Туризмни4 тарийхый ра7ажланы7ы 81м %збекстанда2ы туризм
Т1бият сырларын 6йрени7 81м оннан пайдаланы7 1йиемги заманлар2а барып та3алады. !лбетте, те4из, океан, бийик та7лар, то2айлар, ш5ллерге т6рли ма3сетлерде саяхат3а шы33анлар.
XVII-XVIII 1сирлерде Россияда т1биятты 6йрени7 ма3сетинде сапар2а шы2ы7лар 5ткерген.
Бул ж6рислерди олар экскурсия деп ата2анлар. О3ы7шылар менен экскурсия ш5лкемлестири7шилерди4 бири Тюмень областынан И.Д.Якушин болып, ол ботаника п1нинен тийисли материаллар топла72а 5зини4 6лкен 6лесин 3осты.
qiuy жылы Новороссийск Университети студентлери профессор И.А.Головинский басшылы2ында Крым та7ларын пияда гезип т6рли 3ымбатлы ма2лы7матлар топла2ан. qiui жылы Ялтада «Т1бият, та7 спорты 81м Крым та7ларын 6йрени7 кружоги» ш5лкемлестирилди 81м qio0 жылында ол туристлик клуб3а айландырылды.
qo00 жылда Санкт-Петербургта Рус та7 ж1мийети ш5лкемлестирилди. Бул ж1мийет т6рли маршрут схемаларын ислеп шы3ты 81м Кавказ, Уза3 Кавказ, Алма-Ата 81м бас3ада жерлерде 5з б5лимлерин ш5лкемлестирди.
qoqo жылда Москвада о3ы7шылар экскурсияны4 Орайлы3 бюросын ш5лкемлестирип, ол e0-жыллар2а келип Орайлы3 балалар экскурсия туристлик станциясына айландырылды.
qoew жылы e апрельде биринши П6ткилсоюзлы3 съезди болып 5тти.
Урыс жыллары (qorq-qort ж.ж.) туризмни4 18мийети жо3ары болды.
Туристлер урыс жылларында то2айларда, та7ларда разведка жумысларында к5плеген м1ртликлер к5рсеткенлигин айры3ша атап 5ти7 керек.
Сондай а3 21резсизлигимизди4 абайлап асыра7, оны ж1неде беккемле7де жасларды 1скерий, 7атанпар7арлы3 ру7хында т1рбияла7да дене т1рбия 81м спортты4, сондай а3 та7 туризмини4 18мийети 6лкен болып табылады.
Та7 туризм жас 5спирим характерин т1рбиялайды, оны4 81р 3андай 3ыйыншылы3ларды шыдам берип же4и7ге, та7 шараятында 81р 3ыйлы арна7лы шыны2ы7ларды орынла72а 6йретеди.
Буны4 мысалы, ХХ 1сирди4 w000 жылында елимиз тынышлы2ын, бахытлы келешегин бузы72а урын2ан жа7ыз к6шлерден 3ор2а7да Республикамызды4 б1лент а2ата7лы шегаралары Баткент, Сурханд1рья областыны4 Сариосие 81м Узун районлары территорияларына бас3ыншылы3 пенен кирген халы3ара терроршы бас3ыншылар топарын жо3 3ылы72а 3арсы бол2ан са7ашта ?атанымызды4 м1рт улла-рыны4 3а8арманлы3лары бу2ан жар3ын мысал бола алады.
?атанымызды4 сады3 3ор2а7шыларын т1рбияла7да туризмни4 орны 81м 18мийети дене т1рбия п1ни бойынша улы7ма орта т1лим стандарты 81м о3ы7 д1ст6ринде 81мде «Алпамыс» 81м «Баршынай» тест сына3ларында туристлик саяхатларды4 ба8ала7ларыны4 киритили7и жасларды4 1скерий 7атанпарварлы3 ру87хында т1рбияла72а хызмет етеди.
qoro жылда спорт комитетини4 3арары менен туримз П6ткилсоюзлы3 спорт классификациясына еркин спорт т6ри сыпатында киргизилди. Усыннан кейин туризм бойынша спорт мастерлерин 81м спорт мастерлигине талабанлар пайда бола баслады.
qoru жылда Парижде р1смий т6рде Халы3 аралы3 туристлик ш5лкемлер орайы (МСОТО) ш5лкемлестирилди.
*1мме еллер 81м миллет халы3лары 3атары 5збек хал3ыны4 81м м1дений ра7ажланы7ында туризм айры3ша орын тут3анлы2ы 8а33ында жо3арыда с5з еткен едик.
%збекстан Орайлы3 м1млекетлик архиви материалларыны4 г67алы3 бери7инше qiuo жылда Ташкенттеги билим журтлары о3ы7шылары 6лкени 6йрени7 ма3сетинде Бучмулла та7ына саяхат3а шы33ан.
qio0 жыл июлда о3ыты7шы А.Шельтин т1репинен Тянь-Шань та7ларына к5п к6нлик поход ш5лкемлестирилип, онда т1рбиятты 6йрени7, схема 81м карталар д6зи7 ислери 1мелге асырылды. Кейинирек Чимен 81м оны4 жо3ары б5лимлери 6йренилип, арна7лы карталар д6зилип, маршрутлар белгиленген.
qo0q жыл март айында Ташкенттен гимназия о3ыты7шысы Н.Малин кишкене 81м 6лкен Чимен2а шы2ып, ол жерди4 т1биятын, 8ай7анат д6ньясын, дем алы7 орынларын 6ренип 5зини4 ry топламнан ибарат есабат д1птерин жазып 3алдырды.
qowi жыл2а келип Орта Азия республикалары бойынша u маршрут туристлик саяхатлар 5ткерилди.
qoet-qor0 жылларда (w0 км, et км, r0 км, y0 км, qw0 км) бойынша пияда, велосипед, ата ж6ри7 туристлик саяхатлары ш5лкемлестирилди.
qowq жылда Ташкент, Фер2ана 3алаларында дене т1рбия 31нийгелерин таярла7 бойынша e айлы3 курслар ашы7, qoee жылда Самар3андта q жыллы3 курс ашылы7ы Респуб-ликамызда туризмни4 ра7ажланы7ына ке4 имканият ашты.
qoet жылда Республикамызда биринши дене т1рбия билим журты ашылды.
qott жылы Ташкентте %збекстан Дене т1рбия институтыны4, qotr жылы Фер2ана, qoty жылы Н5кисте 8.т.б. 3алаларда дене т1рбиясы факультетлерини4 ашылы7ы республикамызда туризмни4 ра7ажланы7ында жа4а бас3ыш д17ири болып есапланады.
Paydalang’an a’debiyatlar:
1. Abdumalikov R, Xoldorov T. Turizm- Tashkent, Wqituvchi -1988j
2. Fayzulin M G, Gigiena sanitariya pervaya pomosh 1960 god
3. Abdumalikov R, Xoldorov T., Daurinov V. Turizm. Wzbekiston davlat jismoniy madaniyat institutining nashriёt bwlimi,-1997 y.
Достарыңызбен бөлісу: |