Қарағанды облысы білім басқармасы

30 

Бағалау критерийі 

Білім алушы 

•  Екі айнымалысы бар теңдеудің шешімін анықтайды 

•  Теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешеді 

•  Теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешеді 

•  Сызықтық  теңдеулер  жүйесін  құру  арқылы  мәтінді есепті шешеді 

 

Орындау уақыты  25 минут 

 

1-

нұсқа 

 

1. 

Берілген (8; - 1,4),  (9; 0,5), (14; 1), (–10; –2,6) нүктелерінің қайсысы 

                            теңдеуінің шешімі болады?  

[3] 

2. Теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешіңіз: 

{

           

             

 [4] 

3. Теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешіңіз: 

{

           

             

 

 [4] 

4. Екі таңбалы  санның  цифрларының  қосындысы  6-ға  тең.  Берілген  екі таңбалы  

санға  18-ді    қосса,  онда  дәл  сол  цифрлармен  бірақ  кері  тәртіппен  жазылған  сан 

шығады. Берілген екі таңбалы  санды табыңыз.                                             

[4] 

 

2-

нұсқа 

 

1. 

Берілген (7; - 1,4),  (3; 2,1), (5; 5,9), (–10; –13,6)  нүктелерінің қайсысы 

 

                               теңдеуінің шешімі болады?  

[3] 

2

. Теңдеулер жүйесін қосу тәсілімен шешіңіз: 

{

            

             

 [4] 

3. Теңдеулер жүйесін алмастыру тәсілімен шешіңіз: 

{

             

              

 

 [4] 

4. Екі таңбалы  санның цифрларының қосындысы 9-ға тең. Егер оның цифрларының 

орныдарын ауыстырса, алғашқы саннан 63-ке кем сан шығады. Берілген екі таңбалы  

санды табыңыз.       

 

 

 

 

 

 

 

 

 

[4] 

 

 

 

 

 

31 

Бағалау 

критерилері 

Тапсырма 

№ 

Дескриптор 

Балл 

Білім алушы 

Екі  айнымалысы  

бар теңдеудің  

шешімін анықтайды. 

1 

екі  айнымалысы  бар  сызықтық 

теңдеулер   жүйесінің  шешімі реттелген  

сандар  жұбы  болатынын тексереді 

1 

рационал  сандарға  арналған  амалдар 

орындайды 

1 

теңдеудің  шешімі  болатын  сандар жұбын 

таңдайды 

1 

Теңдеулер  жүйесін  

қосу тәсілімен 

шешеді. 

2 

теңдеулерді  тәсілге  байланысты 

түрлендіреді 

1 

теңдеулер  жүйесін  шешуде  қосу тәсілін 

қолданады 

1 

х/у-тің мәнін табады   

1 

у/х-тің мәнін табады 

1 

Теңдеулер  жүйесін  

алмастыру  

тәсілімен шешеді. 

3 

теңдеулерді  тәсілге  байланысты 

түрлендіреді 

1 

теңдеулер  жүйесін  шешуде алмастыру 

тәсілін дұрыс қолданады 

1 

х/у-тің мәнін табады   

1 

у/х-тің мәнін табады 

1 

Сызықтық теңдеулер  

жүйесін  құру  

арқылы мәтінді 

есепті шешеді. 

4 

𝑎𝑏

̅̅̅ =10a+b теңдеуін қолданады 

1 

теңдеулер жүйесін құрады 

1 

теңдеулер жүйесін шешеді 

1 

ізделінді екітаңбалы санды табады 

1 

Жалпы балл:  

15 

 

 

 

 

 

 

 

32 

Тоқсандақ жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар 

 

Тоқсандық  жиынтық  бағалау  оқу  жоспарындағы  тоқсан  ішінде  меңгеруге  тиісті 

оқу мақсаттарына жету деңгейін тексереді. 

«Математика» пәні бойынша күтілетін нәтижелер 

 

Білу: 

-  қарапайым математиканың,  статистиканың негізгі  ұғымдарын; 

-  алгебралық теңдеулерді  шешу тәсілдерін; 

-  сандар жіктемесін; 

-  сандарға есептеу амалдарын қолдануды; 

-  жазық   фигуралардың негізгі түрлерінің қасиеттерін және белгілерін  білу. 

 

 

Түсіну: 

-  түрлі 

қолданбалы 

есептерді 

шешуде 

математикалық 

модельдерді 

пайдаланудың маңыздылығын; 

-  математиканың  академиялық тілін; 

-  сандық 

және  сапалық  талдау  жүргізудегі  статистикалық  деректерді 

графикалық түрде берудің рӛлін  түсіну. 

 

 

Қолдану: 

-  практикалық есептерді шешуде математикалық  білімін; 

-  математикалық есептерді шешу  алгоритмдерін; 

-  теріс емес рационал  сандарға есептеу амалдарын; 

-  геометриялық есептерді шешуде жазық фигуралардың қасиеттерін қолдану. 

 

 

Талдау: 

-  заңдылықтарды  талдау  және  олардың  негізінде  математикалық  модельдер 

құрастыру; 

-  математикалық модельдер құрастыру үшін  мәтін  есептердің шарттарын; 

-  статистикалық  деректердің  берілуінің  түрлі  нысандарын  пайдаланып, 

статистикалық  деректерді; 

-  график,  диаграмма  және  әртүрлі  сызбалар  түрінде  ұсынылған  деректерді 

және олардың нәтижелерін  талдау. 

 

 

Жинақтау: 

-  математикалық есептерді шешудің алгоритмдерін  жинақтау; 

-  статистикалық  деректерді  ӛңдеу  және  талдау  нәтижелері  бойынша 

қорытындыларды жасау. 

 

 

Бағалау: 

есептің мәтініне қатысты есептеулер нәтижесін  бағалау. 

Тоқсан  бойынша  жиынтық  бағалау  кезінде  кабинетіңіздегі  кӛмек  ретінде 

қолдануға мүмкін болатын кез-келген кӛрнекі құралдарды  (диаграммалар,  кестелер, 

постерлер, плакаттар немесе карталарды) жауып қойған дұрыс. 

Тоқсан бойынша жиынтық бағалау басталмас бұрын алғашқы бетінде жазылған 

нұсқау оқылып, білім алушыларға жұмыстың орындалу ұзақтығы хабарланады. Білім 

33 

алушыларға  жұмыс  барысында  бір-бірімен  сӛйлесулеріне  болмайтындығы 

ескертіледі.  Нұсқаулықпен  таныстырып  болғаннан  кейін  білім  алушыларға  тоқсан 

бойынша  жиынтық  бағалау  басталғанға  дейін  түсінбеген  сұрақтарын  қоюға 

болатындығы туралы айтылады. 

Білім  алушылардың  жұмысты  ӛздігінен  орындап  жатқандығына,  жұмысты 

орындау барысында кӛмек беретін қосымша ресурстарды, мысалы: сӛздіктер немесе 

калькуляторлар  (спецификацияда  рұқсат  берілген  жағдайлардан  басқа  уақытта) 

пайдалануларына  мүмкіндіктерінің  жоқ  екендігіне  кӛз  жеткізіледі.  Олардың  жұмыс 

уақытында  бір-біріне  кӛмектесулеріне,  кӛшіріп  алуларына  және  сӛйлесулеріне 

болмайтындығы ескертіледі. 

Білім  алушыларға  дұрыс  емес  жауапты  ӛшіргішпен  ӛшірудің  орнына, 

қарындашпен сызып қою ұсынылады. 

Жұмыс  барысында  нұсқаулыққа  немесе  жұмыстың  ұзақтығына  қатысты  білім 

алушылар  тарапынан  қойылған  сұрақтарға  жауап  беруге  болады.  Жекелеген  білім 

алушыларға  кӛмек  беруге  негізделген  кез-келген  ақпаратты  оқуға,  айтуға,  ӛзгертіп 

айтуға немесе кӛрсетуге тыйым салынады. 

Тоқсандық  жиынтық  бағалаудың  аяқталуына  5  минут  уақыт  қалғандығын  үнемі 

хабарлап отыру қажет. 

Тоқсандық  жиынтық  бағалау  аяқталғаннан  кейін  білім  алушылардан 

жұмыстарын тоқтатып, қалам/қарындаштарын партаның үстіне қоюларын ӛтіну керек. 

 

 

 

 

34 

І тоқсанға арналған ТЖБ 

№  Тапсырма                             1нұсқа 

балл 

1 

50 : x = y : 4 пропорциясы берілген болса x 

⋅ y мәнін табыңыз. 

 

 

 

1 

2 

Екі қаланың арасындағы арақашықтығы 100 км, ал картада – 5 см. Картаның 

масштабын табыңыз. 

 

 

1 

3 

–9,1 саны мен –5,7 санының арасында жатқан барлық бүтін сандарды 

жазыңыз. 

 

 

 

1 

4 

Суреттердің қайсысы координаталық түзуге жатпайды: 

 

2 

5 

А және В нүктелерінің координаттарын жазыңыз. АВ кесіндісінің ұзындығын 

табыңыз.  

 

 

 

2 

6 

Бір елді мекенде 1200 адам тұрады. Олардың 70% мектепті бітіріп кеткен. Ал 

қалғанының 25% әлі мектепке бармаған. Қанша адам мектепте оқиды? 

 

 

 

6 

35 

7 

Шеңбердің диаметрі 12 (π ≈ 3).  

a) Шеңбердің ұзындығын табыңыз.  

b) Дӛңгелектің ауданын табыңыз. 

 

 

3 

8 

Ӛрнектің мәнін табыңыз: 

( 

 

 

 

 

 

)   (                  

 

 

 

 

 

4 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

№  Тапсырма                             2 нұсқа 

балл 

1 

12 : x = y : 5 пропорциясы берілген болса x 

⋅ y мәнін табыңыз. 

 

 

 

1 

2 

Екі қаланың арасындағы арақашықтығы 200 км, ал картада – 4 см. Картаның 

масштабын табыңыз. 

 

 

1 

3 

–8,1 саны мен –4,5 санының арасында жатқан барлық бүтін сандарды 

жазыңыз. 

 

 

1 

 

 

36 

4 

Суреттердің қайсысы координаталық түзуге жатпайды: 

 

 

2 

5 

А және В нүктелерінің координаттарын жазыңыз. АВ кесіндісінің ұзындығын 

табыңыз. 

 

 

 

2 

6 

Бір елді мекенде 1500 адам тұрады. Олардың 60% мектепті бітіріп кеткен. Ал 

қалғанының 25% әлі мектепке бармаған. Қанша адам мектепте оқиды? 

 

 

 

6 

7 

Шеңбердің диаметрі 10 (π ≈ 3).  

a) Шеңбердің ұзындығын табыңыз.  

b) Дӛңгелектің ауданын табыңыз. 

 

 

 

3 

8 

Ӛрнектің мәнін табыңыз: 

( 

 

 

 

 

 

)   (                  

 

 

4 

37 

 

 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

Балл қою кестесі 

1нұсқа 

№  жауап 

балл  Қосымша 

1 

xy = 12

⋅5 = 60 

1 

 

2 

1:2000000 

1 

 

3 

–9; –8; –7; –6; –5 

1 

Реті маңызды емес 

4 

1, 3, 5 

2 

Барлық үш жауап үшін 2 балл 

қойылады, екі жауап үшін – 1 

балл 

5 

А(–2), В(7)  

1 

 

 

|

– 2 – 7|=9, АВ=9 

1 

 

6 

Мектепті бітіргендердің санын табады 

         

   

 

1 

Балама шешім қабылданады 

 

840 шықты 

1 

 

 

Мектепті бітірмегендердің санын табады 

 1200

– 840 = 360 

1 

 

 

Пропорция құрады 

 360 

– 100% 

 x 

– 25% 

1 

 

 

Пропорциядан x = 90 табады 

1 

 

 

Мектепте оқитын бала санын табады 

 360 

– 90 = 270 

1 

 

 

С=36  

1 

 

 

R=6 

1 

 

 

S=108 

1 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

1 

 

 

3,6- 3,7 = -0,1 

1 

 

 

0,05+0,1=0,15 

1 

 

 

0,15-2,15=

 2 

1 

 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

 

 

 

38 

Балл қою кестесі 

2нұсқа 

№  жауап 

балл  Қосымша 

1 

xy = 50

⋅4 = 200 

1 

 

2 

1:5000000 

1 

 

3 

–8; –7; –6; –5; –4 

1 

Реті маңызды емес 

4 

1, 3, 5 

2 

Барлық үш жауап үшін 2 балл 

қойылады, екі жауап үшін – 1 

балл 

5 

А(–2), В(7)  

1 

 

 

|

– 2 – 7|=9, АВ=9 

1 

 

6 

Мектепті бітіргендердің санын табады 

         

   

 

1 

Балама шешім қабылданады 

 

900 шықты 

1 

 

 

Мектепті бітірмегендердің санын табады 

 1500

– 900 = 600 

1 

 

 

Пропорция құрады 

 600 

– 100% 

 x 

– 25% 

1 

 

 

Пропорциядан x = 150 табады 

1 

 

 

Мектепте оқитын бала санын табады 

 600 

– 150 = 450 

1 

 

 

С=30  

1 

 

 

R=5 

1 

 

 

S=75 

1 

 

 

 

 

 

 

 

 

   

 

  

 

1 

 

 

2,7- 2,8 = -0,1 

1 

 

 

-0,3+0,1=

     

1 

 

 

 0,2-2,15= 2,35 

1 

 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

 

 

 

39 

ІІ тоқсанға арналған ТЖБ 

№ 

Тапсырма                             1нұсқа 

балл 

1 

Берілген бӛлшектердің қайсысын шектеулі ондық бӛлшек түрінде жазуға 

болады? 

А)

 

 

                     

В)

 

  

           

С)

 

  

                     

Д)

 

  

 

 

1 

2 

  

     

 

= 6 ӛрнегінде а айнымалысын в айнымалысы арқылы ӛрнектеңіз. 

 

 

2 

3 

Жақшаларды ашып, ұқсас қосылғыштарды біріктіріңіз: 

-

(4а-7в)-(2в-3а)+(-9а+2в) 

 

 

3 

4 

а) Ӛрнекті ықшамдаңыз:        

 

 

(          

 

 

(        

 

   

х=2

 

 

                болғандағы, ӛрнектің мәнін есептеңіз. 

 

 

 

 

 

3 

5(1) 

ABCD тӛртбұрышының АВ қабырғасы х см-ге тең.  

1) Тӛртбұрыштың қалған қабырғаларын ӛрнектеңіз, егер:  

a) ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 2 см-ге ұзын болса;  

b) СD қабырғасы АВ қабырғасынан 3 есе қысқа болса; 

 

c) AD қабырғасы СD қабырғасынан 2 см-ге ұзын  

 

 

 

 

 

3 

 

 

40 

5(2) 

ABCD тӛртбұрышының периметрі 12 см-ге тең екені белгілі болса, 1 

пункттегі мәліметтерді пайдаланып, теңдеу құрастырыңыз 

 

 

2 

5(3) 

2 пунктте шыққан теңдеуді шығарыңыз. АВ қабырғасының ұзындығын 

табыңыз. 

 

 

1 

6 

Ӛрнектің мәнін табыңыз: 

       (                  

           (   

 

 

 

 

 

 

5 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

 

 

41 

№ 

Тапсырма                             2нұсқа 

балл 

1 

Берілген бӛлшектердің қайсысын шектеулі ондық бӛлшек түрінде жазуға 

болады? 

А)

 

 

                     

В)

 

 

           

С)

 

  

                     

Д)

 

  

 

 

1 

2 

  

    

 

= 2 ӛрнегінде в айнымалысын а айнымалысы арқылы ӛрнектеңіз.. 

 

 

 

2 

3 

Жақшаларды ашып, ұқсас қосылғыштарды біріктіріңіз: 

-

(3х+2у)

 (5у 9х) (2х 4у) 

 

 

 

3 

4 

а) Ӛрнекті ықшамдаңыз:        

 

 

(          

 

 

(        

 

в) х=1

 

 

               болғандағы, ӛрнектің мәнін есептеңіз. 

 

 

 

 

3 

5(1)   

ABCD тӛртбұрышының АВ қабырғасы х см-ге тең.  

1) Тӛртбұрыштың қалған қабырғаларын ӛрнектеңіз, егер:  

a) ВС қабырғасы АВ қабырғасынан 1 см-ге қысқа болса;  

b) СD қабырғасы АВ қабырғасынан 2 есе қысқа болса; 

 

c) AD қабырғасы СD қабырғасынан 4 см-ге ұзын  

 

 

 

 

3 

 

 

42 

5(2) 

ABCD тӛртбұрышының периметрі 24 см-ге тең екені белгілі болса, 1 

пункттегі мәліметтерді пайдаланып, теңдеу құрастырыңыз. 

 

 

 

1 

5(3) 

2 пунктте шыққан теңдеуді шығарыңыз. АВ қабырғасының ұзындығын 

табыңыз. 

 

 

 

2 

6 

Ӛрнектің мәнін табыңыз: 

      (                 

           (   

 

 

 

 

 

 

5 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

 

 

43 

Балл қою кестесі 

1нұсқа 

№ 

жауап 

балл  Қосымша 

1 

В 

1 

 

2 

а=

     

 

 

2 

 

3 

Жақшалар дұрыс ашылған 

-

4а+7в-2в+3а-9а+2в 

1 

Реті маңызды 

емес 

Бір айнымалы (а немесе в ) үшін ұқсас 

қосылғыштар келтірілген 

− 10а+(+7в ) 

1 

 

− 10а+7в  

1 

 

4а 

Жақшалар дұрыс ашылған

 

 

х

 4 

 

 

      

1 

 

Ұқсас қосылғыштар біріктірілген 

 

 

х

 

 

 

  

1 

 

4в 

Айнымалылардың мәндерін қояды 

 

 

 

  

 

 

 

 

                 

1 

 

5(1) 

х+2 

1 

 

 

 

  

1 

 

 

 

        

1 

 

5(2) 

х+х+2+

 

 

 

 

 

       =12 

1 

 

8х=24 

1 

 

5(3) 

АВ=3см 

1 

 

6 

1,25

⋅(−2,3) − 1,25⋅0,7 = 1,25⋅(−2,3− 0,7) 

1 

 

1,25

⋅(−3) = −3,75 

1 

 

1,5: 0,4 = 3,75 немесе 

  

 

 

1 

 

3,75

  (   =-18,75   немесе -3,75:(-18,75)=0,2 

1 

 

 

     

      (   

 

 

 

 

1 

 

 

Жалпы балл 

20 

 

 

 

 

 

44 

Балл қою кестесі 

2нұсқа 

№ 

жауап 

балл  Қосымша 

1 

Д 

1 

 

2 

в=6-7а 

2 

 

3 

Жақшалар дұрыс ашылған 

-

3х-2у-5у+9х-2х+4у 

1 

Реті маңызды 

емес 

Бір айнымалы (х немесе у ) үшін ұқсас 

қосылғыштар келтірілген 

4х+(- 3у ) 

1 

 

4х-3у 

1 

 

4а 

Жақшалар дұрыс ашылған

 

 

х

 2 

 

 

      

1 

 

 

 

х

 

 

 

  

1 

 

4в 

Айнымалылардың мәндерін қояды 

 

 

 

  

 

 

 

 

                 

1 

 

5(1) 

х-1 

1 

 

 

 

  

1 

 

 

 

        

1 

 

5(2) 

х+х

 1+

 

 

 

 

 

    =24 

1 

 

5(3) 

6х=42 

1 

 

АВ=7см 

1 

 

6 

3,5

⋅(−5,7) − 3,5⋅0,3 = 3,5⋅(−5,7− 0,3) 

1 

 

3,5

⋅(−6) = −21 

1 

 

0,7: 0,2 = 3,5 немесе 

 

 

 

1 

 

3,5

  (   =      немесе -21:(-7)=3 

1 

 

 

    (   

     (   

    

1 

 

 

жүктеу/скачать 1,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: