1. Өкпе тінінің ошақты тығыздалу синдромы бар науқастарды сұрау және жалпы тексеру



бет60/72
Дата27.01.2022
өлшемі92,54 Kb.
#115176
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   72
Байланысты:
ИАП-сессия
!16-ОШ ФО Қазақ әдебиеті 8кл, !16-ОШ ФО Қазақ әдебиеті 8кл, !16-ОШ ФО Қазақ әдебиеті 8кл, .., .., Егу бөлмесінде балаларды егу жұмысы, Егу бөлмесінде балаларды егу жұмысы, Егу бөлмесінде балаларды егу жұмысы, Егу бөлмесінде балаларды егу жұмысы, Егу бөлмесінде балаларды егу жұмысы, рефрат 11 дене шын Ілесбек Сымбат ППМ-811, Латын -қазақ термин сөздік, ИАП-сессия, psihol-ped pr bagd
Клиникада тыныс алу қызметінің жетіспеушілігі ентігумен , көге румен , ал ақырғы кезеңінде , жүрек қызметінің жетіспеушілігі қосыл ғанда , ісінулермен белгіленеді ( 64 - сурет ) . ( Түрлі - түсті суретті қараңыз ) . Дені сау адамға ауыр физикалық күш түскенде организм бейім делу механизмдерді пайдаланса , ол тап осы механизмдерді бронх өкпелік ауруы бар науқаста тыныс алу қызметінің жетіспеушілігі дамығанда да қолданады . Бірақ та бұл механизмдер науқас адамдарда дені сау адамдардан едәуір ертерек іске қосылады , мысалы , ентігу мен жиі дем алу өкпе эмфиземасымен сырқаттанған адамда жәй ғана , баяу жүргеннің өзінде де байқалады . Тыныс алу қызметінің жетіспеушілігінің ең бір ерте байқалатын белгілеріне өкпе желдетілуіне теңбе - тең ( адекватты ) , сәйкессіз өзгеруі ( демалудың жиілену , терендеуі ) жатады , сау адаммен салыстырған да , аз ғана физикалық күш түскенде пайда болады , бұл кезде бір минут ішіндегі тыныс көлемі ( мтK ) ұлғаяды . Кей кезде ( өкпе эм физемасында , бронхиалды астмада ) тыныс алу қызметінің жетіс пеушілігінің бейімделуі негізінде тыныс бұлшық еттерінің күшті жү мыс жасауы , яғни тыныс механикасының өзгеруі арқылы орындалады . Сөйтіп тыныс жүйесі патологиясы бар науқастарда , сыртқы тыныс қызметінің міндетті деңгейде сақталуы компенсаторлық меха низмдердің және тыныс қорының шектелуі ( ең жоғары өкпелік вен тиляцияның төмендеуі , оттегінің пайдалану өк коэффициентінің төмендеу және т . б . ) қосылуымен орындалады . Тыныс алу қызметінің жетіспеушілігінің үдеу сатысына қарсы күреске әр түрлі компенсаторлық механизмдер қосылады және біртіндеп оның дәрежесіне сәйкес келеді . Алдыменен тыныс алу қызметінің жетіспеушілігінің алғашқы кезеңдерінде , қимылсыз күй кезінде сыртқы тыныс апаратының қызметі қалыпты түрде жұмыс жасайды . Компенсаторлық механизмдер тек науқасқа физикалық күш түскен жағдайларда қосылады , демек сыртқы тыныс аппара тының резервті мүмкіншіліктерінің төмендеуі анықталады . Кейін , жеңілдеу физикалық күш түскенде , ал сонан соң тіпті қимылсыз күйде де тыныстың жиіленуі байқалады , ауа жұтып , ауа шығарған кездеріндегі тыныстық бұлшық еттердің күшейген жүмысының белгілері , тыныс актісіне бұлшық еттердің қосымша топтарының қатысуы анықталады . Тыныс жетіспеушілігінің одан да соңғы кезеңдерінде , организмнің компенсаторлық мүмкіндіктері таусыл ғанда артериалдық гипоксемия мен гиперкапния білінеді . Айқын артериалдық гипоксемияның үдеуіне параллельді жасырын оттегінің жетіспеушілігінің белгілері , қан менен тіндерде клеткалық зат алмасу дың толық тотықталмаған өнімдері ( сүт қышқылы және т . б . ) жиналады . Егерде тыныс алу қызметінің жетіспеушілігіне кіші қан айналы мының шеңберіндегі гипертензия нәтижесінде немесе жүректің оң қарыншасына күштiн артық түсуінен , я болмаса миокардқа әрдайым артық күш түсуінен және оттегімен аз қамтамасыз етілгеннен , миокардта дистрофиялық өзгерістердің зардабынан жүрек қызме тінің жетіспеушілігі қосылса , науқастың қал жағдайы қатты нашар лайды . Өкпенің кең жайылған зақымдануының нәтижесінде пайда болған кіші қан айналымының шеңберіндегі гипертензия өкпенің жеткіліксіз желдетілуіне және альвеоларлық гипоксияға рефлекторлық жауап ретінде пайда болады ( Эйлер - Лильеcтpoни рефлексі ) . Өкпенің ошақты зақымдануында бұл механизм жеткіліксіз туге ұшыраған альвеолалардың қанменен қамтамасыз етуін шек тегендіктен , маңызды бейімдеу қызметін атқарады . Келешекте окпенің созылмалы қабыну ауруларында екенін тыртықтанып өзгеруі жоне өкпе қан тамырлар жүйесінің зақымдануы нәтижесінде кіші қан айналымы шеңберінің қан тамырлары артылып , қан ағуы одан да көп нашарлайды . Оң қарыншаның миокардына артық күші түсуі бірте - бірте үлкен қан айналымы шеңберінде , қан іркілу белгі лерімен анықталатын , оның қызметінің жетіспеушілігіне әкеліп соғады . Тыныс алу қызметінің жетіспеушіліктің себептері және пайда болу механизмімен байланысты өкпе желдетуі қызметінің бұзылыстары үш түрге бөлінеді : обструктивтік , шектелме және аралас . Обструктивтік түрге бронхит , бронхоспазм , кеңірдек және ірі бронхтардың тарылуы немесе қысылуы ( мысалы , ісікпен және т . б . ) нәтижесінде бронх арқылы ауа өтудің қиындалуы тән . Спирогра фия арқылы тексергенде өкпенің минуттық желдетуінің және өкпенің жылдамдаған өмірлік сыйымдылығының айқын төмендеуімен қатар , өкпенің өмірлік сыйымдылығының төмендеуі жатады . Тыныс алу қызметінің жетіспеушілігінің шектеме түрі пневмо склероз , гидро- , пневмоторакс , плевра жапырақшаларының бір біріне кең жайылып жабысуы , кифосколиоз , қабырғалар шеміршек терінің қатаюы , қабырғалар қимылының шектелуі және т.б. нәти жесінде өкпенің кеңею қабілетінің шектелуінде байқалады . Бұл жағдайларда ең бірінші ең жоғары дем алу мүмкіншілігінің тереңдігінің шектелуі , яғни өкпенің өмірлік сыйымдылығының және өкпенің минуттық желдетуінің төмендеуі байқалады , бірақ та тыныс актісінің динамикасына , яғни қалыпты дем алу тереңдігінің жылдамдығына , ал қажетті жағдайда тыныстың айқын жиіленуінің өзіне де айтар лықтай кедергі болмайды . Тыныс алу қызметінің жетіспеушілігінің аралас түрі жоғары атал ған екі түрдің белгілерін қосады , кейде бір түрдің белгілері асып түрады ; бұл созылмалы өкпе және жүрек аурулары кезінде кездеседі . Тыныс алу қызметінің жетіспеушілігі өкпенің ірі қуыстарында , каверналарда , абсцестерде және көптеген ірі бронхоэктаздарда ана томиялық жансыз кеңістіктің ұлғаюы нәтижесінде де пайда болады . Бүл түрге өкпе тромбоэмболиясы кезіндегі циркуляторлық бұзы лыстар себебінен пайда болған тыныс жетіспеушілігі жатады . Өкпенің қайбір бөлігінде қан айналымы сақталғанменен желдету қызметіне қатыспаса ( мысалы , пневмония , ателектаз ) , өкпеде ауа біркелкі та ралмағандықтан ( бөліп таратқыш бұзылыстар ) тыныс алу қызметін нің жеткіліксіздігі тағы да туады . Бүл себеrrен веналық қанның бір бөлігі оттегімен қанықпай жүректің сол жақ бөліктеріне құйылады . Патогенезі жағынан қан - тамырлық шунттар нәтижесінде пайда болған тыныс алу қызметінің жетіспеушілігі жақын түр . Осы кезде веналык қанның бір бөлігі өкпе артериясынан өкпе капиллярларына ақпай , тікелей өкпелік веналарға құйылып , артериалдық қанменен арала сады . Бұл жағдайда өкпеде қанның оттектеуі бүзылады , бірақ өкпенің сау бөліктерінде бейімдеу нәтижесінде желдетуі күшейсе , гиперкап ния байқалмауы да мүмкін . Бұл - жарым - жарты тыныс алу жетіс пеушілік , яғни оның тоталдық тыныс алу жетіспеушілігінен айыр машылығы - гипоксемия мен гиперкапния болмайды .

Тыныс алу қызметі жетіспеушілігінің тағы бір түріне өкпенің альвеоларлық - капиллярлық мембранасы арқылы газ алмасуының бүзылуы жатады . Бұл түр альвеолярлық - капиллярлық блок » кезінде мембрана қалыңдағандықтан газдың екі жақтық трансмем брандық диффузиясы бұзылғандықтан пайда болады . Әдетте , көміртегі қос тотығының диффузиясының жылдамдығы оттегінен 20 есе артық болғандықтан , бүл түрде гиперкапния байқалмайды . Тыныс алу қызметі жеткіліксіздігі бүл түрінде артериалдық гипок семия және көгеру , күшейген желдетуге сәйкес келеді .

Тыныс алу қызметінің жетіспеушілігі жедел ( мысалы , бронхиал ды демікпе ұстамасында) және созылмалы ( ұзақ мерзімді өкпе ауру ларында ) түрлерге бөлінеді .

Тыныс алу қызметі жетіспеушілігін үш сатыға немесе үш кезең ге жіктеп бөледі . Тыныс алу қызметі жетіспеушілі аурудың қазіргі мезгілдегі жағдайын көрсетеді .

І кезеңі тыныс алу қызметі жетіспеушілігінің белгілері , әсіресе ентігу , тек қана айтарлықтай физикалық күш түскенде ғана байқалады .

ІІ кезеңі тыныс алу қызметі жетіспеушілігінде ентікпе шамалы физикалық күш түскенде пайда болады , бұл кезде компенсаторлық механизмдері қосылады .

Ал , тыныс алу қызметі жетіспеушіліктің І кезеңінде ентігу мен көгеру науқастың қимылсыз күйінде де байқалады . Сонымен қатар , функционалдық өкпелік сынамалардың қалыпты көрсеткіштерден едәуір ауытқулары анықталады .



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   72




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет