1.Хронологиялық тізбектеме. Берілген тұлғалардың ішінен Алтын Орда билеушілерін хронологиялық ретімен орналастырыңыз:
№
|
Шыңғыс хан, Батый хан, Орда Ежен, Өзбек хан, Жәнібек хан, Тохты хан, Берке, Бейбарыс, Меңгу-Темір, Тоқтамыс хан
|
1
|
|
2
|
|
3
|
|
4
|
|
5
|
|
6
|
|
2. Билеушілерді мемлекеттермен сәйкестендіріңіз
1
|
Батый хан
|
|
A
|
Ақ Орда
|
2
|
Тоғылық Темір
|
|
B
|
Көшпелі өзбектер мемлекеті
|
3
|
Ұрыс хан
|
|
C
|
Сібір хандығы
|
4
|
Әбілқайыр хан
|
|
D
|
Моғолстан мемлекеті
|
5
|
Ибақ хан
|
|
|
Алтын Орда
|
3. Тарихи ондық». Берілген оқиғаларды хронологиялық реттілігімен жазыңыз.
№
|
Оқиға
|
Мерзімі
|
|
Дұрыс жауабы
|
A
|
Монғол әскерінің Қытай жеріне басып кіруі
|
|
1
|
|
B
|
Монғолдардың Жетісуға басып кіруі
|
|
2
|
|
C
|
Шағатай ұрпағы Тоғылық Темірді таққа отырғызды
|
|
3
|
|
D
|
Монғол мемлекетінің негізі қаланды
|
|
4
|
|
E
|
Ақ Орданың соңғы ханы Барақ қайтыс болды
|
|
5
|
|
F
|
Ұрыс хан Еділ бойына ұрысқа аттанды.
|
|
6
|
|
G
|
Алтын Орда билеушісі Мамайды Куликов шайқасында Мәскеу князі Дмитрий Донский әскері талқандады
|
|
7
|
|
H
|
Өзбек хан исламды Алтын Орда мемлекетінің ресми діні етіп бекітті
|
|
8
|
|
I
|
Шыңғыс хан қайтыс болды
|
|
9
|
|
J
|
Бүкілмонғолдвқ құрылтайда Батысқа жорық жасауға шешім қабылданды
|
|
10
|
|
4. Тарихи диктант. Бос орындарға тиісті сөздерді жазыңыз.
Шағатайдың иелігіне Шығыс Түркістан, Жетісудың ұлкен бөлігі мен ................... енді.
Шағатай ұрпағы ................ ....... билік еткен тұста хан есімі жазылған ............... .............. айналымға енді.
Шағатай хандығы екі жеке мемлекетке бөлінді. Шағатай ұлысының батыс иелігі - .............................................. Шағатай ұрпақтары өз үстемдігін жоғалтып, билік түркі-монғол ақсүйектеріне өтті.
Мемлекеттің шығыс бөлігінің әмірлері билікті бірден басып алмай, хан тағына ............................................... ұрпағын отырғызды.
Монғол мемлекетіндегі дәстүр бойынша тек ............................................ ........................ ғана хан тағына отыра алатын. Сол себепті де дулат тайпасының аса қуатты билеушісі ................ ................................ таққа Шағатай ұрпағы ........................... .......................... отырғызды.
«Тарих-и -Рашиди» деректері бойынша XIV-XVІ ғасырдың басында бұл Шыңжаң өлкесі, ................................. мен ........................... .................................... аумақтарын қамтыды.
Тоғылық Темір Ордасы ........................................ орналасты.
Тоғылық Темір мұрагері Ілияс Қожа .................. жылы «Батпақ шайқасы кезінде» моғол әскерін басқарып, Әмір Темір әскерін талқандағаны белгілі.
Есенбұға хандық құрған 50 жылдардың соңында Керей мен Жәнібек сұлтандар басқарған қазақтардың бір бөлігі ............................... көшті.
Моғолстанның соңғы хандарының бірі Қашқарияға басып кіріп, жаңа мемлекеттің негізін қалады. Тарихта ол ....................... деп аталды.
......... ғасырдың басында Моғолстан мемлекеті құлады.
Моғолстан этникалық жағынан біртекті мемлекеттер - ................................ мен .......................... қалыптасуына жағдай жасады.
5. Картамен жұмыс. Картадан Алтын Орда мемлекетінің астанасын көрсетіңіз.
Үшінші бөлім
XV- XVІІ ғасырлардағы қазақ хандыңғы
1.Хронологиялық тізбектеме. Берілген тұлғалардың ішінен Қазақ хандығының билеушілерін хронологиялық ретімен орналастырыңыз:
№
|
Қасым хан, Әмір Темір, Батый, Хақназар хан, Керей хан, Есім хан, Тәуекел, Тәуке
|
1
|
|
2
|
|
3
|
|
4
|
|
5
|
|
6
|
|
2. Шығармаларды авторымен сәйкестендіріңіз.
1
|
«Тарихи-и-Рашиди»
|
|
A
|
Мұхаммед Хайдар
|
2
|
«Жәмиғ-ат-тауарих»
|
|
B
|
Осман Хукистани
|
3
|
«Жеті жарғы»
|
|
C
|
Қадырғали Жалаири
|
4
|
«Тарих-и ӘӘбілқайыр хани»
|
|
D
|
Тәуке хан
|
3. Тарихи ондық». Берілген оқиғаларды хронологиялық реттілігімен жазыңыз.
№
|
Оқиға
|
Мерзімі
|
|
Дұрыс жауабы
|
A
|
Қасым ханның ел билеуі
|
|
1
|
|
B
|
Керей мен Жәнібектің Әбілқайыр хандығынан бөлінуі
|
|
2
|
|
C
|
Семен Мальцев пен Третьяк Чебуков бастаған орыс елшілігінің Қазақ хандығына келуі
|
|
3
|
|
D
|
Бұйдаш ханның ел билеуі
|
|
4
|
|
E
|
Бұрындық ханның ел билеуі
|
|
5
|
|
F
|
Орыс елшісі Вельямин Степановтың Тәуекелге келуі
|
|
6
|
|
G
|
Хақназардың билікке келуі
|
|
7
|
|
H
|
Жоңғар хандығының құрылуы
|
|
8
|
|
I
|
Орбұлақ шайқасы
|
|
9
|
|
J
|
Тәуке ханның «Жеті жарғы» заңдар ережесін шығаруы
|
|
10
|
|
4. Тарихи диктант. Бос орындарға тиісті сөздерді жазыңыз.
1. Хан кеңесіне ең ықпалды ........................ мен тайпа көсемдері және ........................ енді.
2. Ең маңызды мемлекеттік мәселелер ...................... шешілді.
3. Жеті атаға дейін туыстық байланыстармен біріккен ауылдар ..................... енді.
4. XV- XVІ ғасырда қазақ ұлыстары басында ................... тұрды.
5. Картамен жұмыс. Тәуке хан тұсында Битөбеде, Мартөбеде, Күлтөбеде «Билер кеңесі» өткізіліп отырды. Картадан «Билер кеңесі» өткізілетін аймақтарды белгілеңіз.
Тест тапсырмалары
14. Тест сұрақтары:
1. “Түрік” этнонимі бірінші рет деректерде қашан кездесті ?
А) 542 ж. В)545 ж. С)546 ж. D)547 ж.
Е)548 ж.
2.Букрат тауларында аварларды екінші рет жеңген қаған?
А) Қара Еске В)Мұқан С)Иштеми D)Бұмын Е)Күлтегін
3. 555ж түріктер қарсылықсыз басып алған жерлер?
А) Каспиий бойы В) Арал бойы С) Балхаш бойы
D) Жоңғар тауы Е)Қаратау жері
4. Түрік қағанатының негізін қалаушы қаған ?
А) Қара Еске В)Мұқан С)Иштеми D)Бұмын Е)Күлтегін
5. Бумын жеңген жужжан билеушісі?
А) Қара Еске В)Анағұй С)Анахарсис D)Авар
Е) Иштеми
6. VІғасырдың 70-жылдарында Түрік қағанаты қай жерлерге үстемдік етті?
А) Солтүстік Кавказ,Каспиий бойы В) Солтүстік Кавказ бен Қара теңіз жағалауына дейін С) Солтүстік Кавказ бен Жерорта теңізі жағалауына дейін
D) Жоңғар тауы мен Қара теңізге дейін Е)Қаратау жері мен Арал бойы
10. Түркештердің Күнгет қаласы қай жерде орналасқан ?
А) Іле В) Талас
С) Шу D) Есіл Е) Ертіс
11. Түркеш мемлекетінің негізін қалаған қаған?
А) Сұлу В) Құтшар С) Күлишор D) Жыпыр Е) Үшілік
12. Соғдылардың Түркістан мен Жетісуға қоныс аударуы саудаға байланысты деп айтқан зерттеуші? А)Рубрук В)Әл-Марвизи С)Бартольд D)Сюань Цзянь Е) Менондр Протектор
13. Х ғасырдың басында қарлұқтар жеңілген ел ?
А) Ұйғыр қағанатынан В) Енисей қырғыздарынан
С) Арабтардан
D) Қарахандардан
Е) Қимақтардан
14. Түргеш қағандарының екінші ордасы:
А) Суяб В) Мыңбұлақ С) Испиджаб D) Тараз Е) Күңгіт
15. 715 жылы Түргеш қағанаты ... қағанның келуімен күшейді:
А) Жегуй В) Тоң-Жабғу С) Үш- елік Д) Сақал Е) Сұлық
16. Түргеш қағаны Үш-Еліктің мұрагері:
А) Сұлұқ В) Сақал С) Жеғұй D) Қара
Е) Таспар
17. Жетісуға 746 жылы Алтай және Тарбағатайдан қоныс тепті:
А) қарақытайлар
В) түргештер
С) наймандар D) қарлұқтар Е) оғыздар
18. 840 ж. ортаазиялық далада ірі оқиға болды:
А) Енисей қырғыздары Ұйғыр қағанатының өмір сүруін тоқтатты.
В) Моңғол даласында саяси билік шығыс түріктерге өтті.
С) Үш тайпа одағы – қарлұқ, ұйғыр, басмыл- құрылды.
Д) қарлұқтар мен ұйғырлардың бәсекелестігі ұйғырлардың жеңуімен аяқталды.
Е) түргеш мұрагерлігі үшін қарлұқтар мен оғыздар арасында күрес басталды.
19. 751 жылы Атлах қаласының маңында ...... арасында алапат шайқас өтті:
А) түргештер мен қарлұқтардың В) түргештер мен оғыздардың С) арабтар мен қытайлықтардың
D) наймандар мен керейіттердің
Е) қимақтар мен қыпшақтардың
Достарыңызбен бөлісу: |
