Байланысты: ПО 042-33 27 01-2014 Баспа №1. 03. 09. 2014
Қашықтан оқытуды бақылау – оқущылардың оқу материалын теориялық және практикалық меңгеруінің нәтижесін тексеру. Мұнда тестілік бақылау кеңінен қолданылады.
2.Қашықтан оқыту қазіргі уақытта байланыстың компьютерлік тізбегінде құрылуда. Бұл компьтерлік телекоммуникацияның қазіргі қоғамның әр түрлі салаларына (өндіріс, ғылым, массалық ақпарат құралдары мен білім беру) енуімен байланысты.
Телекоммуникация - (гректің tele-алыс, латынның communikatio-қарым-қатынас) кең мағынада ақпаратты дистанционды беруде барлық құралдар: радио, телевидение, телефон, телеграф, телетайп, телефакс сонымен қатар кейіннен пайда болған компьютерлік телекоммуникация.
Компьютерлік телекоммуникация – бұл ақпаратты бір компьютерден екінші компьютерге модем және телефон желісінің көмегімен дистанционды беру құралы. Білім беру міндеттерін шешу үшін компьютер желісін құру алғаш рет осыдан 20 жыл бұрын шетелде әрекет жасап қаралды. Біздің мемлекетімізде 90 жылдардан бастап қолданыс тапты.
Компьютер – дистанциоды оқытудың келесі білім беру міндеттерін шешу үшін қолданылады:
университеттерде оқудың күндізгі және сырттай бөлімінде қолданылуы;
қосымша білім алу үшін бағдарламаларда;
жеке курстар бойынша оқытудың күндізгі және сырттай формасын студенттің таңдауы үшін, оқу мекемелерінде;
дәстүрлі оқыту мекемелерінде, мұнда компьютерлік дистанционды оқыту студенттің қызығушылығына байланысты оқытушы немесе әдіскермен қарым-қатынас жасау формасы болып табылуы мүмкін;
білім берумен байланысты әлеуметтік бағдарламаларды өткізуде.
Қазақстанда оқытудың компьютерлік желісі дұрыс дамымаған және қазіргі кезде отандық білім беруді оқытуда компьютерлік электрондық почталарды – оқытуды басқарудың құралы ретінде қолдануға алғаш қадам басты. Қазақстанның көптеген білім беру мекемелерінде электронды почталарды төмендегідей қолданудың тәжірибесін көрсетеді:
әр түрлі оқу курстарын жүргізуде педагогтардың тәжірибелерін алмастыру үшін;
оқушылардың бір-бірімен ұжымдық хабар алмасуы үшін;
а) хат түрінде (өз қаласы жөнінде әңгіме, үй жануарлары жайлы әңгіме, мерекемен құттықтау және т.б.);
б) орындалған жоба және зерттеуді жүргізу жайлы есеп-хат;
в) ауа-райын датаграфиялық және фенологиялық бақылау;
компьютерлік телекоммуникациялық викториналарды өткізу үшін;
зерттеуді «бөлініп» орындау үшін (лабораториялық зерттеу және өлшеуді топтардың бірі орындайды, ал қалған класстар оларға жіберілген өлшемдердің берілгенін және бақылаудың нәтижесін қорытындылайды).
Білім беруде ақпараттық технологияларды қолдану оқытудың виртуалды формасына көшуге жағдай жасайды. Бұл, оқушы өзінің үйінде отырып, атақты ғалымдармен және педагогтармен әңгімелеседі. Студент кез-келген білім беру мекемесін таңдайды.
Дистанционды оқытудың дидактикалық қасиеттері:
Ақпаратты кез-келген көлемде, кез-келген түрін қандай қашықтықта болсын оперативті жеткізу мүмкіндігі.
Қажетті уақытқа, тексеруге, өңдеуге және т.б. үшін ақпаратты компьютердің жадында сақтау.
Электронды конференциялар арқылы кез-келген қызықтыратын сұрақтарға сұраныс жасау мүмкіндігі.
Дидактикалық функция дегеніміз – арнайы дидактикалық мақсаттарға жету үшін оқу-процесіндегі ролі. «Функция» - қарым-қатынас жүйесінде қасиеттердің сырттан көрінуі.
Телекоммуникацияның дидактикалық функциялары оның дидактикалық қасиеттеріне негізделген:
- әр түрлі мектеп, жоғарғы оқу орындарының ғылыми және оқу оралықтарының ғылыми қызметкерлерімен, студенттермен, мұғалімдермен және оқушылармен біріккен зерттеу жұмыстарының әр түрлерін ұйымдастыру. Бұл кезде жоба әдісі көптеген өзіндік практикалық, танымдық және шығармашылық әрекеттердің формасы мен әдістерін қолдана отырып, серіктестердің қолданбалы практикалық біріккен өзіндік әрекетін құруға көмектеседі
- ғылыми-әдістемелік орталықтарда оқитындарға тиімді консультациялық көмек ұйымдастыру;
- қашықтан оқыту тізбегін және педагогикалық кадрлардың біліктілігін жоғарлатуды ұйымдастыру;
- жоба жоспарымен, ақпаратпен, ойлармен алмаса отырып, өзінің ой-өрісін кеңейту, мәдениеттілік деңгейін жоғарлату;
- оқушы, студент және мұғалімдерден өзінің ойын қысқа және нақты тұжырымдау, дискуссия өткізе білу іскерлігі, өзінің айтқанын дәлелдеу және серіктесінің пікірін тыңдау талап етілетіндіктен қарым-қатынас дағдысын, мәдениетін қалыптастыру;
- әр түрлі көздерден ақпаратты ала білу, оны қазіргі компьютерлік технологияның көмегімен өңдеуін, оны планеталардың әр түрлі жерлеріне, алыс қашықтықтарға жеткізе білу іскерлігін қалыптастыру;
- шет тілдерін білуге, оны үйренуге қажетті қажеттіліктерді ұйымдастыру.
Қашықтан оқыту аспектісінде компьютерлік коммуникацияның дидактикалық қасиеттері мен функциялары жайында айта отырып, төмендегі маңызды екі факторды атап өтуге болады.
оқушы мен мұғалімнің өзара қарым-қатынасы.Оқыту жүйесінде мұғалімнің болуы міндетті, оның негізгі функциясы – оқыту процесін басқару.
Оқытудың әрбір жүйесі мазмұн, әдіс, ұйымдастыру формасын, оқыту құралдарын таңдауды анықтайтын арнаулы дидактикалық тұжырымдама негізінде құрылады.
3. Қазіргі қашықтан оқыту жүйесінің негізі – компьютерлік желі болып табылады. Компьютерлік желіні – есептеуіш желі деп те атайды. Есептеуіш желі 3 негізгі топқа бөлінеді: жергілікті, аймақтық, глобалдық.
Жергілікті есептеуіш желі жұмыс станциясы мен серверінің жинақтығын көрсетеді. Сервер ақпаратты іздеу және қолдану бойынша қолданушылар үшін оның жұмысын қамтамасыз етеді. Өз кезегінде жұмыс станциясы қолданушылардың қолданбалы міндеттерді шешу үшін қажетті құралдармен қамтамыз етеді.
Аймақтық желі жергілікті есептеуіш желіні келесі тәсілдер бойынша біріктіреді:
көпір (мост) бірдей әдістерді қолданып, екі желіні қосатын құрылғы;
маршрутизатор – бір ғана операциялық жүйені қолданып, әр түрлі желілерді қосатын құрылғы;
шлюз - өзара әрекеттің әр түрлі протоколын қолданып, екі желінің арасында алмастыруды ұйымдастыру құрылғысы.
Глобалды желінің негізі ИНТЕРНЕТ болып табылады және дистанционды білім берудің дамуына үлес қосады. ИНТЕРНЕТ серверлері дүние жүзінде орналасқан және барлық байланыс желілеріне қосылған.
