Электрлік берілісті дизельдер (дизель-генераторлар) сынақты өз генераторларын жүктейтін реостат көмегімен өтеді. Зауыт жағдайында стендтік сынақта бұл жәшікке салынған резисторлар, депо жағдайында – су реостаттары. жүктемелеумен жүргізеді. Дизель-генераторларды сынауға арналған жүктеме қондырғысы келесі негізгі шарттарды қанағаттандыруы қажет:
‑ барлық тәртіптерде энергияның сіңірілуін қамтамассыз ету; тұтынатын энергияны берілген дәлдікпен өлшеу мүмкіндігін қамтамассыз ету;
‑ тартым электрқозғалтқышына немесе жүктеме қондырғысына энергия беретін тартым генераторының жұмыс жағдайына сәйкес жағдайды қамтамассыз ететін сипаттамасы болуы қажет.
Стендтік сынақтарда дизельдің тиімді қуаты генератордың қуатымен анықталады, кВт
,
UГ — генератор клеммасындағы кернеу, В;
ηг, ηву — генератор және түзету қондырғысын жасайтын зауыттың паспорттық берілгендерімен анықталатын генератордың және түзету қондырғысының п.ә.к.,
ηг, ηву =f(IГ).
Тепловоз үстінде реостаттық сынауда тиімді қуатты анықтау
мұнда, Nвсп.a. — көмекші агрегаттар қуаты, бұл дизельдің иінді білігінің немесе сәйкес агрегаттар айналым жиілігіне байланысты анықталады (желдеткіш, компрессор және т.б.).
Тартым генераторының тоғы және кернеуі 0,5 классты амперметрмен және вольтметрмен өлшенеді. Гидродинамикалық берілісті дизельдің тиімді қуатын өлшеуді гидравликалық және электрлік тежегіш көмегімен жүргізеді. Балансирлік жасалған электрлік тежегіш артықшылықты болып табылады. Олар сыналатын дизельдің білігін айналдыруға, оның жинақталғаннан кейін салқындық үйкелісуін жүргізуге, қозғалтқыштың механикалық кедергілер шығынын анықтауға мүмкіндік береді. Қозғалтқыштың жүктемесін анықтайтын сәтті таразылық қондырғы көмегімен нақтыды және дәл анықтайды.
Дизельдің энергетикалық объект есебінде жұмыс істеуі оның цилиндрлеріндегі жұмыстық үрдіс сапасына тәуелді. Цилиндрдегі жұмыстық үрдісті сипаттайтын көрсеткіштер дизельдің жалпы функциональдық көрсеткіштерін тура және ауамен жабдықтау агрегаттарының, жанармай аппаратурасының, газ ауа бөлімінің гидравликалық кедергілер, дизельдің су және май жүйелерінің жұмыстарының сипаттамсын жанамалап анықтайды.
Дизельдің механикалық жүйе есебінде жұмыс істеуі үйкеліс жұптарының (цилиндр піспек тобы, иінді біліктің мойынтіректері, клапанды механизм, піспек саусақшалар төлкелері және т.б.) күйін сипаттайтын көрсеткіштермен анықталады. Бұл көрсеткіштер анық бір шекке дейін дизельдің технико‑экономикалық көрсеткіштеріне әсер етпейді –олар пассивтер. Бірақ бұл түіндердегі сол шекті желіністер дизельдің жөндеуге дейінгі моторесурсын және оның қызметету мерзімін анықтайды. Үйкеліс қосылыстарындағы саңылаулар шамасы сынау үрдісінде дизельдің вибробелсенділік талдауы бойынша анықталады.
Дизельдерді сынауды жүргізудегі белгіленетін көрсеткіштер әр түрлі. Көрсеткіштердің әр түрлігі және саны бойынша
Пайдалынылған әдебиеттер тізімі:
Тепловозы. Кузьмич В. Д.М. Транспорт 1982 г.
Электроподвижной состав железных дорог М. Транспорт 1972г.
Тепловозы. Механическое оборудование. Устройства и ремонт.
Мусабекова С., Беркінбаев Ж. «Жылжымалы құрамның энергетикалық қондырғылары» пәнінен зертханалық жұмыстарға арналған әдістемелік нұсқаулық. Шымкент. М. Тынышбаев атындағы ҚазККА ШКК баспасы2011жыл, -56 бет
