Фридель-Крафтс реакциясы.
Фридель-Крафтс реакциясы-alcl3, BF3, ZnCl2, FeCI3, минералды қышқылдар, оксидтер, катион алмасу шайырлары сияқты қышқылдық сипаттағы катализаторлардың қатысуымен хош иісті қосылыстарды алкилдеу және ацилдеу тәсілі.
Алкилдеуші агенттер-алкилгалогенидтер, олефиндер, спирттер, күрделі эфирлер;
Ацилдендіргіштер-карбон қышқылдары, олардың галогенангидридтері мен ангидридтері.
Фридель Крафтс реакциясы өнеркәсіпте жоғары октанды жанғыш заттар, изопропилбензол, B - фенилэтил спирті, бензофенон, дәрілік заттар мен синтетикалық бояғыштарға арналған жартылай өнімдер өндірісі үшін қолданылады.Фридель-Крафтс ацилдену реакциялары отын, беттік белсенді заттар, фармацевтикалық заттар және т.б. ретінде қолданылатын этилбензол, кумен, тимол және т.б. сияқты хош иісті өнеркәсіптік өнімдердің кең спектрін алу үшін кеңінен қолданылады. Бұл қосылыстар жұқа органикалық заттарда өте маңызды аралық өнімдер болып табылады.
Пиримидин мен пурин туындылары қандай нуклеин қышқылдарын түзуге қатысады?
Нуклеин қышқылдары үш компоненттен: пурин жəне пиримидин негіздерінен, моносахаридтерден (пентозды сақина − рибоза немесе дезоксирибоза), фосфор топтарынан тұрады. Рибоза мен дезоксирибоза фуранозды түрінде болады (пентозды цикл).
Нуклеинқышқылдарының құрамындағы пурин немесе пиримидин негіздері − гетероциклды ароматикалық заттар - пурин, пиримидин. Пурин пиримидинсақинасы мен имидазолдан түрады.
Пурин мен пиримидин молекулалары жалпақ келеді. Адениннен басқаларында таутомерлі формалары бар: урацил - лактим формасында (енолды форма) немесе лактама (кето-формасында) кездеседі.
Азоттық негіздер жарықты УФ-толқындарын 200-300 нм (мах - 260 нм) сіңіреді, осы қасиеті нуклеин қышқылдарынның сандық анықтауына пайдаланылады.
Зат алмасу барысында пурин негіздерінен кофеин, теобромин түзіледі.
Синтетикалық пиримидиндерден көптеген биологиялық активті заттар алынады
Достарыңызбен бөлісу: |