Интернеттің тарихына үңілер болсақ, оның 1960 жылдан басталғанын білеміз. 1980 жылдан бастап IBM компаниясы дербес компьютерлерді шығаруды бастағаннан кейін Интернеттің дамуына жаңа серпіліс берілді. Интернет «желі аралық» деген мағына береді, яғни желілердің бірігуі. Соңғы кезде кеңірек мағынада бүкіләлемдік компьютерлік желі деп атайды.
Интернет желісімен жұмыс істеу үшін компьютер, модем, телефон арнасы, осыларды байланыстыру ісін атқаратын бағдарламалық жасақ қажет және жұмыс істеуге белгілі бір провайдермен байланысу керек.
Internet қызметін қысқаша былай бөлуге болады:
Microsoft Internet Explorer – бүкіл әлемдік желінің кеңейтілген мәліметтеріне қатынауға арналған Интернетте қосылатын бағдарламалық құрал.
Internet Explorer шолушысын үш тәсілмен іске қосуға болады:
Пуск-Программалар- Internet Explorer;
Жұмысүстеліндебұрынқұрылған Internet Explorer обьектісінтышқанменшертуарқылы;
Тезіскеқосупанелінде «Internet Explorer шолушысыніскеқосу» батырмасынбасуарқылы.
Internet Explorer-діңмүмкіндіктерініңбірі WWW ресурстарынақатынаужәнебелгілібір Web-тораптыңмекен-жайыбойынша Web-парақтарашуболыптабылады. ОлүшінФайл-Открытьбұйрықтарынорындапжәнепайдаболғандиалогтыңтерезеде Web-парақтыңмекен-жайыненгізукерек.
Интернеттегіқызметтүрлері –Word Wide Web (WWW) деп аталатын дүниежүзілік тармақталған өрнек, яғни желі; электрондық пошта (E-mail), Internet News (Usenet)-Интернеттікжаңалықтаржүйесі, FTR, Copher, Internet Talk Radio, Internet Relay Chart (IRC), Telnet жәнет.б.
WWW дүниежүзілік тармақталған желісі – бұл Internet-тіңеңкеңтаралған, күнненкүнгетоқтаусызөсіпжатқанқызметтүрі. Word Wide Web - Интернеттегі барлық құжаттар және мультимедиалық ресурстарды сипаттайтын термин. Құжаттағы Web байланыс URL болыптабылады, яғнибасқа Web-парақты немесе басқа ақпараттық ресурсты көрсетеді.
URL-адрестері Интернетте орналасқан құжаттардың адресін жазудың арнайы формасы, “ресурстардың әмбебап атауы” деген ұғымды береді. URL адресін өз қалаңызда тұратын досыңызға немесе мысалы, Америкада тұратын танысыңызға беруге болады. Сондаолардасолақпараттардысізсияқтыпайдаланаалады. Мысалы: http://www.soccer.ru/dinamo/rus/index.html, мұндағы http – хаттама, www.socctr.ru – адрестіңдомендікбөлігі, оныңішінде: www – компьютердің (сервердің) аты, soccer.ru – доменніңаты, dinamo/rus – сервердегікаталогаты, index.html – Web-парақтарыфайлыныңаты. Домен – біркомпьютерменбасқарылатыннемесебіржелілікжұмысмашинасының, яғнижеліторабыныңбасшылықетуіменістейтінақпараттықжеліқорлары (ресурстар) тобы.
E-mail немесеэлектрондықпошта – нақтыабоненттергежеліарқылыхабарларжіберужолыменмәліметалмасутәсілі. Мұныңкөмегіменэлектрондыхатты Internet-тіңкезкелгенқолданушысынажіберугеболады. Хаттыжіберууақытыәдетте, бірнешесағаттанартықемес, алкейдебірнешеминуттанаспайды. Электрондықпоштаарнайыпоштабағдарламаларыкөмегіменжүзегеасырылады, мысалретінде Outlook Express бағдарламасынайтуғаболады.