Семиотика культуры


Қазақстан елтаңбасы Белгілер: табиғи, иконалық, конвенционалды, вербалды және т.б. болып бөлінеді



бет7/10
Дата12.12.2021
өлшемі3,57 Mb.
#99695
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Байланысты:
2 мәдениет семиотика (1)
daris 5.1, Темы презентации, 2 мәдениет семиотика (1)

Қазақстан елтаңбасы

Белгілер: табиғи, иконалық, конвенционалды, вербалды және т.б. болып бөлінеді.

  • Белгілер: табиғи, иконалық, конвенционалды, вербалды және т.б. болып бөлінеді.
  • Табиғи белгілерге табиғаттың құбылыстары мен заттар жатады. Бірақ заттар әлде құбылыстар өздігінен белгі болып табылмайды, соны белгі деп қабылдайтын субъект үшін ғана ол белгі қызметін атқарады. Тарата айтар болсақ, ондай белгіні белгі-нышан десе де жөн, өйткені ол белгі басқа зат туралы қажетті ақпарат жеткізеді. Мысалы, түтін – жанып жатқан оттың нышаны; жүрек соғысы – тіршіліктің нышаны; дененің қызуының көтерілуі – науқастану нышаны; қалың қара бұлт – болар жаңбыр нышаны және т.с.с.
  • Иконалық белгі дегенде "икона" сөзінің этимологиялық мәніне негіздеп айтып отырмыз. Грек тіліндегі "еісоn" қазақшаға "кескін", "сурет" деп аударылады. Демек, иконалық белгі дегеніміз белгі-кескін, белгі-бейне. Бұл белгілер табиғи белгілерден өзінің жасандылығымен, артефактылығымен ерекшеленеді. Оны қазақ тіліндегі таңба деген ұғыммен алмастырсақ та болғандай. Мысалы, жақында мектеп барын білдіретін арнайы таңба жол үстіне салынады, көпшілік орындарында дәретхана, эскалатор-баспалдақты танытатын таңбалар қойылады. Әлгі кескін-бейнелерге қарап адамдар ненің қайда екенін ажырата алады. Кезінде қазақтар табын-табын сиырлар, үйір-үйір жылқылар, отар-отар қойларын өзгелердікінен ажырату үшін таңба салатын болған. Мысалы, қазақтар малына өз руының не атасының белгісі болып есептелетін рәміздік бейнені таңбалап салған. "Тайға таңба басқандай" деген тұрақты сөз тіркесі де соны аңғартады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет