Атом ядросы



Дата29.12.2021
өлшемі15,7 Kb.
#106328
Байланысты:
химия
Энциклопедия өлең, Энциклопедия өлең, 15 шк. Бектургенева, Цитология Биология-естествознание (1), Ертедегі Египеттің табиғат жағдайы, 57-63

Атом ядросы

Атом ядросы — өзара ядролық күштермен байланысқан нуклондардан тұратын күрдеі бөлшек

Нуклид

Ядро заряды мен массалық саны бірдей атомдардың жиынтығы

Химиялық элемент

Ядро заряды бірдей нуклидтер жиынтығы.Хим элемент ядродағы зарядтары бірдей болып келетін атомдар тобы

Изотоп

Бір элементтің массалық саны әртүрі нуклидтерді жиынтығы,массалық сан протон мен нейтрон қосындысына тең.

Энергетикалық деңгей саны нені көрсетеді

Элементтің қандай периодта орналасқанын көрсетеді

Орбтталь саны

Атомда,молекулада немсе басқа кванттық жүйелерде бір элетрон күйін сипаттайтын толқындық фунция.Орбиталь белгіленген жүйесіне қарай атомдық,молекллалық, кристалдық түрлерге бөлінеді.Атомдық орбитальдің пішіні әр түрлі болып келеді.Деңгейлерді орбиталь деп атап,деңгейшелерді c,p,d,f әріптерімен белгіленеді.Әрбәр деңгейшеде орбиталь саны әртүрлі болып келеді.Электрон бұлттарының пішіні де әртүрлі болып келеді,с-шар,d,f-күрделі

Бас квант саны N

Әр элементтің атомы өзіне тән ядро зарядымен сипатталады,ал ол эектрондар энергетикалық деңгейлер мен деңгейшелерде орналасады.Бұл электрон микробөлшектер болғандықтан, олардың күйін төрт квант сандарының мәні сипаттайды.Бас квант саны N.Электронның мүмкін болатын арақашықтығын,яғни элетрон бұлтының орташа көлемін және электрон энергиясын анықтайды.Бас квант санының мәндері бірден басталатын бүтін сандармен,ал бұларға сәйкес келетін электрондардың саны атомда элетрондық деңгей түзеді,ал электрондар орналасқан деңгейді элетрондық қабат дейді.

Период және топ

Период-элементтердің атом ядросы зарядының өсу реті бойынша орналасқан көлденең қатар,элементтердің электрондық конфигурациялары ns1 ns2np6 ға дейін өзгереді.

Период бойыша солдан оңға қарай элементтің жоғары тотығу дәрежесінің мәні өседі,сондықтан олардың бейметалдық және қышқылдық қасиеттері күшейеді.Топ бойынша жоғарыдан төмен қарай атом радиусы өсетіндіктен металдық жәе негіздік қасиеттер күшейеді



Электртерістілік

Бір химиялық элемент атомының екінші атомның электронын өзіне тарту қабілеті.

Коволентті байланыс

Екі атомның,ортақ электрон жұбы пайда болатын байланыс коволентті байланыс деп аталады.Сутегі,оттегі секілді екі бірдей атомнан тұратын,газ молекулалары,коволенттік байланыстың арқасында түзіледі

Электртерістілігі бірдей екі атом коволентті байланыс орнатса,онда бұндай байланыс коволентті полюссіз байланыс деп аталады.Электртерістілігі әртүрлә екі атомның сыртқы воленттік электрондары ортақ жұп құраса онда ол коволенттік полюсті байланыс деп аталады



Иондық байланыс

Терісэлетрлік мәні бәр-бәрәмен өте алшақ элемент атомы арасында түзіледі.Бүл кезде терісэлектрлігі нашар элементке терісэлектрлігі күшті элементтер атомынан электрондар түгедей өтуі арқылы жүреді.

Зат мөлшері

Зат құрамындағы біртипті құрылымдық бөлшектердің санын сипаттайтын физикалық шама.

Металдық байланыс

Металдық кристалл торының түйіндерінде атомдар немесе олардың иондары орналасатыны белгілі.Металдық тордағы бостау күйдегі делокальданған элетрондар коптеген ядролардың арасында өзара тарту күштерін тудырып,металдыұ байланыс түзнді.

Авагадро заңы

Қысым мен температура бірдей болғанда,барлық идеалды газдардың бірдей көлемінде молекулалар саны бірдей болады.Мысалы сутегі мен оттегі газдарының бір литрінде молекулалар саны бірдей болады.Авагадро тұрақтысы деп 12граммында бар атомдар санын атайды және N деп белгілейді

Авагадро тұрақтысы6,02*10^23



Реакция дыдамдығы

Бастапқы заттардың немесе өнімнің біреуінің концентрациясының уақыт бірлігіндегі өзгеруін айтады

Ван гофф теңдеуі

Вант Гофф ережесі дегеніміз температураның реакция жылдамдығына әсері.Кейінгі зетрттеулер Вант Гофф ережесінің температураның шағын аралығында орындалатынын көрсетеді

Химиялық тепе-теңдік

Тура және кері реакциялардың жылдамдықтары теңескен жүйе күйі химиялық тепе-теңдік деп аталады

Тепе-теңдік жүйедегі бастапқы заттар мен өнімнің концентрациялары тепе-теңдік концентрациясы деп аталып,оларды тік жақшаға жазамыз



Өршіткі

Өршіткі дегеніміз-катализатор,химиялық реакцияның жылдамдығын арттыратын зат

Период протон нейтрон масса атом ядросы OF2





Достарыңызбен бөлісу:




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет