ПОӘК «Кәсіби қазақ-орыс тілі» пәніне арналған оқу-әдістемелік материалдар

Оценка качества полевых работ- танаптар жұмыстарының сапасын бағалау

Отцовское растение- аталық өсімдік(аталық жыныс органы ғана бар өсімдіктер)

Охлаждение- салқындату

Охрана природы- табиғатты қорғау

Очанка- көздәрі(сабынкөктер тұқымдасына жататын біржылдық жартылай паразитті жабайы шөптер өсімдігінің туысы)

Очанка поздняя- кеш пісетін көздәрі(сабынкөктер тұқымдасына жататын біржылдық тамырлы жартылай паразитті арамшөп)

Очиститель початков кукурузы- жүгері собығын аршуыш

Очиститель хлопкового вороха- мақта үйіндісін тазалағыш(машина)

Очистка зерна- астық тазалау( негізгі өнімді басқа заттардан ажырату)

Очистка семян- тұқым тазалау (тұқымды басқа заттардан ажырату)

Очищение- тазарту

Оазис- шөл және шөлейтті өңірдегі ағаш, бұта аралас өскен көгалды жерлер

Оазисное орошение- көгалды жерлерді суландыру

Обвалование- бөгеттеу топырақ бетіне уақытша жалдар жасау

Обводнение- суландыру

Обводненный- суландырылған жайылымды, шалғындарды

Обводнительный- суландыратын канал, арық, т.б

Обводнить- суландыру жайылымды, шалғынды

Обезвоживание- құрғату, сорғыту, сусыздандыру

Обеззараживание почвы- топырақты зарарсыздандыру

Обеззараживание среды- айналадағы ортаны зарарсыздандыру

Обеструктирование- структурасыздану топырақтың түйірнегін бұзу

Обильный урожай- мол өнім

Обкосить- айнала шабу егін жиегін шабу

Обледение- мұздану мұз басу

Облесение- ормандандыру ағаш отырғызу, орман өсіру

Облигатные гигрофиты- облигатты гигрофиттер дымқыл жерде өсуге бейімделген өсімдіктер

Облигатные бактерии- облигатты бактериялар оттексіз өсіп – өне алатын анаэробактериялар

Облигатные ксерофиты- облигатты ксерофиттер қуаңдау жерде өсуге бейімделген өсімдіктер

Облигатные паразиты- облигатты паразиттер міндетті түрде болуға тиісті паразиттер

Облик- кейіп, кескін, келбет, тұрпат жануардың, өсімдіктің сыртқы тұрқы

Облучение- сәуле түсіру электр сәулесі

Облучение семян- тұқымды сәулемен өңдеу

Облучение растений- өсімдікке сәуле түсіру

Обмен веществ- зат алмасуы тіршілік процесі нәтижесінде сыртқы ортадағы заттардың организмінің бөліктеріне айналуы, организм құрамындағы заттардың ыдырап сыртқа бөлініп шығуы

Обмен газов- газ алмасуы топырақтағы газдар атмосфераға, атмосферадағы топыраққа сіңуі

Обмен солей- тұздардың алмасуы

Обменная кислотность почвы- топырақтағы қышқыл алмасуы

Обменная реакция почвы- топырақтың зат алмасу реакциясы

Обмолот двоиной- екі қайтара бастыру астықты

Обмолот- астық бастыру егін массасынан негізгі өнімді айыру

Обморозить- үсіту, үсітіп алу

Обморозиться- үсітіп алу

Обновление сортовых семян- сорты тұқымдарды жаңарту

Обогащенный суперфосфат- байытылған суперфосфат құрамында әсер ететін фосфорды көп ұстайтын тыңайтқыш

Обогрев семян- тұқымды қыздыру тұқымның өнгіштігін арттыру үшін қолданылатын әдіс

Обоеполый- қосжынысты аналық және аталық жыныс мүшелерінің бір өсімдікте қатар болуы

Оболочка- қабық, қағанақ өсімдік дәнінің қабы және өсімдік ұрығының қабы-қағанағы

Оборачивание почвы- топырақты аудару астыңғы және үстіңгі қабаттардың орын алмасуы

Оборот пласта- шымды, қабатты аудару қабатты180 градуста аудартып жырту

Обработка аэрозолями- аэрозолдармен өңдеу астықты, тұқымды ауамен өңдеу

Обработка безотвальная- түренсіз өңдеу плуг түренін алып тастап жерді жырту, құрғақ жел эрозиясы мол аймақтарда қолданылады

Обработка зяби- сүдігерді өңдеу

Обработка почвы- топырақты өңдеу егілетін дақылдарға жақсы жағдай жасау үшін топыраққа машина және құрал*саймандар, жұмыс органдарымен әсер ету
П

Падалица- кодрен (1. аңызға түскен дәннен өсіп шыққан өсімдік; 2. жерге түскен дән, жеміс)

Пажитник- бойдана шөпке егілетін екпе дақыл, бұршақтар тұқымдасына жататын өсімдіктер туысы

Пажитник крупноцветковый- ірі гүлді бойдана бойдананың көп тараған түрі

Пайза- пайза тарыға ұқсас, біржылдық астық тұқымдас өсімдік

Палеоботаника- палеоботаника палеонтологиялық қазба өсімдіктерін зерттейтін сала

Полеонтология- полеонтология ертедегі геологиялық дәуір кезінде тіршілік еткен жануарлар мен өсімдіктер туралы ғылым

Полисадная ткань листа жапырақтың бөлек-бөлек көмкерілген ткані

Паллидум- паллидум күздік арпаның бір сорты

Пальма- дара жарнақты өсімдіктердің бір тұқымдасы. Жемісі құрғақ және шырынды, қақырап ашылмайды, сүйекті немесе жидекті, тұқымы ірі, қатты эндоспермді

Папоротник қырық құлақ палеозой дәуірінде өскен риннофиттер мен жалаңаш тұқымдылар аралығындағы жоғары сатыдағы өсімдіктердің бір тобы

Паприка- қызыл бұрыш екпе овощ өсімдігі

Папуша- бір байлам темекі жапырақтары

Пар- белгілі бір мерзімде дақылдар егілмейтін, арамшөптерден тазаланып тұратын танап

Паразитные сорняки- паразиттік арамшөптер фитосинтездік қабілетін жойған, басқа өсімдіктер есебінен қоректенетін арамшөптер

Паразитология паразиттерді зерттейтін ғылым

Паразиты- басқа организмнен қорек алатындар

Парафин су өткізбейтін қоймалжың зат

Парафинирование почвы- топырақты парафиндеу топырақ кесегін парафинмен су өтпейтіндей етіп қабаттау

Паренхима- өсімдік ткані, мұндай ткань клеткаларының ұзындығы, көлденеңі, қалыңдығы өзара шамалас болып келеді

Паренхимные клетки- паренхималық клеткалар өсімдіктегі паренхима тканінің клеткалары

Парник- көшетхана көшет және ерте пісетін овощтар өсірілетін, шынымен жабылған құрылыстар

Парниковая рама- парник кәсегі

Парниковое хозяйство- парник шаруашылығы

Парниковые культуры- парник дақылдары көбіне овощ дақылдары жатады

Парование- парлау танапты парға қалдырып өңдеу

Паровая обработка почвы топырақты парлап өңдеу

Паровая система земледелия егіншіліктің пар жүйесі

Паровое звено- пар бөлігі ауыспалы егістікке парлар орналасқан танаптар

Паровое поле- пар танабы

Паровой клин- парлы сына танап пар орналасқан жікті танап

Паровые предшественники- алғы парлар кейінгі дақылдар үшін алғы дақыл орнына пар болуы

Парозанимающие культуры- парға себілетін дақылдар екпе парларға себіледі, ылғалы мол аймақтарда қолданылады

Паропропашная система земледелия- парлы отамалы егіншілік жүйесі

Партия семян- тұқым легі біркелкі тұқымдар тобы

Парусность семян- тұқымның ұшқыштығы арамшөптер тұқымының желмен ұшқыштығы

Паслен- алқа алқа тұқымдасына жататын біржылдық не көпжылдық шөптесін, шала-бұта өсімдіктер туысы

Паслен каролинский- каролин алқасы алқа тұқымдасына жататын көпжылдық арамшөп

Паслен клубненосный- кәдімгі алқа екпе өсімдік, ауыл шаруашылығында көп егілетін дақыл

Паслен клюквовидный колючий- тікенекті мүкжидек алқасы алқалар тұқымдасына жататын біржылдық жаздық арамшөп

Паслен трехцветковый- үшгүлді алқа алқалар тұқымдасына жататын біржылдық жаздық арамшөп

Паслен черный- қара алқа алқалар тұқымдасына жататын біржылдық жаздық арамшөп

Пасленовые- алқа тұқымдастар қос жарнақтыларға жататын шөптесін өсімдіктер тұқымы. Оның құрамында болатын заттарды медицинада дәрі ретінде пайдаланады

Пастернак- ботташық шатыршагүлділер тұқымдасына жататын екпе өсімдіктер туысы

Пастушья сумка- жұмыршақ крестгүлділер тұқымдасына жататын жабайы қыстық өсімдіктер туысы

Пастушья сумка обыкновенная- кәдімгі жұмыршақ крестгүлділер тұқымдасына жататын біржылдық қыстық арамшөп

Пасынкование- өгейбұтақсыздандыру, сирету өсімдіктің артық бұтағын қырқу

Пасынок- өгей бұтақша

Патиссон- асқабақ тұқымдасына жататын бақша дақылы

Паторан гербицид, N- 4 – бромфенил N- метокси – N- метилмочевина қосылысынан жасалған ылғалданғыш порошок

Пахарь- жер жыртушы жер айдаушы

Пахота- жыртылған жер, айдалған жер

Пахота безотвальными плугами- қайырмасыз плугпен жырту

Пахота вразвал- айқара жырту жердің топырағын сыртына қарай аудара жырту

Пахота всвал- қаусыра жырту жердің топырағын ішке қарай аудара жырту

Пахотная земля- айдалатын жер

Пахотный агрегат комбинированный- жер айдайтын құрамды агрегат

Пахотный горизонт- жыртылатын горизонт

Пахотный слой- жыртылатын қабат жыл сайын немесе әлсін-әлсін максималды тереңдікте жалпылама өңделетін топырақ қабаты

Пахотный слой почвы- топырақтың жыртылатын қабаты

Пахотноспособные земли- жыртуға болатын жерлер

Пахотнопригодные земли- жыртуға жарайтын жерлер

Пашня- өңделетін жер топырағы өнделетін, егіс егілетін жер

Пашня глыбистая- өңделген кесекті жер

Пашня выравненная- тегістеліп өңделген жер

Пашня ровная- тегістеп өңделген жер

Педология- жердің жоғары қабатын зерттейтін ғылым

Пектиновые вещества- пектинді заттар клеткаларды біріктіріп тұратын жоғары молекулалы органикалық зат, бұл клетка шырыны мен қабықшасында болады

Пелюшка- бұршақтардың қыстық түрі, екпе өсімдік

Пендулирная вода- бұрыштық су топырақ түйірлерінің бір-біріне тиіп тұрған бұрыштарының араларындағы еркін су

Пенек, пень- түбіршік, түбір ағашты кесіп алғаннан кейінгі қалған түбірі Почва азональная – зоналы емес топырақ

Почва аллювиально - луговая – аллювий - шабындық топырақ

Почва гленистая – сазды топырақ

Почва насыщенная основаниями – негіздерге қаныққан топырақ

Почва песчаная – құм топырақ

Почва суглинистая – сазды топырақ

Почва супесчаная – құмдау топырақ

Почвенная влага – топырақ ылғалы

Почвенная вода – топырақ суы

Почвенная засуха – топырақтың құрғақшылығы

Почвенная зона – топырақ зонасы

Почвенная карта – топырақ картасы

Почвенная корка – топырақ қабыршығы

Почвенная разность – топырақтың әртүрлілігі

Почвенная суспензия – топырақ суспензиясы

Почвенная сьемка – топырақ түрін картаға түсіру

Почвенное обследование – топырақ зерттеу

Почвенно- климатические условия – топырақ климат жағдайлары

Почвенные бактерий – топырақ бактериялары

Почвенные животные – топырақ жәндіктері

Почвенные зоны – топырақ зоналары, аймақтары

Почвенные коллоиды – топырақ коллоидтары

Почвенные ресурсы – топырақ қоры

Почвенные факторы - топырақ факторлары

Почвенные фрезы – топырақ фрезасы (машина)

Почвенный горизонт – топырақ қабаты

Почвенный перегной – топырақ қара шірігі

Почвенный поглащающий комплекс – топырақтың сіңіргіш кешені (топырақ сіңіргіштігін қамтамасыз ететін коллоиды бөліктер)

Почвенный покров - топырақ жабындысы

Почвенный покров естественный – табиғи топырақ жабындысы

Почвенный пояс – топырақ белдігі

Почвенный профиллограф – топырақ профиллографы

Почвенный раствор – топырақ ерітіндісі

Почвенный регион – топырақ регионы

Почвовед – топырақ зерттеуші (топыраққа байланысты мәселелерді зерттейтін маман)

Почвоведение – топырақтану (топырақтың пайда болуы, дамуы және қасиеттері жайлы ғылым)

Почвогрунт – топырақ грунт

Почвозащитная система земледеия – егінішіліктің топырақ қорғау жүйесі(астық және пар ауыспалы егістігінде, дақылдар мен парды жолақтап орналастарып, сыдырытпа жыртқышпен топырақты өңдеп, тыңайтқыш енгізіп және ылғал жинау шараларын жүргізетін егіншілік жүйесі)

Почвозащитная технология обработки почвы – жер өңдеудің топырақ қорғау технологиясы (жел эрозиясына қолданылады)

Почвозащитные севобороты – топырақ қорғау ауыспалы егістіктері (дақылдардың түрі, орналасуы және алмасуы, топырақты қорғауды

қамтамасыз ететін ауыспалы егістер)

Почвообрабатывающие машины – топырақ өңдейтін машина

Почвообразование процесс – топырақтың құралуы

Почвообразовательный процесс – топырақтың пайда болу процесі (өзара байланысты және диалектикалық жолмен дамып отыратын белгілі бір топырақ түрінің құралуына әкеліп соғатын алуан түрлі процестер)

Почвоуглубитель – топырақты тереңдеткіш

Почвоуглубление – топырақты тереңдету

Почвоутомление – топырақтың тозуы (ауыл шаруашылық өсімдігінің бір түрін бір жерге қайта – қайта еге беруден түсімнің өте төмендеп кетуі)

Почвы горных областей – таулы жер топырағы

Почвы заплывающиеся – шаңданған топырақ

Почвы из – под пропашных культур – отамалы дақылдардан кейінгі топырақ

Почка – бүршік (өсімдіктің өркен өсетін бөлігі)

Почка вегетативная – вегетативті бүршік (сабақтың ұшындағы бүршік)

Почки генеративные – генеративті бүршіктер

Почки закрытые – жабық бүршіктер

Почки открытые – ашық бүршіктер

Почки растений - өсімдік бүршіктері

Почки репродуктивные – репродуктивті бүршіктер

Почки ростовые - өсу бүршіктері (өсімдіктің өсу нүктесіндегі бүршіктер)

Почки смешанные – аралас бүршіктер (өсімдік бұталарының ұшындағы жапырақ, гүл тұқым бүршіктерінің жиынтығы)

Почки цветочные – гүл шоқ бүршіктері

Практика – практика, тәжірибе

Практика производственная - өндірістік практика

Превращение азота в почве – топырақтағы азот өзгерісі

Превращение веществ – заттың өзгеруі (заттардың өзгеріп бір – біріне алмасуы)

Превращение растительного опада в гумус - өсімдіктің түскен қалдықтардың қарашірікке айналуы

Предварительное сближение – алдын – ала жақындастыру

Предварительное сортоиспытание – сортты алдын – ала сынау

Предгорная зона – тау бөктері аймағы

Предгорные почвы – тау етегінің топырағы

Предельная полевая влагаемкость – далалық ылғал сыйымдылық шегі

Растительность – өсімдіктер ( өсіп тұрған өсімдік)

Растительные зоны – өсімдіктер аймағы ( біркелкі өсімдіктер өсетін аймақтар)

Растительные остптки – өсімдіктер қалдықтары ( өсімдіктер тіршіліігінен кейін қалған жапырақ , сабақ, тамыр қалдықтары)

Растительны мир – өсімдіктер дүниесі

Растить – өсіру

Растрескивание стволов – ағаш діңгегінің шытынауы

Расход - шығын

Расход воды – судың шығыны

Расцветание – гүлдену

Расщлепление – ыдырау, бөлшектену

Рационализация производства – өндірісті рационализациялау

Рационализация сельскохозяйственного производства – ауыл шаруашылық өндірісті рационализациялау

Реакклиматизация – қайта жерсіндіру

Реакция – реакция ( екі немесе бірнеше заттардың өзара химиялық әрекеттесіп жаңа зат түзуі)

Реакция почвенного раствора - топырақ ерітіндісінің реакция

Реакция среды – орта реакциясы ( ортаның қышқылды , сілтілі не бейтарап болуы)

Реализация продукций – өнім өткізу

Регион - регион ( бір-біріне ұқсас үлкен аймақтар тобы)

Регион почвенный - топырақ регионы

Регистрация сротовых посевов – сортты егістікті тіркеу ( документтері арқылы сортты егістіктерді тіркеп, оларды аэробация жүргізбей-ақ себуге болатындығын растайтын куәлік)

Регистрация температуры – температураны тіркеу

Регистирующий бороздомер – тіркеуші борозда өлшегіш

Реглон – реглон ( гербицид 1.1-этилен 2.2.дилириллий – диброидтенген тұратын суда еритін порошок )

Реградация почвы – топырақтың реградациясы ( біртіндеп өзгеру)

Регуляторы роста растений - өсімдік өсуін реттеуіштер

Редис – шалғам,редис ( редиска жемісі. Көкеністік дақыл)

Редиска – шалғам ( ерте пісетін көкеністі ауыл шаруашылық дақыл)

Редька – шомыр (крестгүлді тұқымдасына жататын өсімдіктерінің туысы , оның көкеністік және арамшөптік туысы жабайы түрі де бар )

Редька дикая – жабайы шомыр

Редька полевая – кәдімгі шомыр ( крестгүлділер тұқымдасына жататын біржылдық жаздық арамшөп)

Режим орошения – суару режимі (суды өсімдік толық және тиімді пайдалана алатындай етіп , ретімен дұрыстап берудің жолдары.Суару әдісі, мөлшері жіне мерзімі сияқты мәселелері)

Резак – қарғатұяқ ( шатыршагүлдер тұқымдасына жататын көпжылдық атпа тамырлы арамшөптер)

Резеда – резеда (резедалар тұқымдасына жататын көпжылдық атпа тамырлы арамшөп )

Рельеф – рельеф, бедерлі ( құрлық беті және мұхит түбі бедерлерінің жиынтығы . Оның ой-шұңқырлығы , тегістігі,ылдилығы ,төбенің ,өзен-көлдерінің барлығы)

Рельеф горный – тау рельефі

Рельеф местности – жер бедері

Рельеф покатный - көлбеу рельеф

Ремонтиость растений – өсімдіктің жөнделгіштігі

Рентабельность производства – өндірістің рентабельділігі( пайдалылығы)

Репа – шалқан ( крестгүлділер тұқымдасына жататын жабайы , көпжылдық өсімдіктер туысы)

Репейничек – ошаған (раушангүлділер тұқымдасына жататын жабайы ,көпжылдық өсімдіктер)

Репейничек обыкновенный – кәдімгі ошаған (раушангүлділер тұқымдасына жататын көпжылдық арамшөп)

Репрадуктивный органы – репрадуктивный органдар , өсімдіктің жынысты жолмен көбеюі қызметінің атқаратын органдар , мысалы: гүл, жеміс,тұқым

Репрадуктивный корм – репрадуктивті азық ( буаз малға беретің азық)

Репрадукция семьян – репрадуктивті тұқым ( элитадан кейінгі тұқым ұрпағы)

Ретроградация удобрений – тыңайтқыштың ретроградациясы (жеңіл сіңімсіз тыңайтқыштың өте қиын түріне айналуы)

Речные наносы – өзен салындысы

Решето – елеуіш

Ржавчина – тот ауруы, тотығу (саңырауқұлақтар жұқтырып таратытын аурулар)

Ржавчина растений – өсімдік тоты

Ржано-пшеничные гибриды – қара бидай мен бидай будандары (қара бидай мен бидайды будандастырудан алынады)

Рис – күріш (астық тұқымдасына жататын дән алу үшін егілетін өсімдіктер туысы)

Рис-шалы – күріш шалысы (қабығынан тазаланбаған күріш дән )

Рисовая оросительная система – күріш суармалы егістері

Рисовая севообороты - күріш ауыспалы егістері

Рисовый долгоносик – күріш бізтұмсық (зиянды насеком)

Рисосеющие зоны – күріш егетін аймақтар

Ритмичносьт рабочих процессов в сельском хозяйстве - ауыл шаруашылығындағы жұмыс процестерінің ырғақтылығы

Ровная поверхность – тегіс бет

Рогач – ебелек ( алабұталар тұқымдасына жататын біржылдық өсімдіктер туысы)

Рогач песчанный - құм ебелек (алабұталар тұқымдасына жататын біржылдық арамшөп)

Рогоголовник пряморогый – мүйізді шөңгебас ( сарғалдақтар тұқымдасына жататын біржылдық қыстық арамшөп)

Рогоз – қоға (қоғалар тұқымдасына жататын жабайы өсімдіктер )

Рогоз уколистый – жіңішке жапырақты қоға

Рогоз широколистый – жалпақ жапырақты қоға

Роголистик - мүйізжапырақ ( мүйізжапырақтылар тұқымдасына жатаын жабайы өсімдіктер туысы )

Род – туыс (шыққан тегі жақын және өзара ұқсас организм түрлерін біріктіруші системалық топ)

Род растения - өсімдік туысы (өсімдіктің туысы жақын және өзара ұқсас түрлерін біріктіруші системалық топ )

Родительская пара- ата-ана жұбы ( аталық және аналық организм)

Розга – көк шыбық

Розетка прикорневая – тамырмойын дегелегі

Розетка ростения – өсімдік дегелегі (жер бетіне әдепкі жаңа шыққан қылтанағы )

Розеточность растений – өсімдіктің майда жапырақтылығы (өсімдік ауруы)

Рожь – қара бидай (астық тұқымдасына жататын өсімдіктер туысы. Оның жабайы және екпе түрлері бар)

Рожь посевная – екпе қара бидай (астыққа және мал азығы үшін көп егілетін ауыл шаруашылық дақылының бір түрі .Қара бидайдың екпе түрі күздік және біржылдық , көпжылдық болып келеді)

Ромашка-( күрделігүлділер тұқымдасына жататын өсімдіктер туысы.Олардың «дәрілік» және « кәдімгі» деген екі түрі бар.

Ронит – Ронит ( гербицид этил-этил-циклогексилтио карбонаттан жасалған концентрат)

Роса- шық

Росичка – құмтары ( астық тұқымдасына жататын біржылдық жаздық өсімдіктер туысы)

Росичка кровяняя – қызыл құмтары (астық тұқымдасына жататын біржылдық жаздық арамшөп )

Рост – өсу ( организмнің аумағы мен салмағының ұлғаюы )

Ростт и развитие растений - өсімдіктердің өсіп- өнуі

Ростовые побеги – өсу өркендері

Ростовые почки – өсу бүршіктері

Ротационная мотыга – ротациялы шабықтауыш (машина)

Ротационная таблица – ротациялық таблица (бұл таблица ротациялық дәуір, осы ауыспалы егіс танаптарында барлқ дақылдардың егілу кезеңдері )

Ротация – ротация,айналу

Ротация севеоборотов – ауыспалы егіс айналымы (ауыспалы егістік дақылдарының барлық танаптарда болып, бір дүркін айналып оралуы)

Роща – шоқ тоғай (ашықаймақтағы шағын жерге шоғырланып өскен тоғай )

Рудеральные сорняки – қоқыстық арамшөптер (көбіне жол жиегінде огородта , далаңқы жерде өседі)

Русло – арна

Ручная прополка сорняков – арамшөптерді қолмен отау

Ручной сев – қолмен себу

Рыжик – 1. арыш (крестгүлді тұқымдасына жататын біржылдық майлы өсімдіктер туысы. Екпе түрңнен май т.б заттар алынады; 2. саңырауқұлақтардың бір түрі )

Рыжик льняной – зығыр арышы (крестгүлділер тұқымдасына жататын біржылдық қыстық арамшөп)

Рыжик мелкоплодный – ұсақ жемісті арыш (крестгүлділер тұқымдасына жататын біржылдық қыстық арамшөп)

Рыльце пестика – аналық аузы (өсімдік аналығының тозаңды қабылдайтын үстіңгі бөлігі )

