21. Басқару нысандарын сипаттаңыз Басқарудың әкімшілік - құқықтық нысаны – бұл атқарушы органның (лауазымды тұлғасының) өз құзырлығы шегінде жүзеге асырылатын және нақты салдарлар тудыратын, оның әрекетінің сырттай көрсетілген әрекеті.
Мемлекеттік басқарудың әкімшілік-құқықтық нысандарының мынадай түрлері болады: 1) әрекетінің сипатына қарай: а) құқықтық;
б) құқықтық емес;
2) мақсаттылығына байланысты: а) ішкі - ішкі ұйымдастыру мәселелерін шешуге қолданылады;
б) сыртқы -органның міндеттері мен функцияларын орындау мақсатында қолданылады;
3) көрсетілу түріне қарай: а) ауызша және жазбаша;
Басқару қызметінің нысандарының ішінде ең көп тарағаны құқықтық және құқықтық емес.
Құқықтық нысандар нақты айқындалған құқықтық салдарларға әкеледі, ал құқықтық емес нысандар құқықтық салдарларға әкелмейді. Құқықтық нысандарына мыналар жатады: 1) нормативті-құқықтық актілерді дайындау және қабылдау (құқық шығармашылық депте атауға болады);
2) жеке нормативті актілерді шығару (немесе құқық қолданушылық);
3) әкімшілік-құқықтық шарттар жасасу;
4) әкімшілік - іс жүргізушілік әрекеттер жасау;
5) заңды мәні бар өзге де әрекеттерді жасау.
Нормативті-құқықтық актілерді дайындау және шығару– жария мүддені тек заңдардың көмегімен қамтамасыз ету мүмкін болмағандықтан атқарушы билік органдарының әкімішлік норма шығаруға мұқтаждығымен байланысты қызметінің негізгі түрі. Тек осы құқықтық нысандарда ғана өктемік өкілеттіліктер айқын көрініс табады.мысалы, Президенттің заңды күші бар жарлық немесе өкімдер шығаруы, ҚР Үкіметінің қаулылар мен өкімдер шығаруы.
Жеке құқықтық (әкімшілік) актілерді шығару - бұл көп жағдайда құқық қолданушылық болып табылады, яғни құқық нормасын адрестік қолдану бойынша қызмет, мысалы, қоршаған ортаны ластайтын кәсіпорындардға айыппұл санкцияларын салу;
Әкімшілік келісімшарт жасасу - бұл тараптарының біреуіне мемлекеттік - өкімді өкілеттіліктер берілетін келісімшарт, мысалы, контракт жасасу.
