§29. “БАҒаналы жасушалар’' ҮҒымы және олардың касие7гтері (кайта жаңаруы, жіктелуі) Бұл сабақта


Ба ға налы жасушалар дыңңэ спет тер



бет2/3
Дата06.02.2022
өлшемі86,56 Kb.
#81021
түріСабақ
1   2   3
Байланысты:
Бағаналы жасушалар ұғымы және олардың қасиеттері.

Ба ға налы жасушалар дыңңэ спет тер L Барлык бағаналы ж осушала рдың екі ажырамас кясиеті болады:

  • Өздігінен жаңару, яғни бөлінгеннен кейін өзгермейтін фенотипті сяктау кабілеті {сарялянбай-як).

  • Потенттілік {capалаушыпотенциал) немесе жасушалардың арнайы­ланган турлepi ретінде үрпак беруі.

Бағаналы. жасушялардын өздігінен жаңаруы, Органиамдегі б&ғаналы жасушаларының популяциясын ұстап туратын екі механизм бар:

  1. Асимметрияльщ бөліну, бул кезде жасушялардын бір ғяня жубы бөлінеді (flip бағянялы жясуша мен бір езгерген жасуша).

  2. Стохастикалық {кездейсоң, болуы мумкін) бөліну: бір бағаналы жасушя екі арнзйыланған жасушаға бөлінеді.


Баганалы жасушалардың өзгсруі. Бағаналы жасушяларыньщ ара- сында алыну козінен басқа да көптеген яйырмяшьглыктар болады. Ең маңыздысы — олардың зертханада әзгермей-ак тіршілік етуге қябілеттілігін сактауы. Эмбрионалды. баганалы жасушалары. бір жыл ішіндесаралянбаса да, репликациялана алады, ал ересек органы змдердегі бағаналы жасушалар репликациялана алмяйды. Ересек органы змдердің бяғяналы жасушалары б ярлык улпяларда болады жене үлпалардың ауруы немесе зацымдануы кеаінде белее ндіріледі, олар эмбрионалдық бағаналы жасушаларға каряғянда жаксы сараланғян болып келеді.
Сырттян “бедгі” алған сон Sara налы Жасушадар әртүрлі жасушалар мен улпяларга айнялуға кябілетті болып келеді. Кез келген организмде бул белгілер табиғи жолмен панда бол яды, бірақ зертхан&лық ж ағ дай да жасанды түрде жэсалуы мүмкіні Эмбрионалды бағаналъг жасушалар үіп өртурлі. улпал&рға айпада алады: Ішкі мүшелерге бастау беретін эндодерм a f мезодерма (дәнекер ул л асы, булшьщет, қанайналымы жүйесі жэне сүйек улласы) жене эктодерма (тері, сезкм мүшелер! жене жүйке жасушялары). Әртүрлі ұлпа түрлеріне өзгеру қабілетіне байланыстыбул жасушалар мульти патент тік деп аталады. Егер эмбрио - налды бағаналы жасушаларды суйьщ ортада калдыратын болса, олсір жиналып, эмбрио нға уқсас нуръглымды түзеді жене өздітінен өзгереді. 6.1-суретте осындай өздігінен өзгеру (сер алану) көрсеті лген.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет