Қазақ тілін оқытудың жаңа технологиялары

Қазақ тілін оқытудың жаңа технологиялары

• Қазақ тілін ана тілі ретінде, екінші тіл
• немесе шетел тілін оқытуда
• инновациялық жүйелерді
• қолданудың түрлі жолы бар.
• Білікті ұстаз осы жолдарды түрлендіре
• әрі күнделікті қолданып отырады.

• М.В.Ломоносов атындағы ММУ
• Қазақстан филиалы
• профессоры,
• педагогика ғылымдарының
• докторы,
• Несібелі Жәкенқызы Құрман

Қазақ тілін оқытудың инновациялық жүйелері

• 1

• Қазақ тілін оқытудың
• коммуникативтік технологиясы

• 2

• Қазақ тілін оқытудың интерактивтік технологиясы

• 3

• Қазақ тілін оқытудың интенсивтік технологиясы

• 4

• Қазақ тілін оқытудың ақпараттық технологиясы

• Қазақ тілін оқытудың лингвомәдени технологиясы

• 5

Қазақ тілін оқытудың коммуникативтік технологиясы

• Қазақ тілін оқытуда коммуникативтік технологияны қолданудың ғылыми-теориялық негіздері
• «Тіл» мен «сөйлеу» дихотомиясы және тілдік қарым-қатынас. Мәтін.
• Қазақша коммуникативтік құзырет және оны қалыптастыру әдістері
• Коммуникативтік жаттығулар
• Тілдік жағдаяттар
• Тыңдау-түсіну
• Оқу-түсіну
• Жазу
• Сөйлеу - монолог
• Сөйлесу – сұхбат құру
• Полилог

Қазақ тілін оқытудың интерактивтік технологиясы

• Интерактивтік оқыту жүйесі –
• (inter -өзара), (act – іс-әрекет жасау)
• сабақта барлық білім алушының
• белсенді қатысуымен
• ұйымдастырылатын оқу үдерісі

Қазақ тілін оқытудың интерактивтік технологиясы

• Қазақ тілін оқытуда интерактивтік технологияны қолдану
• Интерактивтік оқытудың түрлері мен формалары
• «Қосарлап жұмыс істеу» немесе «Алтыбақан» әдісі
• «Ротациялық (ауыспалы) үштік» немесе «Үш дегенім - күш» әдісі
• «Карусель» немесе «Сақина салу» әдісі
• «Аз топпен жұмыс жасау» әдісі
• «Мозаика» немесе «Хан талапай» әдісі
• «Аяқталмаған сөйлем» әдісі
• «Ми шабуылы» немесе «Ойталқы» әдісі
• «Рөлдік ойын» әдісі
• «Пікірталас» әдісі
• «Жобалау әдісі»

Қазақ тілін оқытудың интерактивтік технологиясы

• «АЛТЫБАҚАН». Тіл үйренушілер екі-екіден түрлі жұмыстар орындайды;
• «ҮШ ДЕГЕНІМ - КҮШ». Тіл үйренушілер бірін-бірі алмастыра алатындай болып, үш-үштен тапсырмалар орындайды;
• «САҚИНА». Тіл үйренушілер тапсырманы топ болып, жағалай отырып, әрқайсысы бір-бірден тұтас тапсырманың орындалуы үлес қосады;
• «ҚАЗАҚ АУЫЛДАРЫ». Әр ауылға ат қойып, тіл үйренушілер кіші топтарға бөлініп тапсырмалар орындайды;
• «ОЙТАЛҚЫ». Мұны қазір орыс тілінде «Мозговой штурм» деп атап жүр. Тіл үйренушілер қажетті «ДАНЫШПАНДАР», «СЫНШЫЛАР», «СЫРТ КӨЗ» деген топтарға бөлініп, тапсырманы кең түрде талқылап орындайды;
• «ХАН ТАЛАПАЙ». Осы аттас асық ойынының ұстанымы бойынша берілген тапсырманы қайсысы қолға түсіеді, соны әрбірі жеке орындайды, кейін, оларды МОЗАИКА ұстанымы бойынша біріктіреді;
• ІСКЕРИ РӨЛДІК ОЙЫНДАР.
• ПРЕСС ӘДІСІ. Бұл форма бойынша тіл үйренушілер берілген тақырып бойынша материалдар жинаушы, интервью алушы, журнал шығарушы, диктор т.б. бөлініп тапсырмалар орындайды.

Қазақ тілін оқытудың интенсивтік технологиясы

• Жалпы, «интенсив», «интенсификация» деген
• ұғымдардың «тез», «жылдам» деген ұғымға қатысы
• аздау екенін көп ескере бермейміз. Шындығында,
• тілдерді интенсивтілікпен оқыту - қоғамның берген
• тапсырысына тіл үйретушілер мен оқытушылардың
• берген жауабы іспетті пайда болған. Тілдерді
• интесивтілікпен оқыту - адамның тіл үйренудегі
• барлық пәрменділігі мен қарқынын
• актуалдандырып, биік нәтижелерге аз уақытта бірақ
• көп күш жұмсау арқылы қол жеткізетін әдістерді
• қолдану дегенді білдіреді.

Қазақ тілін оқытудың интенсивтік технологиясы

• Қазақ тілін оқытуда интенсивтік (қарқынмен) технологияны қолданудың ғылыми-теориялық негіздері (Г. Лозанов әдісі)
• Интенсивтік (қарқынмен) оқыту технологиясы
• Эмоциялық-мәнділік әдіс (И.Ю.Шехтер);
• Ересектерге арналған интенсивтік (қарқынмен) оқыту курсы (Л.Гегечкори);
• «Тілдік тұнық аяға ену» курстары (А.С. Плесневич);
• Ересектерге арналған суггестокибернетикалық-интегралдық әдіс (В.В.Петрусинский);
• Ауызекі сөйлеу тілін жеке тұлғаның резервтік мүмкіндіктерін белсендіру арқылы интенсивтік оқыту (Г.А.Китайгородская) т.б.

Қазақ тілін оқытудың коммуникативтік технологиясы

• Тыңдау – түсіну
• Тыңдау
• Оқу- түсіну
• Оқу
• Сөйлеу
• Сөйлесу – сұхбаттасу
• Жазу

Қазақ тілін оқытудың коммуникативтік технологиясы

• Монологке үйрету әдістері
• Қазақша диалог пен полилогке үйретудің лингводидактикалық негіздері
• Диалогтік тұтастық - диалогке үйретудің бірлігі ретінде
• Диалогтік сөйлеу тілін дамытуға арналған жаттығулар жүйесі
• Полилогтік сөйлеуін дамытуға арналған дидактикалық материалдар жүйесі

Қазақ тілін оқытудың ақпараттық технологиясы

• «Білім беру жүйесіне мәліметтерді өңдеудің; түрлі ақпараттарды тасу, жеткізу, іздеу, жинақтау, сақтау және көрсетудің, ақпараттарды модельдеу мен құрылымға түсірудің жаңа әдістерін, амалдары мен құралдарын енгізу» (И.В.Роберт)

Қазақ тілін оқытудың ақпараттық технологиясы

• Аудиоқұралдар
• Бейнеқұралдар
• Электрондық оқу құралдары
• Электрондық сөздіктер
• Электрондық кітаптар
• Қашықтан оқыту құралдары
• Ресурстық оқу құралдары
• Онлайн ресурстар
• Сөздіктер мен мақалалар
• Конференция материалдары
• Мамандандандырылған электрондық журналдар

Қазақ тілін оқытуда ақпараттық технологияның артықшылықтары

• трансдьюсорлық - компьютердің ақпаратты түрлі формада бере алатын және қабылдай алатын мүмкіншіліктері;
• комбинаторлық – үлкен көлемдегі ақпараттарды есте сақтай алуы, сақтап қоя алуы, құрылымға түсіруі, сорттай алуы;
• есептеушілік – ақпараттың кез келген түрінің (мәтін, графика т.б.) тез және дәл өзгерте алуы;
• графикалық – орындалған жұмыс нәтижесінің айқын көрнекі формада көрсете алуы.

Қазақ тілін оқытудың ақпараттық технологиясы

• “Жаңа толқын” ОӘК
• “Астана” ОӘК
• “Мәртебелі сөз” ОӘК
• “ҚР мемлекеттік қызметшісінің тілдік портфелі” технологиясы
• “Сұхбат” ОӘК
• “Алтын қазық” ОӘК