Орындаған: Тасболатова Айнұр Тексерген: Мылқайдаров Ә. Т. Алматы 2022 ж Мазмұны: Кіріспе
жүктеу/скачать 1,09 Mb.
|
Финляндия
Жаратылыстану эссе
| Мал шаруашылығы
2014 жылы республикада 55 мың шаруа қожалығы болды (2013 жылы олардың саны 60 мыңға сәл аз болса, 2020 жылға қарай олардың саны 45 мыңға дейін азаяды). 2013 жылы инвестиция деңгейі 330 млн еуроға өсті (2012 жылмен салыстырғанда 70%-ға артық). 2010-2012 жылдар аралығында қой етін өндіру 20%-ға өсті, ал 2011 жылы сатып алу 1 млн кг құрады. Шошқа фермаларының қысқаруына байланысты елде шошқа етін өндіру тұтынудан аз. Рождестволық кезеңде елде 6-7 миллион кг шошқа етін тұтынады, алайда шошқа етін өндіру құнының өсуіне байланысты 2015 жылдан бастап 2020 жылға дейін жеке шошқа фермаларының санын 1500-ден 750-ге дейін қысқарту жоспарлануда. 1995 жылы Финляндия ЕО-ға кіргенге дейін елде 3 мыңнан астам құс фабрикасы болған. 2012 жылы жұмыртқалайтын тауықтарды бұдан былай шағын торларда ұстауға болмайтын жаңа ережелердің күшіне енуіне байланысты еліміздегі құс фабрикаларының үштен бірі жабылып, олардың жалпы саны 350. 2011 жылмен салыстырғанда, жұмыртқа өндірісі 10%-ға төмендеді, және өзіндік құны 15%-ға өсті. Финляндия құс шаруашылығы қауымдастығының мәліметінше, елімізде жұмыртқа өнімдерінің тапшылығы 2012 жылдың күзіне қарай ғана жойылады. Қалаларда тауық ұстаудың танымалдылығы артып келеді. 2012 жылы бүкіл елде сиыр етінің жеткіліксіз өндірілуі байқалды, ірі ет өндірушілері Atria және HK күзде ет бағасын көтеруді жоспарлап, олардың өндіріс процесінің өзіндік құнын көтеру шешімін ынталандырды. Тері фермалары жыл сайын ел қазынасына салық түрінде 75 миллион еуроға дейін түсетініне қарамастан, 2012 жылы бірқатар финдік жануарларды қорғау ұйымдарының (Animalia, Oikeuttaeläimille, Suomeneläinsuojeluyhdistystenliitto-Littoon) бастамасымен бүкіл ел бойынша тері фермалары «Түркістархатон Суоми» («Түрі терісі фермалары жоқ Финляндия») науқаны өтті, оның барысында 50 мыңнан астам дауыс жиналды, олар заң бойынша ел Парламентінің талқылауына аң терісіне тыйым салуды ұсынуға міндетті. 2013 жылдың 5 наурызында парламент депутаттарына азаматтық бастама ұсынылды. Финдік бұғышылар ірі жыртқыштар - қасқырлар мен сілеусіндердің зиянын тигізген жағдайда мемлекеттен өтемақы алады. Мемлекеттік бюджетке енгізілген өтемақылардың жылдық сметасы 4 млн еуроны құрайды. Моңғолия Президенті Цахиагийн Элбэгдорж 2010 жылы Моңғолиядағы осы жануарлардың популяциясын көбейту үшін Финляндиядан бұғы тұқымын әкелу туралы өтініші экономикалық мақсатқа сәйкес келмейтіндіктен Финляндияның Ауыл шаруашылығы министрлігінде қолдау таппады. 2009 жылы Лаукада Ресейден Финляндияға әкелінген балықтың жаңа түрі – нельманы коммерцияландыру әрекеті жасалды. Суоми елінің ауыл шаруашылық кешенінің мал шаруашылығы жақсы табыс береді және мемлекет қазынасын ғана емес, сонымен қатар фермерлердің әмияндарын да айтарлықтай толықтырады. Бұл сегмент Финляндиядағы ауыл шаруашылығы секторының шамамен 80 пайызын құрайды. Орташа финдер жылына орта есеппен 19 кг сиыр етін, 35 кг шошқа етін, 200 литр сүтті, 9 кг құс етін, 5 кг сары май мен 15 кг ірімшік тұтынатынын ескерсек, мынаны есептеу оңай: мәселен, халықтың қажеттілігі үшін сиыр еті өндірісінің тапшылығы шамамен 10 мың тоннаны құрайды. Айтпақшы, азық-түлік тұтынудың бұл орташа көрсеткіші көптеген жылдар бойы өзгеріссіз қалды, бұл финдерді өте ұтымды және прагматикалық ұлт ретінде сипаттайды. Финляндияның ауыл шаруашылығы халықты ет өнімдерімен ғана емес, сүттен жасалған өнімдермен де қамтамасыз етеді. Себебі, жалпы 1 миллион 800 мың бас малдың 800 мыңы сүтті мал тұқымын құрайды. Мал басын Суоми елінің үкіметі қатаң бақылайды. Әрбір фермер, кооператив, шаруа қожалығы мал басының саны туралы мәліметтерді хабардар етіп, бірыңғай электронды базаға енгізуге міндетті. Іс жүзінде әрбір фермада базаға қол жеткізуге арналған терминалдар бар. Әр сиырдың өзінің биометриялық төл құжаты мен бақылау құрылғысы бар. Соның арқасында мемлекет жеке тұлғалардың санының өзгеруі туралы нақты ақпаратқа ие болып, оны үнемі қадағалап отырады. Жануарлардың әр түрінің өсіру және азықтандырудың өз нормалары бар, олар міндетті түрде сақталуы керек. жүктеу/скачать 1,09 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|