1. Ақпараттар, ақпараттық технологиялар жəне ақпараттық процесстер туралы ұғым. "Ақпарат"



бет178/214
Дата30.04.2020
өлшемі0,98 Mb.
#65217
1   ...   174   175   176   177   178   179   180   181   ...   214
Байланысты:
Akparat-otvet 2010

129. Логикалық есептерді шешу.
Логикалық жалғаулықтар математикада күрделі айтылымдарды сипаттайтын логикалық операциялар болып табылады.Логикалық айтылымдармен жұмыс істеу үшін оларға ат қояды”Айдар жазда теңізге барады” айтылымы А арқылы белгіленсін,ал В арқылы-“Айдар жазда тауға барады”айтылымы белгіленсін.Сонда “айдар жазда теңізгеде,тауғада барады.”Мұндағы “және ” логикалық жалғаулық.А,В-логикалық айнымалылар,олар тек екі мәнде болады:”ақиқат”немесе “жалған ”,сәйкесінше олар “О”не “1” арқылы белгіленеді.Әрбір логмкалық жалғаулық логикалық айтылымдармен орвндалатын операция ретінде қарастырылады және олардың өз атымен белгіленуі болады.Математиеалық логикада ЖӘНЕ,НЕМЕСЕ,ЕМЕС логикалық операциялар ақиқаттық мәндер кестесімен анықталыды. Ақиқаттық кестесі-бұл логикалық операцияның кестелік түрде ұсынылуы,онда кірістік операндалардың ақиқаттық мәндерінің барлық мүмкін терулері осы терулердің әркайсысына арналған операцияның шығыстық нетижесінің ақиқатық мәнімен бірге аталған.

Логикалық көбейту.ЖӘНЕ жалғаулығының көмегімен қарапайым екі А мен B айтылымдарының бір құрамдасқа бірігуі логикалық көбейту немесе конъюнкация (латынша conjunction-біріктіру),ал операцияның нәтижесі-логикалық көбейтінді деп аталады.ЖӘНЕ операцияны “.”нүктемен белгіленеді(&белгісімен де белгіленуі де мүмкін).А және B-иә немесе жоқ мәндерін қабылдай алатын екі айтылым.Мысалы,қарапайым айтылымдар берілсін А-“Астана-Қазақстанның астанасы,” B-“Астанада 500 мыңнан астам адам тұрады”.Онда бұл айтылымдардың логикалық көбейтіндісі немесе конъюнкциясы құрамды пайымдау болады “Астана-Қазақстанның астанасы және Астанада 500 мыңнан астам адам тұрады ”,және ол”Астана-Қазақстанның астанасы ”және “Астанада 500 мыңнан астам адам тұрады ”айтылымдары ақиқаттық мәніне байланысты иә немесе жоқ мәндерін қабылдайды.”А”айтылымы иә мәнін және “B”айтылымы да иә мәнін қабылдағанда ғана ”A”және “B”құрамды айтылымы иә мәнін қабылдайтыны кестеде көрсетілген.НЕМЕСЕ логикалық операциясы белгісімен (кейде + белгісімен белгіленеді).НЕМЕСЕ логикалық операциясының ақиқаттық кестесі төмендегідей болады,мысалы,”Күзде ағаш жапырақтары жасыл және сары болады ”құрамды пікірі үш жағдайда:”Күзде ағаштардың жапырақтары жасыл”,не “Күзде ағаштардың жапырақтары сары”,не “Күзде ағаштардың жапырақтары жасыл және сары”дегенде иә логикалық мәнін қабылдайды.Бұл операцияның ақиқаттық кестесінен,егер А да.В да ия жөніне ие болса,не тек қана А, не тек қана В ия мәніне ие болса онда “А немесе В” пайымдауы ия мәніне ие болатындығы көрінеді.Және керісінше егер А да,В да жоқ мәніне ие болса,онда”А немесе В”пайымдауы жоқ мәніне ие болады.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   174   175   176   177   178   179   180   181   ...   214




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет