Занятие № Топ группа Тақырып
жүктеу/скачать 0,59 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- [+- указательное слово+ существительное], (союзные слова который, какой, кто, что, где, куда, откуда). Закрепление новых знаний.
- Творческая работа.
- Сабақтың жоспары План урока
- Сабақтын барысы Ход урока 1. Бағдарлану – мотивациялық блок
- 2. О перациялы қ- танымдық блогы
- Білімдерін бекіту; Қазақ тіліне ғана тән дыбыстары бар сөзді анықтаңыз
- Қатаң дауыссыз дыбысқа аяқталған сөзді белгілеңіз
- Үндестік заңына бағынатын сөзді табыңыз
2. Операциялық- танымдық блогы Актуализация знаний.Дайте определение разных типов связи в словосочетаниях, определите тип связи в предложенных словосочетаниях. Какое из них не словосочетание? Составьте предложения с одним из словосочетаний, разберите по членам. Вспомните, что такое определение. Усвоение новых знаний. Работа с предложением из стихотворения Ю. Левитанского /чтение, запись второго предложения/ Все прозрачней становится лес, обнажая такие глубины, Что становится явной вся тайная суть естества,- Все просторней, все глуше в осеннем лесу - музыканты уходят - Скоро скрипка последняя смолкнет в руке скрипача - И последняя флейта замрет в тишине - музыканты уходят - Скоро-скоро последняя в нашем оркестре погаснет свеча... Я люблю эти дни, в их безоблачной, в их бирюзовой оправе, Когда все так понятно в природе, так ясно и тихо кругом, Когда можно легко и спокойно подумать о жизни, о смерти, о славе И о многом другом еще можно подумать, о многом другом.
2. Контактное слово (часть речи): сущ. 4. Средства связи: союзные слова: /который, какой, кто, что, где, куда, откуда/. 5. Указательные слова /тот, такой/ 6. Позиция по отношению к контактному слову /всегда постпозиция/ На какой член предложения похоже это предложение? Каким союзным словом можно заменить «когда»? Это предложение называется придаточным определительным. Обобщим еще раз его отличительные признаки. Попытайтесь составить схему этого предложения, сохраняя все эти признаки. [+- указательное слово+ существительное], (союзные слова который, какой, кто, что, где, куда, откуда). Закрепление новых знаний. Выписать из предложений СПП с придаточным определительным, выделить грамматическую основу, составить схему. 1. Лес стоял тихий и молчаливый, потому что главные певцы улетели. (Мамин-Сибиряк Д.Н.) 2. Пустая веранда готова к приему гостей, которым грешно ли нагрянуть и стать на постой… (А. Горобец) 3. Осенняя река так блестит и сверкает на солнце, что глазам больно. (Гончаров И.А.) 1. Мир осинам, что, раскинув ветви, загляделись в розовуюводь. (С.Есенин) 2. Красные лучи ложились огнистым свинцом по речке там, где она пряталась под нависшие кусты. (И. С. Тургенев) 3. Туча, то белея, то чернее, так быстро надвигалась, что надо было еще прибавить шагу, чтобы до дождя поспеть домой. (Л.Н.Толстой) 1. Все молчали, чтобы расслышать шорох цветов. (К.Паустовский) 2. Дождь лил как из ведра, так что на крыльцо нельзя было выйти. (С.Т.Аксаков) 3. Но есть дни, когда в крови золотолиственных уборов горящих осень ищет взоров… (А.А.Фет) 1.Мила мне осенняя роща…, где каждый березовый лист шелестит надо мной… (Ю. Левитанский) 2. Я должен был нанять быков, чтобы втащить мою тележку на эту проклятую гору, потому что была осень и гололедица. (М.Ю.Лермонтов) 3. Небо опустилось и стало желто-розовым, будто на него падал отсвет далекого пожара. (С.Антонов) Замените причастный оборот придаточным определительным: 1. Воздух был полон острой свежести, бывающей только после дождя. (Станюк) (которая) 2. Горький запах полыни, смешивавшийся с нежным ароматом осенних цветов, был разлит в утреннем воздухе. (что) 3. Солнце освещало вершины лип, уже пожелтевших под свежим дыханием осени. (М.Ю.Лермонтов) (какие)
Составьте по одному СПП с придаточным определительным. Рефлексия. Домашнее задание Білімдерін бекіту 3.Рефлексия бақылау блогы Нәтижелерді жинақтап, қортындылау Рефлексия Үйтапсырмасы қолы ___________________ Қамырдан жасалған өнімдер Сабақтың тақырыбы: Қамырдан жасалған өнімдер. Сабақтың мақсаты: Білімділігі: оқушыларға қамыр түрлерінен, ұннан жасалған тағамдар туралы мағлұмат беру; Дамытушылығы: оқушылардың тамақ пісіруге деген қызығушылығын, құштарлығын арттыру; Тәрбиелігі: ұн тағамдарын дайындағанда ұқыптылыққа, тазалыққа, үнемділікке, нанды қастерлеуге тәрбиелеу. Сабақтың түрі: аралас сабақ. Сабақтың типі: жаңа білімді игерту Сабақтың әдісі: түсіндіру, әңгімелеу, көрсету, сарамандық. Көрнекілігі: нанға қатысты ырымдар мен тыйымдарды түсіндіру, тәтті тағамдар плакаты, пісірілген тағам түрлері, интерактивті тақта. Пәнаралық байланыс: биология, тарих, әдебиет. Сабақтың барысы: 1. Ұйымдастыру бөлімі. 2. Үй тапсырмасын сұрау. 3. Жаңа сабақ. 4. Сабақты қортындылап талдау. 5. Оқушылардың еңбегін бағалау. 6. Үйге тапсырма. 1. Ұйымдастыру бөлімі. Амандасу, оқушылардың оқу құралдарын тексеру, сабаққа қатысуын түгендеу, сабаққа назар аудару. 2. Үй тасырмасын сұрау: Қой етінен дайындалатын ұлттық тағамдар. 1.»Ас – адамның арқауы» деген мақал нені білдіреді, кім айтады? (Денсаулықтың жақсы болуы, адамның жақсы ойлап, жұмыс істеуі. Адам тамақтанғанда жұмыс жасауға, өмір сүруге қызығушылығы артады. Аспен адамның ойлау өрісі кеңейіп, тірек қүші артады). 2. Ет және ет тағамдарының құндылығын кім айтады? (Сиыр етінің 18 - 20, қой етінің 15 - 20 пайызын белок құрайды. Құрамы 4 - 9 пайыз майдан тұратын ет, адам денсаулығына пайдалы, яғни күш береді). 3. Еттің құрамында қандай витаминдер кездеседі, кім айтады? (Еттің құрамында В тобының витаминдері В1, В2, В3, В12, ал минералды заттардан - фосфор - 0, 2, калий - 0, 3 темір 2 - 3, мырыш 2 - 3 бар.) 4. Ұлттық аса қадірлі тамақ, ол қандай тағам?(Ет асу). 5. Қой етінен қандай ұлттық тағамдар дайындалады? Қуырдақ Қазақша ет Кәуап әсіп Төстік тұшпара мәнті Ал енді біздер тағам әзірлеу барысында естен ешқашан шығармайтын техникалық кауіпсіздік ережелері бар екенін ұмытпайық. Қандай тағамды әзірлесең де мыналарды ұмытпа: 1. Қызып тұрған кастрөлді немесе басқа да ыдыстарды үстелдің шетіне қоюға болмайды. 2. Отта қайнап тұрған кастрөлдің қақпағын өзінен кері қарай аш. 3. Қызып тұрған шәйнекке мұздай су құйғанда өте абай бол. 4. Ыстық тағамның дәмін татып көру үшін ұзын қасықты пайдалан немесе оның салқындағанын күт. 3. Жаңа сабақ. Біздің бүгінгі өтетін жаңа сабағымыздың тақырыбы: «Қамырдан жасалған өнімдер». Дәпрерімізге тақырыпты жазайық. Күнделікті өмірде көріп, естіп жүрсіздер, нанды қашан да қастерлеп өскен халықпыз. Нан – жер - ананың адамзатқа беретін баға жетпес азығы. Нан дастарқанға қалай келеді? (Слайдтан ауыл өмірінен көрініс) Жер жырту, тұқым себу, баптау, астык жинау, дүкен, наубайхана, қоймаға сақтау. Ұн – қамырдың барлық түрін әзірлеудәң негізгі шикізаты. Үй жағдайында пісіру үшін бидайдың майда ақ ұны, жоғары, 1 және 2 сортты бидай ұны пайдаланады, жүгері мен қара бидай ұны сирегірек пайдаланылады. Қамырдан жасалған өнімдердің құрамында өсімдік нәруызы, май, В және РР1 витаминдер тобы, крахмал түрендегі көмірсулар болатындықтан, тамақтың құнарлығы жоғары. Ұн өнімдерін 4 топқа бөлуге болады: 1. Ұннан жасалатын тағамдар - тұшпара, үй кеспесі, варениктер, құймақ. 2. Ұннан жасалатын аспаздық өнімдер - пирожкилер, бауырсақ, бүрменан, бәліш және т. б. 3. Дәмделген нан өнімдері - қарапайым майқоспа нан, әр түрлі тоқаштар, қаусырма т. б. 4. Ұннан жасалған кондитерлік өнім – торт, печенье, пирожный, прәндік. Бұл өнімдерді дайындау үшін қамырдын алуан түрін пайдаланады. Ұн мен одан жасалған тағамдарды дайындау үшін әр түрлі ыдыстар қолданылады. Олар елек, оқтау, таба, қамыр кескіш, қамыр жайғыш, табақшалар. Ұннан тағам пісіру үшін қамыр илеу керек. Қамырдың өзін илеу түрлеріне қарай қою және сұйық қамыр десек болады. Қамырды екі топқа бөледі: ашытқылы және ашытқысыз. Ашыған қамырдан дайындалатын өнімнің сапасы оның иленуіне, толықсытылып өнделуіне, ашуына байланысты болады. Қамыр әзірлеу алдында ұнды жылы орынға әкеліп, електен өткізеді. Ұнды електен өткізудегі мақсат - одан бөтен заттар мен түйірлерді ажырату. Қамыр илеу үшін ұнды елейді, ашытқыны жылы суға салып араластырады, тұз, қантты ерітіп алады. Ұнның нәруызы суды сіңіріп, ісінеді, қамырға былқылдақтық беретін желімтек түзеді. Ашыту процесі кезінде ашытқылар ұндағы қантты спиртке және көмірқышқыл газына дейін ашытады, ол қамырдан шығуға ұмтылып, оны кеуектейді де, кеуектілік түзіледі, ал сүтқышқылдығы бактериалары қантты сүт қышқылына дейін ашытады, ал ұн нәруыздарын ісіндіруге жақсы әсер етеді және тағамның дәмін жақсартады. Ал осы нанға байланысты қандай ырым - тыйымдар білеміз. 1. Нан – дән басы. Сондықтанда дастарқанға алдымен нан қою керек. 2. Нанды төңкеріп қоюға болмайды. 3. Нанды бір қолмен сындыруға болмайды. Ол үкен күнә. 4. Нанды жерге тастауға, шашуға, басуға болмайды. 5. Аяқтың астына құранды қойып, нанды алуға болады, ал нанды басып құранды алуға болмайды.(Бұл жерде, құранды басып нанды ал, дегені нан құраннан да қастерлі екенін айтып өткен). 6. Үйге келген адамға да дәм ауыз тигізгенде нан ұсынады. Маман кеңесі айдарынан. Мектеп асханасының аспазшысының кеңесін тыңдау. Ашытқылы қамырды дайындау технологиясы 1. Қамырды илеу – ұнды елеп, тұз, қант, ашытқы, жылы сүт немесе су қосады. 2. Қамырдың ашуы – ашытқы қантты ашытып спирт пен көмірқышқыл газы түзіледі. Писіру кезінде спирт ұшып кетеді. 3. Қамырды өңдеу - әр түрлі өнімдерге арнап өңдейді. 4. Қамырды толықсыту – пісіру алдында қалпына келуі үшін қамырды жылы жерде бірнеше минут ұстайды. 5. Ұсақ өнімдерді пісіру 10 - 12 мин., ірі өнімдерді пісіру 45 - 60 мин., температура 200 - 250 С. Ашытпа дайындау - ұн, су(сүт), ашытқы, аз ғана қант қосылған сұйық қамыр. Ашытпаның ашуы – 1немесе1, 5 сағат. Қамырдын ашуы – жылы жерде 2 немесе 3 сағат Сарамандық жұмыс: Ашытқысыз қамыр дайындау. Топшамамен жұмыс. Сергіту сәті: (мақал - мәтел жарысы) Дастарқанда наны жоқтың, тамағының сәні жоқ. Таңғы асты тастама, кешкі асқа қарама. Ет етке, сорпа бетке. Ас иесімен тәтті. Тойған үйге тоғыз бар. Асына тойғызбасаң да, ақ ниетіңе тойғыз. Нан - тамақтың атасы, ынтымақ көптің батасы. Бекіту: Тәтті, тәтті емес нан бисквит, үгілмелі, қайнатқы Блиц сұрақтар. Оқушылар кезектесіп сұрақтар суырып жауап береді. 1. Қамырға ашытқы қосқанда қандай процесс жүреді? (ашу процесі) 2. Қамыр неше топқа бөлінеді? (2) 3. Ұнды пайдаланар алдында нені ескеру керек? 4. Ашытқы қалай дайындалады? 5. Бір жұмыртқа 10 минутта піседі, ал 4 жұмыртқа неше минутта піседі?(10мин) Пайдалы кеңес. - Нан ыдыста көгеріп кетпес үшін мақтаны йодқа батырып, ыдысқа салып, нан салғышқа қояды. - Пышақты өткірлеу үшін жарты сағат тұзды суға салу керек. 5. Бағалау. Оқушылардың дайындап келген тағамдарына және сұраққа жауап бергендерін ескере отырып бағалау. 6. Үйге тапсырма. Өз таңдаулары бойынша қамыр илеп, пісіпіп әкелу, реферат жазып келу және жаңа тақырыпты оқып келу. Құймақ Құрамы: 3 жұмыртқа, 1 ас қасық құмшекер, 1, 5 пиала сүт немесе су, 0, 5 шай қасық тұз, 2ас қасық өсімдік майы. Қажетті ыдыс - аяқтар: жұмыртқа былғайтын табақ, бығауыш, таба, тарелке. Дайындау технологиясы. Жұмыртақаны жарып құмшекер мен тұзды салып араластырып, 30 мин былғайды, көлемі үлкейіп көбейеді. Сүт және ұн салып араластырады, тұйіршек болмау керек. Дайын сұйық қамырға өсімдік майын қосады. Табаны қыздырып, жұқалап пісіреді. Бисквиттік қамыр дайындау. Құрамы: 4 - 5 жұмыртқа, 1 стакан құмшекер, 1 стакан ұн. Қажетті ыдыс - аяқтар: табақ, елек, былғауыш немесе миксер, шұңғыл тарелке. Дайындау технологиясы. Жұмыртқа мен құмшекерді араластырып, көлемі бірнеше есе үлкейгенше көпсітеді. Еленген ұнды қосып, сұйық қамыр жасайды. Май сіңген пергамент қағазы төселген табаға сұйық қамырды құяды. 200 - 220 С температурада пісіреді. Кондитер өнімдері – әдетте, құрамында қанты көп тағамдық өнімдер. Кондитер өнімдерінің жүздеген түрлері бар. Технологиясына және оған жұмсалатын шикізат түріне қарай негізгі екі топқа (қантты және ұнды) бөлуге болады. Қантты түріне карамель, кәмпит, шоколад, жеміс-жидекті кондитер өнімдері жатады. Ұннан жасалатын кондитер өнімдеріне печенье, пряник, торт, кекс, орама (рулет), вафли, т.б. енеді. Кондитер өнімдері – жоғары калориялы тағам. Мысалы, 100 г. печеньеде 440 ккал, халуада 570 ккал, шоколад кәмпитте 550 ккал болады. Кондитер өнімдерінің құрамында қант көп (70%-ға дейін) болатындықтан ол ұзақ уақыт сапасын жоғалтпайды. Қағазға оралып та, оралмай да шығарылады. Кейбіреуі пластмасса не металл қораптарға салынады. Қазақстанда кондитер өнімдерін шығаратын ең ірі кәсіпорындар: “Рахат” ААҚ (Алматы қ.), “Қарағанды кәмпиттері” ААҚ (Қарағанды қ.), “Баян сұлу” ААҚ (Қостанай қ.). Сондай-ақ барлық ірі елді мекендердегі кондитер цехтарында, шағын кондитер кәсіпорындарында дайындалады. Сабақтың жоспары План урока
2. Операциялық- танымдық блогы Жаңа материалды мазмұндау (баяндау) Бүгін біз сабақта Қазақстанның саяси жүйесі, Заңдары, Рәміздері, қалалары, географиялық орны туралы сөйлесеміз
Қазақстан Мемлекетіміздің ең қымбат қазынасы - адам және адамның өмірі, құқықтары мен бостандықтары. Республикамызда мемлекеттік билік біртұтас. Қазақстан мемлекеті - демократиялық, тәуелсіз мемлекет. Қазақстанның жер көлемі 2,7 шаршы шақырым. Қазір елдің астанасы - Астана қаласы.Астанаға дейін Орынбор, Қызылорда, Алматы қалалары астана болды. Астана 1997 ж. 10 желтоқсаннан бастап астана болды.Қазақстан бес мемлекетпен солтүстігінде Ресеймен, оңтүстігінде Түрікменстан , Өзбекстан және Қырғызстан, ал шығысында Қытаймен шектеседі. Республикада 131 ұлт пен ұлыстың өкiлдерi тұрады. Елімізде 14 облыс бар. Ұлттық валютасы - теңге, 1993 жылы 15 қарашада енгiзiлген.Мемлекеттік тіл- қазақ тілі. Қазақ тілі түркі тілдер тобына жатады. Қазақ тілі мемлекеттік мәртебесін 1989 жылы алды.ҚР «Тілдер туралы Заңы» 1989 жылы 22 кыркүйекте, екінші рет 1997 жылы 11 шілдеде қабылданды. 1993 жылы 28 қаңтарда Қазақстан Республикасының тұңғыш конституциясы қабылданды. Ал, 1995 жылғы 30 тамызда жаңа Конституция қабылданды. Ата Заң 9 бөлімнен, 98 баптан тұрады.
Нәтижелерді жинақтап, қортындылау Рефлексия
2. Операциялық- танымдық блогы Жаңа материалды мазмұндау (баяндау) Нанның дастарқанға дайын болып келуі ойланған жанға кашанда қызық,ғажап. Нан ертеден-ақ халықтың әл-ауқатын, тіршілік тынысын танытады. Нан пісірген адамдар әрқашан сыйлы да, құрметті болған. Біз арзан нанға кенелген, әлемдегі ең бай мемлекетте өмір сүреміз. Сол үшін елімізге дән ризамыз.Әйтсе де сол нанның баршылығы кейде келеңсіз жағдайға соқтырады. Егер төрт адамы бар әрбір отбасы күн сайын 100 грамм нанды тастайтын болса,бір жылда 36 килограмнан астам нан рәсуа болады екен. Еліміз бойынша алғанда бұл кеткен шығынның орнын толтыру үшін әрқайсысы 20мың тонна астық сиятын 100элеватор салуға,57 диірмен орналастыруға,тәулігіне 50 тонна нан шығаратын 130нан заводын тұрғызуға тура келеді екен. Нан қонақжайлық пен молшылық рәзімі. Мысалы,орыс халқында қонақты нан, тұзбен қарсы алу дәстүрі ертеден қалыптасқан.Қазақ халқында дастарқан бидай ұнынан жасалған нан мен бауырсақсыз жайылмаған, ал бауырсақ нан өнімдерінің ішінде ерекше орын алады. Нан өнімдерін әр түрлі қамырдан пісіреді? Қамырдан жасалған тағамдар жоғары құндылыққа ие, сондықтан барлық ел аспаздығында маңызды орын алады. 1.Ұн тағамдарын пісіруге қажетті негізгі өнімдер? ҰН СУ Ұн тағамдарын пісіруге АШЫТҚЫ қажетті негізгі өнімдер 2.Ұн тағамдарын пісіруге кандай сұрыпты ұн пайдаланамыз? Ұн - қамырдың барлық түрін әзірлеу үшін қажетті негізгі өнім. Тағамды үй жағдайында пісіру үшін жоғары, бірінші және екінші сұрыпты бидай ұны жиірек, қарабидай ұны, арпа, қарақұмық жүгері жармалары сирегірек пайдаланылады. Ұннан жасалған тағамдардың құрамында бағалы қоректі заттар: көмірсулар, ақуыз, май,минералды заттар болғандықтан, тамақтың құнарлығы жоғары. 3.Ашытқыны не үшін пайдаланылады? Ашытқы сұйық, сығымдалған және құрғақ кептірілген болуы мүмкін. Қамырдың көтерілуі және ашу процесінің ұзақтығы ашытқының сапасына байланысты. Қамыр қопсытқыштары.Қопсытқыш қоспаған қамыр тығыз болады. Ондай қамыр вареник,кеспе, тұшпара дайындау үшін қажет.Қамыр сапасын жақсарту үшін және оны көтеру үшін оған қопсытқыш қосу керек, сонда қамыр жақсы көтеріледі. Қопсыту тәсілі әртүрлі болуы мүмкін: Каталог: uploads -> doc doc -> Тақырыбы: Ғарышты игеру (аудандық семинар) doc -> Ғарыш әлеміне саяхат doc -> Сабақ тақырыбы: Шерхан Мұртаза «Ай мен Айша» романы Сабақ мақсаты: ҚР «Білім туралы» doc -> Сабақтың тақырыбы Бала Мәншүк ( Мәриям Хакімжанова) Сілтеме doc -> Ана тілі №2. Тақырыбы: Кел, балалар, оқылық Мақсаты doc -> Сабақ жоспары «Сәулет және дизайн» кафедрасының арнаулы пән оқытушысы, ҚР «Еуразиялық Дизайнерлер Одағының» мүшесі: Досжанова Галия Есенгелдиевна Пәні: Сурет және сұңғат өнері doc -> Сабақ Сабақтың тақырыбы : Кіріспе Сабақтың мақсаты : «Алаштану» курсының мектеп бағдарламасында алатын орны, Алаш қозғалысы мен Алашорда үкіметі тарихының тарихнамасы мен дерекнамасына қысқаша шолу doc -> Тәрбие сағаттың тақырыбы: Желтоқсан жаңғырығы doc -> Сабақтың тақырыбы : Әбунасыр Әл- фараби Сабақтың мақсаты doc -> Сабақ жоспары Тақырыбы: Үкілі Ыбырай Мектеп:№21ом мерзімі жүктеу/скачать 0,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||