Рыхлая почва – борпылдақ топырақ

Рыхление – қопсыту

Рыхление почвы – топырақты қопсыту

Рыхлитель для каменных почв – тастақ жерді қопсытқыш ( машина)

Рыхлое сложение почвы – топырақтың бос қопсыма қоспасы (органикалық заттар , көң т.б)

Рябина – шетен (раушангүлділер тұқымдасына жатаын жеміс өсімдіктерінің туысы)

Ряд – қатар

Рядковые валковая жатка – дестелеуші жатка (машина)

Рядковые сеялка – қатарлы сеялка

Рядовые размещение растений – өсімдікті қатарластырып орналастыру

Рядовой посев - қатарлы себу ( тұқымдарды қатарға орналастырып себу)

С

Сад – бақ , бау-бақша

Садик – шағын бақ

Садовый культиватор – бақ культиваторы ( топырақты жыртуға арналған КСВ -2,5 системалы культиватор)

Саженец – көшет ( тұрақты орынға отырғызылатын біржылдық және екі жылдық көшет)

Саженцы – көшеттер

Саксауловый лес – сексеуілді орман

Самоопыленная линия – өзін-өзі тозаңдаған линия, жік

Самосев – қадірен

Сафлор – мақсыр (күрделігүлділер тұқымдасына жататын жабайы түрлері бар)

Сборные компосты – құрамды компаст

Сведа – ақсора (алабұталар тұқымдасына жататын жабайы түрлері бар )

Свеклавичные тли – қызылша биті( зиянды жәндік)

Свербига восточная – шығыс майракебісі ( крестгүлділер тұқымдасына жататын біржылдық, қыстық арамшөп

Сверхчуствительность – жоғары сезімталдық

Световая стадия -жарық стадиясы (бұл өсімдіктің өсіп жетілуі кезінде басынан өткізетін сапалық өзгерістің бірі)

Светокультура - жарықшыл дақыл (қолдан берілетін )

Свидетельство на семена түұымдар куәлігі

Свинорий пальчатый – салалы қарашағыр, шайыр ,бессаусақ, сор ажырақ

Сгущевый посев – жиі егістік

Сдаточные цены сельскохозяйственных прдуктов ауыл шаруашылық өнімдерінің өткізу бағасы

Сбестоймость – өзіндік құн

Севок – пияз көшеті

Севеобороты – ауыспалы егіс

Селекция и семеноводства - селекция және тұқым шруашылығы

Селитра – селитра (табиғи сода немесе сілтілік жер металдары мен аммоний нитраттары)

Семенная инспекция – тұқым инспекциясы (тұқымның егістік және сорттық сапасын , тағы басқаларын тексеретін мекеме)

Семенная клетка тұқымдық клетка

Семенная сеуда – тұқым несиесі

Семенное поколение – тұқымнан өскен ұрпақ

Семенной период – тұқымдық кезең

Семеномер – тұқым өлшеуіш

Семянка – тұқымша

Семяприемник – ұрық қабылдауыш

Серая зерновая совка – сұр астық көбелегі

Серная кислота – күкірт қышқылы

Серо – бурые пустынные почвы – сұр құба шөл топырақтары

Серп – қол орақ

Сети открытых каналов – ашық каналдар жүйесі

Сечка – дән сағы ,туралғн кебекті мал азығы

Сеялка -культиватор

Сеянец - екпе көшет

Сидеральные системы земледелие - егіншіліктің сидералды жүйесі(кейбір шөптер көктеп тұрғанда жерді жыртып топырақты азотпен , органикалық затпен қоректендіру тәсілі)

Силос – сүрлем (көк күйінде шауып , тығыздалып, сүрленетін өсімдіктер )

Симбиоз – симбиоз , селбесу

Синеголовник – көкбас ( шатырша гүлділер жататын көп жылдық шөпті өсімдіктер )

Синтез жиров – май синтезі

Синяк – көкбасгүл (айлаулықтар тұқымдасына жататын екіжылдық жабайы өсімдіктер туысы)

Сирень узколистная айыл жапырақты сиреняя

Система земледелия – егіншілік жүйесі (жерді тиімді пайдалануға топырақтың құнарлығының сақтап,оны арттырудағы ауыл шаруашылық дақылдардан мол және тұрақты өнім алуға бағытталған агротехникалық шаралар )

Система земледелия лесолуговой зоны – орман шабындық аймағы егіншілік.