Балалардың сүйікті жыршысы



бет9/39
Дата06.02.2022
өлшемі0,7 Mb.
#31927
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   39
Көркемсөз оқушы:
Жүрмейсің бе абайлап,
Болмасаңшы ұрыншақ!
Асыр салып көп ойнап,
Ақсап қалдың құлыншақ!

Ашытпайды көзіңді,


Шомыла ғой, балақай!
Қарашы енді өзіңе,
Аппақ болдың, алақай!

Түсті түймең үзіліп,


Неге қадап алмайсың?
Тұр ғой әне ине-жіп,
Неге ұқыпты болмайсың?

Мектебіне ертемен


Баратұғын бала аз ба?
Апарамын ертең мен
Машина тұр гаражда.

Шырылдама, әндетпе,


Бұлбұлым, ертең жырларсың.
Папам келді қызметтен,
Ұйықтап біраз демалсын.

Тиіспе, күшік, қоянға,


Тентектікті қойыңдар!
Кикілжің жоқ араңда,
Тату-тәтті болыңдар!


Ая: Бұл әдемі, әсерлі өлеңді білмейтін бала араларыңда сірә, сирек болар. Ақын атам кішкентай кейіпкерінің тілімен ойыншықтар әлеміне бала көзімен қарап, тіл бітіріп жіберген. Қыз бала күллі ойыншықтарын тәртіпке шақырып, оларға татулық пен бірлік тілейді. Ал, балалар атамның мен туралы, Ая қыз туралы жазған өлеңдерін білесіңдер ме?


Көркемсөз оқушы:
Айналайын Аяның
Алақаны аялы:
Ая - біздің мейірбан,
Досынан жоқ аяры.

Айналайын Аяның


Алақаны аялы:
Қолда барын достардың
Алдына әкеп жаяды.
Айналайын аяның
Алақаны аялы.


Көркемсөз оқушы:
Айдың беті аппақ,
Аяның беті сатпақ.
Неге олай?
Ол былай-
Аунамайды жерге,
Шомылады көлге.


Ертеңбай: Ая, ақын ата қаламынан өлең қалай туады екен? Балаларға арнап өлең жазу оңай шаруа еместігін білемін… Менің ойымша, бұған үлке-е-н еңбек керек сияқты.


Ая: (Қолындағы кітабын ашып оқиды) Атамыздың айтуынша, көбіне өз көзімен көргені өлеңге арқау болатын көрінеді. Сендерге атамның жазған естелігінен бір мысал келтірейін: “Сурет салып отырған Асқар бір кезде кемсеңдеп:
- Жол жоғалды, ата, қайда кетті, ата?!- деді. Қағазына қарасам, парақтың ортасына көк қарындашпен көл салыпты. Күрең қарындашпен бір жағынан жол тартыпты. Жолы көлге кеп, тіреліпті байқаусызда. Сөйтіп жол жоғалған…
- Асқар, асықпа, жол қазір табылады,- дедім де. Көлдің арғы жағалауынан күрең қарындашпен жолды алып шықтым.
- Міне, көрдің бе, сенің жолың көлге шомылып шықты.
- Алақай! Алақай! Жол табылды!- деп, бала мәз болды. Арада біраз күн өткен соң “Жол қайда жоғалды?” деген өлең жаздым. Міне, соңғы шумағы:
Жоғалды ма жол оңай?
Суға кетті-ау, обал-ай!
Іздеп жүрсек жан-жақтан
Сүңгіп шықты ар жақтан,- деп өлеңдерінің шығу тарихы туралы әңгімелейді атам.


Білгішбек: Достар! Ақын деген сөз грек тілінде данышпан деген ұғымды білдіреді екен.. Анау-мынау емес, Данышпан! Осыдан-ақ ақынмын деген адам өзіне қандай ұлы міндет жүктелгенін пайымдай берсін.
Қилы-қилы жұмбақтарын шешкен кезде,
Анау не екен, япырау?! – дескен кезде
Ертегілер еліне кетіп,
Мұхиттарды қайықпен кешкен кезде…
Жаңылтпаштан жаңылып қиналғанда
Өтірік өлеңін оқып иланғанда біздер Мұзатамыздың өзімізге жүктелген осы міндетті қалай атқарып жүргеніне көзіміз жетеді.


Ая: Ақынның құлағы өзінен қырық жыл бұрын туады депті бір ақылды адам. Өздерің сияқты жас талапкерге құлағың түрік, көзің жіті болсын деп тілек айтар едік. Әлдебір аңқаулар болмаса, байыпсыз алаңғасарлар болмаса, халық сөзімен айтқанда, “оқу өтіп кеткен” оқымыстысымақтар болмаса ешбір қаламгер көркемдік мақсатқа жете алмайды екен. Мұзатамыздың қай өлеңін алып оқымасаң да өздерің куә болып жүрген көріністер арқау болыпты. Мұзафар атамыздың аспан кемесінде жұмыс істейтін мамандық иесі туралы «Аспандағы әпке» өлеңін тыңдап көрейікші.
«Аспандағы әпке» өлеңі оқылады.
Білгішбек:
…Сыйлаттырмай қоймайды,
Сыйламаймыз текке біз.
Көптің қамын ойлайды, Аспандағы әпкеміз.
Балалар «аспандағы әпке» дегеніміз кім? (Балалардың жауабы) Дұрыс -Стюардесса. Мұзафар Әлімбаевтың “Аспандағы әпке” өлеңіне аттас кітабы әдебиет саласындағы мемлекеттік сыйлықты алған.
Ая: «Көппен көрген ұлы той» дейді бабамыз. Ақын атамыздың көпшіліктен бөлектенбей, қашанда қайырымды болып, басқа біреуге қастандық ойламауға үйрететін «Жалқау винт» деген өлеңі бар.



Каталог: ld
ld -> Шпаргалка на казахском языке по истории Казахстана 100 м қашықтыққа ұшатын, орақ тәрәздә құрал-бумеранг
ld -> Қош келдіңіздер!
ld -> Қазақ әдебиет пәніне тест сұрақтары
ld -> Сабақ: ана тілі Тақырыбы: Ахмет Байтұрсынұлы «Әліпенің атасы»
ld -> Қазақстан тарихы бойынша Ұбт шпаргалкалары а а. Иманов көтерiлiс отрядтарын қаруландыру үшiн – қару-жарақ шығаруды ұйымдастырды
ld -> Ақтқбе облысы Байғанин ауданы №3 Қарауылкелді орта мектебі
ld -> Сабақтың тақырыбы: Ы. Алтынсарин "Өзен" Мұғалімі: 3 "
ld -> Әнші- ақындар шығармашылығы
ld -> Есмағамбет Ысмайлов Баласы Қожағұлдың Біржан салмын, Адамға зияным жоқ жүрген жанмын
ld -> Өмірбаяны Хронология Қорытынды пайдаланған әдебиеттер


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   39




©www.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет