ЭДТА мен металл комплекстерінің стехиометриялығы қандай
Ме3+ ионы, Н+ ионың үшінші карбоки тобында алмастырғанда, Ме4+ - үшінші және төртінші, ЭДТА-дан кешендердегі циклдердің санын реттеңіз тиісінше төрт және беске дейін. Циклдар санының артуымен комплексонатта оның беріктігін (тұрақтылығын) арттырады, сондықтан, металл ионының заряды неғұрлым көп болса, оның ЭДТА-мен кешені соғұрлым күшті болады.
ЭДТА-ның әртүрлі зарядтардың катиондарымен схемалық өзара әрекеттесуі теңдеулермен білдіруге болады:
Me2+ + H2Y-2 ↔ MeY2- + 2H+
Me3+ + H2Y-2 ↔ MeY- + 2H+
Me4+ + H2Y-2 ↔ MeY + 2H+
Берілген теңдеулерден:
Реакция стехиометриялығы 1/1 болғандықтан, катион зарядына қарамастан ЭДТА-ның бір молекуласы ғана бір металл катионымен әрекеттеседі деген қорытындыны шығаруға болады.
Неге Са2+, Cu2+, Ni2+ иондарының комплекнометриялық анықтауын аммиактік-буферлік ортада, ал заряды +3, +4 металл катиондарын қышқыл ортада жүргізеді?
Магний, кальций және басқаларды тек сілтілі ортада титрлеуге болады. Оны pH-көрсеткіші тұрақты болу үшін, аммиакты-буферлі ортада (NH4OH + NH4Cl) pH = 8-9-ға тең болғанда жүргізеді.
Ал, Fe3+, Zr4+ катиондарының комплекс түзгенде берік болғандықтан оларды қышқылдығы басын ерітіндіде титрлейді.
ЭДТА-ның ерітіндінің РН-ына байланысты әр түрлі болу аумағы қандай?
Комплексонометриялық титрлеу кезінде рН-мәнінің кажетті шамасын сақтау үшін келесі буферлік ерітінділер қолданылады:
рН1-0,1н HCl ерітіндісі;
рН 2-4 аминсірке қышқылының және оның тұз қышқылы тұздарының қоспасы;
рН 4-6,5 ацеттаттық қоспа: натрий ацетатының 1н. ерітіндісі және 1н. сірке қышқылы;
рН 5,5 ацетаттық қоспа. 540 г натрий ацетатын суда ерітеді, көлемін сумен 1л-ге жеткізеді, алынған ерітіндіге 500 мл 1н. сірке қышқылы ерітіндісін қосады;
рН 6,5-8 үшэтаноламин және оның тұзқышқылды тұзы;
рН 8,5-9 аммиакты-ацетатты қоспа;
рН 9 боратты қоспа: 100 мл 0,3 М бор қышқылы ерітіндісін 45 мл 0,5 н. күйдіргіш натр ерітіндісімен араластырады;
рН 8-11 аммиак-аммоний хлориді. Қолданар алдында 1н аммонийдің хлориді ерітіндісі мен 1н аммоний гидроксиді ерітіндісін бірдей көлемде араластырады;
рН 10 750 мл концентрленген аммиакқа 70 г аммоний хлоридін қосып сумен көлемін 1л-ге дейін жеткізеді;
рН 11-13 0,1н күйдіргіш натр ерітіндісі;
Достарыңызбен бөлісу: |
