Алюминий, алыну, қасиеттері, қолданылуы. Алюминийдің физикалық және химиялық қасиеттері. Оксидтері, гидроксидтері, амфотерлі қасиеттері

SiO₂ +C → SiO+CO не SiO₂ +Si →2SiO; SiO ток өткізбейді, изолятор ретінде қолданады. SiO₂ – гетеротізбекті полимер. Кремний диоксиді инертті, тек фтор, фторсутек, оның судағы ерітінділері және сілтілердің ерітінділерімен әрекеттеседі:

SiO₂ + F₂, HF (газ, балқытқыш қышқыл) → SiF₄+H₂O;

SiO₂ –ге қарағанда SiF₄ берігірек қосылыс, сондықтан реакция жүреді.

SiO₂ + 2NaOH →^t0 Na₂SiO₃(силикат) + H₂O

Силикаттар көбінесе SiO₂+NaOH, Na₂CO₃, MeO(балқыма)→силикаттар; SiO₂ + Na₂CO₃ → Na₂SiO₃ + CO₂ ; SiO₂ + PbO → PbSiO₃ түзіледі.

SiO₂ + қышқыл, су → жүрмейді; Кремний қышқылын мына реакция арқылы алады: Na₂SiO₃ +2HCl→H₂SiO₃↓(кремний қышқылы) + 2NaCl; хSiO₂∙yH₂O x = y = 1, метакремний қышқылы H₂SiO₃; y=2, x=1 болса, орта кремний қышқылы H₄SiO₄ . H₂SiO₃ өте әлсіз қышқыл болғандықтан, суда еритін тұздары толық гидролизге ұшырайды.

Na₂SiO₃ + H₂O →2 NaOH + H₂SiO₃↓ – силикагель.

Кремнийдің сутекті қосылыстары силандар: SiH₄ – силан;

Mg₂Si + 4HCl → MgCl₂ + SiH₄↑ CH₄, C₂H₆ қатары сияқты SiH₄, Si₂H₆,…Si₁₈H₁₈ (октасилан)-ге дейін болады. Силандар улы, иісі жағымсыз. SiH₄-тотықсыздандырғыш SiH₄ + 2O₂ → SiO₂ + 2H₂O

8KMnO₄ + 3SiH₄ → 8MnO₂ + 3SiO₂ + 8KOH + 2H₂O

8FeCl₃ + SiH₄ → 8FeCl₂ + SiCl₄ + 4HCl

Силандар гидролизге түскіш SiH₄ +2H₂O ↔ SiO₂+ 4H₂

H₂[SiF₆] – кремний фторлы сутек қышқылы, күшті қышқыл, 0,1н ерітіндісінің диссоциалану дәрежесі 75%. Күшті дезинфектор. Тұздары – фторосиликаттар, көпшілігі ерімтал, өсімдік зиянкестерін жоюға қолданылады, эмаль жасағанда жұмсалады. Si… 3s²3p²3d – болғандықтан, SiH₄ +2HF→ SiГ₄ (SiF_4, SiCl_4, SiBr₄) – тікелей синтезбен алуға болады, түссіз, фторид – газ, хлорид, бромид – сұйық, иодид – қатты заттар, сумен әрекеттеседі, кремний диоксиді және галоген сутек түзіледі. SiS₂ – дисульфид 2H₂S+Si→SiS₂+2H₂; гидролиз SiS₂+2H₂O→SiO₂+2H₂S; тұздары Na₂SiO₃ – еріген шыны, ерітіндісі сұйық шыны деп аталады. Терезе, құты шынылары Na₂О×СаО×6SiО₂ ; Шыныны мына реакция арқылы алады: Na₂CO₃+CaCO₃+6SiO₂→ Na₂О×СаО×6SiО₂ +2CO₂ Шыны жасыл болу үшін Fe²⁺ қосылыстарын қосады. K₂O×PbO×6SiO₂ – хрусталь.