1.6-сурет. Симметрия жазықтығы
3.Қандай да бір нүктеге қатысты инверсия (симметрия центрі)- i әрпімен белгіленеді, сәйкес нүкте инверсия центрі деп аталады. Инверсия ортасы - ол симметрияның ортасы арқылы жүргізілген кез-келген түзу, фигура центрінің екі жағынан фигураның бірдей нүктелерені бірдей қашықтықтарда кездестіретін фигураның ішінде орналасқан ерекше нүкте.
Симметрия ортасындағы симметриялық түрлену - ол нүктедегі айналық шағылу.
4. Ретті инверсиялы-бұрылу өсi. Түрленуі: біртіндеп өсті айнала 360/n бұрышын жасап бұрылуы және жазықтықтың перпендикуляр өсiнде шағылу. n - тақ сандар болғанда, инверсиялы-бұрылу өсi симметрия өсіне Ln және оған перпендикуляр симметрия жазықтығына σh келтірілетіндігін көрсетуге болады.
4- ретті инверсиялы-бұрылу өсі бар фигура 1.7-суретте көрсетiлген.
1.7 -сурет. Төртінші ретті айналы-бұрылыс өсі
Lni түрленуін: Lni=Ph·Ln түрінде қарастыруға болады.
Осы теңдеудегі көбейту таңбасы іс-әрекеттің тізбектілігін білдіреді (оңнан солға): бастапқыда екінші көптік (Ln), сосын бірінші (Ph), яғни, бірінші бұрылыс орындалады, ал кейін шағылу жүзеге асады. Фигураның мүмкін болатын симметрия түрленуі неғұрлым көп болса, ол солғұрлым симметриялы болады. Кристалл симметриясы Бравэ торының симметриясынан жоғары бола алмайды(төмен бола алады). Бізде екі фигура болсын делік. Осы әр фигура үшін барлық симметрияның түрленуінің жиынтығын (тобын) табуға болады. Егер осы түрлену жиынтықтары бірдей болса, онда фигуралардың симметриялары да бірдей болады дейміз.
Достарыңызбен бөлісу: |
