1. Ішкі фотоэффект деген қандай құбылыс? Электрон-кемтік қосағы деген қандай бөлшек?
жүктеу/скачать 18,42 Kb.
|
1 2
Байланысты:Оптоэлектроника-1 тапсырма
СБТ-1, СБТ-2
- Бұл бет үшін навигация:
- Фотоэлектрлік құбылыстар , фотоэффект
| Электронды-Кемтіктік Ауысу, p–n-ауысу – монокристалл жартылай өткізгіштерге легирлеуіш қоспа (қ. Легирлеуіш элементтер) араластырғанда қоспалық электрондық өткізгіштердің (n-типтес) қоспалық кемтіктік өткізгіштік (p-типтес) пайда болатын аймақ (облыс). Жартылай өткізгіштердің p-немесе n-аймақтарында көлемдік электр зарядтары түзіледі. Осы электр зарядтарының электр өрісі, p-не n-аймақтары арқылы негізгі ток тасушылардың өтуіне (яғни өткізгіштік электрондардың n-аймағынан p-аймағына қарай, ал кемтіктердің кері бағытта өтуіне) кедергі жасайды. Сондықтан сол шекарада негізгі ток тасушылар үшін жапқыш қабат дейтін қабат түзіледі. Сыртқы электр өрісінде Э.-к. а. бір жақты (вентильді) өткізгіштік қасиетке ие болады (яғни ол p-аймағынан n-аймағына қарай жүретін токты өткізеді де, ал кері бағытта жүретін токты іс жүзінде өткізбейді). Э.-к. а. әр түрлі жартылай өткізгіштік приборларда (мыс., түзеткіш диодта, транзисторларда, т.б.) кеңінен қолданылады.
Фотоэлектрлік құбылыстар, фотоэффект — электрмагниттік сәуленің затпен әсерлесуі нәтижесінде пайда болатын электрлік құбылыстар (электр өткізгіштігінің өзгеруі, ЭҚК-нің пайда болуы не электрондар эмиссиясы). Бұл құбылыс қатты денелерде, сұйықтықтарда, сондай-ақ газдарда да байқалады. Фотоэлектрлік құбылыстар қатарына рентген сәулелерінің фотоэффектісі мен ядролардың фотоэффекті де жатады. Қатты немесе сұйық денелердің жарық сәулесін (фотондарды) жұтуы нәтижесінде электрондардың бөлініп шығу құбылысы сыртқы фотоэффект делінеді. Мұны 1887 ж. Г.Герц ашқан. Сыртқы фотоэффектіні тәжірибе жүзінде А.Г. Столетов (1888) толық зерттеп, оның бірнеше заңдарын тұжырымдап берген. А.Г. Столетов ашқан фотоэффектінің бірінші заңы былайша тұжырымдалады: A фоторецепторлық жасуша мамандандырылған түрі болып табылады нейроэпителиалды жасуша табылған торлы қабық қабілетті визуалды фототрансляция. Фоторецепторлардың үлкен биологиялық маңызы - олардың жарықты түрлендіруі (көрінетін) электромагниттік сәулелену ) биологиялық процестерді ынталандыратын сигналдарға айналады. Нақтырақ айтсақ, фоторецептор белоктары жасушада сіңеді фотондар, ұяшықтың өзгеруін тудырады мембраналық потенциал. Қазіргі кезде сүтқоректілердің көздерінде фоторецепторлық жасушалардың үш түрі белгілі: шыбықтар, конустар, және ішкі жарық сезгіш торлы ганглионды жасушалар. Екі классикалық фоторецепторлық ұяшықтар - стерженьдер мен конустар, олардың әрқайсысында қолданылатын ақпарат қолданылады көру жүйесі көру әлемінің көрінісін қалыптастыру, көру. Таяқшалар, ең алдымен, түнгі көруге (скотопиялық жағдайлар) ықпал етеді, ал конустар күндізгі көруге (фотопопиялық жағдайлар) ықпал етеді, бірақ фототрансляцияны қолдайтындардың әрқайсысындағы химиялық процесс ұқсас. Сүтқоректілердің фоторецептор жасушасының үшінші класы 1990 жылдары табылды: ішкі жарыққа сезімтал торлы ганглионды жасушалар. 1905 жылы А.Эйнштейн сыртқы фотоэффект құбылысын жарықтың кванттық теориясы тұрғысынан түсіндіріп берді. Сыртқа қарай бөлініп шыққан электронның максимал кинетик. энергиясының (Емак) шамасы электронға берілген фотонның энергиясы (hv) мен шығу жұмысының (φ) айырымына тең (Емак=hv–φ) екендігі тәжірибе жүзінде дәлелденді. Сыртқы фотоэффектінің бұл екінші заңы, яғни Эйнштейн заңы былайша тұжырымдалады: максимал энергиясы түскен жарық жиілігіне сызықты тәуелді болып өседі және оның қарқындылығына байланысты болмайды. жүктеу/скачать 18,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|
1 2