімді картографиялық жүйеге бағыттауға мүмкіндік береді.

  19. Графикалық өнімдердің форматтарын түрлендіру. Графикалық нысандар қолданыстағы графикалық карталардың көмегімен жасалады, көбінесе форматтарды немесе көрініс түрлерін түрлендіру қажет. Векторлық картаны басқа векторлық немесе растрлық форматқа аударуға болады; кез-келген графикалық редакторлардың форматтарын өзгертуге болады. Конвекторлық бағдарламалар тәуелсіз бағдарламалар ретінде бар немесе графикалық пакеттердің бөлігі болып табылады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   21




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет