Жарық пен ауаның әсерінен көз тамшылары (сульфацила-натрия) бір реакциялар пайда болады.
Тұнба пайда болу
Ерітінді сарғыштығы
рН-ң қышқылға оралуы
рН-ң сілті жаққа жылжуы
Салыстырмалы айналудың өзгерісі
150
1,5 – 3 метр бұта, бұрғалау сұр түсті жапырақтары супротивті үш-бес қалақты, Үсті-төменнен жасл түс, жалаңаш Гүлшоғыры – қолшатыр секілді. Бұл гүлдер бес тісті пиала мен бес кесілген ақ гүл тәж. Жемісі – жұмыртқа тәрізді қызыл сүйек жеміс қабағы түтік тәрізді 15-20 см, әжімді, сұр-жасыл жасымықша.
шетен
ақшатар
В) адамшөп
итшомыр
итжидек
151
Ақшатыр шикізатының хиимиялық құрамы :
С дәрумен, жүректік гликозид
Глюкозид вибурнин, К, С дәрумен, каротин, үштерпен сапонины, смола
Глюкозид вибурнин, С дәрумен , алколоид, флаваноид
С, К дәрумен, алкалоид, антоциан, нитрогликозид және т.б.
152
Көпжылдық шөптесін өсімдік. Тамыр бұталары өзекшеленген. Сабағы бұталанған, жапырақтары сабақ шетінен 2-5 араластырылған. Жаппырақтары күрделі, бес саусақты, қысқа шыбықты. Жапырақтары элипті, үшкір шетті, шеті кіші тісті. Гүл шатыры жай жеміс – жарық-қызыл суйекжеміс:
адамтамыр
қара мендуана
скополии
итшомырт
беладонна
153
Антрацен туындылары сілтімен әрекеттескенде қандай түске боялады
сары түс
көгілдір
қызыл
қызғылт
қара
154
Қарақұмық тұқымдастарының морфологиялық ерекшелігі:
жерасты бөлімдері жақсы дамыған бұталар.
жапырақтары сопақша, доға тәріздес, көпжылдық шөптектес өсімдік.
жапырақтары ірі, тр тәріздес, шеттері тегіс емес, көпжылдық шөптектес өсімдік
цилиндр тәріздес сабақ, кез балақтары қызыл түсті,
көп сабақты, төртбұрышты, жапырақтары жұмыртқа тәрізді формалы
155
Разғаш шикізаты
жеміс
жапырақ
шөп
пиязшық
тамыр
156
Разғаш шикізатының өткізгіш қасиеті нелердің байланысы?
полисахаридтер
дубильдік заттар
флавоноидтар
антрагликозидтар
кумаринамидтер
157
Қарражеміс шикізаты :
тамыр
қабық
түс
жеміс
түсіпек
158
Қалқанша гүлшоғырының бөліктері мен себеттері жартышар тәрізді түрде келеді. Себет диаметрі 6-8 мм. Гүлдері құбырлы, ашық гүлтабанды, ерекше ащы иісі бар гүл:
көк гүлкекіре
Тамыр сабағы цилиндрлік, сәл майысқан. Қурап қалған жапырақтар тамырсабақтың бас жағында жалпақ, ай тәрізді із қалдырған. Ал асты жағында кесілген тамырдан қалған дөңгелек іздер бар. Түсі сарғыш-қызғылт, іздер қызыл. Айқын жұпар иісті. Дәмі ащы. Бұл тамырсабақ кімдікі:
жылантаранның
Ет жапырақ баданның
шамшық андызы
Сары кубышканың
Биік андық
160
Дәрілік өсімдіктерден дайындалған шикізаттың сапасын айқындайтын талдау әдісі:
микроскопиялық
аналитикалық
фитохимиялық
тауарлық (товароведческий)
фармацевтикалық
161
Төменде берілген дәрілік өсімдіктік шикізатының атын атаңыз: тамыры цилиндрлік, тығыннан тазартылған немесе тазартылмаған, ұзындығы 10-15см және ені – 2 см. Тамырдың беті көлденең қатпарлы, қабықтары жұмсақғ уатылған, қара дақтармен толған – жіңішке тамырдың кескеннен қалған іздер түсі ақшыл-сұр; иісі нәзік, әлсіз, дәмі тәтті, кілегейлігі сезініледі.
Аралия тамыры
Алтей тамыры
Қызылмия тамыры
Қуандәрі тамыры
бақбақ тамыры
162
Тамырсабағы қатты, жылан тәріздес, сәл жалпақтанған, тамыр кескеннен қалған іздері бар. Ұзындығы 10 см, ені 1-2 см, ішінен қызғылт түсті , нақты кесілген, иісі жоқ, дәмі уылдыратын. Осындай шикізатты атаңыз:
Бадан тамырсабағы