Қазақстан республикасының

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   

1. 
   Отбасы терапиясында қолданылатын техникалар жүйесі.
   
2. 
   Социометрикалық, әрекет-қылықтық және қарама-қайшылық техникаларды қолданудың негіздері.
   

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   
7. 
   
   

1. 
   Отбасылық кеңес беру жұмыстарын ұйымдастырудың негіздері.
   
2. 
   Неке дейінгі және неке алды кеңес беру мәселелері.
   

1. 
   Коррекциялық профилактикалық, дамытушы тапсырмалардың жүйелігі принципі ;
   
2. 
   Коррекция мен диагностиканың бірлігі принципі ;
   
3. 
   Коррекцияның каузальді типінің проритеттілігі принципі;
   
4. 
   Коррекциялық іс-әрекеттік принципі ;
   
5. 
   Клиенттің жастық - психологиялық және индивидуалды ерекшеліктерін есепке алу принципі ;
   
6. 
   Кешенді әдістемелердің психологиялық әсері принципі ;
   
7. 
   Белсенді әрі жақын әлеуметтік ортаның коррекциялық бағдарламаларға әсері принципі ;
   
8. 
   Психикалық үрдістерді зерттудің түрлі деңгейіне сүйену принципі ;
   
9. 
   Бағдарламалық оқыту принципі ;
   
10. 
    Күрделену принципі ;
    
11. 
    Материалдың көлемін, деңгейін және әртүрлілігін есепке алу принципі ;
    
12. 
    Материалдық эмоционалды күрделілігін есепке алу принципі ;
    

Бұл рпинцип тапсырмалардың келесі үш түрінің коррекциялық бағдарламада міндетті түрде қатысуын көздейді.

• 
  коррекциялық ;
  
• 
  профилактикалық ;
  
• 
  дамытушы ;
  

Қалыпты деңгей – мұнда бала өзіне сай даму деңгейінде болады.

Қауіпті деңгей – дамуда потенциялды қиыншылықтар туындайды.

Дамудың актуалды қиыншылықтары деңгейі – баланың қауыпты дамуындағы айқын әрі обьективті көрінетін кемшіліктер. Мұнда дамудың заңдылықтарындағы түрлі өзгерістер көрініс береді. Баланың интелектуалдық және тұлғалаық дамуында кемшіліктері байқалады. Оны нақты анықтауда алғашқы кезеңне дәл қазіргі уақыт аралығындағы өзгерістерді есепке ала отырып, әрбір коррекциялық дамытушы бағдарламалар келесі үш жүйе сатыларына бағытталуы тиіс.

Коррекциялық - артта қалушылық пен дамудың өзгерістері мен бұзылуын түзету, дамудағы қиыншылықтарды шешу.

Профилактикалық - артта қалушылық пен дамудың күрделі қиындықтарын ескеру.

Дамытушы – белсендіру, стимул беру, бамуды байыту.

Көрсетілген тапсырмалар ғана коррекциялық – дамытушы бағдарламалардың жемістілігі мен мақсатқа қол жеткізуге қамтамасыз етеді.

1. Симптоматикалық ;

2. Каузальдік (себептік) ;

Симптоматикалық коррекция кездесетін дамудың түрлі қиын жақтарынан симптомдары мен белгілерін қарастырады.

Каузальдік тип артта қалушылық пен кемшіліктердің себебін айқындауға бағыытталған.

4. Коррекциялық іс-әрекеттік принципі. Берілген принціптердің теориялық негізі ретінде А.Н.Монтьев пен Д.Б.Элькониннің баланың психикалық дамуы жөніндегі теориясын қарастыруға болады, яғни іс-әрекеттің бала психикасының дамуындағы рөлі жөнінде.

5. Клиенттің жастық- психологиялық және индивидуалды ерекшеліктерін есепке алу принципі. Мұндай талап клиенттің психикалық және тұлғалаық тұрғыдан қалыпты дамуына қойылады.

6. Кешенді әдістемелердің психологиялық әсері принципі. Бұл әдістемелер принціпі коррекциялық-бамытушы бағдарламаларды құруда кеңінен қолданылады және практикалық психологияның түрлі әдістемелері мен жабдықтарын кеңіне қолдануды талап етеді.

Практикада қолданылатын көптеген әдістемелер шет елдік психологияның теориялық негізінде құрастырылған. Яғни бихевиаризм, гуманистік психология, гештальтпсихология және т.б .Әрбір психологиялық әдістеменің өзіндік ерекшеліктері болады, сондықтан клиентке психологиялық көмек көрсетуде бұл әдістемелердің алатын орны ерекше.

Коррекциялық бағдарламаларды құруда неғұрлым дамыған психикалық үрдістерге сүйеніп және оларды белсендіруші әдістемелерді қолдану қажет. Бұл 8. Психикалық үрдістерді зерттудің түрлі деңгейіне сүйену принципі. интелектуалдық және перцептивті дамудың нәтижелі жасы болып табылады.

11. 
    Материалдың көлемін, деңгейін және әртүрлілігін есепке алу принципі. Яғни бұл принцип әрбір коррекциялық бағдарламаларда жүзеге асыруда материялдық көлемімен әртүрлілігін бірте-бірте жоғарлатуды қарастырады.
    
12. 
    Материалдық эмоционалды күрделілігін есепке алу принципі. Әрбір жүргізілетін ойындар жарияланатын материалдар жағымды эмоционалды әсер қалдыруф тиіс. Коррекциялық сабақтар міндетті түрде позитивтік эмоционалдық фонда аяқталу қажет.
    

Коррекцияның жалпы үлгісі – бұл жүйе тұлғаның жас ерекшелік дамуының біртұтас оптималды талаптарын қарастырады. Ол айналадағы орта, әлем және адамдар жөнінде терең, кең әрі нақты көз-қарасты қалыптастыру үшін ойлаудың үрдісін жақсарту, қабылдау мен бақылай алушылықты жоғарылату үшін дайындалады.

Коррекцияның типтік үлгісі- клиенттің психикалық дамуын, индивидуалдық дамуын, қызығушылығын, үлгерімін, түрлі іс-әрекет деңгейін анықтауды көздейді.

Стандарттық бағдарламада- коррекцияның этаптары, қажетті материалар, қатысушыларға қойылатын талаптар жазылады.

1. 
   дианностикалық ;
   
2. 
   бағдарлаушы ;
   
3. 
   корекциялық ;
   
4. 
   коррекциялық әсердің нәтижелілігін бағалау ;
   

• 
  Коррекциялық жұмыстың мақсатын нақтылау ;
  
• 
  Коррекциялық жұмыстың мақсатын анықтайтын тапсырмалар шеңберін анықтау ;
  
• 
  Белгілі тактикамен жұмыс жасау ;
  
• 
  Клиентпен жұмысжасаудың түрлерін нақтылап алу;
  
• 
  Коррекциялық жұмыстың әдістемелері мен жабдықтарын іріктеу ;
  
• 
  Барлық корекциялық бағдарламалрды жүргізуге кететін жалпы уақытты анықтау.
  
• 
  Кездесудің аралықтарын белгілеу ;
  
• 
  Әрбір корекциялық сабақтығын ұзақтығын есептеу ;
  
• 
  Коррекциялық жұмысқа өзге адамдардың, жанұясының, туыстарының араласуын жоспарлау ;
  
• 
  Қажетті материалдар мен құрал-жабдықтарды әзірлеу ;
  

1-2айдан кейін бақылау жүргізіліп қойылуы тиіс.

Коррекциялық әсер етудің бірнеше үлгілері бар: жалпы, типтік, индивидуалды.

Стандартталған және еркін коррекциялық бағдарламалар да қазіргі кезеңде пайдаланылуда. Стандартталған бағдарламада –бағдарлама мүшелеріне нақты талаптар метілектер, қажетті материалдар мен коррекцияның кезеңдері анық белгіленген. Еркін бағдарламада – коррекцияның бағыты, мақсат, міндеті мен езеңдерін психолог өзі құрастырады.

Клиентке жүйелі түрде әсер ету психокоррекциялық кешен арқылы жүзеге асады. Ол бірнеше блокьардан тұрады. Әрбір блок белгілі бір мақсат, міндетке жауап береді де оны орындаудың әдіс-тәсілдері болады.

Психокоррекциялық кешен негізгі 4 блоктан тұрады.

Психокоррекциялық бағдарламаларды құру барысында мына жағдайларды ескеру керек:

-коррекциялық жұмыстың мақсаты мен міндетін нақты қалыптастыру;

-коррекциялық жұмыстың мақсатын нақтылау және анықтау;

-коррекциялық жұмысты жүргізу барысында стратегия мен тактиканың таңдап алу;

- клиентпен жұмыс формасын (индивидуалды, топтық немесе аралас) анықтап алу;

-коррекциялық жұмысты жүргізу әдістері мен техникасын іріктеп алу;

-барлық коррекциялық бағдарламаны жүзеге асырудың жалпы уақытын анықтап алу;

- күнделікті кездесу жиілігін (күнделікті, жұмасына 1 рет, жұмасына 2 рет, екі жұмада 1 рет т.с.с.);

-коррекциялық сабақтың ұзақтығын ( 10 -15минут коррекциялық бағдарламаның басында, 1,5-2 сағат қорытынды бөлімінде);

-коррекциялық бағдарламаны құрастыру және коррекциялық сабақтардың мазмұның анықтау;

-жұмыс барысында басқа да адамдардың әрекетін жоспарлау;

-коррекциялық бағдарламаны орындау;

-қажетті материалдар мен жабдықтарды әзірлеу.

Коррекциялық әсер етудің нәтижелілігін бағалау;

А. даму қиындығын шешу;

Б.коррекциялық бағдарламаның мақсаты мен міндетін анықтау. Коррекцияның нәтижелілігін бағалау бағалаушыға байланысты әртүрлі болады.

Коррекциялық жұмыстардың нәтижелілігін талдау барысында коррекциялық іс-шаралардың интенсивтілігінің де маңызы зор екендігі анықталды. Коррекциялық сабақтар жұмасына 1 рет 1-1,5 сағат мөлшерінде жүргізілуі керек. Коррекциялық бағдарламаның интенсивтілігі оның мазмұнының әртүрлілігі мен клиенттің өзінің белсенділігіне байланысты. Коррекциялық жұмыстарға коррекциялық әсердің лонгидтілігі де әсер етеді. Коррекциялық жұмыстар аяқталғаннан кейін де клиентпен қарым-қатынастың болғандығы тиімді. Коррекциялық жұмыс аяқталғаннан кейін де 1-2 ай көлемінде бақылаудың болғандығы тиімді болады. Дамудағы ауытқушылық ерте анықталса, со ғұрлым коррекциялық жұмыс тиімді болады.

1.Клиенттің өзінің күткені.

2.Клиенттің өзінің мәселелерден босаудағы мақсаты.

3.Клиент мәселесінің мазмұны.

4.Клиенттің бірлесуге дайындығы.

5.Коррекциялық іс-шараны жүргізу барысындағы психологтың өзінің күткені.

6.Психологтың өзінің жеке бас және кәсіби тәжірибесі.

7.Психокоррекция әдіс-тәсілдерінің спецификалық әсері.

Коррекциялық әсердің нәтижелілігі келесі жағдайларға байланысты:

-коррекциялық әсердің нәтижелілігі әдіс-тәсілдердің нақтылығын қажет етеді,

-бір әдіс-тәсілдің өзі маманның кәсібилілігіне байланысты әртүрлі нәтиже беруі мүмкін;

-жұмыстың бағасын тәуелсіз эксперттер бағалауы тиіс;

-психологтың тәжірибесін де есепке алу керек;

-психокоррекциялық әсердің нәтижесін басқа да нәтижелермен салыстыру қажет;

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   
7. 
   Осипова Г.Н. Основы психокррекции. М., 2002-680 с.
   

1. 
   Отбасын құруға дейінгі жұптардың құндылық бағдарлары мен күтілімдерінің психологиялық негіздері.
   
2. 
   Психофизиологиялық үйлесімділік.
   

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   

1. 
   Ерлі-зайыптылар қарым-қатынасының бұзылуы.
   
2. 
   Ажырасудың алдын алу.
   
3. 
   Ажырасу және ажырасудан кейінгі психопрофилактикалық шаралар.
   

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   

1. 
   Ата-аналар мен балалар қарым-қатынасының психологиялық негіздері.
   
2. 
   Қарым-қатынас дағдарыс заңдылықтары.
   

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   

1. 
   Тотық тренингтерге қойылатын талаптар.
   
2. 
   Отбасы бойнша тренинг топтарының түрлері.
   
3. 
   Тиімді техникаларды қолданудың психологиялық негіздері.
   

1. 
   Андреева Т.В. Психология семьи: учебное пособие. – СПб.: Речь, 2007
   
2. 
   Малкина-Пых И.Г. Семейная терапия. – М.: Эксмо, 2006;
   
3. 
   Эйдемиллер Э.Г. Психология и психотерапия семьи;
   
4. 
   Тұрдалиева Ш.Т. Қарым-қатынас психологиясы. – Алматы: Эверо, 2013
   
5. 
   Леонтьев А.А. Психология общения. М., 1997.
   
6. 
   Оразбекова К.А. Отбасы психологиясы. А., 1997.
   
7. 
   Осипова Г.Н. Основы психокррекции. М., 2002-680 с.
   

1. 
   Отбасы туралы жалпы мәлімет.
   
2. 
   Отбасының қызметі.
   
3. 
   Құрылымы.
   

1. 
   Өмірлік цикл туралы түсінік.
   
2. 
   Отбасы өмірлік циклінің негізгі кезеңдері.
   
3. 
   Отбасы өмірлік циклінің заңдылықтары.